Το PSI σίγουρα δεν ήταν η ιδανική λύση για την απομείωση του ελληνικού χρέους. Το αποδεικνύει τόσο η πολύμηνη, αγωνιώδης διαπραγμάτευση όσο και –ακόμα περισσότερο– η συνεχιζόμενη αμφισβήτηση των αγορών για τη βιωσιμότητα του χρέους, ακόμα και μετά την ολοκλήρωσή του. Υπενθυμίζεται ότι αν όλα πάνε καλά από τώρα ως το 2020, ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ του ελληνικού Δημοσίου θα είναι τότε 120,5% – ένα βάρος διόλου ευκαταφρόνητο. Προτιμότερη θα ήταν μια λύση που θα περιλάμβανε επαναγορά χρέους, όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν, η οποία θα μείωνε άμεσα το δείκτη χρέους-ΑΕΠ και θα επέτρεπε στους ομολογιούχους εκείνους που το ήθελαν να απαλλαγούν εντελώς από το ελληνικό ρίσκο.
Ωστόσο, εδώ που φτάσαμε, η επιτυχία του εγχειρήματος ήταν sine qua non για την αποφυγή μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας. Συνεπώς το αποτέλεσμα που ανακοινώθηκε το πρωί της Παρασκευής –συμμετοχή 84% επί των 206 δισ. ευρώ, που ανέβηκε στο 95,7% μετά την απόφαση, λίγες ώρες αργότερα, για ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης– δεν μπορεί παρά να είναι πηγή ικανοποίησης (σημειώνεται ότι για τους κατόχους ομολόγων υπό ξένο δίκαιο έχει δοθεί παράταση για εθελοντική υπαγωγή ως τις 23 Μαρτίου). Ο δρόμος είναι ανοιχτός για τη συνεδρίαση του Eurogroup τη Δευτέρα, στην οποία θα δοθεί η οριστική έγκριση στη νέα δανειακή σύμβαση για την Ελλάδα, όπως προανήγγειλε ήδη από την Παρασκευή ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Τη συμφωνία χαιρέτισε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, χαρακτηρίζοντάς την «κλειδί» για τη διάσωση της Ελλάδας. Την Πέμπτη 15 του μηνός θα συνεδριάσει το Δ.Σ. του ΔΝΤ, με σκοπό να αποφασίσει το ποσό με το οποίο θα συμμετάσχει στο δεύτερο πακέτο στήριξης. Θα είναι έκπληξη αν η συνεισφορά του Ταμείου ξεπεράσει τα 13 δισ. ευρώ, δηλαδή 10% του πακέτου (υπενθυμίζεται ότι στο πρώτο πακέτο η συνεισφορά του έφτασε το 27%).
Την Πέμπτη, εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα δέχεται εκ νέου τα (νέα) ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες. Θα τα δέχεται μάλιστα, μέχρι νεωτέρας, χωρίς να θέτει κριτήρια κατώτατης αποδεκτής πιστοληπτικής αξιολόγησης. Το στοιχείο αυτό αναδεικνύει τη σημασία της ολοκλήρωσης της διαδικασίας σε στενή συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, οι οποίοι, ως αντάλλαγμα, παρέχουν τα απαραίτητα μαξιλάρια ασφαλείας για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ο σκεπτικισμός παραμένει
Η αμφισβήτηση των αγορών για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους αποτυπώνεται στις «γκρίζες» (προ έκδοσης) αποτιμήσεις των νέων ελληνικών ομολόγων που κυκλοφόρησαν ήδη την Παρασκευή. Θυμίζουμε ότι οι συμμετέχοντες στην ανταλλαγή λαμβάνουν διετή ομόλογα του EFSF που ισοδυναμούν με το 15% της ονομαστικής αξίας των παλαιών ομολόγων, τα νέα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν ονομαστική αξία 31,5% και χρεόγραφα με ρήτρες ανάπτυξης, που μπορούν να πωληθούν ξεχωριστά από τα νέα ομόλογα. Τα χρεόγραφα αυτά προσφέρουν ένα επιπλέον 1% επί του κεφαλαίου του ομολόγου που κατέχει ο επενδυτής σε περίπτωση που η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ξεπεράσει κατά 1% το συγκεκριμένο έτος τις προβλέψεις του debt sustainability assessment της τρόικας.
Οι πρώτες αποτιμήσεις των νέων ομολόγων κυμαίνονται γύρω στο 20% (του 31,5%) και οι αποδόσεις βρίσκονται στο 18%-20%. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για επιτόκια χρεοκοπίας, κατά πολύ υψηλότερα των επιτοκίων των ομολόγων της Πορτογαλίας, που είναι η χώρα στην Ευρωζώνη που θεωρείται ο επόμενος κρίκος σε μια ενδεχόμενη αλυσίδα μετάδοσης της κρίσης κρατικού χρέους. Είναι σαφές ότι οι αγορές θεωρούν πως το PSI δεν ήταν παρά η πρώτη αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Τρεις αλληλένδετοι όροι ανάκαμψης
Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό το κλίμα για την Ελλάδα; Η άμεση προτεραιότητα είναι μια επίδειξη πολιτικής βούλησης με απτά αποτελέσματα στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων και του εξορθολογισμού της δημόσιας διοίκησης. Μια-δυο ηχηρές αποκρατικοποιήσεις, μία επιτυχημένη πρωτοβουλία πάταξης της φοροδιαφυγής, είτε μιλάμε για τη λαθρεμπορία των καυσίμων είτε για φυσικά πρόσωπα με τεράστιες περιουσίες και ανύπαρκτες φορολογικές δηλώσεις, ουσιώδη μέτρα χωρίς διακριτική μεταχείριση για την απλοποίηση επενδυτικών διαδικασιών – όλα τα παραπάνω μπορεί να εκπλήξουν θετικά τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Οι προσδοκίες τους, άλλωστε, είναι πλέον τόσο χαμηλές, που μπορούμε εύκολα να τις υπερβούμε.
Πέρα από το θετικό ψυχολογικό σοκ, κινήσεις σαν αυτές θα συμβάλουν στη δημοσιονομική εξυγίανση και στην τόνωση της ανάπτυξης – θέμα πλέον επείγον, όπως καταδεικνύουν τα τελευταία στοιχεία για την ανεργία, που έχει φτάσει το εφιαλτικό 21%. Η ανάπτυξη θα ωφεληθεί τόσο από την εισροή πόρων από τους επενδυτές που θα συμμετάσχουν στις ιδιωτικοποιήσεις όσο και από τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος που θα επιφέρουν τα μέτρα για την παράκαμψη της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Και οι θετικές συνέπειες δεν σταματούν εκεί: στο βαθμό που η συνεργασία με την Κομισιόν επιφέρει ταχύτερη απορρόφηση κοινοτικών πόρων και αρχίσει να καθιστά τη χώρα πιο θελκτικό επενδυτικό προορισμό, οι αντιμνημονιακές Σειρήνες θα χάσουν τη σαγήνη τους και οι πολίτες, που ούτως ή άλλως τρέμουν το ενδεχόμενο επιστροφής στη δραχμή, θα νιώσουν πιο ασφαλείς στην επιλογή της παραμονής εντός του ευρώ.
Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου όμως, τα παραπάνω δεν θα αρκέσουν για να επαναφέρουν το ελληνικό δημόσιο χρέος σε βιώσιμη τροχιά. Συνεπώς, πιθανότατα θα χρειαστεί, στα επόμενα χρόνια, μία συμφωνία με τους εταίρους μας στην Ευρωζώνη για το λεγόμενο OSI (Official Sector Involvement), για το κούρεμα δηλαδή των οφειλών μας προς τον επίσημο τομέα. Μια τέτοια συμφωνία, φυσικά, θα είναι πιθανή μόνο αν έχουμε εξέλθει από το βαθύ πηγάδι αναξιοπιστίας στο οποίο έχουμε σήμερα βυθιστεί. Κι αυτό με τη σειρά του δεν θα επιτευχθεί αν δεν καταβάλουμε στο μεσοδιάστημα υπεράνθρωπες και συνεχείς προσπάθειες για να αλλάξουμε το πολιτικό μας σύστημα, τη δημόσια διοίκηση, την ιδιωτική οικονομία και τη Δικαιοσύνη. Αυτό είναι που πραγματικά χρωστά η γενιά του κ. Βενιζέλου στα παιδιά και στα εγγόνια της – όχι τη ρετσινιά του μεγαλύτερου κακοπληρωτή στην ιστορία, που απειλεί εδώ και δύο χρόνια να παρασύρει μαζί της όλη την Ευρώπη στην καταστροφή.
Source : citypress.gr
Ωστόσο, εδώ που φτάσαμε, η επιτυχία του εγχειρήματος ήταν sine qua non για την αποφυγή μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας. Συνεπώς το αποτέλεσμα που ανακοινώθηκε το πρωί της Παρασκευής –συμμετοχή 84% επί των 206 δισ. ευρώ, που ανέβηκε στο 95,7% μετά την απόφαση, λίγες ώρες αργότερα, για ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης– δεν μπορεί παρά να είναι πηγή ικανοποίησης (σημειώνεται ότι για τους κατόχους ομολόγων υπό ξένο δίκαιο έχει δοθεί παράταση για εθελοντική υπαγωγή ως τις 23 Μαρτίου). Ο δρόμος είναι ανοιχτός για τη συνεδρίαση του Eurogroup τη Δευτέρα, στην οποία θα δοθεί η οριστική έγκριση στη νέα δανειακή σύμβαση για την Ελλάδα, όπως προανήγγειλε ήδη από την Παρασκευή ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Τη συμφωνία χαιρέτισε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, χαρακτηρίζοντάς την «κλειδί» για τη διάσωση της Ελλάδας. Την Πέμπτη 15 του μηνός θα συνεδριάσει το Δ.Σ. του ΔΝΤ, με σκοπό να αποφασίσει το ποσό με το οποίο θα συμμετάσχει στο δεύτερο πακέτο στήριξης. Θα είναι έκπληξη αν η συνεισφορά του Ταμείου ξεπεράσει τα 13 δισ. ευρώ, δηλαδή 10% του πακέτου (υπενθυμίζεται ότι στο πρώτο πακέτο η συνεισφορά του έφτασε το 27%).
Την Πέμπτη, εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα δέχεται εκ νέου τα (νέα) ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες. Θα τα δέχεται μάλιστα, μέχρι νεωτέρας, χωρίς να θέτει κριτήρια κατώτατης αποδεκτής πιστοληπτικής αξιολόγησης. Το στοιχείο αυτό αναδεικνύει τη σημασία της ολοκλήρωσης της διαδικασίας σε στενή συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, οι οποίοι, ως αντάλλαγμα, παρέχουν τα απαραίτητα μαξιλάρια ασφαλείας για το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ο σκεπτικισμός παραμένει
Η αμφισβήτηση των αγορών για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους αποτυπώνεται στις «γκρίζες» (προ έκδοσης) αποτιμήσεις των νέων ελληνικών ομολόγων που κυκλοφόρησαν ήδη την Παρασκευή. Θυμίζουμε ότι οι συμμετέχοντες στην ανταλλαγή λαμβάνουν διετή ομόλογα του EFSF που ισοδυναμούν με το 15% της ονομαστικής αξίας των παλαιών ομολόγων, τα νέα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που έχουν ονομαστική αξία 31,5% και χρεόγραφα με ρήτρες ανάπτυξης, που μπορούν να πωληθούν ξεχωριστά από τα νέα ομόλογα. Τα χρεόγραφα αυτά προσφέρουν ένα επιπλέον 1% επί του κεφαλαίου του ομολόγου που κατέχει ο επενδυτής σε περίπτωση που η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ξεπεράσει κατά 1% το συγκεκριμένο έτος τις προβλέψεις του debt sustainability assessment της τρόικας.
Οι πρώτες αποτιμήσεις των νέων ομολόγων κυμαίνονται γύρω στο 20% (του 31,5%) και οι αποδόσεις βρίσκονται στο 18%-20%. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για επιτόκια χρεοκοπίας, κατά πολύ υψηλότερα των επιτοκίων των ομολόγων της Πορτογαλίας, που είναι η χώρα στην Ευρωζώνη που θεωρείται ο επόμενος κρίκος σε μια ενδεχόμενη αλυσίδα μετάδοσης της κρίσης κρατικού χρέους. Είναι σαφές ότι οι αγορές θεωρούν πως το PSI δεν ήταν παρά η πρώτη αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους.
Τρεις αλληλένδετοι όροι ανάκαμψης
Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό το κλίμα για την Ελλάδα; Η άμεση προτεραιότητα είναι μια επίδειξη πολιτικής βούλησης με απτά αποτελέσματα στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων και του εξορθολογισμού της δημόσιας διοίκησης. Μια-δυο ηχηρές αποκρατικοποιήσεις, μία επιτυχημένη πρωτοβουλία πάταξης της φοροδιαφυγής, είτε μιλάμε για τη λαθρεμπορία των καυσίμων είτε για φυσικά πρόσωπα με τεράστιες περιουσίες και ανύπαρκτες φορολογικές δηλώσεις, ουσιώδη μέτρα χωρίς διακριτική μεταχείριση για την απλοποίηση επενδυτικών διαδικασιών – όλα τα παραπάνω μπορεί να εκπλήξουν θετικά τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Οι προσδοκίες τους, άλλωστε, είναι πλέον τόσο χαμηλές, που μπορούμε εύκολα να τις υπερβούμε.
Πέρα από το θετικό ψυχολογικό σοκ, κινήσεις σαν αυτές θα συμβάλουν στη δημοσιονομική εξυγίανση και στην τόνωση της ανάπτυξης – θέμα πλέον επείγον, όπως καταδεικνύουν τα τελευταία στοιχεία για την ανεργία, που έχει φτάσει το εφιαλτικό 21%. Η ανάπτυξη θα ωφεληθεί τόσο από την εισροή πόρων από τους επενδυτές που θα συμμετάσχουν στις ιδιωτικοποιήσεις όσο και από τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος που θα επιφέρουν τα μέτρα για την παράκαμψη της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Και οι θετικές συνέπειες δεν σταματούν εκεί: στο βαθμό που η συνεργασία με την Κομισιόν επιφέρει ταχύτερη απορρόφηση κοινοτικών πόρων και αρχίσει να καθιστά τη χώρα πιο θελκτικό επενδυτικό προορισμό, οι αντιμνημονιακές Σειρήνες θα χάσουν τη σαγήνη τους και οι πολίτες, που ούτως ή άλλως τρέμουν το ενδεχόμενο επιστροφής στη δραχμή, θα νιώσουν πιο ασφαλείς στην επιλογή της παραμονής εντός του ευρώ.
Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου όμως, τα παραπάνω δεν θα αρκέσουν για να επαναφέρουν το ελληνικό δημόσιο χρέος σε βιώσιμη τροχιά. Συνεπώς, πιθανότατα θα χρειαστεί, στα επόμενα χρόνια, μία συμφωνία με τους εταίρους μας στην Ευρωζώνη για το λεγόμενο OSI (Official Sector Involvement), για το κούρεμα δηλαδή των οφειλών μας προς τον επίσημο τομέα. Μια τέτοια συμφωνία, φυσικά, θα είναι πιθανή μόνο αν έχουμε εξέλθει από το βαθύ πηγάδι αναξιοπιστίας στο οποίο έχουμε σήμερα βυθιστεί. Κι αυτό με τη σειρά του δεν θα επιτευχθεί αν δεν καταβάλουμε στο μεσοδιάστημα υπεράνθρωπες και συνεχείς προσπάθειες για να αλλάξουμε το πολιτικό μας σύστημα, τη δημόσια διοίκηση, την ιδιωτική οικονομία και τη Δικαιοσύνη. Αυτό είναι που πραγματικά χρωστά η γενιά του κ. Βενιζέλου στα παιδιά και στα εγγόνια της – όχι τη ρετσινιά του μεγαλύτερου κακοπληρωτή στην ιστορία, που απειλεί εδώ και δύο χρόνια να παρασύρει μαζί της όλη την Ευρώπη στην καταστροφή.
Source : citypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου