Για την Μικρασιατική Καταστροφή έχουν γραφτεί πολλές αναλύσεις. Διεξοδικά έχουν αναλυθεί οι ίντριγκες των " συμμάχων", τα πολιτικά παιχνίδια " βενιζελικών " και " κωνσταντινικών", οι συνέπειες των εσφαλμένων ελληνικών επιλογών τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο. Η πεποίθηση ότι η Ελλάδα έπαυσε να είναι υπολογίσιμος γεωπολιτικός παίκτης στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο μετά την απώλεια της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης εδραιώνεται παρατηρώντας την ιστορική πορεία της χώρας από το 1922 και μετά.
Η Μικρά Ασία και η Ανατολική Θράκη μπορούσαν να σωθούν. Οι κύριοι εκφραστές της ελληνικής στρατηγικής εκείνης της εποχής, ο Ε. Βενιζέλος της " βενιζελικής" παράταξης και ο Ι. Μεταξάς της " κωνσταντινικής " παράταξης, σε διαφορετικές περιστάσεις είχαν περιγράψει την ίδια ρεαλιστική λύση για την επιτυχή κατάληξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Παραμονές της Συνδιάσκεψης του Λονδίνου ( Ιανουάριος 1921) ο Ε. Βενιζέλος παρ' ότι είχε χάσει τις εκλογές από τον Νοέμβριο του 1920, διαμηνύει στην ελληνική αντιπροσωπεία και στην αγγλική πλευρά ( Φ. Κέρ και Λ. Τζώρτζ) ότι μπορεί να προβάλει ισχυρά επιχειρήματα για τη διατήρηση των ελληνικών διεκδικήσεων , αν του επιτραπεί να συμμετάσχει στην συνδιάσκεψη. Αναφέρει συγκεκριμένα στον Κέρ " Αν βρισκόμουν στη θέση της παρούσας ελληνικής κυβέρνησης και έβλεπα ότι η οικονομική κατάσταση είχε φτάσει σε αδιέξοδο, θα εγκατέλειπα όλα τα άλλα εδάφη που κατείχε εκείνη τη στιγμή ο ελληνικός στρατός , και θα περιοριζόμουν στη κατοχή και στην υπεράσπιση εκείνων μόνο των εδαφών που είχαν παραχωρηθεί στην Ελλάδα απο τη Συνθήκη των Σεβρών , μαζί με την κοιλάδα του Μαιάνδρου. Η υπεράσπιση αυτής της περιοχής θα μπορούσε να διεκπεραιωθεί απο μιά δύναμη τριών μεραρχιών, δηλαδή από 45.000 άνδρες."
Τον Απρίλιο του 1921 οι Γούναρης και Πρωτοπαπαδάκης προσέφεραν την θέση αρχηγού του Επιτελείου στον Ι. Μεταξά, βλέποντας ότι η Μικρασιατική Εκστρατεία οδηγείτο σε αδιέξοδο. Ηδη η μεγάλη ελληνική επίθεση του Μαρτίου του 1921 δεν είχε πετύχει τους σκοπούς της. Ο Μεταξάς αρνήθηκε την θέση αλλά στην ερώτηση του Πρωτοπαπαδάκη " Τι θα εγένετο αν δεν επιτιθέμεθα ; Τι θα εκάμναμε ;" η απάντηση ήταν " Να αποσυρθώμεν περίπου εις τα σύνορα της Συνθήκης των Σεβρών , να τα οχυρώσωμεν καλά και να διατεθώμεν αμυντικώς. Αντί δε να σπάσωμεν το κεφάλι μας εις τας οχυρώσεις του Κεμάλ, να τον αφήσωμεν να σπάση αυτός τα μούτρα του εις τας ιδικάς μας"
Τελευταία λεπτομέρεια : Ο Καραθεοδωρής είχε εκπονήσει σχέδια για την άμυνα της Σμύρνης όπου βάσει αυτών η πόλη θα μπορούσε να αντιτάξει αποτελεσματική άμυνα με ελάχιστες δυνάμεις για 10 χρόνια τουλάχιστον. Τα σχέδια παρέμειναν στο συρτάρι και ουδέποτε εφαρμόσθηκαν
Βιβλιογραφία : "Το Οραμα της Ιωνίας "του Michael Llewllyn Smith
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου