Των Αθανάσιου Eλλις - Δώρας Aντωνίου
Οι εξελίξεις στο πεδίο της ενέργειας και οι προοπτικές μεγάλων αλλαγών σε γεωπολιτικό επίπεδο, που αυτές προδιαγράφουν για το Αιγαίο και τη νοτιοανατολική Μεσόγειο, ανεβάζουν το θερμόμετρο στην περιοχή, καθώς η Αγκυρα σπεύδει να «υπενθυμίσει» τις πάγιες θέσεις και διεκδικήσεις της με μια σειρά από ενέργειες και δηλώσεις.
Οι παράγοντες που οξύνουν την τουρκική προκλητικότητα είναι η παγίωση πολυδιάστατης συνεργασίας στο τρίγωνο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που παρά τις όποιες καθυστερήσεις προχωρά, η απόφαση της Αθήνας να προβεί σε έρευνες για εντοπισμό και αξιοποίηση ενεργειακών αποθεμάτων και η επικείμενη ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. από την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία, εφόσον η Αγκυρα συνεχίσει να τηρεί την ίδια στάση, μαθηματικά οδηγεί σε περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ε.Ε.
Σε αυτό το περιβάλλον, η τουρκική ηγεσία εμφανίζεται αποφασισμένη να εμμείνει στη γραμμή της προκλητικότητας και της αδιαλλαξίας. Ετσι, η Αγκυρα έστειλε διπλό μήνυμα στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, βγάζοντας στο Αιγαίο το «Πίρι Ρέις» για επιστημονικές έρευνες και στέλνοντας μια φρεγάτα του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού μέχρι την Κύθνο, υπενθυμίζοντας έμπρακτα τις διεκδικήσεις της και την άποψή της για το καθεστώς στο Αιγαίο. Στην αντίδραση της Αθήνας για την είσοδο του «Πίρι Ρέις» σε ελληνική υφαλοκρηπίδα, το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ. απάντησε με ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι η υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο δεν έχει καθοριστεί και, πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα, ενόψει την έναρξης των ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων, τόνισε ότι ισχύει για τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο το μορατόριουμ παγώματός τους, που προκύπτει από τη Συμφωνία της Βέρνης του 1976.
Οσον αφορά τις έρευνες της Κύπρου, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ναυτιλίας και Αεροπορίας της Τουρκίας, Τσαγατάι Ερτζιές, μιλώντας ενώπιον εκπροσώπων μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών σε συνέδριο στην Τουρκία, ανέφερε ότι οι περιοχές στις οποίες γίνονται έρευνες συμπίπτουν με τις τουρκικές ζώνες και προειδοποίησε ότι η Τουρκία δεν θα ανεχθεί έρευνα στην υφαλοκρηπίδα της, κάνοντας λόγο για περιοχή «άκρως εύθραυστη και ευαίσθητη και ανοικτή σε νέες κρίσεις».
Την ίδια στιγμή, σαφές μήνυμα προς την Ελλάδα και την Κύπρο να διαχειρισθούν το ζήτημα των πιθανών ενεργειακών αποθεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο με τρόπο που θα αποφέρει οφέλη σε «όλες» τις χώρες της περιοχής, εξέπεμψαν οι ΗΠΑ μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ενέργεια στην Ευρασία, Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ, ο οποίος σε συνέδριο στην Αθήνα επιχείρησε να αποσαφηνίσει, αν όχι να «διορθώσει», τη θέση που ο ίδιος είχε εκφράσει παλαιότερα υπέρ της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης από την Ελλάδα, λέγοντας ότι υφίστανται «μυριάδες νομικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων πολλών ειδών ζητημάτων σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας». Σε συνέντευξή του στην «Κ» πριν από ενάμιση χρόνο ο έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης είχε αναγνωρίσει ότι η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να ανακηρύξει ΑΟΖ το οποίο, όπως είχε αναφέρει, απορρέει από τη συμμετοχή της στη σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Διευθέτηση κοινής αποδοχής
Στη νέα του παρέμβαση, η οποία υπήρξε προϊόν ενδελεχούς προετοιμασίας καθώς θα αποτελέσει πυξίδα για την επίσημη στάση και προσέγγιση των ΗΠΑ στο συγκεκριμένο ζήτημα το επόμενο διάστημα, ο κ. Μόρνινγκσταρ διεμήνυσε πως εάν βρεθούν λύσεις στη βάση της ισονομίας όλοι, οι πάντες, όλες οι χώρες της περιοχής και οι πολίτες τους θα κερδίσουν, ενώ προειδοποίησε ότι σε αντίθετη περίπτωση κανείς δεν θα απολαύσει όλα τα οφέλη. Σε αυτό το πνεύμα ενθάρρυνε να υπάρξουν διαβουλεύσεις για μια διευθέτηση κοινής αποδοχής. «Η συμβουλή μου, όποια αξία και αν έχει, είναι να τηρηθούν χαμηλοί τόνοι. Τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να κοιτάξουν με προσοχή τα συμφέροντά τους, να έρθουν σε επαφή με άλλα μέρη στην περιοχή, να προσπαθήσουν να βρουν λογικές λύσεις ώστε όλοι να επωφεληθούν από αυτά τα κομμάτια χρυσού που βρίσκονται στη Μεσόγειο».
«Το ζήτημα των πηγών ενέργειας, εάν αντιμετωπισθεί σωστά», μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη συμφωνίας στην Κύπρο, επισήμανε ο κ. Μόρνινγκσταρ. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Αγκυρα κλιμακώνει τις αντιδράσεις της έναντι της ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από την Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό, διακινήθηκε η πληροφορία για άνοιγμα της Αμμοχώστου υπό τουρκική διοίκηση, ενώ η τουρκική πλευρά συνδέει την προεδρία με τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, απειλώντας ακόμα και με διακοπή τους.
Source : infognomonpolitics.gr
Οι εξελίξεις στο πεδίο της ενέργειας και οι προοπτικές μεγάλων αλλαγών σε γεωπολιτικό επίπεδο, που αυτές προδιαγράφουν για το Αιγαίο και τη νοτιοανατολική Μεσόγειο, ανεβάζουν το θερμόμετρο στην περιοχή, καθώς η Αγκυρα σπεύδει να «υπενθυμίσει» τις πάγιες θέσεις και διεκδικήσεις της με μια σειρά από ενέργειες και δηλώσεις.
Οι παράγοντες που οξύνουν την τουρκική προκλητικότητα είναι η παγίωση πολυδιάστατης συνεργασίας στο τρίγωνο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που παρά τις όποιες καθυστερήσεις προχωρά, η απόφαση της Αθήνας να προβεί σε έρευνες για εντοπισμό και αξιοποίηση ενεργειακών αποθεμάτων και η επικείμενη ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε. από την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία, εφόσον η Αγκυρα συνεχίσει να τηρεί την ίδια στάση, μαθηματικά οδηγεί σε περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ε.Ε.
Σε αυτό το περιβάλλον, η τουρκική ηγεσία εμφανίζεται αποφασισμένη να εμμείνει στη γραμμή της προκλητικότητας και της αδιαλλαξίας. Ετσι, η Αγκυρα έστειλε διπλό μήνυμα στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, βγάζοντας στο Αιγαίο το «Πίρι Ρέις» για επιστημονικές έρευνες και στέλνοντας μια φρεγάτα του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού μέχρι την Κύθνο, υπενθυμίζοντας έμπρακτα τις διεκδικήσεις της και την άποψή της για το καθεστώς στο Αιγαίο. Στην αντίδραση της Αθήνας για την είσοδο του «Πίρι Ρέις» σε ελληνική υφαλοκρηπίδα, το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ. απάντησε με ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι η υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο δεν έχει καθοριστεί και, πηγαίνοντας ένα βήμα πιο πέρα, ενόψει την έναρξης των ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων, τόνισε ότι ισχύει για τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο το μορατόριουμ παγώματός τους, που προκύπτει από τη Συμφωνία της Βέρνης του 1976.
Οσον αφορά τις έρευνες της Κύπρου, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ναυτιλίας και Αεροπορίας της Τουρκίας, Τσαγατάι Ερτζιές, μιλώντας ενώπιον εκπροσώπων μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών σε συνέδριο στην Τουρκία, ανέφερε ότι οι περιοχές στις οποίες γίνονται έρευνες συμπίπτουν με τις τουρκικές ζώνες και προειδοποίησε ότι η Τουρκία δεν θα ανεχθεί έρευνα στην υφαλοκρηπίδα της, κάνοντας λόγο για περιοχή «άκρως εύθραυστη και ευαίσθητη και ανοικτή σε νέες κρίσεις».
Την ίδια στιγμή, σαφές μήνυμα προς την Ελλάδα και την Κύπρο να διαχειρισθούν το ζήτημα των πιθανών ενεργειακών αποθεμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο με τρόπο που θα αποφέρει οφέλη σε «όλες» τις χώρες της περιοχής, εξέπεμψαν οι ΗΠΑ μέσω του ειδικού απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ενέργεια στην Ευρασία, Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ, ο οποίος σε συνέδριο στην Αθήνα επιχείρησε να αποσαφηνίσει, αν όχι να «διορθώσει», τη θέση που ο ίδιος είχε εκφράσει παλαιότερα υπέρ της οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης από την Ελλάδα, λέγοντας ότι υφίστανται «μυριάδες νομικά θέματα, συμπεριλαμβανομένων πολλών ειδών ζητημάτων σχετικά με το Δίκαιο της Θάλασσας». Σε συνέντευξή του στην «Κ» πριν από ενάμιση χρόνο ο έμπειρος Αμερικανός διπλωμάτης είχε αναγνωρίσει ότι η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να ανακηρύξει ΑΟΖ το οποίο, όπως είχε αναφέρει, απορρέει από τη συμμετοχή της στη σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Διευθέτηση κοινής αποδοχής
Στη νέα του παρέμβαση, η οποία υπήρξε προϊόν ενδελεχούς προετοιμασίας καθώς θα αποτελέσει πυξίδα για την επίσημη στάση και προσέγγιση των ΗΠΑ στο συγκεκριμένο ζήτημα το επόμενο διάστημα, ο κ. Μόρνινγκσταρ διεμήνυσε πως εάν βρεθούν λύσεις στη βάση της ισονομίας όλοι, οι πάντες, όλες οι χώρες της περιοχής και οι πολίτες τους θα κερδίσουν, ενώ προειδοποίησε ότι σε αντίθετη περίπτωση κανείς δεν θα απολαύσει όλα τα οφέλη. Σε αυτό το πνεύμα ενθάρρυνε να υπάρξουν διαβουλεύσεις για μια διευθέτηση κοινής αποδοχής. «Η συμβουλή μου, όποια αξία και αν έχει, είναι να τηρηθούν χαμηλοί τόνοι. Τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να κοιτάξουν με προσοχή τα συμφέροντά τους, να έρθουν σε επαφή με άλλα μέρη στην περιοχή, να προσπαθήσουν να βρουν λογικές λύσεις ώστε όλοι να επωφεληθούν από αυτά τα κομμάτια χρυσού που βρίσκονται στη Μεσόγειο».
«Το ζήτημα των πηγών ενέργειας, εάν αντιμετωπισθεί σωστά», μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη συμφωνίας στην Κύπρο, επισήμανε ο κ. Μόρνινγκσταρ. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Αγκυρα κλιμακώνει τις αντιδράσεις της έναντι της ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από την Κυπριακή Δημοκρατία. Στο πλαίσιο αυτό, διακινήθηκε η πληροφορία για άνοιγμα της Αμμοχώστου υπό τουρκική διοίκηση, ενώ η τουρκική πλευρά συνδέει την προεδρία με τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, απειλώντας ακόμα και με διακοπή τους.
Source : infognomonpolitics.gr