Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Απλές προϋποθέσεις εξόδου από την κρίση

Η Ελληνική προϋπόθεση
H  Ελλάδα πρέπει να κάνει το παν, σε επίπεδο ομαλοποίησης του φορολογικού συστήματος, εκδίκασης δικαστικών προσφυγών, απλοποίησης αδειοδοτικών διαδικασιών κ.ο.κ., για να προσελκύσει ξένες (και όχι μόνο) επενδύσεις. Αυτή πρέπει να είναι η άμεση προτεραιότητα. Οι πιο βαθιές τομές –αναβάθμιση της δευτεροβάθμιας και της ανώτατης εκπαίδευσης, έμφαση σε εγχώρια προγράμματα έρευνας και καινοτομίας– θέλουν περισσότερο χρόνο. Φυσικά πρέπει να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατό, αλλά δεν πρόκειται να φέρουν άμεσο αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Αρκεί να προσθέσουμε, μια και είναι το θέμα της εβδομάδας μεταξύ των αυτιστικών μελών του ελληνικού πολιτικού συστήματος, ότι στο έργο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (στη φορολογία, τη Δικαιοσύνη, τη δημόσια διοίκηση γενικότερα) είναι φανερό ότι η συμβολή Ευρωπαίων τεχνοκρατών με γνώσεις και  εμπειρία θα έπρεπε να γίνεται δεκτή με ευγνωμοσύνη, όχι με αλαλαγμούς περί «απώλειας εθνικής κυριαρχίας» και ανάγκης αντίστασης.
Παράλληλα, πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές, να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα και να κάνουν και οι επιχειρήσεις τις κατάλληλες κινήσεις ώστε να κερδίσουν τη μάχη των διεθνών αγορών. Το μοντέλο της ανάπτυξης βασισμένης στο δανεισμό και την εγχώρια κατανάλωση, χάρη στο οποίο η Ελλάδα σημείωσε τους υψηλούς δείκτες ανάπτυξης της δεκαετίας πριν από την κρίση (97% της ανάπτυξης μεταξύ 2000 και 2008 προήλθε στη χώρα μας από ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, έναντι 79% στην Ε.Ε. - 15), έχει φάει τα ψωμιά του.

Η ευρωπαϊκή διάσταση
Φυσικά, για να έχει η ελπίδες η Ελλάδα να επιτύχει ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης μέσω της εξωστρέφειας και των επενδύσεων, πρέπει να υπάρξει και η ανάλογη βελτίωση του διεθνούς περιβάλλοντος. Θα επικεντρωθούμε εδώ στην οικονομία της Ε.Ε., η οποία αποτελεί τον προορισμό των περισσότερων ελληνικών εξαγωγών (άνω του 60%) και από την οποία προέρχεται το συντριπτικό ποσοστό των ξένων άμεσων επενδύσεων στην Ελλάδα. Λόγω της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη και της καταστροφικής διαχείρισής της, η ευρωπαϊκή οικονομία βαδίζει ταχέως προς μία νέα, οδυνηρή περίοδο ύφεσης, αν δεν βρίσκεται ήδη εκεί.
Οι αποφάσεις της συνόδου δεν θα είναι αρκετές για να υποτάξουν τις αγορές και να βάλουν πάτο στην κρίση χρέους. Η αύξηση της δύναμης πυρός του EFSF μέσω της μόχλευσής του για την ασφάλιση ενός –άγνωστου, προς το παρόν– ποσοστού ενδεχόμενων απωλειών ομολογιούχων σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις κρατικών χρεών είναι μία εξαιρετικά προβληματική λύση. Ο κυριότερος λόγος είναι ακριβώς επειδή αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων αναδιαρθρώσεων. Εκτός αν το ποσοστό ασφάλισης είναι πολύ μεγάλο, περίπτωση κατά την οποία ο πολλαπλασιασμός της δύναμης πυρός είναι αντίστοιχα μικρότερος, οι επενδυτές δεν έχουν λόγο να νιώσουν ασφαλείς αγοράζοντας ομόλογα του ευρωπαϊκού Νότου. Όσον αφορά την πιθανότητα ενίσχυσης του EFSF από τις αναδυόμενες οικονομίες, δεν έχει προκύψει ακόμα κάτι χειροπιαστό. Οι πληροφορίες λένε ότι γίνεται σκληρή παρασκηνιακή διαπραγμάτευση, με τους Κινέζους και λοιπούς αναδυόμενους να ζητούν ως αντάλλαγμα τη μείωση του μεριδίου ψήφων της Ευρώπης στο ΔΝΤ και την αντίστοιχη αύξηση του δικού τους μεριδίου.
Αυτό που χρειάζεται η Ευρωζώνη είναι έναν εγγυητή εσχάτου ανάγκης για τα χρέη χωρών που θεωρείται ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας αλλά όχι φερεγγυότητας – πάνω απ’ όλα η Ιταλία και η Ισπανία. Δύο είναι οι υποψήφιοι για το ρόλο του υπερ-ήρωα που θα σώσει την Ευρωζώνη: η συλλογική δύναμη όλων των χωρών (που ισοδυναμεί με το πολυσυζητημένο ευρωομόλογο) και η ΕΚΤ.
Βραχυπρόθεσμα μάλιστα, δεδομένου ότι το ευρωομόλογο απαιτεί χρονοβόρες αλλαγές στις ευρωπαϊκές συνθήκες, η μπάλα μοιάζει να είναι αποκλειστικά στο γήπεδο της ΕΚΤ και του νέου της (από Δευτέρα) επικεφαλής Μάριο Ντράγκι. Θα κάνει ο κ. Ντράγκι την υπέρβαση; Δεν έχει δείξει τέτοιες προθέσεις, αλλά βέβαια μπορεί να βρεθεί σε μια κατάσταση στην οποία να μην έχει άλλη επιλογή.
Source : citypress.gr