Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Τα παιχνίδια του παρασκηνίου για το φυσικό αέριο της Κύπρου

Του Γιάννου Χαραλαμπίδη 

Τουρκική πρόταση για αέριο και ο ρόλος του Ντάουνερ.Το ταμείο της λύσης και η Τριμερής Επιτροπή του ΈρογλουΤα τουρκικά ανταλλάγματα και η συνεπής πολιτική

Όταν αποκαλύπτονται όσα διαδραματίζονται στο παρασκήνιο, κατανοεί κάποιος και δη η κοινή γνώμη -την οποία πολλάκις επιδιώκουν να κρατούν στο σκότος- τα παιχνίδια του παρασκηνίου.
Παιχνίδια στο πλαίσιο των οποίων υφαίνονται σενάρια για το πάγωμα των ερευνών και της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου, που βρίσκεται εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου. Όταν λοιπόν το φως απλώνεται στο παρασκήνιο, οι πρωταγωνιστές μένουν εκτεθειμένοι, διότι ο νοήμων πολίτης αντιλαμβάνεται ότι ο Αλεξάντερ Ντάουνερ ξεπερνά τα όρια των αρμοδιοτήτων του και μετατρέπεται σε αγωγό διοχέτευσης τουρκικών θέσεων και σε βεζίρη του Ερντογάν και του Έρογλου στη διαδικασία λύσης του Κυπριακού.

Το μπούμερανγκ
Γίνεται όμως κατανοητό και κάτι άλλο. Ότι δηλαδή και ο Πρόεδρος και το κομματικό σύστημα, προτού τοποθετηθούν, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη όλες τις παραμέτρους, έτσι ώστε μια πρόταση επί τη λύσης του Κυπριακού, ακόμη και αν υποβληθεί επί τη βάσει αγαθών προθέσεων, να μην προκαλεί προβλήματα. Και να μη διατρέχει τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ και σε όπλο στη φαρέτρα της τουρκικής πλευράς.

Επί τούτου υπάρχει συγκεκριμένο παράδειγμα. Όταν ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στα οφέλη που θα έχουν και οι Τουρκοκύπριοι από το φυσικό αέριο, η Τουρκία οργάνωσε ολόκληρο σχεδιασμό δράσης, στον οποίο ενεπλάκησαν και ο κ. Ντάουνερ, προφανώς και ο Επίτροπος Φούλε. Κάποιος δε, θα μπορούσε ισχυριστεί ότι τόσο ο Επίτροπος όσο και ο κ. Ντάουνερ δεν είχαν κακές προθέσεις και ότι απλώς τη δουλειά τους κάνουν. Δηλαδή να γεφυρώσουν τις διαφορές μεταξύ των μερών. Αυτό μπορεί ακόμη να ισχύει για τον Επίτροπο Φούλε. Δεν ισχύει, όμως, και για τον κ. Ντάουνερ, ο οποίος είναι απροκάλυπτα και προκλητικά εχθρικός.

Η τουρκική πρόταση για το αέριο

Από τη μια έχουμε την πρόταση του Προέδρου Χριστόφια και από την άλλη την τουρκική, όπως αυτή κατατέθηκε από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου στις 24 Σεπτεμβρίου του 2001 στη Νέα Υόρκη ενώπιον του ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν και περιλαμβάνει εν ολίγοις:

1. Το διορισμό από μέρους του ΓΓ του ΟΗΕ ενός διαμεσολαβητή για το θέμα της ύπαρξης υδρογονανθράκων, τόσο στις νότιες όσο και στις βόρειες ακτές του νησιού.
2. Τη δημιουργία Τριμελούς Επιτροπής, ενός Ελληνοκυπρίου, ενός Τουρκοκυπρίου και του διορισμένου από τον ΟΗΕ μέλους, το οποίο και θα προεδρεύει. Η Επιτροπή θα ασχολείται με τις ενέργειες που διεξάγονται στο θέμα των υδρογονανθράκων.
3. Η αρμοδιότητα της Τριμελούς Επιτροπής θα είναι: α. Να επιτυγχάνει γραπτές, αμοιβαίως αποδεκτές, συμφωνίες μεταξύ των μερών επί των διεθνών συνθηκών και των αδειών που εκδόθηκαν μονομερώς από την κάθε πλευρά χωριστά. β. Να καθορίσει το διαμοιρασμό των πηγών των υδρογονανθράκων μεταξύ των πλευρών.
4. Το συνολικό εισόδημα από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων θα διατηρηθεί σε ταμείο υπό την επιτήρηση των Ην. Εθνών και θα χρησιμοποιηθεί για την εφαρμογή των διατάξεων μιας τελικής λύσης. Είναι, μάλιστα, δυνατό η Τριμελής Επιτροπή να αποφασίσει ότι μέρος των εισοδημάτων θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διαφορετικούς σκοπούς.
Τονίζεται, ταυτοχρόνως, ότι επ' ουδενί θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα αυτά για σκοπούς αγοράς όπλων.
5. Μια τέτοια συμφωνία δεν μπορεί να προδικάσει τη θέση των μερών (εννοούν προφανώς στο Κυπριακό).

Αναγνώριση με άρωμα πετρελαίων...
ΥΠΟ το φως των ανωτέρω εγείρονται τα εξής ερωτήματα: Είναι τυχαίο άραγε ότι, μετά την υποβολή του τουρκικού εγγράφου για Τριμελή Επιτροπή στις 24 Σεπτεμβρίου, τρεις μέρες αργότερα, στις 27 Σεπτεμβρίου, ο Επίτροπος Φούλε άφηνε στο Στρασβούργο ανοικτό το παράθυρο για επιδιαιτησία ενώπιον του διεθνούς δικαστηρίου και ο κ. Ντάουνερ στη Λευκωσία αναφερόταν -δύο ώρες αργότερα- σε διαμεσολάβηση του ΟΗΕ;

Δικαίως αντιδρούμε. Διότι, εάν λάβουμε υπόψη την τουρκική πρόταση και τις εισηγήσεις των Ντάουνερ και Φούλε, που σχετίζονται και με τη θέση του Προέδρου Χριστόφια για οφέλη προς τους Τουρκοκυπρίους (ακόμη και για τη δημιουργία ειδικού ταμείου), τότε καταλήγουμε σε μια σειρά άλλων, συναφών με το υπό συζήτηση θέμα, ερωτημάτων: Πώς θα προκύψει κοινή συμφωνία με την παρουσία του ΟΗΕ μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ψευδοκράτους, το οποίο με βάση τα ψηφίσματα 541 και 550 δεν αναγνωρίζεται; Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε θα αναγνωριστεί το ψευδοκράτος και προδικάζεται η λύση των δύο κρατών.

Εν ολίγοις, η τουρκική πλευρά καθορίζει πλήρως, όπως η ίδια θέλει, και τη βάση των συνομιλιών και την τελική μορφή της λύσης. Στο σημείο αυτό κατανοεί κάποιος και το ότι η Άγκυρα και ο κ. Έρογλου είναι συνεπείς στην πολιτική τους και στις θέσεις τους. Διότι τονίζουν ότι, εάν υιοθετηθεί η πρότασή τους για Τριμερή Επιτροπή, δεν θα αλλάξουν οι θέσεις των μερών στο Κυπριακό. Και πώς να αλλάξει η δική τους θέση στο Κυπριακό όταν η υπόθεση των υδρογονανθράκων θα καθορίσει, διά της νομιμοποίησης του ψευδοκράτους, τη διχοτομική λύση.

Στην ουσία, πρόκειται για μια πρόταση με διαμεσολαβητές τα Ην. Έθνη και με στόχο την προ της λύσης αναγνώριση του ψευδοκράτους ή ακόμη και την εισήγηση περί επιδιαιτησίας των εκκρεμούντων ζητημάτων με την Τουρκία. Διότι, όταν θα μπει η συζήτηση στο ψητό, θα εγερθούν και ζητήματα καθορισμού υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μεταξύ των ελεύθερων περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας, του ψευδοκράτους και της Τουρκίας. Και αυτό προκύπτει από την ίδια την πρόταση Έρογλου, η οποία αναφέρεται σε επικύρωση συμφωνιών που υπέγραψαν μονομερώς οι δύο πλευρές. Δηλαδή, από τη μια, είναι οι συμφωνίες της Κύπρου με το Ισραήλ, την Αίγυπτο κτλ. και, από την άλλη, είναι η συμφωνία του ψευδοκράτους με την Τουρκία.

Εννοείται ότι η αποδοχή μιας τέτοιας διαδικασίας θα παγώσει τις έρευνες για την ύπαρξη και την εκμετάλλευση φυσικού αερίου και πετρελαίου εντός της κυπριακής ΑΟΖ, είτε μέχρι να εξευρεθεί συμφωνία στο πλαίσιο της Τριμερούς Επιτροπής είτε ώς τη λύση. Φαύλος κύκλος, δηλαδή. Εάν, από την άλλη, καταλήξει η Τριμερής Επιτροπή, τότε: 1. Η Τουρκία και το ψευδοκράτος θα προβούν σε σημαντικά βήματα αναγνώρισης, και 2. Εάν τους δοθούν τα χρηματικά οφέλη προ της λύσης, τότε γιατί να θέλουν λύση.

Το φυσικό αέριο ως εργαλείο λύσης ή διχοτόμησης ΕΑΝ το ζητούμενο είναι να καταστεί ο φυσικός πλούτος της Κύπρου καταλύτης για λύση, θα πρέπει αφενός να καθορίσουμε ποιαν πολιτειακή μορφή θα έχει η λύση και πώς αυτή θα επιτευχθεί. Δηλαδή δεν μπορεί το αντάλλαγμα για την ένταξη των Τουρκοκυπρίων στην ΕΕ και τα οφέλη από το φυσικό αέριο να είναι η δημιουργία ενός διχοτομικού πολιτειακού μοντέλου, όπως αυτό το οποίο συζητείται σήμερα στις συνομιλίες στη βάση του σχεδίου Ανάν και αποτελούμενο από δυο συνιστώντα κράτη.
Δηλαδή τις ελεύθερες σήμερα, από τη μια, περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας -με κάποιες πιθανές εδαφικές αναπροσαρμογές- και από την άλλη το ψευδοκράτος, το οποίο θα νομιμοποιηθεί στην ουσία και θα συνιστά ισότιμο εταίρο. Υπό αυτές τις συνθήκες, η τουρκική πλευρά θα είναι η κερδισμένη και η λογική του "win-win situation" θα εξελιχθεί σε "zero sum game".

Στην ουσία, το σύνολο των διπλωματικών και πολιτικών όπλων που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία, για να υποστηρίξει εαυτήν και δη την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα, καθίστανται εργαλεία διχοτομικού μοντέλου λύσης αντί επανένωσης. Εάν λοιπόν η ηγεσία των κατεχομένων και η Τουρκία δεν θέλουν να αδικήσουν τους Τουρκοκυπρίους και αν η Τουρκία δεν θέλει να αδικήσει τον εαυτό της και να ενταχθεί στην ΕΕ, είτε ως πλήρες μέλος είτε με ειδική σχέση, θα πρέπει να αποδεχθεί τα εξής ελάχιστα:

1. Πλήρη αποχώρηση τουρκικών στρατευμάτων.
2. Αποδοχή ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ για να δημιουργηθούν συνθήκες συμμαχίας και ασφάλειας, με εγγυητή τη Βορειοατλαντική Συμμαχία και τους νόμους της ΕΕ, καθώς και με επιτηρητή το Συμβούλιο Ασφαλείας.
3. Λύση επί των αρχών και αξιών της ΕΕ. Αυτές θα καθορίζουν το πολιτειακό μοντέλο και όχι η όποια ονομασία.

Συνεπώς, η κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία θα πρέπει να αρχίζει από τα κάτω προς τα πάνω και όχι από τα πάνω προς τα κάτω. Καμιά λύση δεν μπορεί να είναι βιώσιμη εάν δεν είναι δημοκρατική και θα ήταν αυτοκτονία εάν οι Ελληνοκύπριοι αντάλλασαν το βέτο τους επί τους τουρκικής ένταξης και τα οφέλη που θα έχουν οι Τουρκοκύπριοι από το φυσικό πλούτο της Κύπρου με την υπογραφή μιας λύσης που, αντί να αναιρεί, θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής.
Source : http://www.sigmalive.com/