Η ενεργειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο

«Η πόρτα πρέπει να παραμείνει ανοικτή στη συνεργασία με άλλους περιφερειακούς παίκτες». Της Μιράντας Λυσάνδρου Δεν πρέπει να επιτραπεί σε διάφορους επιτήδειους να θέσουν γενικότερο θέμα οριοθέτησης στα δυτικά της Κύπρου, επισημαίνει ο Α. Μαυρογιάννης. Με απόλυτη προσοχή θα πρέπει η Κύπρος να προχωρήσει στην αδειοδότηση των τεμαχίων της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, και ειδικά αυτών των οποίων τη νομιμότητα αμφισβητεί η Τουρκία, απειλώντας με θερμό επεισόδιο. Υπό τα δεδομένα, ευλογοφανές μοιάζει το σενάριο να μην αδειοδοτηθούν, στο πλαίσιο του δευτέρου γύρου για έρευνα και εξόρυξη φυσικού αερίου, τα τεμάχια 4, 5, 6 και 7 – για το 4 άλλωστε δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον. Μια τέτοια ενέργεια δεν θα συνεπάγεται σε καμία περίπτωση οπισθοχώρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η θέση, τόσο του Υπουργείου Εμπορίου, όσο και του Υπουργείου Εξωτερικών, είναι ότι η Κύπρος έχει ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα βγαίνοντας σε διαγωνισμό για ολόκληρη την ΑΟΖ (για τα 12 από τα 13 τεμάχια), ενώ, με το ενδιαφέρον που επιδείχθηκε διεθνώς από 15 εταιρείες και κοινοπραξίες, ειδικά για τα τεμάχια 2, 9 και 3, που συνορεύουν με το 12 και το Λεβιάθαν, αποδεικνύεται ότι οι τουρκικές διεκδικήσεις είναι ανυπόστατες. Ως εκ τούτου, το ζητούμενο από δω και πέρα είναι η προστασία των εθνικών συμφερόντων, τόσο της Κυπριακής Δημοκρατίας, όσο και της Ελλάδας, κάτι το οποίο προστάζει ότι τη δεδομένη στιγμή δεν θα πρέπει να αναδειχθούν ζητήματα οριοθέτησης στην ευαίσθητη περιοχή δυτικά της Κύπρου και ανατολικά της Ελλάδας. Αυτό, όπως προκύπτει από τις τοποθετήσεις του Ανδρέα Μαυρογιάννη, υφυπουργού Προεδρίας για Ευρωπαϊκά Θέματα, ο οποίος μίλησε στο ενεργειακό συνέδριο που διοργάνωσαν στην Κρήτη οι Αντιπροσωπείες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε Κύπρο και Ελλάδα, θα πρέπει να γίνει και με την εμπλοκή της Τουρκίας, στη βάση του διεθνούς δικαίου ή στο πλαίσιο «έξυπνων λύσεων» για να μην υπάρχουν «γκρίζες ζώνες». «Η Κύπρος», είπε επί λέξει, «προχωρεί με τον β΄ κύκλο αδειοδοτήσεων και εκεί τα πράγματα μπορεί να δυσκολέψουν κάπως όταν θα γίνει εξερεύνηση σε μια περιοχή που ίσως να είναι πιο ευαίσθητη, δυτικά της Κύπρου, σε μια περιοχή ανάμεσα στην Κύπρο, την Κρήτη, τη Ρόδο, το Καστελλόριζο και την Τουρκία. Εκεί κάπου υπάρχουν κάποια σημεία όπου πρέπει να είμαστε εξόχως προσεκτικοί, γιατί κινδυνεύουμε, αν δεν είμαστε προσεκτικοί, κάποιοι να θεωρήσουν ότι εκεί υπάρχει ένα θέμα, ουσιαστικά ανάγκης οριοθέτησης, και αν κάποιοι θεωρήσουν ότι υπάρχει σωστά ένα θέμα οριοθέτησης, μπορεί ξαφνικά, επειδή υπάρχουν διάφοροι επιτήδειοι, να πουν ότι υπάρχει ένα γενικότερο θέμα οριοθέτησης και να κινδυνεύσουμε να μην μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας», σημείωσε. Ο πανικός της Τουρκίας Αναλύοντας την κατάσταση, ο κ. Μαυρογιάννης μίλησε για τον πανικό της Τουρκίας, η οποία ανακαλύπτει ότι η Κύπρος και οι εταίροι της σε αυτό το εγχείρημα, Ελλάδα και Ισραήλ, της χαλάνε ουσιαστικά τον προγραμματισμό στην προσπάθειά της να αναδειχθεί απαράκαμπτος εταίρος της Ε.Ε. στο θέμα της προμήθειας ενέργειας μέσω του νότιου αγωγού Ναμπούκο. «Αυτή είναι μια εντελώς καινούργια διάσταση», είπε, σημειώνοντας ότι, εάν δει κανείς ορθολογικά το κυπριακό πρόβλημα, θα διαπιστώσει ότι η Τουρκία δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα για το γεγονός ότι κατέχει το 37% του κυπριακού εδάφους κάνοντας λόγο για δήθεν προστασία των Τουρκοκυπρίων. Το ζητούμενο για την Τουρκία είναι η μονοπώληση των δρόμων, όχι μόνο προς τη Μέση Ανατολή πλέον, αλλά και προς την Ευρώπη. «Η ύπαρξη της Κύπρου από μόνης της τους εμποδίζει να μονοπωλήσουν την πρόσβαση. Επομένως, αν ήταν δυνατόν να την βυθίσουν, θα την βύθιζαν». Πόσο μάλλον όταν πλέον εμφανίζεται και μια τρίτη εναλλακτική επιλογή για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης, μια νοτιότερη επιλογή, η οποία, όπως τόνισε ο κ. Μαυρογιάννης, είναι εξ ορισμού και από τη φύση της πολύ πιο ασφαλής γιατί δεν έχει να κάνει με κανένα κράτος, το οποίο θα μπορούσε να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις του ή να είναι όμηρος κάποιων άλλων. «Αν καταφέρουμε να είμαστε εμείς ο νότιος διάδρομος, τα πράγματα αλλάζουν ριζικά», πρόσθεσε. Εξάλειψη γκρίζων ζωνών Είναι γι’ αυτό που η Κύπρος και οι εταίροι της, σημείωσε, θα πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται με σύνεση και σε πλήρη συνάφεια με το διεθνές δίκαιο για την πρόληψη της αστάθειας στην περιοχή, ενώ από στρατηγικής σκοπιάς θα πρέπει να ταυτίζουν όλο αυτό που συμβαίνει στη νοτιανατολική Μεσόγειο με την ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. στο σύνολό της. «Τα δεδομένα έχουν αλλάξει και όσο περνούν οι μήνες θα αλλάζουν ακόμη περισσότερο, αλλά με σωστή διαχείριση μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα χωρίς να επηρεαστεί η ασφάλεια του τόπου μας. Ελπίζουμε ότι οι εξερευνήσεις που ξεκινούν δειλά-δειλά και στην ελληνική ΑΟΖ και οι περαιτέρω σκέψεις που γίνονται για δυνατότητες οριοθέτησης εκεί όπου είναι εφικτό και δεν υπάρχουν πολύ μεγάλα προβλήματα, θα συμβάλουν στη δημιουργία και εμπέδωση του τρίπτυχου Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα με κατεύθυνση την Ε.Ε.», ανέφερε. Ο κ. Μαυρογιάννης δεν παρέλειψε να μιλήσει για την ανάγκη και τις προοπτικές συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου, υπό την προϋπόθεση επανένωσης του νησιού, και κατ’ επέκταση με την Ελλάδα. Όπως είπε, εάν Κύπρος και Ελλάδα προχωρήσουν στην οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ τους, εκ των πραγμάτων θα προκύψουν γκρίζες ζώνες. Εξέφρασε την άποψη ότι οι δύο χώρες θα πρέπει να προχωρήσουν προς την κατεύθυνση αυτή με βάση το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή εμπειρία, σημειώνοντας παράλληλα ότι υπάρχουν και έξυπνες λύσεις για την έρευνα και εξόρυξη, εκ των οποίων η ανάθεση ερευνών σε διεθνείς εταιρείες κύρους, προκειμένου να ξεπεραστούν τέτοια ζητήματα. «Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε», είπε, «ότι η περιοχή δεν χρειάζεται ακόμα ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Η πόρτα πρέπει να παραμείνει ανοικτή στη συνεργασία με άλλους περιφερειακούς παίκτες, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας, όταν το επιτρέψουν οι πολιτικές συνθήκες». Η πρόταση Χατζηγεωργίου Αναλύοντας τα νέα γεωστρατηγικά δεδομένα από τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και αναφερόμενος στις δύο τελευταίες ανακοινώσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ, μέσα από τις οποίες η Τουρκία απειλεί με θερμό επεισόδιο στην περίπτωση εξόρυξης στα θαλάσσια βάθη που αμφισβητεί, ο ευρωβουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου επανέφερε στο τραπέζι την ανάγκη δημιουργίας ομάδας διαχείρισης κρίσεων. Μια τέτοια ομάδα, είπε, ένα όργανο το οποίο να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να αντιδρά γρήγορα και έγκαιρα για να αποφεύγονται οι εντάσεις, θα είναι χρήσιμη και αποτελεσματική εφόσον σε αυτήν ενταχθεί ουσιαστικά ως αναπόσπαστο μέρος της η Ε.Ε. «Ένας τέτοιος σχεδιασμός, δημόσιος και διαφανής, θα στείλει ισχυρά μηνύματα σε όσους προσανατολίζονται στη δημιουργία έντασης», ανέφερε δείχνοντας την Τουρκία, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να είναι χρήσιμος και για την επίλυση διαφορών στα ζητήματα υδρογονανθράκων στο εσωτερικό μέτωπο. Μικτή η λύση μεταφοράς του αερίου στην Ε.Ε. Την πρόταση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) για την κατασκευή του νοτιότερου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τα βυθοτεμάχια της Κύπρου και του Ισραήλ προς την Κρήτη κι από εκεί προς την Ευρώπη, παρουσίασε στο συνέδριο ο διευθυντής της εταιρείας, Δημήτριος Μανώλη. Ο κ. Μανώλη ανέλυσε τις τεχνικές πτυχές της κατασκευής του αγωγού σε μεγάλα βάθη, τα οποία εκτιμάται ότι δεν είναι απαγορευτικά για την υλοποίηση του έργου. Ήδη κατασκευάζονται τέτοιοι αγωγοί, είπε, αναφερόμενος στο παράδειγμα της σύνδεσης της Αλγερίας με την Ιταλία μέσω Σαρδηνίας. Ο αγωγός θα έχει μήκος 1.150 χιλιόμετρα, διάμετρο 26 ίντσες και μεταφορική ικανότητα 8 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Από οικονομικής άποψης, ο νότιος αγωγός υπολογίζεται ότι θα είναι κατά 4% φθηνότερος από αυτόν της Κασπίας, ενώ η εκτιμώμενη ταρίφα μεταφοράς συγκριτικά με τη μονάδα υγροποίησης LNG είναι γύρω στο ένα τρίτο. Ως μέτοχοι στην κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού θα μπορούσαν να είναι, επεσήμανε ο κ. Μανώλη, οι εταιρείες εξόρυξης φυσικού αερίου στις ΑΟΖ της Κύπρου, του Ισραήλ και αργότερα της Ελλάδας, και βεβαίως τα ίδια τα κράτη. Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, κληθείς να τοποθετηθεί σχετικά με την προτεινόμενη λύση μεταφοράς του αερίου στην Ευρώπη, επεσήμανε πως είναι ακόμη πολύ νωρίς για να ληφθούν αποφάσεις. Η λύση του τερματικού LNG μοιάζει πιο εύκολη και απλή, επεσήμανε, ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί πως ήταν η πρώτη φορά που υπουργός της κυβέρνησης τοποθετήθηκε θετικά στο θέμα του αγωγού, κάνοντας λόγο για ενδεχόμενη μικτή λύση μεταφοράς του αερίου στις χώρες της Ευρώπης. Εξέφρασε δε την άποψη ότι η επιλογή κατασκευής αποκλειστικά και μόνο σταθμών LNG δεν είναι και τόσο πολιτικά αποδεκτή από την Ε.Ε., γιατί, όπως εξήγησε, υπάρχει ο φόβος να έρθει η Κίνα, για παράδειγμα, και να αγοράσει φθηνότερα το φυσικό αέριο. Source : http://www.kathimerini.com.cy