Προτάσεις διαχείρισης του ελληνικού χρέους

Το δικό του «manual» για τη διαχείριση του ενδεχομένου αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους δημοσιοποίησε ο διάσημος οικονομολόγος Nouriel Roubini, με την ομάδα του (Arnab Das, Jennifer Kapila, James Mason, David Nowakowski, Elisa Parisi-Capone και Christian Menegatti of Roubini Global Economics), επισημαίνοντας τα σημεία κλειδιά που θα βοηθήσουν τους επενδυτές να αποτρέψουν τις σημαντικές ζημίες που μπορεί να προκληθούν.

Οι «οδηγίες» (manual) ξεκινούν με την παραδοχή ότι το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο. Το πρόγραμμα λιτότητας και οι δομικές μεταρρυθμίσεις δεν φαίνονται αποτελεσματικά, με την επιστροφή της χώρας στις αγορές να φαίνεται πολύ δύσκολη ακόμη και μετά το 2013.
Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις για το πώς θα γίνει η αναδιάρθρωση του χρέους, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε διάφορες προεκτάσεις αναφορικά με την πορεία του ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με την ομάδα του Nouriel Roubini, θα υπάρξει αναδιάρθρωση χρέους μόνο για τους εγχώριους επενδυτές, οι οποίοι κατέχουν το 95% του ελληνικού χρέους.
Η καλύτερη προσέγγιση, σύμφωνα πάντα με τον Roubini, είναι αυτή που ακολουθήθηκε στη Λατινική Αμερική, δηλαδή της υιοθέτηση των Brandy Bonds (ομόλογα brandy), σύμφωνα με την οποία θα υπάρχει αντικατάσταση των παλαιών ομολόγων με νέα, μεγαλύτερης ωρίμανσης, τα οποία θα έχουν την εγγύηση είτε της ΕΕ είτε του ΔΝΤ. Το ύψος του χρέους μπορεί να παραμείνει με αυτή τη λύση σε υψηλά επίπεδα αλλά θα έχει δοθεί χρόνος στην Ελλάδα να θέσει υπό έλεγχο τα δημοσιονομικά της, να προχωρήσεις στις μεταρρυθμίσεις και να έχουν αποδειχθεί τα αποτελέσματα της λιτότητας.
Το ελληνικό πρόβλημα πλέον βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Η πλειονότητα των πιστωτών έχουν ήδη αποπροσανατολιστεί από το πρώτο σχέδιο διάσωσης της χώρας, καθώς από ότι διαφαίνεται δεν είναι καθόλου αποτελεσματικό. Η δημοσιοποίηση του “εγχειριδίου” του Roubini στόχο έχει, σύμφωνα με τον ίδιο, να δώσει τη βέλτιστη λύση στους ιθύνοντες, ώστε και η χώρα να επωφεληθεί και οι πιστωτές, είτε τα κράτη είτε οι ιδιώτες, να μην έχουν μεγάλες ζημίες.

			ΕΛΛΑΔΑ		ΕΕ – Κράτη
	Περιπτώσεις	Χρόνος	Συν	Πλην	Συν	Πλην
1	Χρεοκοπία – Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα χαμηλότερης αξίας	πριν το 2013	Το μεγαλύτερο δημοσιονομικό όφελος αναφορικά με το χρέος	Μεγάλη πιθανότητα συστημικού κινδύνου, Αποκλεισμός από τις αγορές, Κίνδυνος για τους πιστωτές με συνάλλαγμα	Δραστική μείωση απαιτήσεων (moral hazard)	Μετάδοση της κρίσης, κίνδυνοι για το ευρώ, νέα μέτρα στήριξης ρευστότητας
2	Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα χαμηλότερης αξίας	2011	Μειώνεται ο κίνδυνος μελλοντικής αναδιάρθρωσης	Ζημιές για τις ελληνικές τράπεζες, πιθανή αποπληρωμή CDS	Μείωση απαιτήσεων (moral hazard)	Εξαιρετικά μεγάλες προβλέψεις για τη διασφάλιση ρευστότητας
3	Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα ίδιας αξίας	2011	Αποφυγή κατάρρευσης	Το χρέος θα παραμείνει υψηλό	Αποφυγή άμεσης επανακεφαλαιοποίησης τραπεζών
3,α	Αλλαγές στο εγχώριο δίκαιο	2011	Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές	Αποκλεισμός από τις αγορές, πιθανή αποπληρωμή CDS	Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές	Μετάδοση της κρίσης μέσω CDS
3,β	Χωρίς αλλαγές στο εγχώριο δίκαιο	2011	Μη αποπληρωμή CDS	Μερικός κίνδυνος πιστωτών	Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές και ενίσχυση της εμπιστοσύνης	Μερικός κίνδυνος για τους πιστωτές
3,γ	Συνδυασμός	2011	Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές	Περαιτέρω κίνδυνος για την εξασφάλιση πιστώσεων	Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές	Αναζήτηση επιπλέον πόρων στήριξης
4	Επαναγορά ιδίων ομολόγων με κεφάλαια ΕΕ	2013 (+)		Μικρή ανακούφιση από το χρέος	Πιθανή η άρση των έκτακτων προγραμμάτων της ΕΚΤ – Μικρή ανακούφιση από το χρέος	Απαιτούνται δύσκολες πολιτικές αποφάσεις
5	Εγγυήσεις σε ιδιώτες πιστωτές με ανταλλαγή ομολόγων	2013 (+)	Εξάλειψη των σκληρών όρων της ΕΕ	SD (Selective Default – Επιλεκτική Χρεοκοπία), Δύο ακόμη χρόνια ύφεσης	Η Ελλάδα γίνεται “πειραματόζωο” της ΕΕ για παρόμοιες πολιτικές, Μειώνεται ο κίνδυνος για τους πιστωτές
5,α	Με μείωση ονομαστικής αξίας	2013 (+)	Υψηλή ανακούφιση από το χρέος	Κίνδυνος για τους πιστωτές με συνάλλαγμα, Αποκλεισμός από τις αγορές	Ζημία στις απαιτήσεις των κρατών	Νέες πιέσεις στην ευρωζώνη και το τραπεζικό σύστημα, μεγάλες προβλέψεις για τη διασφάλιση ρευστότητας
5,β	Χωρίς μείωση ονομαστικής αξίας	2013 (+)	Αποφυγή κατάρρευσης	Το χρέος θα παραμείνει υψηλό, προκλήσεις χρεοκοπίας	Αποφυγή άμεσης επανακεφαλαιοποίησης τραπεζών	Αναγκαστική μετάθεση των πληρωμών στο μέλλον
6	Αύξηση του πακέτου διάσωσης	2013 (+)	Το εναπομείναν χρέος γίνεται περισσότερο βιώσιμο	Οι αποδόσεις ομολόγων παραμένουν υψηλές, απώλεια ικανότητας έκδοσης ομολόγων	Αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης	Το ESM θα πρέπει να έχει περισσότερα κεφάλαια, Τουλάχιστον 1 τρισ δολ.

Για λόγους οικονομίας χώρου μεταφέρθηκε ο πίνακας των ιδιωτών πιστωτών παρακάτω

			Ιδιώτες Πιστωτές
	Περιπτώσεις	Χρόνος	Συν	Πλην
1	Χρεοκοπία – Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα χαμηλότερης αξίας	πριν το 2013		Ζημιές από haircut, ανάγκη επανακεφαλαιοποίησης, κίνδυνος ρευστότητας
2	Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα χαμηλότερης αξίας	2011	Επωφελούνται οι πιστωτές που κατέχουν ομόλογα στα χαρτοφυλάκια ΗΤΜ και τα οποία δεν έχουν αγοράσει στην πρωτογενή αγορά	Ζημιές για τους αρχικούς πιστωτές, κίνδυνος ρευστότητας
3	Ανταλλαγή ομολόγων με άλλα ίδιας αξίας	2011	Χωρίς ιδιαίτερες ζημίες	Μείωση των εσόδων από τα επιτόκια, πιθανή αρνητική η καθαρή παρούσα αξία
3,α	Αλλαγές στο εγχώριο δίκαιο	2011	Μείωση κινδύνου των πιστωτών	Ανησυχίες για τους κατόχους CDS
3,β	Χωρίς αλλαγές στο εγχώριο δίκαιο	2011	“Παιχνίδι” ευκαιριών	Κίνδυνος καθυστέρησης της ομαλοποίησης
3,γ	Συνδυασμός	2011	“Φιλικός” διακανονισμός
4	Επαναγορά ιδίων ομολόγων με κεφάλαια ΕΕ	2013 (+)	Οι πιστωτές σχεδιάζουν τη στρατηγική τους ανάλογα με τις τοποθετήσεις
5	Εγγυήσεις σε ιδιώτες πιστωτές με ανταλλαγή ομολόγων	2013 (+)	Ικανοποίηση ομολόγων λήξεως πριν το 2013, μείωση κινδύνου	Πιθανές ζημιές από έλλειψη συνεργασίας
5,α	Με μείωση ονομαστικής αξίας	2013 (+)	Μικρότερες ζημίες σε σχέση με μία πρώιμη αναδιάρθρωση	Ζημιές από haircut, ανάγκη επανακεφαλαιοποίησης
5,β	Χωρίς μείωση ονομαστικής αξίας	2013 (+)	Χωρίς ιδιαίτερες ζημίες
6	Αύξηση του πακέτου διάσωσης	2013 (+)	Ικανοποίηση ομολόγων λήξεως πριν το 2013, μείωση κινδύνου	“Αφορισμός” από τις κυβερνήσεις

Για την ιστορία, ο Ν. Roubini προτιμά την επιλογή “3” ή το συνδυασμό 3,α + 2.

Αλεξάνδρα Τόμπρα
http://www.bankingnews.gr/