Οι ΗΠΑ ξανά στα Βαλκάνια

Του Αθανασιου Eλλις

Να προχωρήσουν σε ομαλοποίηση των σχέσεών τους παρότρυνε τη Σερβία και το Κόσοβο η Χίλαρι Κλίντον, στη διάρκεια περιοδείας που πραγματοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα στα Βαλκάνια. Επισήμανε ότι η εξέλιξη αυτή θα διευκολύνει την προοπτική ένταξης της Σερβίας στην Ε.Ε., για την οποία εξέφρασε τη σθεναρή υποστήριξη της Ουάσιγκτον, και ταυτόχρονα θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων ΗΠΑ - Σερβίας. Διεμήνυσε, δε, την πρόθεση της Ουάσιγκτον να διαδραματίσει υποστηρικτικό ρόλο στον διάλογο ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πριστίνα, τον οποίο ζήτησε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Εντεκα χρόνια μετά τον βομβαρδισμό της Σερβίας από το ΝΑΤΟ, η οποία έγινε υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης του συζύγου της, η Χίλαρι Κλίντον ενθάρρυνε τον Σέρβο πρόεδρο Τάντιτς να προχωρήσει σε έναν διάλογο ουσίας με την Πριστίνα και να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την ένταξη της χώρας του στην Ε.Ε. «Η Σερβία δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου, αλλά σεβόμαστε τα δικαιώματα των Αλβανών και μέσα από αυτό τον σεβασμό υπεραμυνόμαστε των δικών μας δικαιωμάτων στο Κόσοβο», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Τάντιτς.

Η κυρία Κλίντον έγινε ενθουσιωδώς δεκτή στο Κόσοβο, καθώς οι κάτοικοί του οφείλουν πρωτίστως στις ΗΠΑ την απόσχιση από τη Σερβία και την ανεξαρτησία τους. Στην πρώτη της επίσκεψη στην Πρίστινα ως υπ. Εξωτερικών οι Κοσοβάροι την υποδέχθηκαν με συνθήματα, «ευχαριστούμε τις ΗΠΑ, ευχαριστούμε την οικογένεια Κλίντον», και την αμερικανική σημαία ανά χείρας. Επίσης μετέβη στο μεσαιωνικό μοναστήρι της Γκρατσάνιτσα, στον ομώνυμο σερβικό θύλακο του Κοσόβου. Σύμφωνα με σερβικά μέσα ενημέρωσης, ένας από τους βασικούς λόγους της επίσκεψής της στην περιοχή ήταν και η διατήρηση της σερβικής ορθόδοξης κληρονομιάς στο Κόσοβο. Η κυρία Κλίντον μετέβη και στη Βοσνία. H χώρα εξακολουθεί να ταλανίζεται από τις εθνοτικές διχόνοιες. Η επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας τόνισε την ανάγκη να υπάρξει ανοχή και συνεργασία, και επικαλέσθηκε τη δική της μετωπική σύγκρουση με τον Μπαράκ Ομπάμα στις προκριματικές εκλογές και το γεγονός ότι σήμερα συνεργάζεται αρμονικά μαζί του.

Μετά τα Βαλκάνια επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας του ΝΑΤΟ, στην οποία συζητήθηκε το νέο στρατηγικό δόγμα της Συμμαχίας – που διευρύνει το φάσμα απειλών, συμπεριλαμβάνοντας επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, ενεργειακή ασφάλεια κ.ά. Επίσης, συζητήθηκε η μείωση των νατοϊκών στρατηγείων (που ενδιαφέρει ιδιαίτερα την Ελλάδα) όπως και η δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας για την αντιμετώπιση πιθανής επίθεσης από το Ιράν ή τη Β. Κορέα.