Το Κυπριακό στις νέες γεωπολιτικές ισσοροπίες της Μεσογείου

ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ
Μετά τη συνάντηση της Γενεύης και την ωραιοποίηση της εικόνας, προβάλλει επιτακτική η ανάγκη χάραξης νέας πολιτικής, σε συνεννόηση με την Ελλάδα, για την αντιμετώπιση της Τουρκίας
Η ακολουθούμενη πολιτική της ελληνικής πλευράς απέτυχε. Χρειάζεται νέα πολιτική και νέος ηγέτης
Μετά τη Γενεύη, ας ξεκαθαρίσουμε το τοπίο. Πού σημειώθηκε πρόοδος, ώστε να εναβρύνεται ο ΓΓ του ΟΗΕ και να πανηγυρίζει, περίπου, το ΑΚΕΛ; Σύμφωνα με τη δήλωση του Μπαν Κι Μουν, από τον περ. Νοέμβριο σημειώθηκε πρόοδος σε τρία κεφάλαια: ΕΕ, οικονομία και κατανομή εξουσιών στην εσωτερική διακυβέρνηση. Ειδικά για την οικονομία, οι απλοί πολίτες θα ήθελαν να γνωρίζουν από τώρα -αν συζητήθηκε- ποιος θα πληρώσει τα δισεκατομμύρια για την ανόρθωση και εξίσωση της οικονομίας των κατεχομένων με αυτήν των ελεύθερων περιοχών. Κατά τα άλλα:

Πρώτον, δεν τίθενται χρονοδιάγραμμα και επιδιαιτησία. Ανησυχίες προκαλεί το ζήτημα της χρησιμοποίησης εμπειρογνωμόνων για το περιουσιακό.

Δεύτερον, απορρίφθηκε η πρόταση Έρογλου για πενταμερή. Όμως οι συνομοσπονδιακές προτάσεις του παραμένουν στο τραπέζι, όπως και οι γενναιόδωρες, μονομερείς παραχωρήσεις του Προέδρου Χριστόφια.

Τρίτον, τέθηκε έμμεσο χρονοδιάγραμμα μέχρι τέλους Φεβρουαρίου για να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος, ώστε ο ΓΓ να καταθέσει θετική έκθεση στο ΣΑ του ΟΗΕ, πράγμα που αποτελεί σαφή προειδοποίηση προς τους δύο συνομιλητές, να δώσουν ώθηση στις διαπραγματεύσεις.
Τέταρτον, φαίνεται πως οι Χριστόφιας-Έρογλου «ξεκαθάρισαν την ατμόσφαιρα σε αρκετά καίρια ζητήματα» μάλλον στο περιουσιακό και στο εδαφικό ή και στο θέμα της ασφάλειας.

Πέμπτον, ενδέχεται να πραγματοποιηθεί νέα τριμερής περί το τέλος Μαρτίου ή μέσα Απριλίου.
Έκτον, θα επιδιωχθεί να διατηρηθεί το λεγόμενο «μομέντουμ» και μετά τις εκλογές, ώστε να δοθεί νέα ώθηση μέσα στο καλοκαίρι προς το φθινόπωρο.

Δεν απέσυραν τίποτε…
Όλα αυτά φαντάζουν ειδυλλιακά και σχεδόν εξωπραγματικά. Αν πιστέψει κανείς τον ΓΓ του ΟΗΕ, αίφνης ο κατοχικός Έρογλου απέκτησε τη δυνατότητα να συζητά και τις κρίσιμες πτυχές του Κυπριακού, δηλαδή την ασφάλεια, τον εποικισμό, το εδαφικό, τα κατοχικά στρατεύματα και, φυσικά, τη λύση ομοσπονδίας. Πράγμα, φυσικά, αδιανόητο, αφού η Τουρκία αποφασίζει. Ότι ο κατοχικός ηγέτης επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή του σε όσα συμφώνησαν οι Χριστόφιας-Ταλάτ δεν σημαίνει τίποτε, αφού και ο Ταλάτ και ο Έρογλου παρασπόνδησαν. Η μεγάλη απορία όλων είναι πώς επιτεύχθηκε πρόοδος, αφού οι Τούρκοι επιμένουν σε λύση δύο κρατών, δύο λαών, δύο θρησκειών και δύο γλωσσών, κατά το πρότυπο του Βελγίου;

Δεν δόθηκε καμία ένδειξη ότι η τουρκική πλευρά απέσυρε τις συνομοσπονδιακές θέσεις της, όπως δεν απέσυρε την αξίωσή της για συνέχιση των εγγυήσεων στην υπό επανένωση Κύπρο. Από την άλλη, επιμένει σε χωριστή κυριαρχία των συνιστώντων κρατιδίων. Σε περίπτωση διάλυσης της ομοσπονδίας, κανένα από τα κρατίδια να μη δικαιούται να εκπροσωπεί την ομοσπονδία. Επίσης, είναι γνωστή η τουρκική θέση για το περιουσιακό, τους εποίκους και τη διζωνικότητα. Και όλα αυτά επικαλυμμένα με τον ισχυρισμό ότι, τάχα, η τουρκική πλευρά έκανε το καθήκον της με το σχέδιο Ανάν, επείγεται για λύση στο πλαίσιο τετραμερούς ή πενταμερούς, και ότι η ελληνική πλευρά κωλυσιεργεί.

Μετά από 36 χρόνια ονείρων και αδιέξοδης πολιτικής…Πριν από τη συνάντηση της Γενεύης, ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Αλεξάντερ Ντάουνερ, είπε στους δημοσιογράφους που περίμεναν στο «Παλάτι των Εθνών» ότι την προηγούμενη νύχτα είδε σε όνειρο την επανένωση της Κύπρου. Χλεύη; Ειρωνεία της κυπριακής τραγωδίας; Φλεγματικό βρετανικό χιούμορ, αφού ο Ντάουνερ έλκει την καταγωγή του από την πονηρή Αλβιώνα; Λίγα λεπτά αργότερα, ο Πρόεδρος Χριστόφιας, προσερχόμενος στη συνάντηση με τον κατοχικό ηγέτη, ρωτήθηκε σχετικά από τους δημοσιογράφους. Απάντησε ότι εμείς ονειρευόμαστε την επανένωση εδώ και 36 χρόνια.

Αναμένεται ότι ο Πρόεδρος θα ενημερώσει την πολιτική ηγεσία σε νέα συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Τις ημέρες πριν από τη συνάντηση της Γενεύης, κόμματα και πολιτικοί αρχηγοί επέμεναν ξανά στο θέμα της αλλαγής στρατηγικής και πολιτικής, και απόσυρση των παραχωρήσεων Χριστόφια χωρίς, όμως, να προσδιορίζουν επακριβώς τι περαιτέρω εισηγούνται. Απλώς υποστήριζαν ότι το Κυπριακό πρέπει να επανέλθει στην αρχική του διάσταση, ως διεθνές πρόβλημα τουρκικής εισβολής και κατοχής, εποικισμού και εθνοκάθαρσης, και η Τουρκία να καταγγέλλεται για την αδιαλλαξία της. Αυτό που μάλλον εννοούν είναι την αλλαγή πολιτικής στο πρόβλημα, μια πολιτική που υιοθετήθηκε ως «υποθήκη» από τον Μακάριο, με τη συμφωνία του 1977 και έκτοτε έμεινε ως ασήκωτο βαρίδι στην πλάτη της ελληνικής πλευράς. Για να αλλάξει η πολιτική και η στρατηγική της ελληνικής πλευράς πρέπει να συντρέξουν, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

Πρώτον, να ακυρωθεί η αγγλικής υποβολής διαδικασία για «λύση από τους Κυπρίους για τους Κυπρίους», που δίνει μέγα άλλοθι στην Τουρκία.

Δεύτερον, να αποφασιστεί το περιεχόμενο της ελληνικής στοχοθεσίας μετά από διαβούλευση και συνεννόηση με την Ελλάδα, και ταυτόχρονη ενημέρωση φίλων μας για να επιτύχουμε τη συναίνεσή τους.

Τρίτον, δραστική ενημέρωση των εταίρων μας στην ΕΕ και του ΟΗΕ, καθώς και των εμπεπλεγμένων στο πρόβλημα Βρετανών και Αμερικανών.

Τέταρτον, ισχυροποίηση των αμυντικών μας δυνατοτήτων και της οικονομίας.
Πέμπτον, ευέλικτη και δραστήρια ετοιμότητα σε όλα τα πεδία, για να αντιμετωπιστεί η τουρκική αντίδραση και προπαγάνδα.
Έκτον, απεξάρτηση του Προέδρου Χριστόφια από τη βρετανική επιρροή.
Έβδομον, στενότερη συνεργασία και στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ σε όλους τους τομείς, άνευ βλάβης των σχέσεών μας με αραβικές χώρες.
Όγδοον, ανάδειξη και μεθοδευμένη αξιοποίηση των ενεργειακών και γεωπολιτικών δυνατοτήτων της Κύπρου, ως ενεργειακού και γεωπολιτικού κόμβου της ΕΕ και άλλων χωρών στην Αν. Μεσόγειο.
Είναι εφικτά όλα αυτά; Αρκετά ναι, και άμεσα. Όμως, εκτιμούμε ότι η παρούσα Κυβέρνηση και πολιτική ηγεσία δεν είναι σε θέση να ανατρέψουν και να αλλάξουν την πολιτική, που η ελληνική πλευρά ακολουθεί εδώ και 36 χρόνια: Αδιέξοδη, ολέθρια και καταστροφική για την Κύπρο, αφού οι συνεχείς υποχωρήσεις μας όχι μόνο δεν βρήκαν τουρκική ανταπόκριση, αλλ’ η τουρκική πλευρά τις ενθυλάκωνε χωρίς να υποχωρεί ούτε κατά ένα ιώτα.

Αυτοεγκλωβισμός…Η ελληνική πλευρά, από το 1977, διά της Συμφωνίας Υψηλού Επιπέδου Μακαρίου-Ντενκτάς, σύρεται συνεχώς προς τις τουρκικές θέσεις, που παραμένουν αναλλοίωτες. Η τουρκική εθνική πολιτική στο Κυπριακό κωδικοποιήθηκε το 1956, διά των δύο εκθέσεων Νιχάτ Ερίμ. Σήμερα, υλοποιείται το δόγμα Νταβούτογλου περί μηδενικών διαφορών με τους γείτονες της Τουρκίας, πλην, φυσικά, της Ελλάδας και της Κύπρου. Η Τουρκία κατέχει τη μισή Κύπρο και επιδιώκει να ελέγξει την υπόλοιπη με την υπογραφή μας. Τη δε Ελλάδα θεωρεί ως δορυφόρο της, γι’ αυτό και αμφισβητεί την κυριαρχία της με συνεχείς παραβιάσεις.

Η Τουρκία καθημερινά διασαλπίζει ότι στόχος της είναι η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και λύση δύο κρατών, δύο λαών, δύο θρησκειών και δύο γλωσσών στο Κυπριακό. Αντίθετα, η ελληνική πλευρά επιμένει στη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, επειδή αυτήν αποδέχθηκε ο Μακάριος και τι θα πούμε στη διεθνή κοινότητα, διερωτώνται εκ συμφώνου Χριστόφιας και Ν. Αναστασιάδης. Δηλαδή από τη μια είναι η ξεκάθαρη τουρκική στοχοθεσία που επιδιώκει την τουρκοποίηση της Κύπρου και από την άλλη η αλλοπρόσαλλη, ανέφικτη και ολέθρια πολιτική της ελληνικής πλευράς, που αυτοεγκλωβίστηκε σε μια διαδικασία, που δεν οδηγεί παρά στην παράδοση της Κύπρου στον Τούρκο. Και δεν λαμβάνει σχεδόν καθόλου υπόψη τις ευρωπαϊκές μας δυνατότητες.

Ισχυρές συμμαχίεςΥπάρχει διέξοδος; Υπάρχει, αν υπάρξει νέα ηγεσία, που να αποφασίσει να αντιστρέψει και να ανατρέψει τον ρουν των εξελίξεων και του κατήφορου. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας μεταβαίνει προσεχώς στο Ισραήλ. Η χώρα αυτή θέλει με την Κύπρο και την Ελλάδα στενές στρατηγικές και άλλες σχέσεις, ιδιαίτερα μετά τη σοβαρότατη κρίση στις σχέσεις της με την Τουρκία, και την ανακάλυψη κολοσσιαίων κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε ισραηλινά οικόπεδα, που γειτνιάζουν προς τα κυπριακά. Η «επανάσταση του γιασεμιού» στην Τυνησία και η εξάπλωσή της σε άλλες αραβικές χώρες μέχρι τη Μέση Ανατολή είναι ακόμα ένας σημαντικός λόγος στενότερης συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ.

Υπάρχει και ένας τέταρτος κρίσιμος λόγος: Η επιτεινόμενη αστάθεια στον αραβικό κόσμο, η πιθανή ανατροπή καθεστώτων, η εμπλοκή της τρομοκρατικής Αλ Κάιντα και η ενίσχυση φονταμενταλιστικών και ριζοσπαστικών ισλαμιστικών οργανώσεων, όπως, π.χ. των Αδελφών Μουσουλμάνων. Πέραν αυτών, είναι η υπερφίαλη, πια, αυτοπεποίθηση της Τουρκίας, που επιζητεί να ηγηθεί του αραβικού, μουσουλμανικού κόσμου στο πλαίσιο της πολιτικής Νταβούτογλου, να καταστήσει τη χώρα ρυθμιστή στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, σε αντιπαράθεση προς το Ισραήλ και στο νεοϊμπεριαλιστικό Ιράν. Η Κύπρος, για να επιβιώσει της τουρκικής επιθετικότητας και αρπακτικότητας, χρειάζεται επειγόντως νέα, σύγχρονη, πολυδιάστατη και ευφάνταστη πολιτική με όραμα και, προπάντων, ισχυρές συμμαχίες στην ΕΕ, με το Ισραήλ και χωρίς να παραγνωρίζονται άλλοι μεγάλοι φίλοι μας, όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Γαλλία, η Γερμανία. Οι Έλληνες έχουν δύο επιλογές: Ή θα υποταγούν στον Τούρκο ή θα αποκτήσουν ισχυρούς συμμάχους και φίλους, αξιοποιώντας με αξιοπιστία και υπευθυνότητα την ευρωπαϊκή δυναμική τους, τη γεωπολιτική και, τώρα, ενεργειακή προοπτική τους, συνεργαζόμενοι με το Ισραήλ και όσους άλλους θα εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους.
Πηγή: Σημερινή