Χρήστος Ιακώβου
Με αφορμή τις συζητήσεις γύρω από την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) από την Κυπριακή Δημοκρατία αναδείχθηκε εκ νέου η τεράστια γεωπολιτική σημασία του θαλασσίου χώρου της Κύπρου και η ανάγκη κατοχύρωσης κυριαρχικών δικαιωμάτων του Κυπριακού κράτους μέσω διεθνών συμφωνιών.
Θα ήταν καλό όμως να έχουμε κατά νου, πέραν της Τουρκικής στρατηγικής στοχοθεσίας σχετικά με το θαλάσσιο χώρο της Κύπρου και το πώς η Βρετανική εξωτερική πολιτική έχει συνδέσει το θέμα των Βάσεων με το περιεχόμενο της λύσης του Κυπριακού και πως αυτό συνδέεται με τις θαλάσσιες ζώνες.
Το 2004, μέσα στα πλαίσια του σχεδίου Ανάν, η Βρετανία είχε κάνει μια πρόταση για επιστροφή εδάφους των Βάσεων σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού. Αυτό το έκανε για δύο λόγους: πρώτον, με δεδομένο ότι οι Βάσεις δεν αποτελούν έδαφος της ΕΕ, προσέφερε την επιστροφή εδαφών με πληθυσμό προκειμένου να αποφύγει μελλοντικά το ενδεχόμενο ενός πιθανού δημοψηφίσματος για το καθεστώς των Βάσεων, όπως έγινε και με το Γιβραλτάρ, και δεύτερον, επεδίωξε επανακαθορισμό του καθεστώτος των Βάσεων, με εν δυνάμει προνομιακές ρυθμίσεις, μέσω της εποικοδομητικής ασάφειας. Το δεύτερο θυμίζει τον έντονο διάλογο που προκλήθηκε μετά την υποβολή του Σχεδίου Ανάν 5, σχετικά με τις πιθανότητες να αποκτήσουν οι Βρετανικές Βάσεις, μέσω της εποικοδομητικής ασάφειας, δικαιώματα που να συνδέονται με τις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης του 1960, οι Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο δεν είναι κράτος. Από την άλλη, η Βρετανία επιμελώς δεν τις χαρακτηρίζει ως αποικία αφού δεν καταθέτει ετήσιες εκθέσεις στον ΟΗΕ (άρθρο 73 του Καταστατικού Χάρτη) όπως κάνει με άλλες περιοχές (π.χ. Βερμούδες, Νησιά Πίτκαιρν κά) αλλά απολαμβάνουν ενός ιδιότυπου καθεστώτος που δεν συναντάται άλλο παρόμοιο στο διεθνές δίκαιο.
Στο Παράρτημα Α (παράγραφος 3) της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης, η Κυπριακή Δημοκρατία δεσμευόταν να μην διεκδικήσει ως μέρος των δικών της χωρικών υδάτων θαλάσσιες περιοχές που εφάπτονται των Βάσεων σε πλάτος τριών ναυτικών μιλίων, για λόγους ασφαλείας των Βάσεων. Οι θαλάσσιες αυτές περιοχές μπορεί να μην ευρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν έχουν όμως το χαρακτήρα χωρικών υδάτων των Βάσεων. Με άλλα λόγια δεν υπήρξε μέχρι σήμερα ούτε διάταγμα των Βάσεων ούτε νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου που να θεωρεί τις θαλάσσιες περιοχές αυτές ως χωρικά ύδατα των Βάσεων, σύμφωνα με τον ορισμό της Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 και κατ’ επέκταση δεν μπορούν να διεκδικήσουν ούτε υφαλοκρηπίδα, ούτε συνορεύουσα ζώνη και, ακόμη περισσότερο, ούτε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Με το Σχέδιο Ανάν 5, κατέστη αναγκαίο να επαναοριοθετηθεί η θαλάσσια περιοχή των τριών ναυτικών μιλίων αφού η Βρετανία παρουσιάστηκε διατεθειμένη να επιστρέψει 45 από τα 99 τετραγωνικά μίλια των Βάσεων στα δύο συνιστώντα κρατίδια, μέρος των οποίων εφάπτετο της θάλασσας.
Έκτοτε, επί του θέματος αυτού διεμορφώθησαν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις σχετικά με τις προθέσεις των Βρετανών. Ήταν δηλαδή μία απλή τεχνική διαδικασία προκειμένου να προσαρμοστεί ο χάρτης στη βάση των νέων αναπροσαρμογών μετά την επιστροφή εδάφους ή ήταν μία συγκεκαλυμμένη προσπάθεια να διεκδικήσουν οι Βάσεις θαλάσσιες ζώνες μέσω της διαδικασίας επαναοριοθέτησης.
Η πρώτη άποψη θεωρούσε ότι η επαναριοθέτηση θα γινόταν μόνο στην περιοχή των Βάσεων Δεκέλειας αφού ένα τμήμα της ακτογραμμής θα περνούσε μετά την επιστροφή εδάφους υπό τον έλεγχο του ελληνοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου με αποτέλεσμα να γίνεται διακεκομμένα ο βρετανικός έλεγχος επί της ακτογραμμής. Έτσι, προκειμένου να διασφαλίσουν οι Βρετανοί ότι το ελληνοκυπριακό κρατίδιο δεν θα διεκδικούσε χωρικά ύδατα σε αυτό το τμήμα που θα περνούσε υπό τον έλεγχό του επεδίωξαν μία τεχνική ρύθμιση ούτως ώστε να παρέμενε σε ισχύ το σημερινό καθεστώς για να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη διακίνηση των πολεμικών τους σκαφών σε αυτή τη ζώνη.
Η δεύτερη άποψη θεωρούσε ότι επειδή το Σχέδιο Ανάν 5 διαλαμβάνει ότι η επαναριοθέτηση θα γινόταν μόνο από ένα ειδικό που θα διόριζε η Βρετανική κυβέρνηση σε αντίθεση με το Σχέδιο Ανάν 4 όπου η επαναριοθέτηση θα γινόταν από κοινού με ειδικό που θα διοριζόταν από το νέο κράτος θα μπορούσαν μελλοντικά οι Βάσεις να ισχυριστούν ότι είναι παράκτιο κράτος και κατ’ επέκταση να διεκδικήσουν θαλάσσιες ζώνες και δικαιώματα. Την άποψη αυτή ενίσχυε το γεγονός ότι η ρύθμιση αυτή έγινε κατόπιν απαίτησης της Βρετανίας και όταν η ελληνική πλευρά υπέβαλε αίτημα διασαφήνισης γι’ αυτό το θέμα, ότι δηλαδή οι Βάσεις δεν θα μετετρέποντο σε παράκτιο κράτος σύμφωνα με το συνθήκη των θαλασσών, οι Βρετανοί το απέρριψαν σιωπηλώς.
Ανεξαρτήτως των προθέσεων της Βρετανίας, η προτίμησή της για ασάφεια επί του θέματος αυτού προκαλεί πολλά ερωτηματικά. Ωε εκ τούτου, ο προβληματισμός αυτός καθιστά περισσότερο από αναγκαίο στην όποια λύση να γίνει ξεκάθαρο το θέμα των θαλασσίων ζωνών γιατί εκεί θα επικεντρωθεί η Βρετανική διπλωματία και η εποικοδομητική ασάφεια αποτελεί πλέον την προδιαγεγραμμένη συνταγή μελλοντικής κατοχύρωσης τόσο της ισχυροποποίησης του καθεστώτος των Βάσεων όσο και της δημιουργίας νέων κυριαρχικών δικαιωμάτων.
www.geopolitics-gr.blogspot.com
Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)
Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011
Η σημασία της ελληνο-αρμενικής συμμαχίας
Ν. Λυγερός
Η έννοια της ελληνο-αρμενικής συμμαχίας δεν είναι πρόσφατη. Παραδοσιακά και διαχρονικά αυτές οι δύο χώρες έχουν βαθιά κοινά σημεία και στοιχεία και δεν έχουν ανάγκη από έναν κοινό εχθρό, για να αναπτύξουν στενές σχέσεις. Η ίδια η ιστορία, τα ελληνικά γράμματα και τα σιδερένια έχουν καταγράψει μία κοινή αντίληψη του κόσμου, η οποία δεν βασίζεται αποκλειστικά στη θρησκεία. Συμβίωσαν μαζί και σε άλλους χώρους και τόπους κι οι δύο λαοί μας ξέρουν πόσο συμβατοί είναι ακόμα και σε φάσεις κρίσης.
Βέβαια πλέον το πιο καθοριστικό στοιχείο είναι ότι γνώρισαν και οι δύο τη γενοκτονία και ξέρουν τι σημαίνει να υποστείς ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Επίσης, βιωματικά κατέχουν την έννοια της κατοχής, αλλά και της απελευθέρωσης όσον αφορά το ιστορικό τους έδαφος. Δεν έχουν ούτε καν ανάγκη να μάθουν τη σημασία της αντίστασης, διότι είναι ουσιαστικά η ζωή τους. Ένα άλλο στοιχείο που τους χαρακτηρίζει είναι η διασπορά. Είναι λαοί της εξορίας και της ξενιτιάς, όχι μόνο για λόγους οικονομικούς, αλλά λόγω της βαρβαρότητας. Αυτός ο εξαναγκασμός έχει δώσει και μεγαλύτερη αξία στους ανθρώπους τους, διότι δεν μπορούσαν να καθοριστούν απλά από τη γη τους. Αυτός ο ξεριζωμός άλλαξε ριζικά και για τους δύο αυτούς λαούς τη λέξη «ρίζες». Κι είναι η ιστορικότητά τους κι όχι η γεωγραφία που αποτελεί το υπόβαθρό τους. Με άλλα λόγια, πιο στρατηγικά, είναι λαοί του χρόνου κι όχι του χώρου. Έτσι αντιμετώπισαν και λαούς του χώρου που προσπάθησαν όχι μόνο να τους επιβάλλουν τους κανόνες και τους νόμους τους, αλλά και να εξοντώσουν εξ ολοκλήρου. Έχουν θύματα, επιζήσαντες αλλά και δίκαιους. Με όλο αυτό το πλαίσιο πρέπει να αναλύσουμε την έννοια της ελληνο-αρμενικής συμμαχίας. Αυτή η εποικοδομητική προσέγγιση εξηγεί και την ανάγκη αυτής της σύγκλησης των γεωστρατηγικών στόχων. Τα Βαλκάνια κι ο Καύκασος αποτελούν χώρους, όπου εμφανίζονται τα τριπλά σημεία επαφής, τα οποία λειτουργούν ως τοποστρατηγικά νοητικά σχήματα. Ανήκουν και οι δύο χώρες μας στα σημεία τριβής που προκαλούν οι δεξαμενές έλξης μεγάλων δυνάμεων. Κατά συνέπεια, στοχεύουν στο βάθος χρόνου όχι μόνο για να επιζήσουν, αλλά για να παίξουν και να δημιουργήσουν το μέλλον. Γνωρίζουν τι θυσία αντιπροσωπεύει η μνήμη και το χρέος του παρελθόντος. Με την αντίστασή τους ήδη από την αρχαιότητα, έχουν προσφέρει στην ανθρωπότητα και γι’ αυτό έγιναν και στόχοι από άλλα κράτη που δεν τα σέβονται. Έτσι δεν είναι μόνο αναμενόμενη η ελληνο-αρμενική προσέγγιση, αλλά και απαραίτητη για να υπάρξουν τα νοητικά σχήματα, ώστε ν’ αντισταθούν σε άλλες επιθέσεις της βαρβαρότητας και της λήθης. Σε γενικότερο πλαίσιο, όπου μπορούν να συμπεριληφθούν το Αρτσάχ και η κατεχόμενη Κύπρος, υπάρχουν στρατηγικές απαιτήσεις όσον αφορά στην ανθεκτικότητα. Η προστασία της Ελλάδας προέρχεται από τη θάλασσα κι η προστασία της Αρμενίας προέρχεται από τα βουνά. Δίχως θάλασσα και δίχως βουνά αυτοί οι δύο λαοί μπορεί να μην υπήρχαν πια. Έτσι πρέπει να δώσουν σημασία στα στρατηγικά σημεία που θα αναπτύξουν αναλογικά, για να πετύχουν στόχους τους οποίους οι μη ειδικοί θεωρούν όχι μόνο ουτοπικούς, αλλά σχεδόν αδιανόητους. Ακόμα και οι μικρές χώρες μπορούν να έχουν υψηλή στρατηγική. Κι εκεί βρίσκεται η ουσία αυτής της συμμαχίας. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι λαοί μας ζουν με τη θάλασσα και τα βουνά και πιστεύουν στον ήλιο της δικαιοσύνης. Δεν υπάρχει λόγος λοιπόν να μην πιστέψουν και στις ικανότητές τους, για να δημιουργήσουν το μέλλον τους μαζί.
Source : gataros blog
Η έννοια της ελληνο-αρμενικής συμμαχίας δεν είναι πρόσφατη. Παραδοσιακά και διαχρονικά αυτές οι δύο χώρες έχουν βαθιά κοινά σημεία και στοιχεία και δεν έχουν ανάγκη από έναν κοινό εχθρό, για να αναπτύξουν στενές σχέσεις. Η ίδια η ιστορία, τα ελληνικά γράμματα και τα σιδερένια έχουν καταγράψει μία κοινή αντίληψη του κόσμου, η οποία δεν βασίζεται αποκλειστικά στη θρησκεία. Συμβίωσαν μαζί και σε άλλους χώρους και τόπους κι οι δύο λαοί μας ξέρουν πόσο συμβατοί είναι ακόμα και σε φάσεις κρίσης.
Βέβαια πλέον το πιο καθοριστικό στοιχείο είναι ότι γνώρισαν και οι δύο τη γενοκτονία και ξέρουν τι σημαίνει να υποστείς ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Επίσης, βιωματικά κατέχουν την έννοια της κατοχής, αλλά και της απελευθέρωσης όσον αφορά το ιστορικό τους έδαφος. Δεν έχουν ούτε καν ανάγκη να μάθουν τη σημασία της αντίστασης, διότι είναι ουσιαστικά η ζωή τους. Ένα άλλο στοιχείο που τους χαρακτηρίζει είναι η διασπορά. Είναι λαοί της εξορίας και της ξενιτιάς, όχι μόνο για λόγους οικονομικούς, αλλά λόγω της βαρβαρότητας. Αυτός ο εξαναγκασμός έχει δώσει και μεγαλύτερη αξία στους ανθρώπους τους, διότι δεν μπορούσαν να καθοριστούν απλά από τη γη τους. Αυτός ο ξεριζωμός άλλαξε ριζικά και για τους δύο αυτούς λαούς τη λέξη «ρίζες». Κι είναι η ιστορικότητά τους κι όχι η γεωγραφία που αποτελεί το υπόβαθρό τους. Με άλλα λόγια, πιο στρατηγικά, είναι λαοί του χρόνου κι όχι του χώρου. Έτσι αντιμετώπισαν και λαούς του χώρου που προσπάθησαν όχι μόνο να τους επιβάλλουν τους κανόνες και τους νόμους τους, αλλά και να εξοντώσουν εξ ολοκλήρου. Έχουν θύματα, επιζήσαντες αλλά και δίκαιους. Με όλο αυτό το πλαίσιο πρέπει να αναλύσουμε την έννοια της ελληνο-αρμενικής συμμαχίας. Αυτή η εποικοδομητική προσέγγιση εξηγεί και την ανάγκη αυτής της σύγκλησης των γεωστρατηγικών στόχων. Τα Βαλκάνια κι ο Καύκασος αποτελούν χώρους, όπου εμφανίζονται τα τριπλά σημεία επαφής, τα οποία λειτουργούν ως τοποστρατηγικά νοητικά σχήματα. Ανήκουν και οι δύο χώρες μας στα σημεία τριβής που προκαλούν οι δεξαμενές έλξης μεγάλων δυνάμεων. Κατά συνέπεια, στοχεύουν στο βάθος χρόνου όχι μόνο για να επιζήσουν, αλλά για να παίξουν και να δημιουργήσουν το μέλλον. Γνωρίζουν τι θυσία αντιπροσωπεύει η μνήμη και το χρέος του παρελθόντος. Με την αντίστασή τους ήδη από την αρχαιότητα, έχουν προσφέρει στην ανθρωπότητα και γι’ αυτό έγιναν και στόχοι από άλλα κράτη που δεν τα σέβονται. Έτσι δεν είναι μόνο αναμενόμενη η ελληνο-αρμενική προσέγγιση, αλλά και απαραίτητη για να υπάρξουν τα νοητικά σχήματα, ώστε ν’ αντισταθούν σε άλλες επιθέσεις της βαρβαρότητας και της λήθης. Σε γενικότερο πλαίσιο, όπου μπορούν να συμπεριληφθούν το Αρτσάχ και η κατεχόμενη Κύπρος, υπάρχουν στρατηγικές απαιτήσεις όσον αφορά στην ανθεκτικότητα. Η προστασία της Ελλάδας προέρχεται από τη θάλασσα κι η προστασία της Αρμενίας προέρχεται από τα βουνά. Δίχως θάλασσα και δίχως βουνά αυτοί οι δύο λαοί μπορεί να μην υπήρχαν πια. Έτσι πρέπει να δώσουν σημασία στα στρατηγικά σημεία που θα αναπτύξουν αναλογικά, για να πετύχουν στόχους τους οποίους οι μη ειδικοί θεωρούν όχι μόνο ουτοπικούς, αλλά σχεδόν αδιανόητους. Ακόμα και οι μικρές χώρες μπορούν να έχουν υψηλή στρατηγική. Κι εκεί βρίσκεται η ουσία αυτής της συμμαχίας. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι λαοί μας ζουν με τη θάλασσα και τα βουνά και πιστεύουν στον ήλιο της δικαιοσύνης. Δεν υπάρχει λόγος λοιπόν να μην πιστέψουν και στις ικανότητές τους, για να δημιουργήσουν το μέλλον τους μαζί.
Source : gataros blog
Η Γερμανία και ο γεωπολιτικός χάρτης της Ανατολικής Μεσογείου
Του Κώστα Γεννάρη*
Τα γεωπολιτικά παιγνίδια της Τουρκίας στην περιοχή φαίνεται να οδηγούν σε αδιέξοδα πρώτα για την Τουρκία και μετά για όσους είχαν επενδύσει στις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Άγκυρας. Αυτό που κατέδειξε το με το γάντι γερμανικό κατσάδιασμα της Τουρκίας με τις γνωστές δηλώσεις της Άγγελα Μέρκελ στην Κύπρο, δεν είναι η αγάπη της Γερμανίας για το δίκαιο και το σεβασμό του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Αυτό που κατέδειξε είναι ότι τα γεωπολιτικά διακυβεύματα στην περιοχή ξεπερνούν τις νεοοθωμανικές φιλοδοξίες της Άγκυρας όπως τις καθόρισε ο αποκαλούμενος Τούρκος Κίσσιγκερ υπουργός Εξωτερικών Αχμέντ Νταβούτογλου.
Είναι προφανές ότι τα γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής μεταβάλλονται. Με το καλό ή διά της βίας, ο γεωπολιτικός χάρτης της περιοχής αλλάζει.
Και οι λύσεις που αναζητούνται στα προβλήματα της περιοχής πρέπει να αντανακλούν τα νέα δεδομένα και όχι να παγιώνουν τα παλιά. Οι συνταγές Νταβούτογλου αυτό ακριβώς κάνουν, στοχεύουν στην παγίωση παλιών λύσεων που παρουσιάζονται με νέο περιτύλιγμα.
Η στάση της Γερμανίας έναντι της Τουρκίας αποτελεί μια ένδειξη ότι η προσέγγιση των Ευρωπαίων στα προβλήματα της περιοχής αλλάζει και καθορίζεται σήμερα περισσότερο από τις ευρωπαϊκές ανησυχίες όχι για το ποιος θα παίξει ηγετικό ή ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή, αλλά για την πορεία του ενεργειακού ζητήματος στον κόσμο, το ρόλο της περιοχής στο ζήτημα αυτό και τη διασφάλιση της δικής της συμμετοχής σε οποιαδήποτε νέα ενεργειακή τάξη προκύψει μέσα στα επόμενα χρόνια.
Και είναι φυσικό να συμβαίνει αυτό αν λάβει κανείς υπόψη ότι το 61% των παγκοσμίων αποθεμάτων φυσικής ενέργειας βρίσκεται στη γειτονιά μας. Και αυτό μάλιστα τη στιγμή που έως το 2019 τα αμερικανικά αποθέματα αναμένεται να εξαντληθούν τελείως. Αυτό συνεπώς που ενδιαφέρει την Ευρώπη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι η διασφάλιση του δικού της μερτικού στα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής, τα οποία με τη σημερινή ροή εκμετάλλευσης καλύπτουν τις ανάγκες στα σημερινά επίπεδα για τα επόμενα 88 χρόνια. Και μετά έχει ο Θεός… Το βέβαιο είναι ότι σήμερα, με αυτά τα δεδομένα, τα παιγνίδια εξουσίας και ισχύος στην περιοχή δεν ενδιαφέρουν τόσο.
Μέσα στα εκκολαπτόμενα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, η Κύπρος φαίνεται να έχει αυξημένο εκτόπισμα. Και ίσως αυτό να αποτελεί μέρος της εξήγησης της γερμανικής στάσης. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Κύπρος προχώρησε φρόνιμα και αθόρυβα στην εδραίωση αυτού του εκτοπίσματος στο διεθνές δίκαιο το οποίο οχυρώνει και άλλους στην περιοχή για τη δική τους συμμετοχή στη νέα ενεργειακή τάξη πραγμάτων.
Με τις απειλές και τις πολιτικές του τσαμπουκά η Τουρκία κατορθώνει να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός κοινού μετώπου προστασίας των συμφερόντων διαφόρων χωρών της περιοχής που συμπίπτουν.
Η απειλή κατά των συμφερόντων μιας από αυτές τις χώρες ισοδυναμεί ουσιαστικά απειλή και κατά των συμφερόντων των άλλων χωρών, καθώς η σύμπτωση των συμφερόντων βρίσκεται ακριβώς στην από κοινού εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρει η διά του διεθνούς δικαίου πρόσβαση στις πηγές της ενέργειας της περιοχής.
Η Τουρκία μπορεί να επιλέξει αντί το δρόμο των απειλών, το δρόμο της συμμετοχής στην αναζήτηση ενός νέου κώδικα σχέσεων στην περιοχή που να βασίζεται όχι σε ξεπερασμένα δόγματα, αλλά στο διεθνές δίκαιο. Ήδη η επιθυμία για συνεννοήσεις μεταξύ των χωρών στην περιοχή για την οριοθέτηση δικαιωμάτων και ευθυνών, δημιουργεί προϋποθέσεις για απομόνωση όποιου επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους.
Η γεωγραφική θέση της Τουρκίας της επιτρέπει συμμετοχή στις διαδικασίες συνεννόησης, νοουμένου ότι τότε θα σημαίνει ότι αποδέχεται και την ισχύ του διεθνούς δικαίου ως κριτήριο για τις όποιες ρυθμίσεις. Μόνο που οι τουρκικές αντιδράσεις τύπου τσαμπουκά στις δηλώσεις Μέρκελ καταδεικνύουν ότι πολύ απέχει ακόμα η Τουρκία από το σημείο αυτό.
Και το παιγνίδι τώρα αρχίζει…
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Τα γεωπολιτικά παιγνίδια της Τουρκίας στην περιοχή φαίνεται να οδηγούν σε αδιέξοδα πρώτα για την Τουρκία και μετά για όσους είχαν επενδύσει στις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Άγκυρας. Αυτό που κατέδειξε το με το γάντι γερμανικό κατσάδιασμα της Τουρκίας με τις γνωστές δηλώσεις της Άγγελα Μέρκελ στην Κύπρο, δεν είναι η αγάπη της Γερμανίας για το δίκαιο και το σεβασμό του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Αυτό που κατέδειξε είναι ότι τα γεωπολιτικά διακυβεύματα στην περιοχή ξεπερνούν τις νεοοθωμανικές φιλοδοξίες της Άγκυρας όπως τις καθόρισε ο αποκαλούμενος Τούρκος Κίσσιγκερ υπουργός Εξωτερικών Αχμέντ Νταβούτογλου.
Είναι προφανές ότι τα γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής μεταβάλλονται. Με το καλό ή διά της βίας, ο γεωπολιτικός χάρτης της περιοχής αλλάζει.
Και οι λύσεις που αναζητούνται στα προβλήματα της περιοχής πρέπει να αντανακλούν τα νέα δεδομένα και όχι να παγιώνουν τα παλιά. Οι συνταγές Νταβούτογλου αυτό ακριβώς κάνουν, στοχεύουν στην παγίωση παλιών λύσεων που παρουσιάζονται με νέο περιτύλιγμα.
Η στάση της Γερμανίας έναντι της Τουρκίας αποτελεί μια ένδειξη ότι η προσέγγιση των Ευρωπαίων στα προβλήματα της περιοχής αλλάζει και καθορίζεται σήμερα περισσότερο από τις ευρωπαϊκές ανησυχίες όχι για το ποιος θα παίξει ηγετικό ή ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή, αλλά για την πορεία του ενεργειακού ζητήματος στον κόσμο, το ρόλο της περιοχής στο ζήτημα αυτό και τη διασφάλιση της δικής της συμμετοχής σε οποιαδήποτε νέα ενεργειακή τάξη προκύψει μέσα στα επόμενα χρόνια.
Και είναι φυσικό να συμβαίνει αυτό αν λάβει κανείς υπόψη ότι το 61% των παγκοσμίων αποθεμάτων φυσικής ενέργειας βρίσκεται στη γειτονιά μας. Και αυτό μάλιστα τη στιγμή που έως το 2019 τα αμερικανικά αποθέματα αναμένεται να εξαντληθούν τελείως. Αυτό συνεπώς που ενδιαφέρει την Ευρώπη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο είναι η διασφάλιση του δικού της μερτικού στα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής, τα οποία με τη σημερινή ροή εκμετάλλευσης καλύπτουν τις ανάγκες στα σημερινά επίπεδα για τα επόμενα 88 χρόνια. Και μετά έχει ο Θεός… Το βέβαιο είναι ότι σήμερα, με αυτά τα δεδομένα, τα παιγνίδια εξουσίας και ισχύος στην περιοχή δεν ενδιαφέρουν τόσο.
Μέσα στα εκκολαπτόμενα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, η Κύπρος φαίνεται να έχει αυξημένο εκτόπισμα. Και ίσως αυτό να αποτελεί μέρος της εξήγησης της γερμανικής στάσης. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Κύπρος προχώρησε φρόνιμα και αθόρυβα στην εδραίωση αυτού του εκτοπίσματος στο διεθνές δίκαιο το οποίο οχυρώνει και άλλους στην περιοχή για τη δική τους συμμετοχή στη νέα ενεργειακή τάξη πραγμάτων.
Με τις απειλές και τις πολιτικές του τσαμπουκά η Τουρκία κατορθώνει να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός κοινού μετώπου προστασίας των συμφερόντων διαφόρων χωρών της περιοχής που συμπίπτουν.
Η απειλή κατά των συμφερόντων μιας από αυτές τις χώρες ισοδυναμεί ουσιαστικά απειλή και κατά των συμφερόντων των άλλων χωρών, καθώς η σύμπτωση των συμφερόντων βρίσκεται ακριβώς στην από κοινού εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρει η διά του διεθνούς δικαίου πρόσβαση στις πηγές της ενέργειας της περιοχής.
Η Τουρκία μπορεί να επιλέξει αντί το δρόμο των απειλών, το δρόμο της συμμετοχής στην αναζήτηση ενός νέου κώδικα σχέσεων στην περιοχή που να βασίζεται όχι σε ξεπερασμένα δόγματα, αλλά στο διεθνές δίκαιο. Ήδη η επιθυμία για συνεννοήσεις μεταξύ των χωρών στην περιοχή για την οριοθέτηση δικαιωμάτων και ευθυνών, δημιουργεί προϋποθέσεις για απομόνωση όποιου επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους.
Η γεωγραφική θέση της Τουρκίας της επιτρέπει συμμετοχή στις διαδικασίες συνεννόησης, νοουμένου ότι τότε θα σημαίνει ότι αποδέχεται και την ισχύ του διεθνούς δικαίου ως κριτήριο για τις όποιες ρυθμίσεις. Μόνο που οι τουρκικές αντιδράσεις τύπου τσαμπουκά στις δηλώσεις Μέρκελ καταδεικνύουν ότι πολύ απέχει ακόμα η Τουρκία από το σημείο αυτό.
Και το παιγνίδι τώρα αρχίζει…
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Επαφές με φόντο το φυσικό αέριο
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ θέματα βρίσκονται στο επίκεντρο των επαφών που έχει ο Έλληνας υπουργός Επικρατείας κ. Χάρης Παμπούκης στο Ισραήλ με κυβερνητικούς αξιωματούχους της χώρας. Στην ελληνική αντιπροσωπεία μετέχουν μεταξύ άλλων κορυφαία στελέχη της ΔΕΠΑ και του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, που έχει την ευθύνη διαχείρισης και ανάπτυξης του συστήματος των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου. Όπως είναι γνωστό, το Ισραήλ ανακάλυψε πρόσφατα πλούσια κοιτάσματα υποθαλάσσια πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Γρηγόρης Δελαβέκουρας τόνισε πως η συγκρότηση του Κοινού Υπουργικού Συμβουλίου Ελλάδας-Ισραήλ δείχνει την ετοιμότητά της Αθήνας να δημιουργηθεί ένα θεσμικό πλαίσιο που θα διευκολύνει την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας.
Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιείται και η επίσκεψη των κυβερνητικών αξιωματούχων κ. Παμπούκη και Δόλλη στο Ισραήλ», επεσήμανε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γρηγόρης Δελαβέκουρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Τέτοιες συναντήσεις, όπως ανέφερε, θα γίνονται πολύ συχνά στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την πραγματοποίηση του Κοινού Συμβουλίου, προκειμένου αυτό να έχει απτά αποτελέσματα σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Σχετικά με τον καθορισμό της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και την πολιτική της Κυβέρνησης επανέλαβε τη συμφωνία με την Αλβανία, της οποίας εκκρεμεί η κύρωση, προσθέτοντας ότι διεξάγονται συζητήσεις με τη Λιβύη και την Αίγυπτο, οι οποίες προχωράνε, ενώ όσον αφορά την Κυπριακή Δημοκρατίας, ανέφερε ότι «η σχέση μας είναι τέτοια, ώστε να υποδηλώνει ότι μόλις οι δύο χώρες κρίνουν ότι είναι προς αμοιβαίο συμφέρον, θα μπορέσουν γρήγορα να προχωρήσουν στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους».
Οσον αφορά στην Τουρκία, ο Εκπρόσωπος αναφέρθηκε στις διερευνητικές επαφές, «οι οποίες, όπως είπε, είναι σε εξέλιξη, είχαμε χθες άλλη μία συνάντηση και ελπίζουμε να επιφέρει αποτελέσματα». Ο κ. Παμπούκης συνοδεύεται επίσης από τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Δημήτρη Δόλλη, και θα συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Άβιγκορ Λίμπερμαν, τον Υπουργό Ενέργειας και Υποδομών κ. Ούζι Λαντάου, το Διοικητή της Τράπεζας του Ισραήλ Στάνλεϊ Φίσερ και το Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας κ. Ούζι Αράντ.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιείται και η επίσκεψη των κυβερνητικών αξιωματούχων κ. Παμπούκη και Δόλλη στο Ισραήλ», επεσήμανε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γρηγόρης Δελαβέκουρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Τέτοιες συναντήσεις, όπως ανέφερε, θα γίνονται πολύ συχνά στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την πραγματοποίηση του Κοινού Συμβουλίου, προκειμένου αυτό να έχει απτά αποτελέσματα σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Σχετικά με τον καθορισμό της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και την πολιτική της Κυβέρνησης επανέλαβε τη συμφωνία με την Αλβανία, της οποίας εκκρεμεί η κύρωση, προσθέτοντας ότι διεξάγονται συζητήσεις με τη Λιβύη και την Αίγυπτο, οι οποίες προχωράνε, ενώ όσον αφορά την Κυπριακή Δημοκρατίας, ανέφερε ότι «η σχέση μας είναι τέτοια, ώστε να υποδηλώνει ότι μόλις οι δύο χώρες κρίνουν ότι είναι προς αμοιβαίο συμφέρον, θα μπορέσουν γρήγορα να προχωρήσουν στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους».
Οσον αφορά στην Τουρκία, ο Εκπρόσωπος αναφέρθηκε στις διερευνητικές επαφές, «οι οποίες, όπως είπε, είναι σε εξέλιξη, είχαμε χθες άλλη μία συνάντηση και ελπίζουμε να επιφέρει αποτελέσματα». Ο κ. Παμπούκης συνοδεύεται επίσης από τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Δημήτρη Δόλλη, και θα συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Άβιγκορ Λίμπερμαν, τον Υπουργό Ενέργειας και Υποδομών κ. Ούζι Λαντάου, το Διοικητή της Τράπεζας του Ισραήλ Στάνλεϊ Φίσερ και το Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας κ. Ούζι Αράντ.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)