Η Σεισάχθεια του Σόλωνα έμεινε ιστορική γιατί αποτέλεσε τη βάση ανάπτυξης της αθηναϊκής Δημοκρατίας και του μεγάλου πολιτισμού που τη συνόδευσε. Ωστόσο η απαλλαγή του δυσβάσταχτου βάρους από τα χρέη των Αθηναίων πολιτών δεν ήταν το μόνο μέτρο. Οι μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα αποτελούνταν από τρία μέρη: Από τη νομισματική μεταρρύθμιση και την κοπή νέου νομίσματος, από το «κούρεμα» των χρεών και όχι την πλήρη απαλλαγή των οφειλετών και το σπουδαιότερο από δομικές αλλαγές της αθηναϊκής οικονομίας, οι οποίες και έδωσαν την μεγαλύτερη ώθηση ανάπτυξης.
Τότε η αθηναϊκή οικονομία άλλαξε το μοντέλο της, ξεπέρασε εκείνο της αυτάρκους αγροτικής παραγωγής και έγινε μεταποιητική, εμπορική και εξωστρεφής. Αναπτύχθηκε η ελαιοπαραγωγή και ταυτόχρονα η αγγειοπλαστική, δηλαδή η παραγωγή αγγείων για την αποθήκευση και μεταφορά του ελαιολάδου σε άλλες αγορές.
Η εμπορία και οι ανάγκες μεταφοράς και διακίνησης του ελαιολάδου επέβαλαν στην συνέχεια τη ναυπήγηση εμπορικών σκαφών και τη δημιουργία του αθηναϊκού στόλου, όπου απασχολήθηκε πλήθος εμπόρων και ναυτικών, οι οποίοι ψήφιζαν δημοκρατικά και αποτέλεσαν τη μεγάλη κι ανίκητη βάση της αθηναϊκής Δημοκρατίας, που ηγεμόνευσε επί σχεδόν δύο αιώνες.
Ελαιοπαραγωγή λοιπόν, αγγειοπλαστική, ναυπηγεία, στόλος και εμπορικοί δρόμοι συνόδευσαν τη Σεισάχθεια και έφεραν την μεγάλη ανάπτυξη και το μεγαλείο της αθηναϊκής Δημοκρατίας. Αυτοί ήταν οι πυλώνες στρατηγικής ισχύος της αθηναϊκής πολιτείας, αποτέλεσμα προφανώς μιας συνολικής και ολοκληρωμένης μεταρρύθμισης.
Η Σεισάχθεια ήταν ένα μόνο μέρος, αναγκαίον, αλλά όχι ικανόν. Και αυτή πρέπει να είναι σήμερα η αναζήτησή μας. Τι άραγε μπορεί συνοδεύσει σήμερα τη διεκδικούμενη ρύθμιση των χρεών; Ποια είναι τα αντίστοιχα σύγχρονα της ελαιοπαραγωγής, της αγγειοπλαστικής, της ναυπήγησης και των εμπορικών ναυτικών δρόμων; Μήπως πάλι από τα ίδια πρέπει να ξεκινήσουμε;
[Του Αντώνη Καρακούση από To Bήμα]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου