Σοβαρό νομικό πλήγμα στα σκληρά αντιασφαλιστικά και αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης που περιλαμβάνονται στο Μνημόνιο επιφέρει η απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΕΔΑ).
Η επιτροπή, που αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της κυβέρνησης, δείχνει να διαφωνεί με τη ρύθμιση τόσο σοβαρών ζητημάτων μέσω προεδρικών διαταγμάτων, ενώ τονίζει ότι οι διεθνείς συνθήκες που κυρώθηκαν με νόμο υπερισχύουν κάθε άλλου αντίθετου νόμου και επιβάλλουν πλήρη προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Είναι η πρώτη φορά που η Επιτροπή ασχολείται ειδικά με τα μέτρα που υιοθετήσαμε στο μνημόνιο, ανοίγοντας με την ιστορική αυτή γνωμοδότησή της τον δρόμο για δικαστική προσφυγή και ανατροπή των απαράδεκτων ρυθμίσεων στο Ασφαλιστικό και τα εργασιακά δικαιώματα.
Επικαλούμενη πληθώρα συνταγματικών διατάξεων, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και διεθνείς συμβάσεις (ευρωπαϊκές και του ΟΗΕ), η ΕΕΔΑ:
* Επικρίνει εμμέσως την κυβέρνηση για την ευρεία εξουσιοδότηση που παρέχει ο νόμος 3845/2010, ο οποίος επικυρώνει το γνωστό μνημόνιο για τη ρύθμιση μέσω προεδρικών διαταγμάτων σημαντικών ζητημάτων που άπτονται θεμελιωδών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
* Διατυπώνει τη θέση ότι η προστασία των δικαιωμάτων αυτών δεν πρέπει να έχει περιθωριακή ή ανύπαρκτη σημασία στη στρατηγική εξόδου από την κρίση δανεισμού. Αντίθετα, σημειώνει πως οι διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ειδικά στη σημερινή δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία, πρέπει να τηρούνται στο ακέραιο, σύμφωνα με την επιταγή του Συντάγματος και των σχετικών διεθνών συνθηκών που υπερέχουν νομοθετικά έναντι κάθε αντιθέτου προς αυτές εθνικού νόμου (άρθρο 28, παρ. 1 του Συντάγματος).
* Κάνει αναφορά σε έκθεση του ανεξάρτητου εμπειρογνώμονα του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις του εξωτερικού χρέους και των διεθνών οικονομικών υποχρεώσεων των κρατών στα δικαιώματα του ανθρώπου, σύμφωνα με την οποία η τήρηση των υποχρεώσεων αυτών από την πολιτεία επιβάλλεται και για λόγους συμμετρίας προς τις υποχρεώσεις των διεθνών οικονομικών οργανισμών να σέβονται και αυτοί τα διεθνώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
* Επισημαίνει ότι το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της κρίσης δανεισμού αποτελεί κρίκο μιας αλυσίδας κλονισμού όλων πλέον των εθνικών οικονομιών με σοβαρές πολιτικές, νομικές, κοινωνικές και ηθικές διαστάσεις.
* Διαπιστώνει ότι η τρέχουσα κρίση θα συνεχίσει να έχει σοβαρές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, οδηγώντας σε επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και απειλώντας ευάλωτες κατηγορίες του πληθυσμού με πλήρη κοινωνικό αποκλεισμό.