Τα χαμηλότερα έσοδα από άμεσους φόρους ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει η Ελλάδα τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Μόνο κατά το διάστημα 2005 - 2009 η μείωση των φορολογικών εσόδων ανήλθε στο 1,9% του ΑΕΠ, ποσοστό που ισοδυναμεί περίπου με 5 δισεκατομμύρια ευρώ και αποδίδεται στην αβελτηρία των εισπρακτικών μηχανισμών. Την ίδια στιγμή παραμένει άγνωστο το ποσό που δεν μπαίνει στα κρατικά ταμεία εξαιτίας της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας!
Σταθερά τις τελευταίες δύο δεκαετίες η Ελλάδα εμφανίζεται να έχει λιγότερα έσοδα από άμεσους φόρους κατά 30%-50% από τον μέσο όρο της Ευρώπης των 15, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Το 2010, με τη χώρα να έχει μπει για τα καλά στην κρίση, η υστέρηση ήταν σημαντική ακόμα και σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας: στην Ελλάδα οι εισπράξεις από τη φορολόγηση του εισοδήματος και της περιουσίας έφτασαν το 7,6% του ΑΕΠ - επιδόσεις που παραπέμπουν σε επίπεδα προ του 1998. Το αντίστοιχο ποσό για την Ιρλανδία ανήλθε στο 10,7% του ΑΕΠ, για την Ισπανία στο 9,4% του ΑΕΠ και για την Πορτογαλία στο 8,9% του ΑΕΠ. Οι μόνες χώρες από την Ε.Ε. των «27» με μικρότερες εισπράξεις από τους άμεσους φόρους και από την Ελλάδα είναι αυτές του πρώην ανατολικού μπλοκ: Λετονία, Τσεχία, Πολωνία, Εσθονία, Ρουμανία, Σλοβακία, Βουλγαρία, Λιθουανία.
Ετσι, σε σχεδόν 5 δισεκατομμύρια ευρώ - όσο περίπου και το κενό στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για το οποίο ελήφθησαν σκληρά μέτρα - αποτιμάται η αβελτηρία των εισπρακτικών μηχανισμών από το 2005 έως και την αρχή της κρίσης το 2009, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις υπηρεσιακών πηγών του υπουργείου Οικονομικών.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα τα έσοδα από άμεσους φόρους σημείωσαν πτώση 0,4% του ΑΕΠ, που αντιστοιχεί σε κάτι λιγότερο από ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Επιπλέον 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ υπολογίζονται οι απώλειες από τους έμμεσους φόρους. Και 2,5 δισ. περίπου εκτιμάται η πτώση εσόδων από κοινωνικές εισφορές. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, την ίδια περίοδο οι φορολογικοί συντελεστές σε κατανάλωση και εργασία παρουσίαζαν σημαντική αύξηση, ενώ μείωση καταγραφόταν στη φορολόγηση των εσόδων των επιχειρήσεων. Την ώρα μάλιστα που άλλες χώρες της ευρωζώνης αύξαναν τις εισφορές, η κυβέρνηση Καραμανλή τις μείωνε…
«Η υστέρηση των φορολογικών εσόδων, ιδιαίτερα του φόρου εισοδήματος, οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος είναι ότι το φορολογικό σύστημα έχει οικοδομηθεί πάνω σε έναν πολύ υψηλό αριθμό απαλλαγών, εκπτώσεων και εξαιρέσεων που έχουν επιτύχει κατά καιρούς διάφορες ομάδες πίεσης και έχουν δεχτεί οι πολιτικές και υπηρεσιακές ηγεσίες. Κατά κανόνα, τέτοιου είδους ρυθμίσεις δεν είναι ούτε κοινωνικά δίκαιες ούτε οικονομικά αποτελεσματικές - αν και έχουν γίνει αποδεκτές με το σκεπτικό ότι αποσκοπούν σε αυτά ακριβώς τα πράγματα!», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Δημόσιας Οικονομικής του Παντείου Νίκος Καραβίτης. «Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την εσκεμμένη ανικανότητα του Δημοσίου να εισπράξει βεβαιωμένα έσοδα. Τόσο οι έλεγχοι εισοδημάτων όσο και η είσπραξη εσόδων περνούν μέσα από μια σειρά ρυθμίσεων, εξαιρέσεων, έλλειψης αυτοματισμών και πρακτικών διαφθοράς, αν μη τι άλλο τουλάχιστον με την ανοχή του κράτους. Δεν είναι τυχαίο ότι ούτε η πληροφορική έχει χρησιμοποιηθεί όπως θα έπρεπε ούτε ακολουθούμε συστήματα φορολογικής διοίκησης που στο εξωτερικό είναι κανόνας εδώ και δεκαετίες. Η κατάσταση αυτή έδειξε να αρχίζει να βελτιώνεται στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '90, αλλά δέκα χρόνια μετά καταφέραμε να κάνουμε καταστροφικά βήματα προς το χειρότερο, βοηθώντας έτσι να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση», συμπληρώνει ο καθηγητής.
ΜΕΙΩΣΗ 58%. Σύμφωνα με συνδικαλιστές εφοριακούς, κατά την περίοδο 2004-2009, με τον υπερδανεισμό των πολιτών και των επιχειρήσεων, τα φορολογικά έσοδα θα μπορούσαν να βρίσκονται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα. Ωστόσο, στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα καταγράφηκε διαφορά - ρεκόρ δεκαετίας σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε. Ε. των «15». Το 2007 με τους φορολογικούς συντελεστές σε κατανάλωση και εργασία να σημειώνουν άνοδο κατά 0,3 και 1,1 σε σχέση με το 2006, οι άμεσοι φόροι της Ελλάδας εμφανίζονταν μειωμένοι κατά 58% συγκριτικά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. «Τώρα πια ο κόσμος δεν έχει για να δώσει», αναγνωρίζουν οι εφοριακοί.
Υπηρεσιακά στελέχη με βαθιά γνώση του συστήματος επισημαίνουν ότι για να λειτουργεί ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός υπάρχουν τρεις προϋποθέσεις: πολιτική βούληση, ολοκληρωμένες υπηρεσίες χωρίς διαφθορά και με φορολογική δικαιοσύνη, και φορολογική συνείδηση των πολιτών. Χωρίς αυτά δεν γίνεται δουλειά, λένε.
«Ολοι θέλουν να πάνε στον έλεγχο, κανείς στην είσπραξη. Στον έλεγχο υπάρχουν τα δώρα - ακόμα και αν κάποιος κάνει σωστά τη δουλειά του, είναι έντιμος και δεν δέχεται μίζες, είναι πολύ πιθανό να δεχθεί κάποιο δώρο σε είδος», παραδέχεται στέλεχος του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Source : TA NEA
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου