Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011

Ισχυροποιούνται οι ισλαμικές τράπεζες

Όλο και πιο γρήγορα απομακρύνεται η Τουρκία από τον κεμαλισμό, όλο και πιο γοργά ενισχύεται ο ισλαμισμός. Φαίνεται ότι το θρήσκευμα, όποιο θρήσκευμα, δεν γίνεται να ασχολείται μόνο με πνευματικές αναζητήσεις.

Πριν από 1.500 χρόνια, η ηγεσία της χριστιανικής Εκκλησίας απαγόρευσε τον τοκισμό στις συναλλαγές μεταξύ χριστιανών, διότι στην Παλαιά Διαθήκη αναγράφεται πως δεν πρέπει να δανείζεις με τόκο στον αδελφό σου. Σύμφωνα δε με την ερμηνεία που δόθηκε, αδέλφια είναι όλοι οι χριστιανοί.

Κράτησε χίλια τόσα χρόνια αυτό και έβγαλε τους χριστιανούς από την χρηματοπιστωτική πίστη. Οι Εβραίοι, το «αδελφός» το ερμήνευσαν ότι αφορά μόνον τους Εβραίους μεταξύ τους. Έτσι δάνειζαν στους χριστιανούς και τους άλλους, και κυριάρχησαν στο τραπεζικό σύστημα.

Οι μουσουλμάνοι δεν πολυασχολήθηκαν με χρηματοπιστωτικές εργασίες, από τη στιγμή όμως που ίδρυσαν κράτη έβαλαν στην άκρη την απαγόρευση του τοκισμού, παρ' ότι έχουν κι αυτοί στενούς δεσμούς με την Παλαιά Διαθήκη. Φαίνεται όμως, ότι μέσα στα σχέδια του νέο-οθωμανισμού των Νταβούτογλου-Ερντογάν, αρχίζει να σηκώνει κεφάλι ο ισλαμικός νόμος -σαρία- και να νομιμοποιούνται ενέργειες που μέχρι τώρα υποτίθεται πως δεν της επέτρεπε το αστικό κράτος (όπως τους γάμους με ανήλικες νύφες, που είναι κανόνας στα βάθη της Τουρκίας).

Τέσσερις ισλαμικές τράπεζες λειτουργούν σήμερα στην Τουρκία. Αυτές είναι οι: «Al Baraka», «Bank Asya», «Kuveyt Türk» και η «Türkiye Finans». Όπως και τα παραδοσιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι τράπεζες αυτές προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων και λογαριασμούς ταμιευτηρίου και επιταγών, χρηματοδότησης στέγασης και αυτοκινήτων, ακόμα και ισλαμικά ομόλογα, ή «σουκούκ», τα οποία διατίθενται μέσω της Kuveyt Turk.

Οι τράπεζες αυτές δεν χρεώνουν τόκο, (ή «ρίμπα»), επειδή αυτό απαγορεύεται από το ισλαμικό δίκαιο. Ο πραγματικός μηχανισμός της λειτουργίας των Τραπεζών, ωστόσο, και οι τρόποι με τους οποίους διαφοροποιούνται από τον παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό τομέα, εξακολουθούν να είναι πολύ λίγο κατανοητά.

Για κάθε μια από τις παραπάνω υπηρεσίες, έχει αναπτυχθεί ένας εναλλακτικός μηχανισμός κερδοφορίας, χωρίς να παραβιάζεται το ισλαμικό δίκαιο για τις συναλλαγές και το εμπόριο. Για παράδειγμα, οι πελάτες που έχουν λογαριασμούς ταμιευτηρίου σε συμμετέχουσες τράπεζες δεν λαμβάνουν μηνιαίες πληρωμές από τόκους με βάση ένα συγκεκριμένο επιτόκιο. Οι τράπεζες χρησιμοποιούν τα κεφάλαια για την απευθείας παροχή αγαθών και υπηρεσιών, σύμφωνα με ένα επενδυτικό πρότυπο κέρδους/ζημίας.

Σε ρεπορτάζ των «Southeast European Times» αναφέρεται, ότι τα κεφάλαια των καταθέσεων Ταμιευτηρίου επενδύονται σε υλικά αγαθά, ακίνητα, ή σε βιομηχανίες, και στο τέλος του μήνα ο πελάτης συμμετέχει στα κέρδη ή τις ζημίες. Δεν υπάρχουν εγγυήσεις για περιθώριο κέρδους και δεν γίνονται επενδύσεις σε επιχειρήσεις που εμπορεύονται χοιρινό κρέας, αλκοολούχα ποτά ή άλλα απαγορευμένα αγαθά, σύμφωνα με την «Ένωση Συμμετεχουσών Τραπεζών Τουρκίας».

Ενώ η χρηματοδότηση για την αγορά αυτοκινήτου σε παραδοσιακή Τράπεζα συνεπάγεται την αποπληρωμή με τόκο, η Kuveyt Türk αγοράζει τα αυτοκίνητα για λογαριασμό των πελατών και κατόπιν τα μεταπωλεί σε αυτούς σε υψηλότερη τιμή. Αντί να χρεώνουν τόκους, βλέπουν ως κερδοφόρα συναλλαγή την αγοροπωλησία.

Επί του παρόντος, το 5% περίπου των καταθέσεων, του κυκλοφορούντος ενεργητικού και των δανείων στην Τουρκία είναι με συμμετέχουσες τράπεζες και η Ένωση Συμμετεχουσών Τραπεζών Τουρκίας προβλέπει μεγάλα κέρδη.

Από τον βοηθό γραμματέα της Ένωσης κ. Γιλμάζ, αναφέρθηκε ότι προβλέπεται πως το μερίδιο των Συμμετεχουσών Τραπεζών στην αγορά θα διπλασιαστεί κατά τα προσεχή έτη. Σύμφωνα με τον κ. Γιλμάζ, οι Συμμετέχουσες Τράπεζες στην Τουρκία αντιμετώπισαν τη σημερινή οικονομική κρίση «από ισχυρή θέση» και τούτο διότι οι Συμμετέχουσες Τράπεζες «δεν αντιμετωπίζουν κινδύνους από τα επιτόκια λόγω του ότι δεν ασχολούνται με συναλλαγές επιτοκίου».

Το ισλαμικό τραπεζικό σύστημα αποβλέπει πρωτίστως στους πλέον συντηρητικούς ανθρώπους στην Τουρκία, που υπολογίζονται τώρα στο 20% του πληθυσμού της, αλλά με την ισλαμική πολιτική Ερντογάν αναμένεται να φτάσει και το 40% ή και 50%.

Επιδίωξη των τουρκικών τραπεζών είναι να γίνει η Κωνσταντινούπολη, κάποια ημέρα, το κέντρο του τραπεζικού συστήματος στη Μέση Ανατολή. Τώρα, ελέγχουν ένα πολύ μικρό μερίδιο των συνολικών κεφαλαίων που είναι επενδυμένα σε ισλαμικές τράπεζες παγκοσμίως, από τα οποία ποσοστό 90% περίπου είναι στο Ιράν, τον περσικό κόλπο και τη Μαλαισία, σύμφωνα με το περιοδικό The Banker.
Source : voria.gr

Ανησυχίες για την ενεργειακή εξάρτηση από την Τουρκία

Το PKK ανέλαβε την ευθύνη για δύο πρόσφατες επιθέσεις στον αγωγό αερίου Τουρκίας-Ιράν -- την έκρηξη που έγινε στις 11 Αυγούστου στο Αγκρί της Τουρκίας, καθώς και αυτή που έλαβε χώρα στο Μπαζαργκάν του Ιράν, στις 29 Ιουλίου. Η γραμμή, που μεταφέρει περίπου 30 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ημερησίως, διακόπηκε μετά από τα δύο γεγονότα.
Αξιωματούχοι στην Άγκυρα ελπίζουν να ξαναρχίσουν την πλήρη ροή φυσικού αερίου μέχρι την επόμενη εβδομάδα.
"Το Ιράν είναι πολύ σημαντικός προμηθευτής [αερίου] για εμάς. Θα ξεπεράσουμε τέτοιου είδους γεγονότα όπως κάναμε στο παρελθόν", είπε ο πρόεδρος της Ενεργειακή Επιτροπής της Βουλής, Μαχμούτ Φιντικλί, στους SETimes.
Το Ιράν είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Τουρκίας μετά τη Ρωσία. Οι εξαγωγές φυσικού αερίου από το Ιράν στην Τουρκία παρουσίασαν αύξηση περίπου 7% το πρώτο εξάμηνο αυτού του έτους σε σύγκριση με πέρσι.
Εν τω μεταξύ, τα πρόσφατα γεγονότα δημιούργησαν περαιτέρω ανησυχίες μεταξύ των επικριτών της ενεργειακής εξάρτησης της Τουρκίας από το Ιράν.
"Αυτοί [το Ιράν] χρησιμοποιούν την παροχή φυσικού αερίου ως μέσο άσκησης πολιτικής πίεσης", είπε ο αναλυτής ενέργειας με έδρα την Άγκυρα Χαλούκ Ντιρεσκενέλι στους SETimes, προσθέτοντας ότι το ιρανικό αέριο είναι "απόλυτα αναξιόπιστο για την εσωτερική κατανάλωση της Τουρκίας".
"Αυτοί [το Ιράν] παρέχουν φυσικό αέριο κακής ποιότητας (χαμηλό σε HHV και υψηλής περιεκτικότητας σε θείο). Επίσης διακόπτουν τη ροή, ο αγωγός δεν είναι ασφαλής, είναι επιρρεπής σε εκρήξεις και στις επιθέσεις του PKK καθ'όλη τη διάρκεια της χρονιάς", είπε.
Η Τουρκία θα πρέπει να μειώσει τη συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου και να επιστρέψει στους τοπικούς πόρους της, δηλαδή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας-- αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική και τεχνολογίες καθαρού άνθρακα καταργώντας τον τοπικό λιγνίτη στα πλαίσια μιας δύσκολης αλλά ομαλής μετάβασης".
Ο Βέλι Αγμπάμπα, βουλευτής του CHP και μέλος της Ενεργειακής Επιτροπής της Βουλής, θεωρεί ότι οι επιθέσεις του ΡKK τονίζουν την έλλειψη ασφάλειας και αξιοπιστίας αυτού του αγωγού.
"Έχει να κάνει περισσότερο με το πώς η Τουρκία μπορεί να υπερνικήσει την τρομοκρατία στην επικράτειά της, παρά με την αξιοπιστία του αγωγού [που είναι σημαντική]", είπε στους SETimes, προσθέτοντας ότι η Άγκυρα πρέπει να λάβει υπόψη της τέτοιου είδους κινδύνους όσον αφορά στην ενεργειακή πολιτική της.
Ο Αλεξάντερ Τζάκσον, αναλυτής ενεργειακής ασφαλείας με έδρα το Λονδίνο, ο οποίος επικεντρώνεται στην Τουρκία και τον Καύκασο, είπε ότι οι πρόσφατες επιθέσεις ανάγκασαν την Τουρκία να αυξήσει τις εισαγωγές από το Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία.
"Αν και η Τουρκία έχει καταβάλει προσπάθειες να καλλιεργήσει ενεργειακούς δεσμούς με πολλούς προμηθευτές, γεγονός που της επιτρέπει να είναι ευέλικτη, οι βραχυπρόθεσμες αλλαγές στον ανεφοδιασμό είναι ευμετάβλητες και όχι απαραίτητα βιώσιμες", είπε στους SETimes. Το κύριο μάθημα που έχει να πάρει η Τουρκία από αυτό είναι ότι μέχρι να νικηθεί το PKK, ολόκληρο το δίκτυο της στρατηγικής υποδομής της στα νοτιοανατολικά είναι ευάλωτο, πρόσθεσε.
Ο Ναντέρ Χαμπίμπι, αναλυτής οικονομίας της Μέσης Ανατολής στο Βασιλικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Μπραντέις, πιστεύει επίσης ότι οι πολιτικά παρακινημένες επιθέσεις στους αγωγούς Τουρκίας-Ιράν είναι πιθανό να συμβούν στο μέλλον, εφόσον και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν κουρδικές αυτονομιστικές κινήσεις.
"Εφόσον το Ιράν αντιμετωπίζει σημαντικές διεθνείς πιέσεις και κυρώσεις, έχει ισχυρό κίνητρο για να διατηρήσει τους στενούς οικονομικούς δεσμούς του με την Τουρκία και δεν είναι πιθανό ο εφοδιασμός φυσικού αερίου να διακοπεί μονομερώς εάν δεν υπάρχει έντονη πολιτική ένταση μεταξύ των δύο χωρών", είπε στους SETimes.
Source : SETimes