Το έλλειμα πολιτικής ηγεσίας στην ευρωζώνη

Καθώς η Ευρωζώνη παλεύει για άλλη μια φορά να ξεμπλέξει από την αταξία που η ίδια δημιούργησε με κάτι που φαίνεται να είναι μια συμφωνία της … εσχάτης ώρας για τη σωτηρία της Ελλάδας από την άμεση χρεοκοπία, οι αγορές καλό είναι να κρατούν την ανάσα τους.

Στον πυρήνα της κρίσης της Ευρωζώνης υπάρχουν πολλαπλά ελλείμματα: δημόσια ελλείμματα, ελλείμματα τραπεζικών κεφαλαίων, ελλείμματα ρευστότητας και ελλείμματα παραγωγικότητας. Αλλά το μεγαλύτερο των ελλειμμάτων είναι η έλλειψη πολιτικής ηγεσίας. Όπως πολλές φορές συνέβη τον τελευταίο χρόνο, η αποφασιστικότητα των πολιτικών φτάνει μόνο μέχρι του σημείου της αποφυγής μιας καταστροφής εδώ και τώρα. Αλλά δίχως μεγαλύτερη γενναιότητα η επόμενη κρίση για την Ευρώπη δεν πρόκειται να αποφευχθεί.

Το μεγαλύτερο έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας βρίσκεται βεβαίως στην Ελλάδα. Η Αθήνα έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για την κρίση του ευρώ πέρυσι, όταν η νεοεκλεγμένη της κυβέρνηση αποκάλυψε ότι ο συνδυασμός της παραποίησης των αριθμών και μιας ευρείας ανοχής στην φοροαποφυγή συσσώρευσε στη χώρα ένα τόσο μεγάλο έλλειμμα που κανείς δεν είχε φανταστεί. Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου προκάλεσε μια δεύτερη κρίση φέτος, υπαναχωρώντας από τις δεσμεύσεις της προς την ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για ένα μεγάλο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Η ελληνική κυβέρνηση έχασε πολύτιμο χρόνο προσπαθώντας να εκβιάσει μια αναδιάρθρωση χρέους και όταν αυτό το σενάριο ναυάγησε η Αθήνα κλήθηκε να τηρήσει τις αρχικές  υποσχέσεις της προκειμένου να λάβει επιπλέον κεφάλαια. Όμως ακόμη και σήμερα η ελληνική κυβέρνηση αρνείται να συρρικνώσει το μεγεθυσμένο δημόσιο τομέα της και προτιμά να ρίχνει το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής σε φορολογικά μέτρα. Εν τω μεταξύ η αντιπολίτευση ασκεί μικροκομματική πολιτική χρησιμοποιώντας τα θέματα της εθνικής επιβίωσης και υπονομεύει την αποδοχή του προγράμματος. Δεν είναι να απορεί κανείς που κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν εμπιστεύονται πια την Ελλάδα και θέτουν αυστηρούς όρους για να παράσχουν τις επόμενες δόσεις.

Αλλά όλα αυτά δεν σημαίνουν πως και η υπόλοιπη Ευρώπη είναι άψογη. Για πολύ καιρό οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκλειναν τα μάτια μπροστά στις αδυναμίες που βρίσκονται στην καρδιά του κοινού νομίσματος. Το ευρώ πάντα θα εξαρτάται από το κατά πόσον τα κράτη μέλη του ασκούν δημοσιονομική πειθαρχία και ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα τους. Όμως το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που υποτίθεται ότι θα διασφάλιζε αυτούς τους στόχους δεν είχε ρήτρες ασφαλείας. Η Ευρώπη δεν έκανε τίποτα όταν η Γερμανία και η Γαλλία παραβίαζαν το Σύμφωνο με τα δικά τους υπερβολικά ελλείμματα. Η Ελλάδα δεν υπήρξε η μοναδική χώρα που αποκόμισε τα οφέλη του χαμηλότοκου δανεισμού δίχως να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις. Και πολλές υπήρξαν οι προσπάθειες προστατευτισμού των κρατών ενάντια στους κανόνες της ενιαίας αγοράς.

Το χειρότερο όμως είναι πως οι αρχιτέκτονες του ευρώ το εισήγαγαν γνωρίζοντας ότι περιλαμβάνει ένα μοιραίο σχεδιαστικό σφάλμα: Τα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης θεωρούνταν μηδενικού κινδύνου για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών κι αυτό, παρά το ότι, σε αντίθεση με τα άλλα κρατικά ομόλογα, δεν υποστηρίζονταν από κυβερνήσεις με δυνατότητα έκδοσης του δικού τους νομίσματος – που σημαίνει ότι τα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης ήταν εκτεθειμένα σε πιστωτικό κίνδυνο. Αυτό έδωσε στις τράπεζες κίνητρα να συσσωρεύουν ολόκληρα βουνά από κρατικούς τίτλους της ευρωπαϊκής περιφέρειας προκειμένου να επωφελούνται από τις υψηλότερες αποδόσεις, οδήγησε στη μείωση του κόστους δανεισμού και τροφοδότησε μια καταστροφική κραιπάλη δανεισμού. Η κρίση ήταν προβλέψιμη – και είχε προβλεφθεί.

Αλλά από τη στιγμή που η κρίση ήρθε, πού είναι οι ισχυροί πολιτικοί ηγέτες που είναι έτοιμοι να μιλήσουν καθαρά για τις σκληρές επιλογές για τη σωτηρία της νομισματικής ένωσης; Ένα χρεοστάσιο θα είναι σήμερα καταστροφικό, και όχι μόνο εξαιτίας της ‘μόλυνσης’ που θα επηρεάσει το κόστος δανεισμού των κρατών και των κυβερνήσεων. Κι όμως, αντί να ασκούν πιέσεις στην Ελλάδα προκειμένου να κρατήσει τις υποσχέσεις της, ορισμένοι πολιτικοί αποσταθεροποιούν τις αγορές με μη ρεαλιστικές δημόσιες συζητήσεις περί αναδιάρθρωσης. Η Ευρωζώνη απέκλεισε επίσης την έκδοση ευρω-ομολόγων που θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος δανεισμού των υπερχρεωμένων κρατών της περιφέρειας. Και παράλληλα απέτυχε να αντιμετωπίσει την κρίση του τραπεζικού συστήματος.

Ο τελευταίος γύρος των τεστ αντοχής των τραπεζών μπορεί να δείξει πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες βελτίωσαν την κεφαλαιακή τους θέση, αλλά το πραγματικά μεγάλο πρόβλημα είναι η ρευστότητα. Η Ελλάδα, Ιρλανδία και η Πορτογαλία αντιμετωπίζουν ήδη ένα πιστωτικό κραχ δεδομένου ότι οι τράπεζες τους εξαρτώνται για χρηματοδότηση από την ΕΚΤ. Η αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο κίνδυνο για αυτές τις χώρες που μπορεί να πλήξει την ανάπτυξη τους. Κι όμως παραμένουν σταθερά εκτός ατζέντας τα μέτρα που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τη χρηματοδότηση των τραπεζών – όπως να επιτραπεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να ανακουφίζει τις πιέσεις επί των κρατικών τίτλων αγοράζοντας μερίδια από τις τράπεζες και εγγυώμενο χρηματοδότηση. Η λογική της κρίσης είναι ότι η ρύθμιση των τραπεζών πρέπει να γίνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μέχρι να το αναγνωρίσουν αυτό οι κυβερνήσεις, οι πιέσεις στα εθνικά κράτη – και οι πολιτικοί κίνδυνοι για το ευρώ – θα παραμένουν υπέρμετρα μεγάλοι.

Όπως έχουν τα πράγματα, ο μόνος ευρωπαϊκός θεσμός που είναι έτοιμος να πει τα πράγματα με το όνομά τους είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Και εδώ όμως ενεδρεύουν μεγάλοι  κίνδυνοι γιατί οι τοποθετήσεις των επικεφαλής της ΕΚΤ ενισχύουν την αντίληψη ότι τα πράγματα της ΕΕ τα διαχειρίζονται μη εκλεγμένοι γραφειοκράτες που στερούνται λαϊκής εντολής. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες λένε διαρκώς ότι είναι αποφασισμένοι να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για τη σωτηρία του κοινού νομίσματος αλλά την ίδια στιγμή δεν είναι καν έτοιμοι να μιλήσουν για τις σκληρές επιλογές και αφήνουν μόνη την ΕΚΤ να φτάνει την  εντολή της στα όριά της προκειμένου να διατηρήσει τη σταθερότητα.

Η Ευρώπη χρειάζεται ηγέτες που θα έχουν το κουράγιο να διατυπώσουν τις σκληρές επιλογές και την αναπόφευκτη απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι που ψήφισαν υπέρ μιας τέτοιας Ευρώπης, ακόμα πιο λίγοι την θέλουν τώρα και ο κόσμος έχει κάθε δίκιο να αγανακτεί. Αλλά υπάρχει περίπτωση να γυρίσουμε το ρολόι της ιστορίας 20 χρόνια πίσω; Η διάρρηξη της Ευρωζώνης θα είναι μια πολιτική και οικονομική καταστροφή που θα θέσει σε απειλή την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την άλλη μεριά ίσως η Ευρωζώνη να βγει από αυτή την κρίση πιο ενωμένη, πιο ισχυρή, με μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία, πιο ανταγωνιστική και πιο πλούσια.

Source : feltor.wordpress

Οι βασικές αιτίες χρεοκοπίας ενός κράτους

Τον τελευταίο καιρό ευρίσκεται κανείς όλο και πιο συχνά «αντιμέτωπος» με μία «πεποίθηση» που κυριαρχεί παντού, σε σχέση με τον κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας μας. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα έχει ήδη «πτωχεύσει», ενώ αρκετοί κατακρίνουν, θεωρούν ένοχους καλύτερα για την πιθανή «χρεοκοπία», τις κυβερνήσεις μας. Κάποιοι άλλοι, μεταξύ των οποίων και οι κυβερνώντες, ενοχοποιούν την «προδιάθεση» των ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς επίσης των μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων μας στη φοροδιαφυγή.

Δυστυχώς, ελάχιστοι «ενοχοποιούν» τη συνεχώς διευρυνόμενη επέκταση και τη «στρατηγική» φοροαποφυγή κάποιων ελληνικών και διεθνών πολυεθνικών (για παράδειγμα, στο έτος 2008, σύμφωνα με δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, η ΕΧΑΕ, ιδιοκτήτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, με κέρδη 105 εκ. € πλήρωσε φόρο 13 εκ. € - δηλαδή πραγματικός συντελεστής 12,4% αντί 25%, ενώ η ΤΙΤΑΝ, με κέρδη 113,29 εκ. €, πλήρωσε φόρους 7,3 εκ. € - πραγματικός συντελεστής 6,47% κλπ), τη «δυσλειτουργία» της δημόσιας διοίκησης, η οποία κάποτε κυβερνάει αυθαίρετα, «ερήμην» δηλαδή των εκάστοτε πολιτικών, καθώς επίσης τη συνεχή «εκποίηση» των κερδοφόρων, κρατικών ή ιδιωτικών, επιχειρήσεων μας.

Θεωρώντας ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος μίας χρεοκοπίας, ο οποίος είναι βέβαια υπαρκτός για κάθε επιχείρηση και για κάθε κράτος, είναι ακριβώς η ολοκληρωτική επικράτηση αυτής της «πεποίθησης» η οποία, εκτός των άλλων, δυσχεραίνει τα μέγιστα τις κυβερνήσεις (όπως άλλωστε και τις επιχειρήσεις) στη λήψη των απαιτούμενων διορθωτικών, «αντιθετικών» καλύτερα μέτρων και αντιμετωπίζοντας τη χώρα σαν μία «δική μας» υπερμεγέθη επιχείρηση, από τη σωστή λειτουργία της οποίας εξαρτάται απόλυτα το μέλλον όλων μας (δεν πρόκειται ασφαλώς να μεταναστεύσουμε, για να αποφύγουμε τις συνέπειες), θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε σε γενικές γραμμές το θέμα της «πτώχευσης» ενός κράτους.    

ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Κατ’ αρχήν, η χρεοκοπία ενός κράτους είναι ουσιαστικά η επίσημη εξαγγελία της κυβέρνησης του, με την οποία καθιστά διεθνώς γνωστή την αδυναμία της να πληρώσει τα ληξιπρόθεσμα χρέη της χώρας της (εξ ολοκλήρου, ενός μέρους ή των τόκων τους). Επίσης η «στάση πληρωμών», στην οποία εκ των πραγμάτων υποχρεώνεται (άδεια ταμεία, αδυναμία πρόσθετου δανεισμού), ανεξάρτητα από το εάν έχει προηγηθεί ή όχι κάποια επίσημη ανακοίνωση.

Περαιτέρω, η κυριότερη αιτία της χρεοκοπίας ενός κράτους (όπως και μίας επιχείρησης) είναι αναμφίβολα η υπερχρέωσή του (οι πολεμικές συρράξεις και οι επαναστατικές αλλαγές πολιτεύματος – για παράδειγμα, η μη πληρωμή των χρεών της Γαλλίας των Βουρβόνων από τη γαλλική επανάσταση -  είναι άλλοι λόγοι), η οποία μπορεί να προέλθει:

(α)  από την κερδοσκοπική επίθεση εναντίον του εθνικού νομίσματος (κίνδυνος που σε μία χώρα της Ευρωζώνης δεν υφίσταται, λόγω του κοινού νομίσματος),

(β)  από την αρνητική οικονομική συγκυρία στις χρηματαγορές, η οποία μπορεί να καταστήσει αδύνατο ακόμη και τον «υγιή», τον εγγυημένο δηλαδή δανεισμό της (ένας κίνδυνος υπαρκτός σήμερα – παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση εν εξελίξει - ακόμη και για μία χώρα της Ευρωζώνης αφού, σύμφωνα με τη συνθήκη του Μάαστριχτ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απαγορεύεται να αγοράζει ομόλογα των κρατών-μελών της Ευρωζώνης),

(γ)  σαν αποτέλεσμα μίας «σειράς ετών» ελλειμματικών προϋπολογισμών, κατά τη διάρκεια των οποίων το κράτος δαπανούσε περισσότερα από όσα εισέπραττε, ενώ χρηματοδοτούσε τα ελλείμματα του με συνεχώς αυξανόμενα δάνεια (ομόλογα) από τους πολίτες, από τις τράπεζες, από επενδυτές και από άλλα κράτη,

(δ)  από το συνδυασμό, από την χρονική «συνύπαρξη» δηλαδή των παραπάνω διαφορετικών αιτιών (από την ταυτόχρονη εμφάνιση της δεύτερης και της τρίτης αιτίας, όσον αφορά μία χώρα της Ευρωζώνης).

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Η πτώχευση ενός κράτους επιβαρύνει τους πάσης φύσεως πιστωτές του, το ίδιο το κράτος, την Οικονομία του και τους Πολίτες του. Αναλυτικότερα, διακρίνουμε τα εξής:

(α)  Όπως είναι φυσικό, οι πιστωτές ενός κράτους χάνουν εξ’ ολοκλήρου ή ένα μέρος αυτών που του έχουν δανείσει, καθώς επίσης τους τόκους των χρημάτων τους. Συχνά βέβαια, στα πλαίσια διεθνών διαπραγματεύσεων, συμφωνείται η πληρωμή ενός ποσοστού των χρεών (για παράδειγμα, στη γνωστή κρίση της Αργεντινής οι πιστωτές έχασαν μέχρι και το 75% των απαιτήσεων τους), η αποπληρωμή των οποίων «ρυθμίζεται» διαφορετικά, συνήθως ανάλογα με το «είδος» των πιστωτών (εσωτερικού, εξωτερικού, ιδιώτες, κράτη κλπ).

(β)  Όταν πτωχεύσει ένα κράτος, μηδενίζει (περιορίζει σημαντικά) τις υποχρεώσεις του απέναντι στους πιστωτές του - γεγονός που «ελαφρύνει» τον προϋπολογισμό του, τόσο κατά το ποσόν των τόκων, όσο και των δόσεων επιστροφής των δανείων (χρεολυσίων). Το ίδιο το κράτος «επιβαρύνεται» κυρίως λόγω της απώλειας της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας του, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα τον πιστοληπτικό του «θάνατο». Δηλαδή, το κράτος δεν είναι πλέον σε θέση να δανείζεται από τις χρηματαγορές, πόσο μάλλον με λογικά επιτόκια.

(γ)  Τα αποτελέσματα της χρεοκοπίας ενός κράτους στην Οικονομία του είναι καταστροφικά. Αμέσως μετά ακολουθεί

• μία πολύ μεγάλη τραπεζική κρίση (οι τράπεζες είναι συνήθως αυτές που κατέχουν σημαντικό μέρος των ομολόγων δημοσίου, τα οποία υποχρεούνται να «αποσβέσουν»),
• μία εκτεταμένη οικονομική κρίση (η εσωτερική ζήτηση μειώνεται, οι επενδυτές αποσύρουν μαζικά το σύνολο των χρημάτων τους, η παραγωγή συρρικνώνεται, ο πληθωρισμός «καλπάζει», το χρηματιστήριο καταρρέει, η αγορά των ακινήτων επίσης, λόγω απουσίας αγοραστών κλπ) και
• μία νομισματική κρίση (οι ξένοι επενδυτές «αποφεύγουν» για μεγάλο χρονικό διάστημα τη «χρεοκοπημένη» Οικονομία).         

(δ)  Ή χρεοκοπία ενός κράτους σημαίνει πρακτικά για τους Πολίτες του τη μείωση των αποταμιεύσεων τους, είτε επειδή είναι πιστωτές του κράτους τους, είτε επειδή το νόμισμα υποτιμάται ραγδαία (δεν ισχύει για τις χώρες του Ευρώ), ενώ δεν προλαβαίνουν να κάνουν αναλήψεις από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Η έμμεση επιβάρυνση τους όμως από τα καταστροφικά αποτελέσματα στην Οικονομία του κράτους (τράπεζες, επιχειρήσεις κλπ) είναι πολύ πιο επώδυνη, κυρίως λόγω της υψηλής ανεργίας που ακολουθεί, καθώς επίσης της απώλειας όλων σχεδόν των κοινωνικών παροχών (παιδεία, υγεία κλπ) που απολάμβαναν.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΤΗΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Συνεχίζοντας, υπάρχουν αρκετές δυνατότητες για να αποφύγει ένα κράτος την οριστική του χρεοκοπία. Εάν όμως δεν υπάρξει, από αρκετό χρονικό διάστημα πριν το «μοιραίο», η ανάλογη σοβαρότητα, καθώς επίσης η απόλυτη «συναίνεση» των εργαζομένων, των συνδικάτων, των επιχειρήσεων και των πολιτικών κομμάτων του, είναι εξαιρετικά δύσκολο να έχουν θετικό αποτέλεσμα. Σε γενικές γραμμές είναι οι εξής:

(α)  Η δραστική μείωση των δημοσίων δαπανών, όπου «ύστατος» στόχος τους είναι ο περιορισμός των κοινωνικών παροχών, ενώ προέχει η ελαχιστοποίηση των διαφόρων ενισχύσεων-επιδοτήσεων (μέτρα στήριξης, φοροελαφρύνσεις κλπ), καθώς επίσης των μισθών και άλλων εξόδων που συνιστούν μεγάλο μέρος της επιβάρυνσης του ετήσιου προϋπολογισμού (οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων θεωρούνται ανελαστικοί - δεν μπορούν να μειωθούν δηλαδή, επειδή προστατεύονται από συλλογικές συμβάσεις, αλλά ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων μπορεί να περιορισθεί σημαντικά).

(β)  Η αύξηση των άμεσων και έμμεσων φόρων, καθώς επίσης η επιβολή νέων φόρων σε όλους ανεξαιρέτως τους Πολίτες (επιχειρήσεις) της χώρας (η αυθαίρετη επιλογή κάποιων «πλουσίων» φορολογουμένων και η εσφαλμένη, η «απατηλή» δηλαδή παρουσίαση της έκτακτης φορολόγησης τους σαν «αναδιανεμητικό μέτρο», οδηγεί συνήθως σε αντίθετα αποτελέσματα).    

(γ)  Ο «τεχνητός» πληθωρισμός, μέσω των χαμηλών επιτοκίων (όπως στις Η.Π.Α. σήμερα και όχι μόνο) και η αύξηση της ποσότητας των χρημάτων στην αγορά, χωρίς αντίστοιχη αύξηση του ΑΕΠ, καθώς επίσης η υποτίμηση (διολίσθηση) του νομίσματος (οι «λύσεις» αυτές δεν μπορούν να εφαρμοσθούν στις χώρες της Ευρωζώνης).

(δ)  Η δυσμενέστερη όλων ίσως είναι η επιβολή «καταναγκαστικών μέτρων» εκ μέρους της κυβέρνησης, επί πλέον των συνήθων φορολογικών. Δηλαδή, οι ειδικοί φόροι εις βάρος της ατομικής περιουσίας των Πολιτών, καθώς επίσης των επιχειρήσεων (εδώ αιτιολογούνται οι «απαιτήσεις» των κυβερνήσεων για πλήρη καταγραφή, στις φορολογικές δηλώσεις, όλων των περιουσιακών στοιχείων των φορολογουμένων), οι οποίοι επιβάλλονται «καταναγκαστικά» από το κράτος, χωρίς τη συμφωνία τους και χωρίς να έχουν «προ-αναγγελθεί» στον ετήσιο προϋπολογισμό.

(ε)  Η χειρότερη μέθοδος όλων, ο πλέον λανθασμένος κυβερνητικός χειρισμός δηλαδή, είναι κατά την άποψη μας η «φυγή προς τα εμπρός» (front running), με την οποία ουσιαστικά επιδιώκεται η μείωση των δημοσίων χρεών ως ποσοστό επί του ΑΕΠ (όχι σαν απολύτου μεγέθους και ανεξαρτήτως του ύψους των δαπανών), μέσω της αύξησης του ίδιου του ΑΕΠ. Ο κίνδυνος αυτός είναι κατά πολύ πιο αυξημένος, όταν η «δομή» μίας χώρας (διαρθρωτικά προβλήματα, ανελαστικά μεγέθη, διεθνής ανταγωνισμός, μικρές εξαγωγές, μειωμένη παραγωγικότητα, χαμηλή ανταγωνιστικότητα κλπ), υποδηλώνει την αντικειμενική αδυναμία της να αυξήσει ορθολογικά το παραγόμενο ετήσιο προϊόν της.

Τέλος, ουσιαστικά ένα κράτος θεωρείται επίσημα χρεοκοπημένο, μόνο εάν οι Πολίτες του επιδείξουν «ανυπακοή» - εάν «επαναστατήσουν» δηλαδή και εμποδίσουν την εφαρμογή των καταναγκαστικών και λοιπών μέτρων που επιβάλλονται από την κυβέρνηση τους (σε μία χώρα του Ευρώ από την Κομισιόν, μέσω της εθνικής κυβέρνησης).                

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΧΡΕΟΚΟΠΙΩΝ

Ιστορικά παραδείγματα κρατικών πτωχεύσεων υπάρχουν πάρα πολλά (από το έτος 1750 και μετά, 64 χώρες έχουν χρεοκοπήσει σε 70 διαφορετικές περιπτώσεις – κάποιες περισσότερο από μία φορά), μεταξύ των οποίων της Γερμανίας (χρεοκόπησε το 1923 και το 1948), της Αυστρίας (1811), της Δανίας (1813), της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1876), της Σοβιετικής Ένωσης (1918, όπου αρνήθηκε να αποπληρώσει τα χρέη της τσαρικής Ρωσίας), της Ισπανίας (1557, 1575 και 1596), της Ρωσίας (1998), της Αργεντινής (2002), της Ισλανδίας (2007) κ.α.

Ειδικά όσον αφορά την Ισλανδία, στα πλαίσια της παρούσας χρηματοπιστωτικής κρίσης κρατικοποιήθηκαν οι τρείς μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, οι οποίες είχαν συνολικές υποχρεώσεις ίσες με το 900% τους ισλανδικού ΑΕΠ. Στις 16 Οκτωβρίου του 2008 όμως, η κυβέρνηση της χώρας δήλωσε ότι δεν μπορούσε να εξοφλήσει ένα ληξιπρόθεσμο ομόλογο μίας από αυτές (Glitnir Bank), ύψους 750 εκ. $ - γεγονός που σήμαινε ταυτόχρονα αδυναμία πληρωμών εκ μέρους της Ισλανδίας. Εν τούτοις, η χώρα δεν χρεοκόπησε «τυπικά», επειδή το ομόλογο δεν είχε εκδοθεί από την ίδια, αλλά από την τράπεζα που αναγκάσθηκε να κρατικοποιήσει για να μη χαθεί η αξιοπιστία στο τραπεζικό της σύστημα (μαζικές αναλήψεις, καταγγελία δανείων κλπ).       

ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Υπάρχουν αρκετοί, διαφορετικοί δείκτες μέτρησης του κινδύνου της χρεοκοπίας μίας χώρας, οι οποίοι «χρησιμοποιούνται» τόσο από την ίδια «προληπτικά», όσο και από τις διεθνείς εταιρείες αξιολόγησης (για τον καθορισμό της πιστοληπτικής ικανότητας της, με βάση την οποία υπολογίζονται, μεταξύ άλλων, τα επιτόκια των ομολόγων του δημοσίου).  

(α)  Ένας σημαντικός δείκτης του κινδύνου χρεοκοπίας μιας χώρας, είναι η καθαρή θέση της – η αξία δηλαδή των περιουσιακών στοιχείων της που απομένει, εάν αφαιρέσουμε τις υποχρεώσεις της (η «μέτρηση» της καθαρής θέσης στη Γερμανία είναι υποχρεωτική από το Σύνταγμα της – στην Αυστρία μετρείται τακτικά, ενώ μόνο στην Ελβετία υπάρχει ένα ειδικό «φρένο δανεισμού», το οποίο εμποδίζει την υπερχρέωση της χώρας).

(β)  Ένας δεύτερος δείκτης είναι η πορεία (διαχρονικά) και το ύψος των επιτοκίων που πληρώνει μία χώρα για τα δάνεια που λαμβάνει. Όταν δεν ξεπερνούν πολύ το επιτόκιο μίας ισχυρής Οικονομίας (στην Ε.Ε. η Γερμανία με 3%), θεωρείται ότι δεν «υποδηλώνουν» κίνδυνο χρεοκοπίας (η Αργεντινή πλήρωνε, λίγο πριν πτωχεύσει, 40 ποσοστιαίες «μονάδες βάσης» - δηλαδή πάνω από 40% ).     

(γ) Επόμενος βασικός δείκτης είναι το ποσοστό των δημοσίων χρεών μίας χώρας, σε σχέση με το ΑΕΠ της αφού, όσο μεγαλύτερο εμφανίζεται, τόσο πιο πιθανή είναι η χρεοκοπία της (το 125% που υπολογίζεται για τη χώρα μας το 2010, είναι πολύ πάνω από το όριο ασφαλείας – 60%). Επίσης, το ποσοστό του εξωτερικού χρέους της σε σχέση με το ΑΕΠ (στη Μ. Βρετανία υπερβαίνει το 400%!).  

(δ)  Άλλοι δείκτες είναι η ρευστότητα, το ισοζύγιο πληρωμών, η ευκολία διάθεσης των δημοσίων ομολόγων, το έλλειμμα του προϋπολογισμού σε σχέση με το ΑΕΠ (η Ε.Ε. επιβάλλει το «σεβασμό» ενός ανώτατου ορίου 3%), οι εξαγωγές σε σχέση με το ΑΕΠ (υποδηλώνουν την ανταγωνιστικότητα μίας Οικονομίας), το ποσοστό των καταναλωτικών δαπανών που συμβάλλουν στο ΑΕΠ (στις Η.Π.Α. υπερβαίνει τα 75%, ενώ στη Γερμανία είναι αρκετά χαμηλότερο από το 50%), οι συνολικές αποταμιεύσεις των Πολιτών, τα χρέη των ιδιωτών, καθώς επίσης τα διαρθρωτικά και λοιπά προβλήματα της Οικονομίας (διαφθορά, γραφειοκρατία, απαρχαιωμένες δομές, μη ευέλικτη αγορά εργασίας κ.α.).    

(ε)  Επί πλέον σημαντικοί δείκτες είναι ο δανεισμός των επιχειρήσεων (εξαιρετικά επικίνδυνος στην Ελλάδα, όπου οι μεταχρονολογημένες επιταγές πλησιάζουν το 150% του ΑΕΠ, όταν σε άλλες χώρες δεν υφίσταται καν αυτός ο όρος), η χρηματιστηριακή αξία (κεφαλαιοποίηση) όλων των εισηγμένων επιχειρήσεων της χώρας (είναι θετικό να ξεπερνούν το δημόσιο χρέος της – στην Ελλάδα υπολογίζεται σήμερα γύρω στα 92,5 δις €, έναντι δημοσίου χρέους 300 δις €) και η έκθεση των εγχώριων τραπεζών σε πιστωτικούς κινδύνους - η Αυστρία θεωρείται «ύποπτη» χρεοκοπίας, επειδή οι τράπεζες της έχουν δανείσει στα κράτη της Α. Ευρώπης ποσό που υπερβαίνει το 100% του ΑΕΠ της χώρας (άλλες «ύποπτες» χώρες, εκτός της Ανατολικής Ευρώπης και εκτός αυτών που έχουμε ήδη αναφέρει – Ιταλία, Μ. Βρετανία - είναι η Ιρλανδία και η Ισπανία).

Βασίλης Βιλιάρδος

viliardos@kbanalysis.com

Χειρόγραφο του Μωάμεθ σχετικά με τις σχέσεις Ορθοδοξίας - Ισλάμ

Πόσοι από εσάς γνωρίζετε την ύπαρξη αυτής της ιδιόχειρης διαθήκης – διαταγής του Μωάμεθ προς όλο το γένος του; Προφανώς ελάχιστοι, πράγμα λογικό αφού γενικώς τις λεπτομέρειες άλλων δογμάτων τις γνωρίζουν μόνο οι ενδελεχείς μελετητές θρησκειών.
Σήμερα λοιπόν έχουμε άλλη μία τρανταχτή απόδειξη της διαστρέβλωσης των θρησκειών από μισανθρώπους ώστε αυτές να συνηγορούν στις εγκληματικές τους επιδιώξεις αντί να χαλιναγωγούν τα μισαλλόδοξα τους ένστικτα. Μιλάμε για την ηθελημένη απόκρυψη ενός μοναδικού χειρογράφου του Μωάμεθ το οποίο βεβαίως παραδόθηκε στα χέρια ενός Τούρκου …ευσεβούς το 1517. Διαβάστε τα μοναδικά στοιχεία και τις λεπτομέρειες όπως αυτές ήρθαν πρώτη φορά στην επιφάνεια από την εκπληκτική έρευνα του Β. Μισύρη στο περιοδικό ΙΧΩΡ (τ. 45, Μάιος 2004). Αξίζει όμως πριν από όλα να διαβάσουμε το περιεχόμενο της διαθήκης σε μετάφραση του Πατριάρχου Ιεροσολύμων Νεκταρίου.

ΘΕΡΜΑ ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ αξίζουν και στο πανεπιστήμιο Κρήτης για την τιτάνια προσπάθεια που κάνει με το πρόγραμμα “Ανέμη”, την ψηφιακή βιβλιοθήκη δηλαδή που κάνει διαθέσιμα τέτοια έργα όπως αυτό του Νεκταρίου ώστε να είναι προσβάσιμα σε κάθε ερευνητή.

Πρέπει νά διευκρινίσουμε ότι ό Πατριάρχης δεν αποδίδει  τήν έννοια τής λέ­ξης Έλλην στην αντίστοιχη Αραβική (Γιουνάν) και τήν μεταφράζει χριστιανός. Ό Μωάμεθ όμως ξεχωρίζει μέ σαφήνεια τις δυο έννοιες. Τούς “Ελληνες τούς ονομάζει φυλή τών Γιουνάν και τούς χριστιανούς γενεά τών Ναζωραίων. ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
«Τό παρόν γράμμα, επειδή ό θεός εστί μέ­γας και κυβερνήτης, ύστερον άφου ήλθον πά­ντες οι προφήται, δια νά μή μείνη μαρτυρία αδικίας προς τον θεόν, δια τά προς ανθρώ­πους διδόμενα χαρίσματα έγραψεν ό Μωά­μεθ, ό υιός τοϋ Άμπτουλάχ και απόστολος του θεού, ό θεωρός και επιμελητής του παντός κό­σμου προς όλους του έθνους του και τής θρη­σκείας του, ώς στερεόν και βέβαιον τάξιμον και υπόσχεσιν, διά τήν φυλήν τών Γ ιουνάν (Ελλήνων) και διά τήν γενεάν τών Ναζωραίων (χριστιανών) όπου και αν εύρίσκωνται, σιμά ή μακράν, ευγενείς νά ήναι ή δυσγενεΐς, ένδο­ξοι ή και άδοξοι λέγον ούτω.
»Α’) “Οποιος άπό τό έθνος μου θέλει χαλά­σει τήν υπόσχεσιν και τον όρκον όπου είναι εις τήν παροϋσαν συμφωνίαν, φθείρει τήν υπόσχεσιν του θεού, και αρνείται τον όρκο του, και έναντιούται  εις τό πρόσταγμα του, αντι­στέκεται τής πίστεως του (μή γένοιτο θεέ) γί­νεται άξιος του αναθέματος, ή Βασιλεύς νά είναι ό τοιούτος ή και πτωχός, και απλώς ειπείν όστις και αν είναι.
»Β’) Λοιπόν οπόταν τινάς άπό τους μονα­χούς περιηγητάς θέλει κατοίκηση εις κανένα όρος, ή κορυφήν, ή σπήλαιον, ή χωρίον και τό­πον οίκούμενον, ή περιγιάλι ή αμμουδιά ή εις μονοστήριον, ή έκκλησίαν και οίκον εύκτή-ριον, έγώ είμαι έν μέσω αυτών προστάτης και φύλαξ αύτονών και όλων τών πραγμάτων τους μέ τήν ιδίαν μου ψυχήν και μέ τήν βοήθειαν και προστασίαν μου, και μέ όλον μου τό έθνος-διατϊ αύτοι είναι μέρος μου και τιμή μου.
»Γ) “Ετι προστάζω και εμποδίζω τούς έμίνη-δες νά μή γυρεύουσιν όπ’αυτούς χαράτσι, ή άλλα νέα δοσίματα ότι εις αυτούς βία και δυ­ναστεία δέν γίνεται.
»Δ’) Τούς κριτάς τους, και ηγουμένους τους νά μήν τούς άλλάσση τινάς, άλλά νά μένουσι άμετάτρεπτοι.
»Ε’) Τούς περιηγητάς τους νά μήν τούς έμπο-δίζη τινάς άπό τήν περιήγησίν τους.
»ΣΤ’) Άπό τά υπάρχοντα τών εκκλησιών τους κανένα νά μήν ήμπορή νά έξοδιασθή εις κτί-σιμον Μετζιτίου, ή άλλου τινός τόπου Μου­σουλμανικού.
»Ζ’) “Οποιος θέλει κάμη κανένα από ταύτα, όπου όπηγόρευσα, άς ήξεύρη βέβαια πώς έλυ­σε τον όρισμόν του θεου και έναντιώθη του Αποστόλου του.
»Η’) “Ετι νά μή πληρώνουσι χαράτσι οι Κριταί τους, και ηγούμενοι τους, και δούλοι τους, και μαθηταί τους, και άλλοι πώς υποτακτικοί ούτε νά πειράζωνται, ότι έγώ είμαι προστάτης αυτών όπου και αν εύρίσκωνται εις τήν γήν ή εις τήν θάλασσαν, εις Άνατολήν και Δύσιν, εις “Αρκτον και Μεσημβρίαν επειδή αυτοί και πά­ντα τά περί αυτούς είναι χρέος μου, και όρκος και παρακαταθήκη μου.
»Θ’) Και άπό εκείνους όπού έν ησυχία όσκη-τεύουσιν εις τά όρη, νά μή πέρνουσι χαράτσι, ούτε δέκατον διά τά εισοδήματα τους- ούτε τινάς μουσουλμάνος νά γίνεται σύντροφος μετ’αύτούς, επειδή και αύτοι άλλοι δέν εργά­ζονται μόνον τά προς τροφήν.
»Ι΄) “Οταν φθόση έν εύθηνία ό καιρός τοϋ καρπού, νά τούς δίδουσιν εις κάθε έρπέτι ένα καυχι.
»ΙΑ’) Ούτε εις τον καιρόν τοϋ πολέμου νά τους εύγάζουσι διά νά ευγουν ε/ς τον πόλε-μον, οϋτε νά τούς ζητουσι χαράτσι.
»ΙΒ’) “Ετι άπό τους χριστιανούς οι εντόπιοι και πλούσιοι όπου με πλούτο πραγματεύονται και είναι άξιοι διά χαράτσι νά μην πληρόνουσι άλλο παρά δώδεκα δραχμάς.
»ΙΓ) “Εξω άπό τό κεφαλοχάρατζον, άλλο νά μή τούς ζητουσι, κατά τό πρόσταγμα τοϋ Θεού όπού λέγει. Μή ένοχλήται τούς σεβόμενους τά έκ τοϋ Θεού πεμφθέντα βιβλία, άλλά κατά τον άγαθώτερον τοϋ άγαθωτέρου τρόπον νά τούς άγαθοποιήσετε και μάλιστα με τούτους συναναστράφητε’ και εκείνους όπού τούς πει-ράζουσι (όποιοι και άν ήναι) νά τους έμποδί-ζητε.
»ΙΔ’) Μία γυναίκα χριστιανή έάν ύπανδρευθή μέ έναν μουσουλμάνο νά κάνη τό θέ­λημα της γυναικός εκείνης και νά μή τήν έμποδίζη άπό τήν έκκλησίαν, και προσευχή της και ταίς συνήθειες της πίστεως της.
»ΙΕ’) Τινάς νά μή τούς έμποδίζη εις τό νά άνακαινίζουσι τάς εκκλησίας τους.
»ΙΣΤ’) Όστις θέλει κόμη τι παρά ταύτην τήν ύπόσχεσιν, ή νά πιστεύση τό εναντίον γίνεται βέβαια αποστάτης τοϋ Θεού, και τού Θεϊκοϋ Αποστόλου: Ότι τούτο είναι μία βοήθεια εις αυτούς κατά τάς υποσχέσεις τους.
»ΙΖ’) Και εις αυτούς απάνω νά μήν σηκώνη τινάς άρματα, μάλιστα οι μουσουλμάνοι δι’ αυτούς νά πολεμούσι.
»ΙΗ’) Και διά τοϋτο προστάζω ούδεις άπό τό έθνος μου νά άποκοτήση νά κάμη τό εναντίον ταύτης της υποσχέσεως έως νά άφανισθη ό Κόσμος.
Μάρτυρες
Άλής, υιός τοϋ Άμπιταλίπ- Ομάρ, υιός τοϋ Χατάβ’ Άμπουντελντάρ, υιός τοϋ Αμπομπέρ’ Άββάς, υιός τοϋ Άμτελμουταλίβ- Ζιβήρ, υιός τοϋ Άββάμ- Σαάτ, υιός τοϋ Μαάτ Θηβήτ, υιός τοϋ Νεφίς’ Μπουχανιβέ, υιός τοϋ Αβίδ’ Μοκα-δέμ, υιός τοϋ Καρσή Άμπτιλαζίμ, υιός τοϋ Χα-σάν Άζίβ, υιός του Γιασίν Άμπομπέκερ, υιός τοϋ ‘Αμπι κααφί’ ‘Οτμάν, υιός τοϋ Γαφάς’ Αμπουλάχ, υιός τοϋ Μεσούτ Φαζέρ, υιός τοϋ ‘Αββάς· Ταλάτ, υιός τοϋ ‘ΑμπτουλάχΣαάτ, υιός τοϋ ΑββάτΖεήτ, υ’ιός τοϋ ΘαβίτΧασμέρ, υιός τοϋ Αβίδ’ Χάτιθ, υιός τοϋ Θαβίτ- Άμπτουλάχ, υιός τοϋ Όμέρ.
Τό παρόν έγραψε ό οδηγός και διάδοχος Αλής τοϋ Άμπιταλίπ, βάλλοντας τό χέρι του ό προφήτης είς τό Μεντζήτι τοϋ προφήτου (εν ω εϊη ειρήνη) τφ δευτέρω χρόνω τής φυγής (Έγείρας 624 μ.Χ.) τήν τρίτη ήμερα τοϋ Μα-χαρέμ μηνός».
Οι λόγοι για τη συγγραφή αυτής της διαθήκης – διαταγής προστασίας ες αεί Ελλήνων και Χριστιανών, έχουν ορισμένες ιστορικές εξηγήσεις:
Α’) Όταν ό Μωάμεθ έγινε δώδεκα ετών συνώδευσε τόν θείο του στήν Συρία, όπου φιλο­ξενήθηκε άπό κάποιον “Ελληνα μοναχό. Πολ­λοί εκείνη τήν εποχή πίστευαν ότι όσοι ήταν γνώστες τής Βίβλου γνώριζαν και τήν προφη­τική αποστολή τοϋ Μωάμεθ. Φημολογείται λοιπόν ότι μόλις ό καλόγηρος άντίκρυσε τό παιδί «άνεφώνησε ως άλλος Σαμουήλ ίδών τόν Δαβίδ: Ούτος έστι ό μέγας προφήτης!». Και συ­νεπαρμένος ψηλάφισε τήν ωμοπλάτη τοϋ νε­αρού Μωάμεθ, όπου βρήκε τήν σφραγίδα τής προφητείας. (“ΙΧΩΡ” No 16, σελ. 66).
Εικάζεται λοιπόν ότι αυτός είναι ό ένας λό­γος συμπάθειας τοϋ γιου τής Έρημου προς τούς ορθοδόξους χριστιανούς, οί όποιοι κα­τάλαβαν άπό τήν άρχή τήν άξια τών προφη­τικών λόγων του.
Β’) Ό άλλος, ό όποιος εκφράζει και τήν ευγνωμοσύνη τοϋ προφήτη προς τούς “Ελλη­νες, είναι ό έξης: ΟΊ «βοηθοί» (μαθητές) τοϋ Μωάμεθ άνεκάλυψαν ένα σχέδιο δολοφονίας τοϋ προφήτη έκ μέρους τών έχθρων του, γι’ αυτό τόν πήραν εσπευσμένα και έφυγαν άπό τήν Μέκκα μέ κατεύθυνση τήν Μεδίνα. Ή επι­τυχία αυτής τής φυγής συνδέεται άμεσα μέ τήν επέμβαση ενός πλούσιου “Ελληνα, ό όποιος, προκειμένου νά πραγματοποιηθή ή έξοδος τοϋ Μωάμεθ άπό τήν Μεδίνα, προσέ­φερε αντάλλαγμα ολόκληρη τήν τεράστια πε­ριουσία του. Αυτόν τόν “Ελληνα ό προφήτης τόν ονομάζει “Πρώτο καρπό τής Ελλάδος”. Ή φυγή τοϋ Μωάμεθ λέγεται Έγειρα και πραγ­ματοποιήθηκε στίς 20-24 Σεπτεμβρίου τοϋ 622 μ.Χ. (“ΙΧΩΡ” Νο 16, σελ. 70). Φαίνεται ότι τήν εποχή τής ‘Εγείρας ό Σινάίτης ηγούμενος, αντιλαμβανόμενος έγκαιρα τήν αύξηση τής δύναμης τοϋ άσημου τότε Μωάμεθ και γνωρί­ζοντας ότι η μονή του Σινά όπως και ή αξιό­λογη “Ελληνική εμπορική κοινότητα τής Πετραίας Αραβίας θά ήταν εκτεθειμένες στις δηώσεις τών Αράβων, έζήτησε και έλαβε άπό αυτόν τό υπέρ τής “Ελληνικής κοινότητας και τών ορθοδόξων μοναστηριών ευεργετικό διά­ταγμα. Ό Μωάμεθ, ευχαριστημένος και κολα­κευμένος άπό τήν “Ελληνική αναγνώριση τής αλήθειας τών λόγων του, όχι μόνον εξέδωσε τό διάταγμα, άλλά, όπως γράφει ό πατριάρχης “Ιεροσολύμων Νεκτάριος, «ήγάπα πολλά τό γέ­νος τών’Ελλήνων(Γιουνάν) παρά άλλο κανένα γένος, και πολλά έσπούδαζε νά φυλάττωνται άπείρακτοι έν ειρήνη- όθεν και δέν φαίνεται εις άλλο γράμμα νά βάλλη τό ιδιόν του χέρι παρά εις αυτό όπου έδωκε τών χριστιανών» (Νέκταρ. Ίεροκ. Ίστορ., σελ. 275). Αρχικά οι προσπάθειες του Μωάμεθ επικεντρώθηκαν όχι στον προσηλυτισμό τών “Ελλήνων χριστιανών, άλλά στό νά μήν επικριθούν και πολεμηθούν οί προφητείες του και τό ύπό διαμόρφωση θρήσκευμα του Ισλάμ.
Αντιλαμβάνεστε ότι αυτή η αποκάλυψη θα ήταν η καλύτερη απάντηση στους Σουνίτες που γίνονται πειθήνια όργανα των βάρβαρων επιδιώξεων της Δύσης. Για τους Τούρκους, ας μην το συζητάμε. Εκεί η θρησκεία είναι αλα κάρτ και όταν γίνεται “ενοχλητική”, επιστρατεύεται είτε ο Κεμάλ ή το “συνταγματικό δικαστήριο”.
Ίσως λοιπόν  να έπρεπε οι μουσουλμάνοι που συρρέουν στη χώρα να διδάσκονται πρώτα αυτό το ιστορικό στοιχείο. Αλλά είπαμε, πρέπει να είναι άβουλοι και εχθρικοί για να υπηρετούν χωρίς ερωτήσεις τα κελεύσματα των βαρώνων – κατασκευαστών αλλά και του real estate της “αριστεράς” ρίχνοντας κατά το δοκούν τιμές περιοχών – φιλέτων που έπειτα άξαφνα γίνονται mall και lofts.
Source : olympia.gr