Στις τράπεζες φορτώνει έναντι «συμβολικού» ανταλλάγματος σχεδόν όλες τις αμαρτίες του νεοελληνικού κράτους η κυβέρνηση. Μετά τη ζημιά άνω των 30 δισ. ευρώ που προκαλεί στην κεφαλαιακή τους βάση το κούρεμα των ελληνικών κρατικών ομολόγων, το οικονομικό επιτελείο και η τρόικα επέλεξαν να ξεφορτωθούν διά της τεθλασμένης και τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ΔΕΚΟ.
Ως αντάλλαγμα, η κυβέρνηση προσφέρει τη διατήρηση του ιδιωτικού τους χαρακτήρα υπό προθεσμία. Όπως προβλέπει η συμφωνία για το PSI, η ανακεφαλαιοποίησή τους θα γίνει με την έκδοση κοινών μετοχών με αναστολή του δικαιώματος ψήφου για ένα διάστημα μεταξύ τριών και πέντε χρόνων, το οποίο θα αποφασιστεί οριστικά εντός του Μαρτίου.
Συγκεκριμένα, οι τράπεζες επελέγη να εκδώσουν κοινές μετοχές μετά ψήφου (καθώς στο ελληνικό δίκαιο δεν προβλέπεται η έννοια των άνευ ψήφου κοινών μετοχών), με αναστολή όμως του δικαιώματος ψήφου. Σε αυτό το διάστημα της αναστολής, οι τράπεζες θα παραμένουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και θα μπορούν να επιστρέψουν τα κεφάλαια που θα έχουν λάβει ώστε να διατηρήσουν τον ιδιωτικό τους χαρακτήρα. Σε αντίθετη περίπτωση, και εφόσον περάσει άπραγη η περίοδο χάριτος, οι τράπεζες θα κρατικοποιούνται και θα τοποθετούνται διοικήσεις της επιλογής του κράτους.
Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα έκδοσης προνομιούχων μετοχών για όσες τράπεζες προλάβουν να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου πριν την ένταξή τους στο ταμείο, έχοντας δηλαδή αντλήσει κεφάλαια από όλες τις εναλλακτικές πηγές που διαθέτουν (αυξήσεις κεφαλαίου υπέρ των παλαιών μετόχων, πωλήσεις παγίων και θυγατρικών κ.λπ.). Εξαίρεση σε αυτή τη ρύθμιση, σύμφωνα με πληροφορίες, θα αποτελέσουν ορισμένα προβληματικά τραπεζικά ιδρύματα, για τα οποία θα ισχύει εξαρχής το δικαίωμα ψήφου (με το οποίο ορίζονται και οι διοικήσεις των τραπεζών).
Τα δάνεια των ΔΕΚΟ
Η απόφαση της κυβέρνησης και της τρόικας να συμπεριληφθούν στο κούρεμα του ελληνικού χρέους όλα τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι ελληνικές τράπεζες με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου σε προβληματικές ΔΕΚΟ απειλεί να αλλάξει τον τραπεζικό χάρτη της χώρας και το συσχετισμό δυνάμεων που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Η εξέλιξη προκάλεσε πυρετό διαβουλεύσεων στα τραπεζικά επιτελεία, καθώς η ζημιά των 5-6 δισ. ευρώ που θα προκύψει κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι. Σημειώνεται ότι η Eurobank, που έχει μεγάλη έκθεση στα ελληνικά ομόλογα, εμφανίζει πολύ μικρό χαρτοφυλάκιο τέτοιων δανείων. Αντίθετα, η Alpha Bank, η Εθνική και η ΑΤΕ φέρονται να έχουν δώσει το μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων δανείων.
Τα δάνεια των ΔΕΚΟ
Η απόφαση της κυβέρνησης και της τρόικας να συμπεριληφθούν στο κούρεμα του ελληνικού χρέους όλα τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι ελληνικές τράπεζες με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου σε προβληματικές ΔΕΚΟ απειλεί να αλλάξει τον τραπεζικό χάρτη της χώρας και το συσχετισμό δυνάμεων που είχε διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Η εξέλιξη προκάλεσε πυρετό διαβουλεύσεων στα τραπεζικά επιτελεία, καθώς η ζημιά των 5-6 δισ. ευρώ που θα προκύψει κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι. Σημειώνεται ότι η Eurobank, που έχει μεγάλη έκθεση στα ελληνικά ομόλογα, εμφανίζει πολύ μικρό χαρτοφυλάκιο τέτοιων δανείων. Αντίθετα, η Alpha Bank, η Εθνική και η ΑΤΕ φέρονται να έχουν δώσει το μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων δανείων.
Τα δάνεια των προβληματικών που υπάγονται στη ρύθμιση έχουν ληφθεί από τον ΟΣΕ, τον ΟΑΣΑ, την ΕΑΣ και την ΕΑΒ. Υπό εξέταση παραμένει εάν θα ενταχθούν και τα δάνεια μη προβληματικών ΔΕΚΟ στις οποίες το Δημόσιο είναι μεγαλομέτοχος.
Το PSI+
Επιβάρυνση μικρότερη της αρχικά εκτιμώμενης, στα επίπεδα του 58-65%, υπολογίζουν ότι θα έχουν από το PSI οι ελληνικές τράπεζες. Με βάση τους κανόνες εποπτείας και κεφαλαιακής επάρκειας, και τη συμφωνία για κούρεμα του 50% στην ονομαστική αξία, τα νέα ομόλογα θα αποτιμηθούν σε τρέχουσες τιμές, με αποτέλεσμα η επιβάρυνση σε όρους καθαρής παρούσας αξίας (NPV) να είναι της τάξης του 70%.
Ωστόσο, η πραγματική συνολική επιβάρυνση δεν θα είναι τόσο μεγάλη. Θα πρέπει να συνυπολογιστούν τόσο η φορολογική μεταχείριση των ζημιών (σήμερα προβλέπεται δυνατότητα συμψηφισμού με μελλοντικά κέρδη στη διάρκεια πενταετίας) όσο και η λογιστική μεταχείριση των ζημιών, που εξαρτάται από την κατανομή των ομολόγων στα επιμέρους χαρτοφυλάκια της κάθε τράπεζας.
Τι λέει το νέο μνημόνιο
Εν τω μεταξύ, αυστηρό χρονοδιάγραμμα έχει τεθεί ώστε όλες οι τράπεζες να επιτύχουν δείκτη βασικών κυρίων κεφαλαίων Core Tier 1 στο 9% έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και 10% έως τον Ιούνιο του 2013. Όπως αναφέρεται, η αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών, που θα διενεργηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, μεταξύ άλλων θα βασίζεται στη διαγνωστική μελέτη της BlackRock, στον αντίκτυπο από το PSI και στα σχέδια αναδιάρθρωσης που έχουν ήδη εκπονήσει οι τράπεζες. Με βάση τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα εντοπίσει τελικά η Τράπεζα της Ελλάδος, οι τράπεζες θα κληθούν να επανεξετάσουν τα πλάνα τους και να καταθέσουν τα τελικά σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης έως τα τέλη Μαρτίου. Παράλληλα, σε συνεννόηση με την τρόικα, η Τράπεζα της Ελλάδος θα προβεί σε λεπτομερή και ενδελεχή αξιολόγηση κάθε τράπεζας, χρησιμοποιώντας μία σειρά ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων, η οποία θα ολοκληρωθεί κι αυτή έως τα τέλη Μαρτίου.
Το PSI+
Επιβάρυνση μικρότερη της αρχικά εκτιμώμενης, στα επίπεδα του 58-65%, υπολογίζουν ότι θα έχουν από το PSI οι ελληνικές τράπεζες. Με βάση τους κανόνες εποπτείας και κεφαλαιακής επάρκειας, και τη συμφωνία για κούρεμα του 50% στην ονομαστική αξία, τα νέα ομόλογα θα αποτιμηθούν σε τρέχουσες τιμές, με αποτέλεσμα η επιβάρυνση σε όρους καθαρής παρούσας αξίας (NPV) να είναι της τάξης του 70%.
Ωστόσο, η πραγματική συνολική επιβάρυνση δεν θα είναι τόσο μεγάλη. Θα πρέπει να συνυπολογιστούν τόσο η φορολογική μεταχείριση των ζημιών (σήμερα προβλέπεται δυνατότητα συμψηφισμού με μελλοντικά κέρδη στη διάρκεια πενταετίας) όσο και η λογιστική μεταχείριση των ζημιών, που εξαρτάται από την κατανομή των ομολόγων στα επιμέρους χαρτοφυλάκια της κάθε τράπεζας.
Τι λέει το νέο μνημόνιο
Εν τω μεταξύ, αυστηρό χρονοδιάγραμμα έχει τεθεί ώστε όλες οι τράπεζες να επιτύχουν δείκτη βασικών κυρίων κεφαλαίων Core Tier 1 στο 9% έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και 10% έως τον Ιούνιο του 2013. Όπως αναφέρεται, η αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών, που θα διενεργηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος, μεταξύ άλλων θα βασίζεται στη διαγνωστική μελέτη της BlackRock, στον αντίκτυπο από το PSI και στα σχέδια αναδιάρθρωσης που έχουν ήδη εκπονήσει οι τράπεζες. Με βάση τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα εντοπίσει τελικά η Τράπεζα της Ελλάδος, οι τράπεζες θα κληθούν να επανεξετάσουν τα πλάνα τους και να καταθέσουν τα τελικά σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης έως τα τέλη Μαρτίου. Παράλληλα, σε συνεννόηση με την τρόικα, η Τράπεζα της Ελλάδος θα προβεί σε λεπτομερή και ενδελεχή αξιολόγηση κάθε τράπεζας, χρησιμοποιώντας μία σειρά ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων, η οποία θα ολοκληρωθεί κι αυτή έως τα τέλη Μαρτίου.
Τα κριτήρια αυτά θα είναι:
- Η ικανότητα και η πρόθεση των μετόχων να εισφέρουν νέα κεφάλαια.
- Η ποιότητα του management και τα συστήματα διαχείρισης κινδύνων.
- Οι μέθοδοι υπολογισμού κεφαλαίων, ρευστότητας και κερδοφορίας.
- Η αξιολόγηση της ΤτΕ για τους τραπεζικούς κινδύνους.
- Το κατά πόσο το επιχειρηματικό μοντέλο είναι βιώσιμο.
Σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση, η ΤτΕ θα επικοινωνήσει με τις τράπεζες έως τα τέλη Απριλίου και βάσει της αξιολόγησης της βιωσιμότητάς τους και των σχεδίων κεφαλαιακής ενίσχυσης θα δώσει συγκεκριμένες διορίες για την άντληση κεφαλαίων από την αγορά. Οι καταληκτικές ημερομηνίες θα εξεταστούν κατά περίπτωση και μπορεί να είναι διαφορετικές για κάθε τράπεζα, με χρονικό όριο το τέλος Σεπτεμβρίου. Σε αυτή τη διαδικασία θα συνυπολογιστούν τόσο το ρυθμιστικό πλαίσιο όσο και οι απαιτήσεις της ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
- Η ικανότητα και η πρόθεση των μετόχων να εισφέρουν νέα κεφάλαια.
- Η ποιότητα του management και τα συστήματα διαχείρισης κινδύνων.
- Οι μέθοδοι υπολογισμού κεφαλαίων, ρευστότητας και κερδοφορίας.
- Η αξιολόγηση της ΤτΕ για τους τραπεζικούς κινδύνους.
- Το κατά πόσο το επιχειρηματικό μοντέλο είναι βιώσιμο.
Σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση, η ΤτΕ θα επικοινωνήσει με τις τράπεζες έως τα τέλη Απριλίου και βάσει της αξιολόγησης της βιωσιμότητάς τους και των σχεδίων κεφαλαιακής ενίσχυσης θα δώσει συγκεκριμένες διορίες για την άντληση κεφαλαίων από την αγορά. Οι καταληκτικές ημερομηνίες θα εξεταστούν κατά περίπτωση και μπορεί να είναι διαφορετικές για κάθε τράπεζα, με χρονικό όριο το τέλος Σεπτεμβρίου. Σε αυτή τη διαδικασία θα συνυπολογιστούν τόσο το ρυθμιστικό πλαίσιο όσο και οι απαιτήσεις της ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Στις τράπεζες που θα καταθέσουν βιώσιμα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης θα δοθεί η δυνατότητα να ζητήσουν και να λάβουν κρατική στήριξη, έτσι ώστε να συνεχίσουν να υπάρχουν κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα να εισφέρει κεφάλαια, με στόχο να περιοριστεί το βάρος για τους φορολογούμενους. Ειδικότερα, οι τράπεζες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στα κεφάλαια του ΤΧΣ μέσω κοινών μετοχών και υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολόγων. Θα υπάρξει τροπολογία του νόμου για το ΤΧΣ, για να επιτραπεί η χρήση μετατρέψιμων ομολόγων και η επιβολή περιορισμών στα δικαιώματα ψήφου σε ορίζοντα πενταετίας. Οι τεχνικές λεπτομέρειες για το τελικό πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα δοθούν με υπουργικό διάταγμα, που θα έχει συνταχθεί σε συνεννόηση με την τρόικα έως τα τέλη Μαρτίου.
Εμπορική
Μειώσεις μισθών 12-18%
Νέο κύκλο μειώσεων των αποδοχών των τραπεζοϋπαλλήλων στον τραπεζικό κλάδο άνοιξε η γαλλικών συμφερόντων Emporiki Bank, δίνοντας το στίγμα της μείωσης του κόστους λειτουργίας που θα ακολουθήσουν σταδιακά όλα τα τραπεζικά ιδρύματα. Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Εμπορικής προβλέπει μείωση των αποδοχών από 12% έως 18%, μέσω της κατάργησης των επιδομάτων που προβλέπονταν στην επιχειρησιακή σύμβαση που είχε λήξει το καλοκαίρι και βρισκόταν σε ισχύ λόγω της μετενέργειας.
Πρόκειται μεταξύ άλλων για το επιχειρησιακό επίδομα (που ανέρχεται σε 11,76%), την προσαύξηση που καταβαλλόταν με το επίδομα ισολογισμού ύψους 770 ευρώ, το επίδομα δικτύου, τις προσαυξήσεις που προβλέπονταν επί των επιδομάτων ευθύνης/βαθμίδας για ορισμένα καταστήματα (50%, 30% και 15% ανάλογα με το κατάστημα) και το επίδομα επικινδυνότητας (χρηματαποστολών).
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το αποτυχημένο μοντέλο της Crédit Agricole στην Ελλάδα, με σωρευτικές ζημίες 10,5 δισ. ευρώ, με νέες ζημίες στο εννιάμηνο του 2011 ύψους 1,41 δισ. ευρώ και αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο ύψος ρεκόρ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα του 31%, αποδεικνύει ότι οι Γάλλοι δεν είναι διατεθειμένοι να βάλουν άλλα χρήματα και πλέον προσπαθούν να κόψουν απ’ όπου μπορούν.
Σημειώνεται ότι στο νέο μνημόνιο προβλέπεται η άρση της άτυπης μονιμότητας που ίσχυε για τους υπαλλήλους των (πάλαι ποτέ και νυν) υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών, αλλά και η μείωση του μισθολογικού κόστους.
Μειώσεις μισθών 12-18%
Νέο κύκλο μειώσεων των αποδοχών των τραπεζοϋπαλλήλων στον τραπεζικό κλάδο άνοιξε η γαλλικών συμφερόντων Emporiki Bank, δίνοντας το στίγμα της μείωσης του κόστους λειτουργίας που θα ακολουθήσουν σταδιακά όλα τα τραπεζικά ιδρύματα. Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Εμπορικής προβλέπει μείωση των αποδοχών από 12% έως 18%, μέσω της κατάργησης των επιδομάτων που προβλέπονταν στην επιχειρησιακή σύμβαση που είχε λήξει το καλοκαίρι και βρισκόταν σε ισχύ λόγω της μετενέργειας.
Πρόκειται μεταξύ άλλων για το επιχειρησιακό επίδομα (που ανέρχεται σε 11,76%), την προσαύξηση που καταβαλλόταν με το επίδομα ισολογισμού ύψους 770 ευρώ, το επίδομα δικτύου, τις προσαυξήσεις που προβλέπονταν επί των επιδομάτων ευθύνης/βαθμίδας για ορισμένα καταστήματα (50%, 30% και 15% ανάλογα με το κατάστημα) και το επίδομα επικινδυνότητας (χρηματαποστολών).
Στη συγκεκριμένη περίπτωση το αποτυχημένο μοντέλο της Crédit Agricole στην Ελλάδα, με σωρευτικές ζημίες 10,5 δισ. ευρώ, με νέες ζημίες στο εννιάμηνο του 2011 ύψους 1,41 δισ. ευρώ και αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο ύψος ρεκόρ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα του 31%, αποδεικνύει ότι οι Γάλλοι δεν είναι διατεθειμένοι να βάλουν άλλα χρήματα και πλέον προσπαθούν να κόψουν απ’ όπου μπορούν.
Σημειώνεται ότι στο νέο μνημόνιο προβλέπεται η άρση της άτυπης μονιμότητας που ίσχυε για τους υπαλλήλους των (πάλαι ποτέ και νυν) υπό κρατικό έλεγχο τραπεζών, αλλά και η μείωση του μισθολογικού κόστους.
Source : freesunday.gr
Νίκος Φιλιππίδης
