Γεωπολιτικό συμφέρον και εμπορικές συμφωνίες

του Ανδρέα Πενταρά*
Επανηλειμμένα τονίσαμε σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, ότι σ΄αυτή τη χώρα περισσεύει η λογιστική σκέψη αλλά λείπει παντελώς η στρατηγική σκέψη. Αυτή η ΄΄διαφορά δυναμικού΄΄ μεταξύ λογιστικής και στρατηγικής σκέψης, υπήρξε διαχρονικά, από συστάσεως της Δημοκρατίας, ένας από τους κυριώτερους λόγους της θλιβερής πορείας του εθνικού μας θέματος. Επιβεβαίωση αυτού του ελλείματος στρατηγικής σκέψης, αποτελεί η διαδικασία που ακολουθήθηκε στη προμήθεια φυσικού αερίου και η οποία κατέληξε στα πρόθυρα συμφωνίας με την Αγγλική εταιρεία Shell. Μια διαδικασία η οποία ορθά χαρακτηρίσθηκε από όλους άψογη, αφού τηρήθηκαν με ευλάβεια οι όροι εντολής της κυβέρνησης, η οποία όμως - συμφωνία- αντιστρατεύεται τα εθνικά συμφέροντα της Κύπρου. Και αντιστρατεύεται τα εθνικά συμφέροντα για τους εξής λόγους :

Πρώτον, είναι γνωστό ποιές χώρες μας υποστηρίζουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας και στις οποίες καταφεύγει η κυβέρνηση μόλις ο ΓΓ του ΟΗΕ κουνήσει το δάκτυλό του για να μας υποδείξει κάτι. Η Γαλλία, η Ρωσία και η Κίνα. Ο λόγος, δεν είναι επειδή μας συμπαθούν λόγω του ωραίου καιρού που έχουμε, ή επειδή αγωνιζόμαστε για αρχές και αξίες κατά τον πρόεδρο Χριστόφια. Ο λόγος είναι επειδή η Κυπριακή Δημοκρατία διοχέτευσε εκατοντάδες εκατομύρια ευρώ σε κρατικές ή άλλες εταιρείες των χωρών αυτών τα τελευταία 25 χρόνια για αγορές οπλικών συστημάτων και μέσων. Και επειδή στις διεθνείς σχέσεις και πάντοτε στα πλαίσια εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων, τηρείται η αρχή της ανταποδοτικότητας, οι χώρες αυτές ανταποδίδουν, με τη στάση τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας, την είσπραξη από τη Κύπρο των δισεκατομμυρίων αυτών. Από την Αγγλία όμως στην οποία κατέληξε ο διαγωνισμός για προμήθεια φυσικού αερίου, στην εταιρεία Shell, ύψους 5 περίπου δισεκατομυρίων ευρώ τι μπορούμε να περιμένουμε; Ή μήπως τόσο κοντόφθαλμη μνήμη έχουμε ώστε να αγνοούμε τις ΄΄γενναίες΄΄ πράξεις της Αγγλίας απέναντι στο Κύπριο φορολογούμενο ο οποίος καλείται να πληρώσει το ποσό αυτό;

Αφήνουμε τα πέτρινα χρόνια της Αγγλικής κατοχής. Το 1955 η Αγγλία ενέπλεξε τη Τουρκία στην υπόθεση της Κύπρου, μέσω της διάσκεψης του Λονδίνου, από την οποία η τελευταία είχε παραιτηθεί με τη συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Στη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, μας βασάνισε, μας φυλάκισε, μας δολοφόνησε, μας κρέμασε και εμφύσησε στους Τ/Κ την ιδέα της διχοτόμισης. Μετά την ανεξαρτησία, η Αγγλία βοήθησε όσο μπορούσε στη πρώτη διχοτόμιση του 1963-64, ενώ το 1974, βοήθησε εμπράκτως και ποικιλοτρόπως τη Τουρκία στη κατάληψη του 37% του εδάφους της Κύπρου. Σε όλες τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, η Αγγλία τήρησε φιλοτουρκική στάση. Μέχρι σήμερα δεν αναγνωρίζει την Εθνική Φρουρά ως τον επίσημο στρατό της Δημοκρατίας, ενώ επιβάλλει εμπάργκο στις πωλήσεις στρατιωτικού υλικού στη Κύπρο, ακόμα και σε μικροανταλλακτικά οπλικών συστημάτων που αγόρασε η Κύπρος από άλλες χώρες και τα οποία έτυχε να έχουν ενσωματωμένα τέτοια υλικά από την Αγγλία. Αποτέλεσμα αυτού είναι να αχρηστεύονται ένα –ένα τα οπλικά συστήματα. Πέραν βέβαια των δεκάδων εκατομυρίων ευρώ που χρωστά η Αγγλία στη Κύπρο ως ενοίκια των Βρετανικών βάσεων, βάσει των συνθηκών εγκαθίδρυσης.

Σ αυτή τη χώρα λοιπόν θα πάμε να ακουμπήσουμε τα δισεκατομύρια μας χωρίς καμιά απολύτως ανταπόδοση στο εθνικό μας θέμα ή άλλως πως; Η δικαιολογία που προβάλλουν οι κυβερνώντες ότι τάχα τηρήθηκαν άψογα οι διαδικασίες, μόνο οι αδαείς και οι αφελείς μπορούν να πιστέψουν. Δηλαδή, εάν στο διαγωνισμό που προκηρύχθηκε συμμετείχε και μια Τουρκική εταιρεία η οποία για λόγους σκοπιμότητας επιδοτείτο από το Τουρκικό κράτος ώστε να προσφέρει μικρότερη τιμή από αυτή της Shell, η Κυπριακή Δημοκρατία, τηρούσα τις άψογες διαδικασίες, θα επέλεγε τη Τουρκική εταιρεία για τη προμήθεια του φυσικού αερίου; Και εν πάσει περιπτώσει όταν μια χώρα θέτει την αποστεομένη λογιστική σκέψη και τη τυπολατρεία πάνω από το εθνικό συμφέρον, η χώρα αυτή δεν έχει ούτε παρόν ούτε μέλλον.

Δεύτερον, αν η κυβέρνηση διέθετε στρατηγική σκέψη, προτού προκηρύξει το διαγωνισμό για το φυσικό αέριο, έπρεπε να συνομιλήσει με το Ισραήλ το οποίο βρίσκεται στο τελικό στάδιο εξόρυξης του φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα Ταμάρ και Λεβιάθαν. Μια συμφωνία μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ για τη προμήθεια της Κύπρου με Ισραηλινό φυσικό αέριο, πέραν της οικονομικής πτυχής που ασφαλώς θα ήταν πλεονεκτικότερη αυτής με τη Shell, προσφέρει τεράστια γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα στη Κύπρο και αποτελεί κατά την άποψή μας και τη μόνη προοπτική για εκμετάλλευση των γειτονικών Κυπριακών κοιτασμάτων φυσικού αερίου, ένα θέμα για το οποίο θα ασχοληθούμε με άλλο άρθρο.

*Υποστράτηγος ε.α.
Geopolitics-gr.blogspot.com/

Egypt and the gas fields of East Mediterranean

Egypt's Petroleum Ministry is reported to be considering claiming a stake in the big natural gas fields discovered in the eastern Mediterranean while Greece, a potential customer, has begun exploratory talks on moving the gas to the European market.

The Egyptian newspaper Al-Masri al-Youm Tuesday quoted Minister of Petroleum and Mineral Resources Sameh Fahmi as saying the Cairo government is "studying the precise coordinates of the maritime borders in order to determine our share of the reserves."

That implied that Egypt, already the main natural gas producer and exporter in the eastern Mediterranean, may find itself at odds with Israel.

It signed a historic peace agreement with the Jewish state in 1979 but it's largely been a cold peace even though Cairo exports gas to Israel.

The finds off Israel's northern coast, made in 2009-10, have already drawn accusations by Beirut of Israeli encroachment into Lebanese waters and threats of violence from both sides.

But the potential for conflict is even wider. The U.S. Geological Survey reported in 2010 that the Levant Basin, stretching from the Jordan River into the eastern Mediterranean, the West Bank, the Gaza Strip, Lebanon and Syria, could contain up to 122 trillion cubic feet of natural gas.

"These discoveries have added a new, hitherto unseen dimension to the Arab-Israeli conflict," observed analyst Walid Khadduri, former editor of the Middle East Economic Survey, a prominent energy industry newsletter.

"This geopolitical dimension is not limited to the Israeli-Palestinian or Israel-Lebanese disputes … but will also encompass several other Arab countries, particularly those that export natural gas, and especially in the event Israel intends to export to European markets."

Khadduri, writing in the pan-Arab daily Al Hayat, noted that "preliminary contacts in this regard have already started with another source of gas being made to available to gas-thirsty Europe … a source that overlooks the Mediterranean directly, obviating the need for pipelines crossing several countries, as it can be exported as liquefied gas.

"The current disputes …are somewhat old. What is new, however, is the competition over gas markets."

Israel's gas bonanza offers geopolitical opportunities as well as perils.

The Jewish state is negotiating with Cyprus, most of which is ruled by Greek Cypriots, and with Greece about transporting gas to them and on to the vast European market.

Greek Minister of Investments Haris Pamboukis said Saturday that Athens is conducting exploratory talks with Israel about moving gas from the main Israeli gas field, Leviathan, to Europe. "We're a natural road to the Balkans and Europe," he said.

But Egypt may be a more natural partner. It already has a liquefied natural gas terminal on the Mediterranean coast where tankers carry the LNG to Europe, Asia and North and South America.

It is conceivable -- although far from certain given the prevailing relations between Israel and Egypt -- that the Israelis might find it convenient to export their gas in liquid form through Egypt rather than engage in costly undersea pipelines and other infrastructure.

Egypt has proven gas reserves of 77 trillion cubic feet, three times Israel's estimated reserves, and is established as the main gas producer in the eastern Mediterranean. It serves Jordan, Lebanon and Syria as well as Israel.

According to the U.S. Geological Survey, Egypt's Nile Delta Basin could contain as much as 223 trillion cubic feet of gas.

"Israel has several potential export options of its own but all would pose technical and, often, political challenges," observed Simon Henderson, director of the Gulf and Energy Program at the Washington Institute for Near East Policy.

"Greece has been mooted as a possible market, perhaps by undersea pipeline; India is another potential market; and the Russian giant Gazprom is currently proposing a joint venture," Henderson wrote in a Jan. 4 analysis.

"Israel's most commercially viable option might be to export surplus gas as LNG, converted via existing facilities in Egypt."

He concluded that the energy developments in the eastern Mediterranean, long a U.S. preserve, mean that Washington "needs to pay careful attention, since these … offer opportunities for U.S. companies as well as the potential for friction between U.S. allies.

"Although the amounts of gas discovered so far seem unlikely to change the world, they could certainly change the eastern Mediterranean."



Read more: http://www.upi.com/Science_News/Resource-Wars/2011/01/26/Egypt-eyes-stake-in-Israels-gas-fields/UPI-29661296064134/#ixzz1CPqxZ7iB