Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2011

Περί φορολογίας το ανάγνωσμα

Ένας από τους βασικούς σκοπούς της φορολογικής πολιτικής, εκτός από την κάλυψη των δημοσίων δαπανών, είναι και η περαιτέρω ανάπτυξη γενικά με ένταση της επιχειρησιακής και οικονομικής δραστηριότητας του Δημοσίου αλλά και του Ιδιωτικού τομέα. Αυτός ο στόχος υπηρετείται, όταν η Δημοσιονομική λειτουργία βασίζεται στις αρχές του δικαίου και της οικονομικής σκοπιμότητας.
Η Δημοσιονομική ανισορροπία εκδηλώνεται συνήθως, με αύξηση κρατικών ελλειμμάτων, άνοδο του δημόσιου χρέους, αποδυνάμωση της ιδιωτικής οικονομικής δραστηριότητας. Το φαινόμενο συναντάται, σε μη ορθή μακροοικονομική πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης, όταν αυτή παρακολουθεί μόνο τις πρόσκαιρες αναγκαιότητες του κράτους και της κοινωνίας γενικότερα. Η φορολογία είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του κράτους, πρέπει όμως και οι υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος στους φορολογούμενους πολίτες του να είναι ανάλογες των φορολογικών τους υποχρεώσεων.
Στην Αμερική αμφισβητήθηκε, ως αντισυνταγματική, η υποχρέωση υποβολής δήλωσης φόρου εισοδήματος χωρίς αποτέλεσμα, με αντιπρόταση την κατάργηση του φόρου εισοδήματος, χάριν ανακούφισης των φορολογουμένων, να καθιερωθεί ένας πάγιος εθνικός φόρος στις πωλήσεις, ΦΠΑ ή άλλος ειδικός φόρος, χωρίς όμως η άποψη αυτή να επιβληθεί, διότι έτσι θα υπήρχε ανισότητα κατανομής στα δημόσια βάρη μεταξύ οικονομικά ισχυρών και πτωχών  οικονομικών τάξεων.
Κατά τον Βενιαμίν Φραγκλίνο “σε αυτόν τον κόσμο δεν είναι τίποτε τόσο βέβαιο όσο ο θάνατος και ο φόρος”. Το δεύτερο – ο φόρος – συντηρεί το παρόν και το μέλλον της ζωής. Με αυτό το εργαλείο το κράτος οργανώνει και συντηρεί την έννομη τάξη, Παιδεία, Υγεία, Συγκοινωνία, Συντάξεις κλπ.
Ακόμα στο όνομα της Κοινωνικής Δικαιοσύνης (Κοινωνικό Κράτος) ανακατανέμει τα εισοδήματα χάριν των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, και συμβάλλει σε πολλές χώρες με ανάλογα φορολογικά κίνητρα στην ανάπτυξη της κοινωνίας.
Το φορολογικό σύστημα των οικονομικά καθυστερημένων κρατών με μικρή παραγωγικότητα και χαμηλό επίπεδο, σπάνια αποδίδει έσοδα το 30% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, με κύρια έκφραση τους εμμέσους φόρους. Στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες ο άμεσος φόρος (φόρος εισοδήματος) τείνει να καταλάβει πρωτεύουσα θέση με συμμετοχή του φόρου αυτού σε ποσοστό 60% των εσόδων.
Επίσης σε περίοδο ανάπτυξης, η αύξηση των φόρων, δεν προκαλεί βλάβη στη δημοσιονομική ισορροπία, ενώ σε περίοδο ύφεσης, η αύξηση των φόρων διευρύνει την κάμψη της οικονομίας, την περαιτέρω μείωση του εισοδήματος και αντίστοιχα της οικονομικής δραστηριότητας. Η αυστηρή φορολογία θα αποσπάσει προσωρινά, μεγαλύτερα ποσά φόρων για το κράτος, αλλά θα μειωθεί η φορολογητέα ύλη, είτε με απόκρυψη (φοροδιαφυγή), είτε με αποφυγή κτήσεως εισοδήματος και κατά συνέπεια μεσομακροπρόθεσμα θα περιοριστούν οι φορολογικές εισπράξεις.
Στη λογική αυτή εντάσσονται και οι Πρόσθετοι φόροι και τα Πρόστιμα που επιβάλλονται σε πολλές χώρες, με την απλή διαπίστωση της φορολογικής παράβασης και όχι με την αναζήτηση της Πρόσθεσης ή Επιδίωξης του φορολογουμένου, όπως γίνεται στη Μ.Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία.
Η φορολόγηση με αντικειμενικά κριτήρια αποτελεί παθογένεια του δημοσιονομικού συστήματος, διότι πολλές φορές αδικεί. Τα τεκμήρια διακρίνονται σε εκείνα που αφορούν την αύξηση της περιουσίας, και σε εκείνα που λαμβάνονται υπόψη από τις δαπάνες διαβίωσης, εις δε την Ελλάδα ουσιαστικά είναι αμάχητα, δηλαδή δεν μπορούν να αμφισβητηθούν ούτε με προσφυγή στα δικαστήρια.
Τα τεκμήρια των δαπανών διαβίωσης, σε χώρες δημοσιονομικά προηγμένες, και με παράδοση στο φόρο εισοδήματος δεν ισχύουν. Τα τεκμήρια όμως, αύξησης της περιουσίας (πόθεν έσχες), παρέχουν τη δυνατότητα στη φορολογική αρχή, να αναζητήσει βάσει αυτών το εισόδημα.
Οι χώρες χαμηλής φορολογίας αναπτύσσονται πιο γρήγορα από τις χώρες με υψηλή φορολόγηση.
Πρέπει όμως να γίνει δεκτό ότι η κινητοποίηση εγχώριων πηγών φόρων, είναι η λύση της αυτοδύναμης ανάπτυξης και καμία χώρα δεν μπορεί να αναπτυχθεί, εάν δεν επιστρατεύσει δικούς της πόρους μέσω μιας δίκαιης φορολογίας.
Στην οικονομική ανάπτυξη επιβάλλεται σχεδιασμός αναδιαμόρφωσης του Κεφαλαίου, για τις επενδύσεις με αντιστοιχία στις εγχώριες αποταμιεύσεις και στα δημόσια αποθέματα, που αυξάνονται κύρια από τη φορολογική πολιτική του κράτους. Ο υψηλότερος φόρος χειροτερεύει την αποταμίευση και παραμορφώνει την παραγωγή με συνέπεια τη συρρίκνωση της ανάπτυξης. Το μοναδικό μέσο ορθολογικής οικονομικής ανάπτυξης είναι οι επενδύσεις, πραγματοποιούμενες από την εγχώρια αποταμίευση ή τον ελεγχόμενο εξωτερικό δανεισμό.
Η προσπάθεια όμως αυτή, εκτός από σωστό οικονομοτεχνικό σχεδιασμό, έχει ανάγκη φορολογικής ευμένειας στο ξεκίνημά της, με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές, αναγνώριση δαπανών κλπ. Οι συχνές επιδοτήσεις των τόκων, των σχετικών δανείων Κεφαλαίου Κινήσεως, πάγιων εγκαταστάσεων, των σχετικών υπηρεσιών προσωπικού, οι δωρεές περιουσιακών στοιχείων κλπ, αποτελούν γενικά επισφαλείς προσφορές στην ανάπτυξη, και μάλιστα όταν γίνονται σε χώρες με χαμηλής στάθμης Ελεγκτικές Υπηρεσίες, διότι υπάρχει ο κίνδυνος κατάχρησης και αθέμιτου ανταγωνισμού.
Εν κατακλείδι καμία χώρα δεν αναπτύχθηκε με επιδοματικές πολιτικές