In case you haven't noticed, the world is on the verge of a horrific global food crisis. At some point, this crisis will affect you and your family. It may not be today, and it may not be tomorrow, but it is going to happen. Crazy weather and horrifying natural disasters have played havoc with agricultural production in many areas of the globe over the past couple of years. Meanwhile, the price of oil has begun to skyrocket. The entire global economy is predicated on the ability to use massive amounts of inexpensive oil to cheaply produce food and other goods and transport them over vast distances. Without cheap oil the whole game changes. Topsoil is being depleted at a staggering rate and key aquifers all over the world are being drained at an alarming pace. Global food prices are already at an all-time high and they continue to move up aggressively. So what is going to happen to our world when hundreds of millions more people cannot afford to feed themselves?
Most Americans are so accustomed to supermarkets that are absolutely packed to the gills with massive amounts of really inexpensive food that they cannot even imagine that life could be any other way. Unfortunately, that era is ending.
There are all kinds of indications that we are now entering a time when there will not be nearly enough food for everyone in the world. As competition for food supplies increases, food prices are going to go up. In fact, at some point they are going to go way up.
Let's look at some of the key reasons why an increasing number of people believe that a massive food crisis is on the horizon.
The following are 20 signs
0
SharePrint version Font Size Send to friend that a horrific global food crisis is coming....
#1 According to the World Bank, 44 million people around the globe have been pushed into extreme poverty since last June because of rising food prices.
#2 The world is losing topsoil at an astounding rate. In fact, according to Lester Brown, "one third of the world's cropland is losing topsoil faster than new soil is forming through natural processes".
#3 Due to U.S. ethanol subsidies, almost a third of all corn grown in the United States is now used for fuel. This is putting a lot of stress on the price of corn.
#4 Due to a lack of water, some countries in the Middle East find themselves forced to almost totally rely on other nations for basic food staples. For example, it is being projected that there will be no more wheat production in Saudi Arabia by the year 2012.
#5 Water tables all over the globe are being depleted at an alarming rate due to "overpumping". According to the World Bank, there are 130 million people in China and 175 million people in India that are being fed with grain with water that is being pumped out of aquifers faster than it can be replaced. So what happens once all of that water is gone?
#6 In the United States, the systematic depletion of the Ogallala Aquifer could eventually turn "America's Breadbasket" back into the "Dust Bowl".
#7 Diseases such as UG99 wheat rust are wiping out increasingly large segments of the world food supply.
#8 The tsunami and subsequent nuclear crisis in Japan have rendered vast agricultural areas in that nation unusable. In fact, there are many that believe that eventually a significant portion of northern Japan will be considered to be uninhabitable. Not only that, many are now convinced that the Japanese economy, the third largest economy in the world, is likely to totally collapse as a result of all this.
#9 The price of oil may be the biggest factor on this list. The way that we produce our food is very heavily dependent on oil. The way that we transport our food is very heavily dependent on oil. When you have skyrocketing oil prices, our entire food production system becomes much more expensive. If the price of oil continues to stay high, we are going to see much higher food prices and some forms of food production will no longer make economic sense at all.
#10 At some point the world could experience a very serious fertilizer shortage. According to scientists with the Global Phosphorus Research Initiative, the world is not going to have enough phosphorous to meet agricultural demand in just 30 to 40 years.
#11 Food inflation is already devastating many economies around the globe. For example, India is dealing with an annual food inflation rate of 18 percent.
#12 According to the United Nations, the global price of food reached a new all-time high in February.
#13 According to the World Bank, the global price of food has risen 36% over the past 12 months.
#14 The commodity price of wheat has approximately doubled since last summer.
#15 The commodity price of corn has also about doubled since last summer.
#16 The commodity price of soybeans is up about 50% since last June.
#17 The commodity price of orange juice has doubled since 2009.
#18 There are about 3 billion people around the globe that live on the equivalent of 2 dollars a day or less and the world was already on the verge of economic disaster before this year even began.
#19 2011 has already been one of the craziest years since World War 2. Revolutions have swept across the Middle East, the United States has gotten involved in the civil war in Libya, Europe is on the verge of a financial meltdown and the U.S. dollar is dying. None of this is good news for global food production.
#20 There have been persistent rumors of shortages at some of the biggest suppliers of emergency food in the United States. The following is an excerpt from a recent "special alert" posted on Raiders News Network....
Look around you. Read the headlines. See the largest factories of food, potassium iodide, and other emergency product manufacturers literally closing their online stores and putting up signs like those on Mountain House's Official Website and Thyrosafe's Factory Webpage that explain, due to overwhelming demand, they are shutting down sales for the time being and hope to reopen someday.
So what does all of this mean?
It means that time is short.
For years, many "doom and gloomers" have been yelling and screaming that a food crisis is coming.
Well, up to this point there hasn't been much to get alarmed about. Food prices have started to rise, but the truth is that our stores are still packed to the rafters will gigantic amounts of relatively cheap food.
However, you would have to be an idiot not to see the warning signs. Just look at what happened in Japan after March 11th. Store shelves were cleared out almost instantly.
It isn't going to happen today, and it probably isn't going to happen tomorrow, but at some point a major league food crisis is going to strike.
Michael Snyder
The Economic Collapse
Source : pravda
Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)
Σάββατο 30 Απριλίου 2011
Παρασκευή 29 Απριλίου 2011
Η γεωπολιτική σημασία και η σταδιακή υλοποίηση του Παντουρανικού οράματος
Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η ισχυροποίηση του πολιτικού Ισλάμ, καθώς και η παγκοσμιοποίηση άνοιξαν νέους ορίζοντες για τον Παντουρανισμό.
Η Τουρκία στρέφει το βλέμμα της προς τις απέραντες στέπες της Κεντρικής Ασίας.
Ο Παντουρανισμός, το σχέδιο της προσέγγισης των τουρκικών λαών από την Αδριατική μέχρι το Σινικό Τείχος της Κίνας, ως οντότητα με κοινό πεπρωμένο και πολιτισμό ποτίζει το σύνολο του πολιτικού τόξου στη Τουρκία.
Αυτή η σκέψη μιας γεωγραφικής περιοχής σε ηπειρωτική κλίμακα αποτελεί την πηγή μιας ισχυρής αίσθησης ταυτότητας και υπερηφάνειας.
Το Ξίντζιανγκ (Xinjiang) ή Ανατολικό Τουρκεστάν καταλαμβάνει μια ειδική θέση στην εθνική φαντασία των Τούρκων.
Αρχικά, είναι η ιστορική γενέτειρα της πρώτης τουρκικής αυτοκρατορίας, μεταξύ της ερήμου του Γκόμπι και των Όρων Αλτάι.
Απόδειξη της σημασίας αυτής της διευρυμένης μνήμης, είναι ένα διάταγμα του 1993 που απαιτεί τη συμπερίληψη ενός χάρτη του τουρκικού κόσμου, στο τέλος του κάθε σχολικού βιβλίου.
Λίγο πριν από το θάνατό του, ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ προέβλεπε:
«Κάποια μέρα ο κόσμος, συγκλονισμένος, θα ζήσει το ξύπνημα και το ξεκίνημα της αόρατης αυτοκρατορίας που βρίσκεται ακόμη σε λήθαργο στα σπλάχνα της Ασίας».
Ο Κεμάλ ήταν πεπεισμένος ότι σε κάποια δεδομένη στιγμή, η οντότητα αυτή θα συνειδητοποιηθεί και θα βγει από την κηδεμονία των Ρώσων και των Κινέζων, όπως ξέφυγε η ρεπουμπλικανική Τουρκία από τα νύχια της Δύσης.
Αυτή την υπερτροφική αντίληψη της ταυτότητας υποστηρίζει η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας.
Χωρίζεται σε τρεις βασικές σχολές σκέψης:
Η Ισλαμοεθνικιστική σύνθεση
Οι Κεμαλικοί Εθνικιστές
Η Νεοθωμανική σχολή
Η κατάταξη αυτή είναι αυθαίρετη, εφόσον τα όρια είναι συχνά δυσδιάκριτα.
Το ίδιο άτομο μπορεί να βρίσκεται στη συμβολή των διαφόρων τάσεων.
Αν και η επιρροή τους είναι άνιση, συμβάλουν, το καθένα σε διαφορετικό βαθμό, στο να γεννηθεί ένα ενδιαφέρον για τους ανθρώπους που ζουν έξω από την τουρκική Ανατολία.
Εάν η Ισλαμο-εθνικιστική σύνθεση επηρεάζει την κοινή γνώμη με τις πιο ορατές σπασμωδικές αντιδράσεις, οι πραγματικές επιπτώσεις της στην εξωτερική πολιτική της Άγκυρας είναι περιορισμένες.
Αντίθετα, οι υπέρμαχοι του νεοθωμανισμού, πλησίον του ισλαμικού κόμματος, ή οι Κεμαλικοί Εθνικιστές πλησίον του στρατού, είναι πιο ικανοί να επηρεάσουν τις αποφάσεις.
Φίλος, αντίπαλος, εταίρος, εχθρός το Πεκίνο περιλαμβάνεται σε ένα ευρύ φάσμα απόψεων.
Ωστόσο κάθε φορά, η ανάλυση των τουρκικών θέσεων αγγίζει το ζήτημα του Ξίντζιανγκ.
Ο τουρκικός κόσμος σύμφωνα με τον Παντουρανισμό
Η Ισλαμική-εθνικιστική σύνθεση
Η ισλαμοτουρκική σύνθεση αντιπροσωπεύει την παραδοσιακή θρησκεία και τον εθνικισμό.
Είναι από τη δεκαετία του 80 η ανεπίσημη ιδεολογία του τουρκικού κράτους.
Ιδρύθηκε με τη βοήθεια του στρατού που ανυπομονούσε να εξαλείψει το αριστερό ρεύμα εκμεταλλεύοντας την θρησκευτικότητα του πληθυσμού.
Διεκδικεί μια ιδιαίτερη οδό.
Οι Τούρκοι ήταν προορισμένοι για το Ισλάμ, η σαμανιστική πίστη τους προανήγγειλε την ιδέα του ενός Θεού.
Οι Τούρκοι, με τη υιοθέτηση της θρησκείας του Μωάμεθ έσωσαν το Ισλάμ από τους Σταυροφόρους, ενώ παράλληλα, χωρίς το Ισλάμ, η τουρκική ταυτότητα θα είχε μαραθεί.
Οι ισλαμοεθνικιστές υπενθυμίζουν συχνά το παράδειγμα των Βουλγάρων ή των Ούγγρων οι οποίοι έχασαν τη Τουρκικότητα τους επειδή αρνήθηκαν το Ισλάμ.
Ως εκ τούτου, η Τουρκία πρέπει να αναλάβει το ρόλο της ως προστάτης των μουσουλμάνων και Τούρκων σε όλο τον κόσμο.
Ο θεωρητικός της ισλαμοεθνικιστικής σύνθεσης και του καθαρά εθνικιστικού ρεύματος, ο Σουάτ Ιλχάν, ορίζει τον τουρκικό κόσμο με τον ακόλουθο τρόπο:
Ο τουρκικός κόσμος περιλαμβάνει:
«Τα τουρκικά ανεξάρτητα κράτη, τις αυτόνομες τουρκικές κοινότητες, τις τουρκικές μειονότητες, τις χώρες όπου υπάρχουν Τούρκοι υπήκοοι και ίχνη του τουρκικού πολιτισμού. Το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία, οι γέφυρες πάνω από το ποτάμι Ντρίνα, το τζαμί του Τολούν (Tolun) στην Αίγυπτο είναι όλα μνήματα αυτού του μεγαλείου του παρελθόντος».
Από αυτή την άποψη, ένα σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κίνας εμπίπτει στον τουρκικό κόσμο.
Το Σινικό Τείχος που προστάτευε την Κίνα για αιώνες από τις επιθέσεις των νομαδικών τουρκόφωνων λαών, απέχει μόλις 70 χιλιόμετρα από το Πεκίνο....
Η Κίνα αντιμετωπίζεται με βαθιά καχυποψία.
Λόγω του πολιτικού της συστήματος, θεωρείται μια άθεη δικτατορία που καταπιέζει τους μουσουλμάνους.
Ο Necemettin Özfatura στοχαστής με προέλευση από τους εθνικιστικούς κύκλους και τακτικός συνεργάτης της ημερήσιας εφημερίδας «Türkiye» υπογραμμίζει τη θρησκευτική διάσταση της καταστολής στο Πεκίνο: «Η γενοκτονία που διέπραξαν οι Κινέζοι στο Ανατολικό Τουρκεστάν, δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία που διαπράττεται κατά των μουσουλμάνων Τούρκων».
Σε μια τέτοια κοσμοθεώρηση, το Ξίντζιανγκ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινότητας των πιστών (Ούμα).
Στεγάζει τον τάφο του Σουφί πρώτου Τούρκου Σουλτάνου Bugra Khan.
Έχει εξισλαμισθεί από αιώνες.
Υπάρχει μια αμετάκλητη κοινή ταυτότητα μεταξύ της Τουρκίας και του Ανατολικού Τουρκεστάν.
«Το Ανατολικό Τουρκεστάν αποτελεί μέρος της ψυχής μας και του εαυτού μας. Για τα 11 χρόνια, 1877 - 1886, το Τουρκεστάν ήταν μια οθωμανική επαρχία» αναφωνεί ο Özfatura.
[Το Τουρκεστάν είχε αναγνωρίσει συμβολικά την εξουσία του Σουλτάνου-Χαλίφη]
Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι από τη στιγμή που η προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης στρέφεται σε ένα έδαφος που κάποτε άνηκε στη Υψηλή Πύλη, η ξαφνικά αφυπνισμένη τουρκική εθνική υπερηφάνεια, δεν μπορεί να δεχτεί ότι η εθνική κυριαρχία ασκείται εκεί μέσω τρίτης χώρας.
Είναι το σύμπλεγμα της ανατρεπόμενης κυριαρχίας.
Οι θεωρητικοί της ισλαμοεθνικιστικής συνθέσης θεωρούν τη Κίνα ως ένα γίγαντα με πήλινα πόδια που κατατρύχεται από εσωτερικές διαφωνίες, έτοιμη να καταρρεύσει από μόνο της με την πρώτη κρίση.
«Η Κίνα, όπως η Σοβιετική Ένωση θα διαλυθεί και το καθεστώς θα καταρρεύσει, θα το δούμε μια μέρα».
Εάν οι χώρες της Κεντρικής Ασίας απελευθερωθούν από τον κομμουνισμό, η ανεξαρτησία του Ανατολικού Τουρκεστάν θα είναι και αυτή αναπόφευκτη.
Οι πηγές της σε πρώτες ύλες (φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ουράνιο) εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του σε μεγάλο βαθμό.
Έτσι, η Άγκυρα δεν έχει κανένα συμφέρον να καλοπιάσει το Πεκίνο, ούτε για οικονομικούς λόγους.
Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών δίνουν το προβάδισμα στο Πεκίνο.
«Η Κίνα εξάγει 80% των προϊόντων της, έναντι του 20% για μας.
Μόλις καταπλεύσει ένα κινεζικό πλοίο σε λιμάνι μας, κλείνει ένα εργοστάσιο».
Σύμφωνα με τους ισλαμοεθνικιστικές, η Τουρκία θα έπρεπε να υιοθετήσει μια πολιτική προστατευτισμού και να επιβάλει κάποιο μποϊκοτάζ.
Αυτές οι προτάσεις υιοθετούνται ευρέως από τη κοινή γνώμη.
Είναι το ευαγγέλιο για μια ολόκληρη γενιά πολιτικών, ιστορικών, επιστημόνων και δημοσιογράφων.
Αποτελούν μια συναίνεση που σπάνια αμφισβητείται και είναι η πηγή των αντανακλαστικών ιδιαίτερα αισθητών σε περιπτώσεις εντάσεων ή κρίσεων.
Οι παρατηρήσεις του Ταγίπ Ερντογάν που αποκάλεσε την κινεζική καταστολή των ταραχών του Ιουλίου του 2009 ως «γενοκτονία» είναι ένα παράδειγμα μεταξύ πολλών.
Ωστόσο, εάν απομακρυνόμαστε από τη συναισθηματική σφαίρα των ενστικτωδών επιδερμικών αντιδράσεων, η επίδραση της τουρκοισλαμικής σχολής είναι περιορισμένη.
Δεν επηρεάζει πραγματικά τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής.
Μπορούμε να κρίνουμε την επιρροή της όσον αφορά τις επιπτώσεις της στην κρίση της Γιουγκοσλαβίας.
Παρά την ισχυρή εκστρατεία στη κοινή γνώμη με θέμα: «Η Βοσνία δεν θα είναι μια νέα Ανδαλουσία», η Άγκυρα εφάρμοσε τη πολιτική της στα βαλκάνια με μεγάλη προσοχή.
Στην καλύτερη περίπτωση, η Τουρκία επέτρεψε την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η επιφύλαξη της Άγκυρας βρίσκει τη πηγή της στην άρνηση της να επικυρώσει ένα προηγούμενο που θα μπορούσε να υπονομεύσει το απαραβίαστο των συνόρων.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το Κοσσυφοπέδιο.
Οι σκέψεις αυτές αφορούν, φυσικά, το κουρδικό ζήτημα ...
Τα δίκτυα υποστήριξης προς τους Ουιγούρους, που έχουν σχέση με το ισλαμοεθνικιστικό ρεύμα βρίσκονται επίσης σε ορισμένα κόμματα της ριζοσπαστικής δεξιάς:
Στο Κόμμα της Μεγάλης Ένωσης (BBP), ισλαμική διάσπαση του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP).
Στο Ορθόδοξο Ισλαμικό Κόμμα (Saadet Partisi)
Στο Milli Görüs, μια ισλαμική οργάνωση απαγορευμένη στη Τουρκία, αλλά που επιτρέπεται στην Ευρώπη, αρχική μήτρα των περισσότερων ισλαμικών κομμάτων στην Τουρκία.
Στις δημοφιλείς εφημερίδες με μεγάλη κυκλοφορία: Türkiye, Vakit, Milli Gazete,
Στην Αδελφότητα των Nakshibendi
Οι Κεμαλικοί Εθνικιστές
Το εθνικιστικό κίνημα εμφανίστηκε στην Τουρκία στις αρχές του 2000.
Πέρα από την παραδοσιακή αριστερά-δεξιά διαίρεση, ενώνει εθνικιστές διαφόρων πεποιθήσεων, αλλά είναι όλοι προσηλωμένοι στη διατήρηση του κράτους και του έθνους, με τη μορφή που την άφησε ο Μουσταφά Κεμάλ μετά το θάνατό του το 1938.
Ενώνει κεμαλικούς που βρίσκονται κοντά στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και εθνικιστικές υποστηρικτές του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης.
Το κίνημα αυτό συνδυάζει την απόρριψη της Δύσης, αφοσίωση στο ρόλο του κράτους, άρνηση της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εχθρικό προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, βλέπει με καχυποψία το κυβερνόν Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης κατηγορώντας το ότι εξυπηρετεί τις φιλοδοξίες της Ουάσιγκτον και ότι βρίσκεται στη πρώτη γραμμή του σχεδίου ενός μετριοπαθούς Ισλάμ σε αντίθεση με τις ιδρυτικές θεμελιακές αρχές της Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με 'αυτό το κίνημα, η Άγκυρα πρέπει να διακόψει τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, και να προσανατολίσει την εξωτερική πολιτική προς μια ευρασιατική προοπτική.
Η Ρωσία, οι Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας και, σε κάποιο βαθμό η Κίνα προσφέρονται για εναλλακτικές οδούς.
Πλησίον του στρατιωτικού θεσμού, αυτό το κίνημα διαθέτει ισχυρά δίκτυα στις τάξεις των ανώτερων αξιωματικών.
Σε αντίθεση με την τουρκοισλαμική σύνθεση, οι εθνικιστές δεν κάνουν τη θρησκεία ένα μη διαπραγματεύσιμο ζήτημα του προσανατολισμού τους στην εξωτερική πολιτική.
Αντίθετα, συνδεδεμένοι με τις έννοιες της εκκοσμίκευσης, του Κράτους-έθνους, τη μη παρέμβαση στις εξωτερικές υποθέσεις, τείνουν να μην εμπιστεύονται τα θρησκευτικά ή πολιτικά ρεύματα με παγκόσμια εμβέλεια.
Είναι πιστοί σε αυτό στο κεμαλικό σύνθημα «Ειρήνη στον κόσμο, ειρήνη στη χώρα».
Συνεπώς οι σχέσεις με την Κίνα εκλαμβάνονται με την άποψη της ρεαλιστικής πολιτικής (realpolitik).
Οι εθνικιστές επισημάνουν δύο προβλήματα στις τουρκοκινεζικές σχέσεις:
Η Κύπρος
Το PKK
Το Πεκίνο συμφωνεί με τις θέσεις της Λευκωσίας υπερασπίζοντας το απαραβίαστο των συνόρων και της έννοιας της εδαφικής ακεραιότητας.
Υπερασπίζεται μια λύση στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών και της επανένωσης του νησιού υπό την αιγίδα μίας μοναδικής κυβέρνησης επίσημα αναγνωρισμένης από τη διεθνή κοινότητα.
Η Κίνα ουδέποτε υποστήριξε τα αποσχιστικά σχέδια ή συνομοσπονδιακού χαρακτήρα της Άγκυρας στο νησί της Αφροδίτης.
Το Ξίντζιανγκ (Ανατολικό Τουρκεστάν)
Οι Τούρκοι εθνικιστές κατηγορούν τους Κινέζους για την ανάμιξη στα τούρκικα εσωτερικά προβλήματα, ιδιαίτερα για το κουρδικό ζήτημα.
Κατονομάζουν τα βιβλία, τα περιοδικά και τις εφημερίδες που εκδίδονται από κρατικούς οργανισμούς υπέρ των αποσχιστικών σχεδίων.
Επιπλέον, τονίζουν τη ποσότητα των κινεζικών όπλων και του στρατιωτικού εξοπλισμού της κουρδικής πολιτοφυλακής στο Βόρειο Ιράκ.
Ωστόσο, οι εθνικιστές αναγνωρίζουν ότι ορισμένες κινέζικες κριτικές είναι δίκαιες.
«Δεν μπορούμε να καταστείλουμε το PKK στο όνομα της εθνικής ενότητας και, από την άλλη πλευρά, να είμαστε οι εκπρόσωποι μιας αποσχιστικής κίνησης στο Ξίντζιανγκ με το πρόσχημα ότι πρόκειται για τουρκόφωνο πληθυσμό».
Στην ουσία, ο καθένας δεν θα έπρεπε να αναμιγνύεται στις υποθέσεις των άλλων.
Η φιλία μεταξύ της Κίνας και της Τουρκίας πρέπει να αναζητηθεί για τρεις λόγους:
Η Κίνα είναι μια μεγάλη χώρα και είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Το 2030 θα ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σχετικά με το θέμα της Κύπρου και του PKK, η Κίνα μπορεί να επηρεάσει τη διεθνή κοινότητα. Καλύτερα να μη τη προκαλέσουμε.
Η Τουρκία πρέπει να εργαστεί για να αναλάβει μερίδιο της αγοράς στην Κίνα.
Σύμφωνα με τον Δρ Hidayyet Nurani Ekrem, ερευνητή στο TÜRKSAM, εθνικιστή στρατοκράτη δεξαμενή σκέψεων, «η εξωτερική πολιτική μιας χώρας είναι η επέκταση της εσωτερικής πολιτικής της. Ταυτόχρονα, η εξωτερική πολιτική έχει καθήκον να υπηρετήσει το εθνικό συμφέρον».
Συνεπώς, όπως το Κουρδιστάν, το Ξίντζιανγκ αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Κίνας.
Το Τουρκεστάν πρέπει να γίνει το σημείο επαφής ανάμεσα στην Τουρκία και την Κίνα. Υπό το πρίσμα αυτό, το στρατηγικό συμφέρον του Τουρκεστάν είναι να αναλάβει το ρόλο μιας γέφυρας μεταξύ των δύο χωρών».
Χωρίς να το ομολογούν πολύ ανοιχτά οι Τούρκοι εθνικιστές αναγνωρίζουν ότι οι Κινέζοι έχουν παραχωρήσει ένα καθεστώς αυτόνομης περιοχής στο Ξίντζιανγκ, με δικαιώματα σε πολιτιστικά, γλωσσικά και εκπαιδευτικά ζητήματα, κάτι που οι ίδιοι δεν θα έδιναν ποτέ στους Κούρδους.
Για αυτούς τους λόγους, δεν υπάρχουν οργανώσεις υποστήριξης των Ουιγούρων στο εθνικιστικό κίνημα.
Η προτεραιότητα παραμένει η προστασία και η διατήρηση του τουρκικού κράτους στα τρέχοντα σύνορα του.
Η Νεοθωμανική σχολή
Η νεοθωμανική σχολή αρχικά προσδιόριζε μια ομάδα ανθρώπων από τα θρησκευτικά και εθνικο-φιλελεύθερα κινήματα περί του Τουργκούτ Οζάλ, πρόεδρου της Δημοκρατίας κατά τα έτη 80-90 και πρόσκειται στη ισλαμοτουρκική σύνθεση. Τον Κεμαλισμό τον αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό.
Η Δημοκρατική Τουρκία μέσω της βιαιότητας που έγιναν οι μεταρρυθμίσεις, αποκόπηκε, κατά τους ίδιους, από το παραδοσιακό περιβάλλον της.
Από τότε, υποφέρει από μια αληθινή πολιτιστική λοβοτομή.
Η Τουρκία είναι η κατεξοχήν χώρα που είναι σε θέση να λάβει τη σκυτάλη από τον μουσουλμανικό κόσμο, όπως ήταν στο παρελθόν η Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Όμως, σε αντίθεση με τους ισλαμόεθνικιστικούς κύκλους, η νεοθωμανική σχολή δεν απορρίπτει το άνοιγμα προς τη Δύση.
Αντιθέτως, θρύπτεται από θαυμασμό για το αγγλοσαξονικό μοντέλο ικανό να συνδυάσει ταυτόχρονα τη πίστη, τη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς.
Μακριά από το να υποκύψουν στο πειρασμό μιας υποθετικής αυτοκρατορικής αποκατάστασης, οι νεοθωμανοί ευαγγελίζονται τη χρήση της ήπιας δύναμης (soft power).
Όπως και οι μεγάλες δυνάμεις με τα πρώην αποικιακά εδάφη τους, έτσι και η Τουρκία μπορεί νόμιμα να επιζητήσει τη δική της ζώνη επιρροής.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών και κύριος θεωρητικός του κινήματος αυτού θεωρεί ότι η Τουρκία ανήκει κατά φθίνουσα σειρά σε τρεις μεγάλες οντότητες:
Στον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο
Στο τουρκιστικό κόσμο της Κεντρικής Ασίας
Στη Δύση με το Βαλκανικό χώρο
Η Άγκυρα πρέπει να απαλλαγεί από τα αυταρχικά δεσμά της κεμαλικής πολιτικής και να αναδειχθεί παγκόσμιος παίκτης στην παγκόσμια σκακιέρα.
Στο βασικό του έργο, το Strategik Derinlik (Το Στρατηγικό Βάθος), δίνει έμφαση στην έννοια της πολιτισμικής εξουσίας.
Οι Ισλαμικοί πολιτισμοί, ο ινδικός πολιτισμός, οι κομφουκιανικοί πολιτισμοί έχουν το ίδιο δικαίωμα να διεκδικούν τη μοναδικότητά τους όσο και ο δυτικός πολιτισμός.
Σύμφωνα με τον Νταβούτογλου «θα ήταν λάθος να κρίνουμε την κινεζική πολιτική με ανθρωπιστικά κριτήρια και όχι με τον πολιτισμό της.
Η Τουρκία είναι ασιατική από την ιστορία της και το «να παίζει το πολιτιστικό χαρτί μπορεί να της αποφέρει άμεσα οφέλη».
Με τον τρόπο αυτό, «η Τουρκία θα αντισταθμίσει την αριθμητική αδυναμία της με εκείνη της πολιτιστικής ένταξης».
Με αυτή τη διάσταση, πρέπει να θέσουμε τις τουρκοκινεζικές σχέσεις στο περιβάλλον τους.
Ο Νταβούτογλου επιθυμεί να δει την Άγκυρα να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην Κεντρική Ασία, να γίνει ο διαιτητής στη διασταύρωση των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας και της Κίνας.
Η Τουρκία, παρατηρεί ο Νταβούτογλου, είναι «το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που διαθέτει στρατηγικό βάθος στην Ασία».
Ωστόσο, το γεγονός ότι ανήκει στο δυτικό στρατόπεδο δεν θα πρέπει να ωθεί την Άγκυρα να εγκαταλείψει τις δικές της συγκεκριμένες γεωστρατηγικές ιδιαιτερότητες.
Αντιθέτως, με την ισχυροποίηση της Τουρκίας, θα μπορέσει να εμβαθύνει το περιθώριο της για την εδραίωση των σχέσεων της με το Πεκίνο χωρίς να κατηγορηθεί αυτομάτως ως σηματωρός της Ουάσιγκτον.
Η Κεντρική Ασία και η ειδική σχέση μεταξύ της Δημοκρατίας της Ανατολίας με τους επιγόνους της των στεπών προσφέρουν στην Άγκυρα τη δυνατότητα να γίνει ένα μεσαίο κέντρο εξουσίας στη «διασταύρωση του τοπικού, του παγκόσμιου και του ηπειρωτικού».
Τέσσερις δυνάμεις επηρεάζουν άμεσα το μέλλον της Κεντρικής Ασίας κατά τον Νταβούτογλου: η Ρωσία, η Τουρκία, η Κίνα και η Ιαπωνία.
Η αντιπαλότητα της Άγκυρας με τη Μόσχα αντισταθμίζεται με την αντιπαράθεση στο άλλο άκρο μεταξύ Πεκίνου και Τόκιο.
«Υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας στην Κεντρική Ασία, καθώς επίσης μεταξύ της Ιαπωνίας και της Ρωσίας για τις Κουρίλες νήσους.
Ως εκ τούτου κάθε εγκάρσια σχέση επηρεάζει το σύνολο της Κεντρικής Ασίας». Συνέπεια αυτού του μπιλιάρδου με πολλές μπάντες, η Άγκυρα πρέπει να προσαρμόζει συνεχώς τις σχέσεις της με την Κίνα, τη Ρωσία και την Ιαπωνία.
Αυτή η ισορροπία δυνάμεων είναι επισφαλής.
Μια ανεξέλεγκτη δημογραφία μπορεί να αλλάξει τα πάντα, εκτιμά ο Νταβούτογλου.
Το Καζακστάν είναι μεγαλύτερο από τη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ, αλλά ο πληθυσμός του είναι μόλις 17 εκατομμύρια.
Σε σύγκριση με το εμβαδόν του, προσθέτει ο Νταβούτογλου, «το Ανατολικό Τουρκεστάν που αντιπροσωπεύει το 25% της κινεζικής επικράτειας είναι αραιοκατοικημένο. Αναλογικά είναι σαν η Αφρική να είχε την πυκνότητα κατοίκησης της Σιβηρίας».
Είναι επομένως προφανές ότι το χάσμα μεταξύ των πυκνοκατοικημένων περιοχών της παραθαλάσσιας Κίνας και των αραιοκατοικημένων της Κεντρικής Ασίας προκαλεί μια ανισορροπία και μελλοντικές κρίσεις, διότι η «Κεντρική Ασία είναι ο χώρος προβολής της κινεζικής έκρηξης του πληθυσμού».
Μακροπρόθεσμα, η Κίνα αυξάνει την πληθυσμιακή και οικονομική επιρροή της στην Ανατολική Ασία και γι’ αυτό χρειάζεται τους ενεργειακούς πόρους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την Κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Ο Νταβούτογλου σημειώνει ότι με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, είναι πολύ πιο δύσκολο να περιοριστεί η κινεζική διείσδυση στην Κεντρική Ασία.
Αντίθετα, με την χειραφέτηση των τουρκόφωνων δημοκρατιών γεννήθηκε ταυτόχρονα στο Ξίντζιανγκ η επιθυμία για αυτοδιάθεση».
Ο Νταβούτογλου φοβάται την κινεζική εξάπλωση στην Κεντρική Ασία.
Δημογραφικά και οικονομικά η Ρωσία και οι τουρκόφωνες Δημοκρατίες δεν είναι σε θέση να την εμποδίσουν.
Συνεπώς, ο σχηματισμός εμποδίων που θα επιβραδύνουν την πορεία προς τις ενεργειακές πηγές, δεν ήταν απαραίτητα άχρηστος.
Η κρίση στο Ξίντζιανγκ μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο.
Επιπλέον, ο Νταβούτογλου, σε αντίθεση με το εθνικιστικό ρεύμα, δεν αμφισβητεί ουσιαστικά τον ατλαντιστικό τροπισμό της Τουρκίας.
Ως εκ τούτου, η Τουρκία μπορεί να αναλάβει την τοπική διακομιστική εργολαβία της πολιτικής των ΗΠΑ στην Κεντρική Ασία, δεδομένου ότι η παρουσία της Ουάσιγκτον στο Αφγανιστάν εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από την επιθυμία της να μπλοκάρει τους ενεργειακούς δρόμους της Κασπίας προς το Πεκίνο.
Φιλο-Ουιγουρικά Δίκτυα και εμπλοκή της CIA;
Οι Ουιγούροι μπορούν να υπολογίζουν την διακριτική βοήθεια των κύκλων κοντά στην τουρκική κυβέρνηση και στο κυβερνόν κόμμα, ΑΚΡ.
Η Αδελφότητα «Νουρσί» (του Κούρδου διανοούμενου Σαίντ Νουρσί ) του Φετουλάχ Γκιουλέν, που περιέχει ένα σημαντικό αριθμό στελεχών του ΑΚΡ, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Η Αδελφότητα αυτή έχει εισχωρήσει στο τομέα της εκπαίδευσης των τοπικών ελίτ της Κεντρικής Ασίας εδώ και πολλά χρόνια .
Εκτός από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, οι «Fethullacis» διαθέτουν πολλές εφημερίδες, καθώς επίσης αλυσίδες ραδιοφώνου και τηλεόρασης.
Εξάλλου συνδέονται στενά και με τη CIA.
Η δραστηριότητα της αδελφότητας αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τη Μόσχα, και την έχει απαγορεύσει στο έδαφός της.
Οι Marc Grosseman και Morton Abramowitz, πρώην πρέσβεις των ΗΠΑ στην Άγκυρα, εποπτεύουν το έργο της αδελφότητας.
Εργάζονται μαζί με τον Graham Fuller, πρώην αντιπρόεδρο της CIA και κύριο υποστηριχτή του σχεδίου του μετριοπαθούς Ισλάμ.
Ο Fuller είναι και συγγραφέας μιας έκθεσης σχετικά με το Ξίντζιανγκ, το 1998, που αναθεωρήθηκε το 2003 για την Rand Corporation.
Οι Abramowitz και Fuller βοήθησαν τον σχηματισμό «μιας εξόριστης κυβέρνησης του Τουρκεστάν» το Σεπτέμβριο του 2004 στην Ουάσιγκτον.
Ο Ενβέρ Yusuf Turani, επικεφαλής αυτής της σκιώδους κυβέρνησης, είναι στενός συνεργάτης του Γκιουλέν.
του Tancrède JOSSERAN στη «Egalité et Réconciliation»
Η Τουρκία στρέφει το βλέμμα της προς τις απέραντες στέπες της Κεντρικής Ασίας.
Ο Παντουρανισμός, το σχέδιο της προσέγγισης των τουρκικών λαών από την Αδριατική μέχρι το Σινικό Τείχος της Κίνας, ως οντότητα με κοινό πεπρωμένο και πολιτισμό ποτίζει το σύνολο του πολιτικού τόξου στη Τουρκία.
Αυτή η σκέψη μιας γεωγραφικής περιοχής σε ηπειρωτική κλίμακα αποτελεί την πηγή μιας ισχυρής αίσθησης ταυτότητας και υπερηφάνειας.
Το Ξίντζιανγκ (Xinjiang) ή Ανατολικό Τουρκεστάν καταλαμβάνει μια ειδική θέση στην εθνική φαντασία των Τούρκων.
Αρχικά, είναι η ιστορική γενέτειρα της πρώτης τουρκικής αυτοκρατορίας, μεταξύ της ερήμου του Γκόμπι και των Όρων Αλτάι.
Απόδειξη της σημασίας αυτής της διευρυμένης μνήμης, είναι ένα διάταγμα του 1993 που απαιτεί τη συμπερίληψη ενός χάρτη του τουρκικού κόσμου, στο τέλος του κάθε σχολικού βιβλίου.
Λίγο πριν από το θάνατό του, ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ προέβλεπε:
«Κάποια μέρα ο κόσμος, συγκλονισμένος, θα ζήσει το ξύπνημα και το ξεκίνημα της αόρατης αυτοκρατορίας που βρίσκεται ακόμη σε λήθαργο στα σπλάχνα της Ασίας».
Ο Κεμάλ ήταν πεπεισμένος ότι σε κάποια δεδομένη στιγμή, η οντότητα αυτή θα συνειδητοποιηθεί και θα βγει από την κηδεμονία των Ρώσων και των Κινέζων, όπως ξέφυγε η ρεπουμπλικανική Τουρκία από τα νύχια της Δύσης.
Αυτή την υπερτροφική αντίληψη της ταυτότητας υποστηρίζει η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας.
Χωρίζεται σε τρεις βασικές σχολές σκέψης:
Η Ισλαμοεθνικιστική σύνθεση
Οι Κεμαλικοί Εθνικιστές
Η Νεοθωμανική σχολή
Η κατάταξη αυτή είναι αυθαίρετη, εφόσον τα όρια είναι συχνά δυσδιάκριτα.
Το ίδιο άτομο μπορεί να βρίσκεται στη συμβολή των διαφόρων τάσεων.
Αν και η επιρροή τους είναι άνιση, συμβάλουν, το καθένα σε διαφορετικό βαθμό, στο να γεννηθεί ένα ενδιαφέρον για τους ανθρώπους που ζουν έξω από την τουρκική Ανατολία.
Εάν η Ισλαμο-εθνικιστική σύνθεση επηρεάζει την κοινή γνώμη με τις πιο ορατές σπασμωδικές αντιδράσεις, οι πραγματικές επιπτώσεις της στην εξωτερική πολιτική της Άγκυρας είναι περιορισμένες.
Αντίθετα, οι υπέρμαχοι του νεοθωμανισμού, πλησίον του ισλαμικού κόμματος, ή οι Κεμαλικοί Εθνικιστές πλησίον του στρατού, είναι πιο ικανοί να επηρεάσουν τις αποφάσεις.
Φίλος, αντίπαλος, εταίρος, εχθρός το Πεκίνο περιλαμβάνεται σε ένα ευρύ φάσμα απόψεων.
Ωστόσο κάθε φορά, η ανάλυση των τουρκικών θέσεων αγγίζει το ζήτημα του Ξίντζιανγκ.
Ο τουρκικός κόσμος σύμφωνα με τον Παντουρανισμό
Η Ισλαμική-εθνικιστική σύνθεση
Η ισλαμοτουρκική σύνθεση αντιπροσωπεύει την παραδοσιακή θρησκεία και τον εθνικισμό.
Είναι από τη δεκαετία του 80 η ανεπίσημη ιδεολογία του τουρκικού κράτους.
Ιδρύθηκε με τη βοήθεια του στρατού που ανυπομονούσε να εξαλείψει το αριστερό ρεύμα εκμεταλλεύοντας την θρησκευτικότητα του πληθυσμού.
Διεκδικεί μια ιδιαίτερη οδό.
Οι Τούρκοι ήταν προορισμένοι για το Ισλάμ, η σαμανιστική πίστη τους προανήγγειλε την ιδέα του ενός Θεού.
Οι Τούρκοι, με τη υιοθέτηση της θρησκείας του Μωάμεθ έσωσαν το Ισλάμ από τους Σταυροφόρους, ενώ παράλληλα, χωρίς το Ισλάμ, η τουρκική ταυτότητα θα είχε μαραθεί.
Οι ισλαμοεθνικιστές υπενθυμίζουν συχνά το παράδειγμα των Βουλγάρων ή των Ούγγρων οι οποίοι έχασαν τη Τουρκικότητα τους επειδή αρνήθηκαν το Ισλάμ.
Ως εκ τούτου, η Τουρκία πρέπει να αναλάβει το ρόλο της ως προστάτης των μουσουλμάνων και Τούρκων σε όλο τον κόσμο.
Ο θεωρητικός της ισλαμοεθνικιστικής σύνθεσης και του καθαρά εθνικιστικού ρεύματος, ο Σουάτ Ιλχάν, ορίζει τον τουρκικό κόσμο με τον ακόλουθο τρόπο:
Ο τουρκικός κόσμος περιλαμβάνει:
«Τα τουρκικά ανεξάρτητα κράτη, τις αυτόνομες τουρκικές κοινότητες, τις τουρκικές μειονότητες, τις χώρες όπου υπάρχουν Τούρκοι υπήκοοι και ίχνη του τουρκικού πολιτισμού. Το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία, οι γέφυρες πάνω από το ποτάμι Ντρίνα, το τζαμί του Τολούν (Tolun) στην Αίγυπτο είναι όλα μνήματα αυτού του μεγαλείου του παρελθόντος».
Από αυτή την άποψη, ένα σημαντικό τμήμα του εδάφους της Κίνας εμπίπτει στον τουρκικό κόσμο.
Το Σινικό Τείχος που προστάτευε την Κίνα για αιώνες από τις επιθέσεις των νομαδικών τουρκόφωνων λαών, απέχει μόλις 70 χιλιόμετρα από το Πεκίνο....
Η Κίνα αντιμετωπίζεται με βαθιά καχυποψία.
Λόγω του πολιτικού της συστήματος, θεωρείται μια άθεη δικτατορία που καταπιέζει τους μουσουλμάνους.
Ο Necemettin Özfatura στοχαστής με προέλευση από τους εθνικιστικούς κύκλους και τακτικός συνεργάτης της ημερήσιας εφημερίδας «Türkiye» υπογραμμίζει τη θρησκευτική διάσταση της καταστολής στο Πεκίνο: «Η γενοκτονία που διέπραξαν οι Κινέζοι στο Ανατολικό Τουρκεστάν, δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία που διαπράττεται κατά των μουσουλμάνων Τούρκων».
Σε μια τέτοια κοσμοθεώρηση, το Ξίντζιανγκ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της κοινότητας των πιστών (Ούμα).
Στεγάζει τον τάφο του Σουφί πρώτου Τούρκου Σουλτάνου Bugra Khan.
Έχει εξισλαμισθεί από αιώνες.
Υπάρχει μια αμετάκλητη κοινή ταυτότητα μεταξύ της Τουρκίας και του Ανατολικού Τουρκεστάν.
«Το Ανατολικό Τουρκεστάν αποτελεί μέρος της ψυχής μας και του εαυτού μας. Για τα 11 χρόνια, 1877 - 1886, το Τουρκεστάν ήταν μια οθωμανική επαρχία» αναφωνεί ο Özfatura.
[Το Τουρκεστάν είχε αναγνωρίσει συμβολικά την εξουσία του Σουλτάνου-Χαλίφη]
Με άλλα λόγια, φαίνεται ότι από τη στιγμή που η προσοχή της διεθνούς κοινής γνώμης στρέφεται σε ένα έδαφος που κάποτε άνηκε στη Υψηλή Πύλη, η ξαφνικά αφυπνισμένη τουρκική εθνική υπερηφάνεια, δεν μπορεί να δεχτεί ότι η εθνική κυριαρχία ασκείται εκεί μέσω τρίτης χώρας.
Είναι το σύμπλεγμα της ανατρεπόμενης κυριαρχίας.
Οι θεωρητικοί της ισλαμοεθνικιστικής συνθέσης θεωρούν τη Κίνα ως ένα γίγαντα με πήλινα πόδια που κατατρύχεται από εσωτερικές διαφωνίες, έτοιμη να καταρρεύσει από μόνο της με την πρώτη κρίση.
«Η Κίνα, όπως η Σοβιετική Ένωση θα διαλυθεί και το καθεστώς θα καταρρεύσει, θα το δούμε μια μέρα».
Εάν οι χώρες της Κεντρικής Ασίας απελευθερωθούν από τον κομμουνισμό, η ανεξαρτησία του Ανατολικού Τουρκεστάν θα είναι και αυτή αναπόφευκτη.
Οι πηγές της σε πρώτες ύλες (φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ουράνιο) εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του σε μεγάλο βαθμό.
Έτσι, η Άγκυρα δεν έχει κανένα συμφέρον να καλοπιάσει το Πεκίνο, ούτε για οικονομικούς λόγους.
Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών δίνουν το προβάδισμα στο Πεκίνο.
«Η Κίνα εξάγει 80% των προϊόντων της, έναντι του 20% για μας.
Μόλις καταπλεύσει ένα κινεζικό πλοίο σε λιμάνι μας, κλείνει ένα εργοστάσιο».
Σύμφωνα με τους ισλαμοεθνικιστικές, η Τουρκία θα έπρεπε να υιοθετήσει μια πολιτική προστατευτισμού και να επιβάλει κάποιο μποϊκοτάζ.
Αυτές οι προτάσεις υιοθετούνται ευρέως από τη κοινή γνώμη.
Είναι το ευαγγέλιο για μια ολόκληρη γενιά πολιτικών, ιστορικών, επιστημόνων και δημοσιογράφων.
Αποτελούν μια συναίνεση που σπάνια αμφισβητείται και είναι η πηγή των αντανακλαστικών ιδιαίτερα αισθητών σε περιπτώσεις εντάσεων ή κρίσεων.
Οι παρατηρήσεις του Ταγίπ Ερντογάν που αποκάλεσε την κινεζική καταστολή των ταραχών του Ιουλίου του 2009 ως «γενοκτονία» είναι ένα παράδειγμα μεταξύ πολλών.
Ωστόσο, εάν απομακρυνόμαστε από τη συναισθηματική σφαίρα των ενστικτωδών επιδερμικών αντιδράσεων, η επίδραση της τουρκοισλαμικής σχολής είναι περιορισμένη.
Δεν επηρεάζει πραγματικά τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής.
Μπορούμε να κρίνουμε την επιρροή της όσον αφορά τις επιπτώσεις της στην κρίση της Γιουγκοσλαβίας.
Παρά την ισχυρή εκστρατεία στη κοινή γνώμη με θέμα: «Η Βοσνία δεν θα είναι μια νέα Ανδαλουσία», η Άγκυρα εφάρμοσε τη πολιτική της στα βαλκάνια με μεγάλη προσοχή.
Στην καλύτερη περίπτωση, η Τουρκία επέτρεψε την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η επιφύλαξη της Άγκυρας βρίσκει τη πηγή της στην άρνηση της να επικυρώσει ένα προηγούμενο που θα μπορούσε να υπονομεύσει το απαραβίαστο των συνόρων.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για το Κοσσυφοπέδιο.
Οι σκέψεις αυτές αφορούν, φυσικά, το κουρδικό ζήτημα ...
Τα δίκτυα υποστήριξης προς τους Ουιγούρους, που έχουν σχέση με το ισλαμοεθνικιστικό ρεύμα βρίσκονται επίσης σε ορισμένα κόμματα της ριζοσπαστικής δεξιάς:
Στο Κόμμα της Μεγάλης Ένωσης (BBP), ισλαμική διάσπαση του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP).
Στο Ορθόδοξο Ισλαμικό Κόμμα (Saadet Partisi)
Στο Milli Görüs, μια ισλαμική οργάνωση απαγορευμένη στη Τουρκία, αλλά που επιτρέπεται στην Ευρώπη, αρχική μήτρα των περισσότερων ισλαμικών κομμάτων στην Τουρκία.
Στις δημοφιλείς εφημερίδες με μεγάλη κυκλοφορία: Türkiye, Vakit, Milli Gazete,
Στην Αδελφότητα των Nakshibendi
Οι Κεμαλικοί Εθνικιστές
Το εθνικιστικό κίνημα εμφανίστηκε στην Τουρκία στις αρχές του 2000.
Πέρα από την παραδοσιακή αριστερά-δεξιά διαίρεση, ενώνει εθνικιστές διαφόρων πεποιθήσεων, αλλά είναι όλοι προσηλωμένοι στη διατήρηση του κράτους και του έθνους, με τη μορφή που την άφησε ο Μουσταφά Κεμάλ μετά το θάνατό του το 1938.
Ενώνει κεμαλικούς που βρίσκονται κοντά στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και εθνικιστικές υποστηρικτές του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης.
Το κίνημα αυτό συνδυάζει την απόρριψη της Δύσης, αφοσίωση στο ρόλο του κράτους, άρνηση της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εχθρικό προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, βλέπει με καχυποψία το κυβερνόν Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης κατηγορώντας το ότι εξυπηρετεί τις φιλοδοξίες της Ουάσιγκτον και ότι βρίσκεται στη πρώτη γραμμή του σχεδίου ενός μετριοπαθούς Ισλάμ σε αντίθεση με τις ιδρυτικές θεμελιακές αρχές της Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με 'αυτό το κίνημα, η Άγκυρα πρέπει να διακόψει τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, και να προσανατολίσει την εξωτερική πολιτική προς μια ευρασιατική προοπτική.
Η Ρωσία, οι Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας και, σε κάποιο βαθμό η Κίνα προσφέρονται για εναλλακτικές οδούς.
Πλησίον του στρατιωτικού θεσμού, αυτό το κίνημα διαθέτει ισχυρά δίκτυα στις τάξεις των ανώτερων αξιωματικών.
Σε αντίθεση με την τουρκοισλαμική σύνθεση, οι εθνικιστές δεν κάνουν τη θρησκεία ένα μη διαπραγματεύσιμο ζήτημα του προσανατολισμού τους στην εξωτερική πολιτική.
Αντίθετα, συνδεδεμένοι με τις έννοιες της εκκοσμίκευσης, του Κράτους-έθνους, τη μη παρέμβαση στις εξωτερικές υποθέσεις, τείνουν να μην εμπιστεύονται τα θρησκευτικά ή πολιτικά ρεύματα με παγκόσμια εμβέλεια.
Είναι πιστοί σε αυτό στο κεμαλικό σύνθημα «Ειρήνη στον κόσμο, ειρήνη στη χώρα».
Συνεπώς οι σχέσεις με την Κίνα εκλαμβάνονται με την άποψη της ρεαλιστικής πολιτικής (realpolitik).
Οι εθνικιστές επισημάνουν δύο προβλήματα στις τουρκοκινεζικές σχέσεις:
Η Κύπρος
Το PKK
Το Πεκίνο συμφωνεί με τις θέσεις της Λευκωσίας υπερασπίζοντας το απαραβίαστο των συνόρων και της έννοιας της εδαφικής ακεραιότητας.
Υπερασπίζεται μια λύση στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών και της επανένωσης του νησιού υπό την αιγίδα μίας μοναδικής κυβέρνησης επίσημα αναγνωρισμένης από τη διεθνή κοινότητα.
Η Κίνα ουδέποτε υποστήριξε τα αποσχιστικά σχέδια ή συνομοσπονδιακού χαρακτήρα της Άγκυρας στο νησί της Αφροδίτης.
Το Ξίντζιανγκ (Ανατολικό Τουρκεστάν)
Οι Τούρκοι εθνικιστές κατηγορούν τους Κινέζους για την ανάμιξη στα τούρκικα εσωτερικά προβλήματα, ιδιαίτερα για το κουρδικό ζήτημα.
Κατονομάζουν τα βιβλία, τα περιοδικά και τις εφημερίδες που εκδίδονται από κρατικούς οργανισμούς υπέρ των αποσχιστικών σχεδίων.
Επιπλέον, τονίζουν τη ποσότητα των κινεζικών όπλων και του στρατιωτικού εξοπλισμού της κουρδικής πολιτοφυλακής στο Βόρειο Ιράκ.
Ωστόσο, οι εθνικιστές αναγνωρίζουν ότι ορισμένες κινέζικες κριτικές είναι δίκαιες.
«Δεν μπορούμε να καταστείλουμε το PKK στο όνομα της εθνικής ενότητας και, από την άλλη πλευρά, να είμαστε οι εκπρόσωποι μιας αποσχιστικής κίνησης στο Ξίντζιανγκ με το πρόσχημα ότι πρόκειται για τουρκόφωνο πληθυσμό».
Στην ουσία, ο καθένας δεν θα έπρεπε να αναμιγνύεται στις υποθέσεις των άλλων.
Η φιλία μεταξύ της Κίνας και της Τουρκίας πρέπει να αναζητηθεί για τρεις λόγους:
Η Κίνα είναι μια μεγάλη χώρα και είναι μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Το 2030 θα ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σχετικά με το θέμα της Κύπρου και του PKK, η Κίνα μπορεί να επηρεάσει τη διεθνή κοινότητα. Καλύτερα να μη τη προκαλέσουμε.
Η Τουρκία πρέπει να εργαστεί για να αναλάβει μερίδιο της αγοράς στην Κίνα.
Σύμφωνα με τον Δρ Hidayyet Nurani Ekrem, ερευνητή στο TÜRKSAM, εθνικιστή στρατοκράτη δεξαμενή σκέψεων, «η εξωτερική πολιτική μιας χώρας είναι η επέκταση της εσωτερικής πολιτικής της. Ταυτόχρονα, η εξωτερική πολιτική έχει καθήκον να υπηρετήσει το εθνικό συμφέρον».
Συνεπώς, όπως το Κουρδιστάν, το Ξίντζιανγκ αποτελεί εσωτερική υπόθεση της Κίνας.
Το Τουρκεστάν πρέπει να γίνει το σημείο επαφής ανάμεσα στην Τουρκία και την Κίνα. Υπό το πρίσμα αυτό, το στρατηγικό συμφέρον του Τουρκεστάν είναι να αναλάβει το ρόλο μιας γέφυρας μεταξύ των δύο χωρών».
Χωρίς να το ομολογούν πολύ ανοιχτά οι Τούρκοι εθνικιστές αναγνωρίζουν ότι οι Κινέζοι έχουν παραχωρήσει ένα καθεστώς αυτόνομης περιοχής στο Ξίντζιανγκ, με δικαιώματα σε πολιτιστικά, γλωσσικά και εκπαιδευτικά ζητήματα, κάτι που οι ίδιοι δεν θα έδιναν ποτέ στους Κούρδους.
Για αυτούς τους λόγους, δεν υπάρχουν οργανώσεις υποστήριξης των Ουιγούρων στο εθνικιστικό κίνημα.
Η προτεραιότητα παραμένει η προστασία και η διατήρηση του τουρκικού κράτους στα τρέχοντα σύνορα του.
Η Νεοθωμανική σχολή
Η νεοθωμανική σχολή αρχικά προσδιόριζε μια ομάδα ανθρώπων από τα θρησκευτικά και εθνικο-φιλελεύθερα κινήματα περί του Τουργκούτ Οζάλ, πρόεδρου της Δημοκρατίας κατά τα έτη 80-90 και πρόσκειται στη ισλαμοτουρκική σύνθεση. Τον Κεμαλισμό τον αντιμετώπιζαν με σκεπτικισμό.
Η Δημοκρατική Τουρκία μέσω της βιαιότητας που έγιναν οι μεταρρυθμίσεις, αποκόπηκε, κατά τους ίδιους, από το παραδοσιακό περιβάλλον της.
Από τότε, υποφέρει από μια αληθινή πολιτιστική λοβοτομή.
Η Τουρκία είναι η κατεξοχήν χώρα που είναι σε θέση να λάβει τη σκυτάλη από τον μουσουλμανικό κόσμο, όπως ήταν στο παρελθόν η Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Όμως, σε αντίθεση με τους ισλαμόεθνικιστικούς κύκλους, η νεοθωμανική σχολή δεν απορρίπτει το άνοιγμα προς τη Δύση.
Αντιθέτως, θρύπτεται από θαυμασμό για το αγγλοσαξονικό μοντέλο ικανό να συνδυάσει ταυτόχρονα τη πίστη, τη δημοκρατία και την οικονομία της αγοράς.
Μακριά από το να υποκύψουν στο πειρασμό μιας υποθετικής αυτοκρατορικής αποκατάστασης, οι νεοθωμανοί ευαγγελίζονται τη χρήση της ήπιας δύναμης (soft power).
Όπως και οι μεγάλες δυνάμεις με τα πρώην αποικιακά εδάφη τους, έτσι και η Τουρκία μπορεί νόμιμα να επιζητήσει τη δική της ζώνη επιρροής.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών και κύριος θεωρητικός του κινήματος αυτού θεωρεί ότι η Τουρκία ανήκει κατά φθίνουσα σειρά σε τρεις μεγάλες οντότητες:
Στον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο
Στο τουρκιστικό κόσμο της Κεντρικής Ασίας
Στη Δύση με το Βαλκανικό χώρο
Η Άγκυρα πρέπει να απαλλαγεί από τα αυταρχικά δεσμά της κεμαλικής πολιτικής και να αναδειχθεί παγκόσμιος παίκτης στην παγκόσμια σκακιέρα.
Στο βασικό του έργο, το Strategik Derinlik (Το Στρατηγικό Βάθος), δίνει έμφαση στην έννοια της πολιτισμικής εξουσίας.
Οι Ισλαμικοί πολιτισμοί, ο ινδικός πολιτισμός, οι κομφουκιανικοί πολιτισμοί έχουν το ίδιο δικαίωμα να διεκδικούν τη μοναδικότητά τους όσο και ο δυτικός πολιτισμός.
Σύμφωνα με τον Νταβούτογλου «θα ήταν λάθος να κρίνουμε την κινεζική πολιτική με ανθρωπιστικά κριτήρια και όχι με τον πολιτισμό της.
Η Τουρκία είναι ασιατική από την ιστορία της και το «να παίζει το πολιτιστικό χαρτί μπορεί να της αποφέρει άμεσα οφέλη».
Με τον τρόπο αυτό, «η Τουρκία θα αντισταθμίσει την αριθμητική αδυναμία της με εκείνη της πολιτιστικής ένταξης».
Με αυτή τη διάσταση, πρέπει να θέσουμε τις τουρκοκινεζικές σχέσεις στο περιβάλλον τους.
Ο Νταβούτογλου επιθυμεί να δει την Άγκυρα να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην Κεντρική Ασία, να γίνει ο διαιτητής στη διασταύρωση των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας και της Κίνας.
Η Τουρκία, παρατηρεί ο Νταβούτογλου, είναι «το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που διαθέτει στρατηγικό βάθος στην Ασία».
Ωστόσο, το γεγονός ότι ανήκει στο δυτικό στρατόπεδο δεν θα πρέπει να ωθεί την Άγκυρα να εγκαταλείψει τις δικές της συγκεκριμένες γεωστρατηγικές ιδιαιτερότητες.
Αντιθέτως, με την ισχυροποίηση της Τουρκίας, θα μπορέσει να εμβαθύνει το περιθώριο της για την εδραίωση των σχέσεων της με το Πεκίνο χωρίς να κατηγορηθεί αυτομάτως ως σηματωρός της Ουάσιγκτον.
Η Κεντρική Ασία και η ειδική σχέση μεταξύ της Δημοκρατίας της Ανατολίας με τους επιγόνους της των στεπών προσφέρουν στην Άγκυρα τη δυνατότητα να γίνει ένα μεσαίο κέντρο εξουσίας στη «διασταύρωση του τοπικού, του παγκόσμιου και του ηπειρωτικού».
Τέσσερις δυνάμεις επηρεάζουν άμεσα το μέλλον της Κεντρικής Ασίας κατά τον Νταβούτογλου: η Ρωσία, η Τουρκία, η Κίνα και η Ιαπωνία.
Η αντιπαλότητα της Άγκυρας με τη Μόσχα αντισταθμίζεται με την αντιπαράθεση στο άλλο άκρο μεταξύ Πεκίνου και Τόκιο.
«Υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας στην Κεντρική Ασία, καθώς επίσης μεταξύ της Ιαπωνίας και της Ρωσίας για τις Κουρίλες νήσους.
Ως εκ τούτου κάθε εγκάρσια σχέση επηρεάζει το σύνολο της Κεντρικής Ασίας». Συνέπεια αυτού του μπιλιάρδου με πολλές μπάντες, η Άγκυρα πρέπει να προσαρμόζει συνεχώς τις σχέσεις της με την Κίνα, τη Ρωσία και την Ιαπωνία.
Αυτή η ισορροπία δυνάμεων είναι επισφαλής.
Μια ανεξέλεγκτη δημογραφία μπορεί να αλλάξει τα πάντα, εκτιμά ο Νταβούτογλου.
Το Καζακστάν είναι μεγαλύτερο από τη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ, αλλά ο πληθυσμός του είναι μόλις 17 εκατομμύρια.
Σε σύγκριση με το εμβαδόν του, προσθέτει ο Νταβούτογλου, «το Ανατολικό Τουρκεστάν που αντιπροσωπεύει το 25% της κινεζικής επικράτειας είναι αραιοκατοικημένο. Αναλογικά είναι σαν η Αφρική να είχε την πυκνότητα κατοίκησης της Σιβηρίας».
Είναι επομένως προφανές ότι το χάσμα μεταξύ των πυκνοκατοικημένων περιοχών της παραθαλάσσιας Κίνας και των αραιοκατοικημένων της Κεντρικής Ασίας προκαλεί μια ανισορροπία και μελλοντικές κρίσεις, διότι η «Κεντρική Ασία είναι ο χώρος προβολής της κινεζικής έκρηξης του πληθυσμού».
Μακροπρόθεσμα, η Κίνα αυξάνει την πληθυσμιακή και οικονομική επιρροή της στην Ανατολική Ασία και γι’ αυτό χρειάζεται τους ενεργειακούς πόρους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την Κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Ο Νταβούτογλου σημειώνει ότι με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, είναι πολύ πιο δύσκολο να περιοριστεί η κινεζική διείσδυση στην Κεντρική Ασία.
Αντίθετα, με την χειραφέτηση των τουρκόφωνων δημοκρατιών γεννήθηκε ταυτόχρονα στο Ξίντζιανγκ η επιθυμία για αυτοδιάθεση».
Ο Νταβούτογλου φοβάται την κινεζική εξάπλωση στην Κεντρική Ασία.
Δημογραφικά και οικονομικά η Ρωσία και οι τουρκόφωνες Δημοκρατίες δεν είναι σε θέση να την εμποδίσουν.
Συνεπώς, ο σχηματισμός εμποδίων που θα επιβραδύνουν την πορεία προς τις ενεργειακές πηγές, δεν ήταν απαραίτητα άχρηστος.
Η κρίση στο Ξίντζιανγκ μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο.
Επιπλέον, ο Νταβούτογλου, σε αντίθεση με το εθνικιστικό ρεύμα, δεν αμφισβητεί ουσιαστικά τον ατλαντιστικό τροπισμό της Τουρκίας.
Ως εκ τούτου, η Τουρκία μπορεί να αναλάβει την τοπική διακομιστική εργολαβία της πολιτικής των ΗΠΑ στην Κεντρική Ασία, δεδομένου ότι η παρουσία της Ουάσιγκτον στο Αφγανιστάν εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από την επιθυμία της να μπλοκάρει τους ενεργειακούς δρόμους της Κασπίας προς το Πεκίνο.
Φιλο-Ουιγουρικά Δίκτυα και εμπλοκή της CIA;
Οι Ουιγούροι μπορούν να υπολογίζουν την διακριτική βοήθεια των κύκλων κοντά στην τουρκική κυβέρνηση και στο κυβερνόν κόμμα, ΑΚΡ.
Η Αδελφότητα «Νουρσί» (του Κούρδου διανοούμενου Σαίντ Νουρσί ) του Φετουλάχ Γκιουλέν, που περιέχει ένα σημαντικό αριθμό στελεχών του ΑΚΡ, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Η Αδελφότητα αυτή έχει εισχωρήσει στο τομέα της εκπαίδευσης των τοπικών ελίτ της Κεντρικής Ασίας εδώ και πολλά χρόνια .
Εκτός από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, οι «Fethullacis» διαθέτουν πολλές εφημερίδες, καθώς επίσης αλυσίδες ραδιοφώνου και τηλεόρασης.
Εξάλλου συνδέονται στενά και με τη CIA.
Η δραστηριότητα της αδελφότητας αντιμετωπίζεται με καχυποψία από τη Μόσχα, και την έχει απαγορεύσει στο έδαφός της.
Οι Marc Grosseman και Morton Abramowitz, πρώην πρέσβεις των ΗΠΑ στην Άγκυρα, εποπτεύουν το έργο της αδελφότητας.
Εργάζονται μαζί με τον Graham Fuller, πρώην αντιπρόεδρο της CIA και κύριο υποστηριχτή του σχεδίου του μετριοπαθούς Ισλάμ.
Ο Fuller είναι και συγγραφέας μιας έκθεσης σχετικά με το Ξίντζιανγκ, το 1998, που αναθεωρήθηκε το 2003 για την Rand Corporation.
Οι Abramowitz και Fuller βοήθησαν τον σχηματισμό «μιας εξόριστης κυβέρνησης του Τουρκεστάν» το Σεπτέμβριο του 2004 στην Ουάσιγκτον.
Ο Ενβέρ Yusuf Turani, επικεφαλής αυτής της σκιώδους κυβέρνησης, είναι στενός συνεργάτης του Γκιουλέν.
του Tancrède JOSSERAN στη «Egalité et Réconciliation»
Serbia, Russia and NATO
Serbia may become one of the largest buyers of Russian arms. This can become possible after Vladimir Putin's recent visit to the country. Belgrade may receive a ten-billion-dollar loan soon. Three billion dollars of the amount will be spent to modernize outdated Soviet arms and purchase state-of-the-art Russian arms.
What exactly do the Serbs want to buy from Russia? No official statement on the matter has been made during Putin's visit. However, both Russian and Serbian experts discuss the subject very actively.
The Blic, a Serbian newspaper, wrote that the security of the country was in danger because of the deplorable situation in the Air Force of the country. Prior to the war of 1999, up to 80 percent of the Serbian Air Force consisted of outdated aircraft, such as MiG-21 fighters. Most of MiG-29 planes were either downed or could not be used because of the shortage of spare parts.
In the beginning of 2010, the Serbian Defense Ministry supposedly sent inquiries to world's leading manufacturers of fourth-generation fighter jets. Pursuant to that information, the Serbs were going to conduct a tender to replace outdated aircraft.
They were presumably interested in American F-16 and F-18 fighter jets, Swedish Gripens, French Rafales and Eurofighters, as well as Russian MiG-29M and Su-30. Apparently, the Russian fighters are the priority from the point of view of price-quality ratio.
0
SharePrint version Font Size Send to friend The Serbian missile defense system was practically destroyed during the war in 1999. Moreover, the results of the war showed that it was impossible to repulse the aggression of such an enemy as NATO with the use of missile complexes developed during the 1960s and the 1970s. Serbia may purchase two divisions of Russia's renowned S-300 systems or an export variant of S-400.
Practically all radar stations in the country were also destroyed during the war. The country was deprived of the opportunity to control its own air space. This gives every reason to believe that Belgrade may purchase Russian radar stations as well.
However, thee billion dollars is not enough to modernize the air force, to rebuild the missile defense system and reequip radar troops. Two divisions of S-300 systems will not improve the situation. What can these two divisions do if the alliance can use hundreds of its fighter jets?
Will NATO let Serbia rearm the army at all? The administration of the alliance previously announced the intention to cut the Serbian armed forces to 21,000 men.
Viktor Litovkin, an observer with Independent Military Survey newspaper said in an interview with Pravda.Ru that NATO would not impede Serbia's initiative to rearm its armed forces with the use of Russian arms. Belgrade wants to join the alliance, but the possession of Russian hardware did not become an obstacle for other countries of Europe in obtaining NATO membership. Take a look at Greece, for example. This country is a member of NATO, but it still buys S-300 systems from Russia," the experts said.
Elena Guskova, an expert for Balkans, does not share the same point of view.
"It is quite doubtful that the EU and the USA would welcome such a deal. They do not conceal their plans to separate Serbia from Russia as much as possible. Many Serbs believe that their problems have not been solved. Many conflict areas remained in Serbia after the collapse of Yugoslavia. There's every reason to believe that NATO will not be able to defend Serbia in case a serious conflict occurs in the north or in the south of the country. It happened so in FYROM in 2001. The alliance simply took the side of the Albanians as it happened two years earlier with Kosovo," the expert said.
Sergei Balmasov
Source : Pravda.Ru
What exactly do the Serbs want to buy from Russia? No official statement on the matter has been made during Putin's visit. However, both Russian and Serbian experts discuss the subject very actively.
The Blic, a Serbian newspaper, wrote that the security of the country was in danger because of the deplorable situation in the Air Force of the country. Prior to the war of 1999, up to 80 percent of the Serbian Air Force consisted of outdated aircraft, such as MiG-21 fighters. Most of MiG-29 planes were either downed or could not be used because of the shortage of spare parts.
In the beginning of 2010, the Serbian Defense Ministry supposedly sent inquiries to world's leading manufacturers of fourth-generation fighter jets. Pursuant to that information, the Serbs were going to conduct a tender to replace outdated aircraft.
They were presumably interested in American F-16 and F-18 fighter jets, Swedish Gripens, French Rafales and Eurofighters, as well as Russian MiG-29M and Su-30. Apparently, the Russian fighters are the priority from the point of view of price-quality ratio.
0
SharePrint version Font Size Send to friend The Serbian missile defense system was practically destroyed during the war in 1999. Moreover, the results of the war showed that it was impossible to repulse the aggression of such an enemy as NATO with the use of missile complexes developed during the 1960s and the 1970s. Serbia may purchase two divisions of Russia's renowned S-300 systems or an export variant of S-400.
Practically all radar stations in the country were also destroyed during the war. The country was deprived of the opportunity to control its own air space. This gives every reason to believe that Belgrade may purchase Russian radar stations as well.
However, thee billion dollars is not enough to modernize the air force, to rebuild the missile defense system and reequip radar troops. Two divisions of S-300 systems will not improve the situation. What can these two divisions do if the alliance can use hundreds of its fighter jets?
Will NATO let Serbia rearm the army at all? The administration of the alliance previously announced the intention to cut the Serbian armed forces to 21,000 men.
Viktor Litovkin, an observer with Independent Military Survey newspaper said in an interview with Pravda.Ru that NATO would not impede Serbia's initiative to rearm its armed forces with the use of Russian arms. Belgrade wants to join the alliance, but the possession of Russian hardware did not become an obstacle for other countries of Europe in obtaining NATO membership. Take a look at Greece, for example. This country is a member of NATO, but it still buys S-300 systems from Russia," the experts said.
Elena Guskova, an expert for Balkans, does not share the same point of view.
"It is quite doubtful that the EU and the USA would welcome such a deal. They do not conceal their plans to separate Serbia from Russia as much as possible. Many Serbs believe that their problems have not been solved. Many conflict areas remained in Serbia after the collapse of Yugoslavia. There's every reason to believe that NATO will not be able to defend Serbia in case a serious conflict occurs in the north or in the south of the country. It happened so in FYROM in 2001. The alliance simply took the side of the Albanians as it happened two years earlier with Kosovo," the expert said.
Sergei Balmasov
Source : Pravda.Ru
Πέμπτη 28 Απριλίου 2011
Η διώρυγα της Κωνσταντινούπολης : μεγαλεπήβολο όραμα ή προοίμιο γεωπολιτικών αλλαγών ;
Turkish Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan announced Wednesday that he plans to build a major new water channel connecting the Black Sea and Marmara Sea to reduce traffic on the heavily congested Bosphorus.
The “Istanbul Canal” would cut through the city’s European side, measuring 40 to 50 kilometers long, about 150 meters wide and 25 meters deep, Erdoğan told a packed and raucous crowd that had assembled at the Istanbul Congress Center to hear the prime minister announce his long-secret “crazy project” for Istanbul.
More than 1,000 people – most of them members of Erdoğan’s ruling Justice and Development Party, or AKP – attended the speech, often interrupting the prime minister to shout out his praises and chant slogans like “Turkey is proud of you.”
In his speech, Erdoğan talked about his “dreams” for Istanbul, making comparisons with the dreams of people such as Fatih Sultan Mehmet, the conqueror of the city, and prominent 16th-century Ottoman architect Sinan before unveiling his plan for the second strait.
“There have been always big dreams behind the big steps and big victories in history. And now we have a dream for our nation and Istanbul. We are rolling up our sleeves for ‘Kanal Istanbul,’ one of the greatest projects of the century that will outshine the Panama and Suez canals,” Erdoğan told the audience.
The project, he said, will transform Istanbul’s geography into “two peninsulas and one island.”
Erdoğan said the preliminary studies and the drawing up of the project are expected to take two years, starting after the general election in June. The expected completion date is 2023.
The prime minister declined to disclose either the exact location for the waterway or its estimated cost. “This is a secret; I won’t give this information in order to avoid speculations,” he said, adding that “financing will not be a problem.”
Residential and business areas, complete with an airport that would be Istanbul’s third, will be built on the banks of the new waterway, he said.
“There will be income coming from the housing and residential areas as well as the highways around the canal,” Erdoğan said.
140 million tons of oil
The prime minister said the project aims to minimize the threat posed to the city by the transportation of hazardous materials on tankers through the narrow, 30-kilometer-long Bosphorus Strait.
“One of the main objectives is to reduce traffic through the Bosphorus and minimize the environmental threat,” he said.
According to Erdoğan, ships carry 140 million tons of oil, 4 million tons of liquefied petroleum gas and 3 million tons of chemicals through the Bosphorus annually, threatening the nearly 2 million people living and working on the banks of the waterway.
The Bosphorus, which bisects Istanbul, is the world’s fourth busiest waterway, and together with the Dardanelles Strait, connects the Black Sea to the Mediterranean. It is difficult to navigate because of its sinuous geography and treacherous currents.
Erdoğan said the new channel would afford the daily passage of up to 160 vessels, including the largest ships, and would have bridges to allow car traffic.
Critics cautious on project
“I wouldn’t say it is a ‘crazy’ project [as the prime minister calls it]. This is a century-old idea,” Korhan Gümüş, an architect and chairman of the Human Settlement Association, told the Hürriyet Daily News & Economic Review on Wednesday, adding that he did not expect such a project to relieve Istanbul’s traffic problems.
“I still do not understand the purpose of the project. Do we want to change the geography?” asked Gümüş, emphasizing that the prime minister has not shared enough details on the plan and its economic and other costs to call it a “project.”
“Rather than a project, just a will [to do something] has been expressed,” Gümüş said. “The ‘project’ might even be thought of as a plan to increase the value of land in the area where the waterway is planned to be built.”
Gümüş also expressed his reservations on the identity of the project team being kept secret. “This is a large and serious urban project and the public has the right to know the team that prepared it,” he said. “Such a project may not come to life just because the prime minister says so. It must be debated and developed in a more systematic way.”
“It is crucial to see the reason why such a project would be realized,” Orhan Demir, a member of the Istanbul City Planners Chamber, told the Daily News on Wednesday. He added that if the main aim is to decrease the number of tankers passing through the Bosphorus, this would not be a good justification.
“There are already alternative projects aiming to decrease traffic in the strait, such as oil pipeline projects,” said Demir.
Mehmet Gürkan, a city planner and deputy secretary general of the Istanbul 2010 European Capital of Culture agency disagreed with the critics, calling Erdoğan’s plan a very important project for the region.
“I believe it will relieve the excessive sea traffic through the Bosphorus Strait,” Mehmet Gürkan told the Daily News on Wednesday.
The project is crucial regarding protection of the settled areas surrounding the Bosphorus strait, according to Gürkan, who added, however, that further details of the project have to be revealed in order to assess its positive and negative points.
Source : Hurriyet Daily News
The “Istanbul Canal” would cut through the city’s European side, measuring 40 to 50 kilometers long, about 150 meters wide and 25 meters deep, Erdoğan told a packed and raucous crowd that had assembled at the Istanbul Congress Center to hear the prime minister announce his long-secret “crazy project” for Istanbul.
More than 1,000 people – most of them members of Erdoğan’s ruling Justice and Development Party, or AKP – attended the speech, often interrupting the prime minister to shout out his praises and chant slogans like “Turkey is proud of you.”
In his speech, Erdoğan talked about his “dreams” for Istanbul, making comparisons with the dreams of people such as Fatih Sultan Mehmet, the conqueror of the city, and prominent 16th-century Ottoman architect Sinan before unveiling his plan for the second strait.
“There have been always big dreams behind the big steps and big victories in history. And now we have a dream for our nation and Istanbul. We are rolling up our sleeves for ‘Kanal Istanbul,’ one of the greatest projects of the century that will outshine the Panama and Suez canals,” Erdoğan told the audience.
The project, he said, will transform Istanbul’s geography into “two peninsulas and one island.”
Erdoğan said the preliminary studies and the drawing up of the project are expected to take two years, starting after the general election in June. The expected completion date is 2023.
The prime minister declined to disclose either the exact location for the waterway or its estimated cost. “This is a secret; I won’t give this information in order to avoid speculations,” he said, adding that “financing will not be a problem.”
Residential and business areas, complete with an airport that would be Istanbul’s third, will be built on the banks of the new waterway, he said.
“There will be income coming from the housing and residential areas as well as the highways around the canal,” Erdoğan said.
140 million tons of oil
The prime minister said the project aims to minimize the threat posed to the city by the transportation of hazardous materials on tankers through the narrow, 30-kilometer-long Bosphorus Strait.
“One of the main objectives is to reduce traffic through the Bosphorus and minimize the environmental threat,” he said.
According to Erdoğan, ships carry 140 million tons of oil, 4 million tons of liquefied petroleum gas and 3 million tons of chemicals through the Bosphorus annually, threatening the nearly 2 million people living and working on the banks of the waterway.
The Bosphorus, which bisects Istanbul, is the world’s fourth busiest waterway, and together with the Dardanelles Strait, connects the Black Sea to the Mediterranean. It is difficult to navigate because of its sinuous geography and treacherous currents.
Erdoğan said the new channel would afford the daily passage of up to 160 vessels, including the largest ships, and would have bridges to allow car traffic.
Critics cautious on project
“I wouldn’t say it is a ‘crazy’ project [as the prime minister calls it]. This is a century-old idea,” Korhan Gümüş, an architect and chairman of the Human Settlement Association, told the Hürriyet Daily News & Economic Review on Wednesday, adding that he did not expect such a project to relieve Istanbul’s traffic problems.
“I still do not understand the purpose of the project. Do we want to change the geography?” asked Gümüş, emphasizing that the prime minister has not shared enough details on the plan and its economic and other costs to call it a “project.”
“Rather than a project, just a will [to do something] has been expressed,” Gümüş said. “The ‘project’ might even be thought of as a plan to increase the value of land in the area where the waterway is planned to be built.”
Gümüş also expressed his reservations on the identity of the project team being kept secret. “This is a large and serious urban project and the public has the right to know the team that prepared it,” he said. “Such a project may not come to life just because the prime minister says so. It must be debated and developed in a more systematic way.”
“It is crucial to see the reason why such a project would be realized,” Orhan Demir, a member of the Istanbul City Planners Chamber, told the Daily News on Wednesday. He added that if the main aim is to decrease the number of tankers passing through the Bosphorus, this would not be a good justification.
“There are already alternative projects aiming to decrease traffic in the strait, such as oil pipeline projects,” said Demir.
Mehmet Gürkan, a city planner and deputy secretary general of the Istanbul 2010 European Capital of Culture agency disagreed with the critics, calling Erdoğan’s plan a very important project for the region.
“I believe it will relieve the excessive sea traffic through the Bosphorus Strait,” Mehmet Gürkan told the Daily News on Wednesday.
The project is crucial regarding protection of the settled areas surrounding the Bosphorus strait, according to Gürkan, who added, however, that further details of the project have to be revealed in order to assess its positive and negative points.
Source : Hurriyet Daily News
Οι γεωγραφικές αντιφάσεις και οι γεωπολιτικές παρερμηνείες Νταβούτογλου για Δωδεκάνησα
Του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΝ. ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγητού Πανεπιστημίου
Οι αποδείξεις στη διατριβή «Το στρατηγικό βάθος. Η διεθνής θέση της Τουρκίας»
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στο βιβλίο του (ενότητα «Το Αιγαίο και η Κύπρος», σελ. 266-267) γράφει ότι όλο το Αιγαίο κείται, όπως και η Κύπρος, στην Ανατολική Μεσόγειο, όταν αναφέρεται σε «ζητήματα όπως του Αιγαίου και της Κύπρου, που περιλαμβάνονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου…».
Στις πρόσφατες όμως δηλώσεις του στην «Καθημερινή» κάνει άλλες γεωγραφικές προσεγγίσεις, ότι ειδικά το Καστελλόριζο, κατʼ αυτόν, είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου. Τώρα το Αιγαίο έπαψε να «περιλαμβάνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Διερωτώμεθα: Πώς είναι δυνατόν όλο το Αιγαίο να είναι Ανατολική Μεσόγειος, αφενός, και ένα επιμέρους νησί του Νοτίου Αιγαίου, το Καστελλόριζο, να είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου, αφετέρου; Εν τω μεταξύ, ο ίδιος πάλι στο Αιγαίο ταξινομεί και «την ομάδα των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου». Γράφει: «Τα νησιά του Αιγαίου ταξινομούνται σε έξι βασικές ομάδες-νησιά: του Βορείου Αιγαίου, των Βορείων Σποράδων, των Κυκλάδων, του Ανατολικού Αιγαίου, των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου…» (σελ. 268 της ενότητος «Ο θαλάσσιος ζωτικός χώρος και το Αιγαίο», σελ. 267-274, όπου πολλά ενδιαφέροντα).
Προφανώς, όταν διατύπωνε τα παραπάνω ο κ. καθηγητής-ΥΠΕΞ δεν είχε προβλέψει, παρόλη τη διορατικότητα και την προβλεπτική ικανότητά του, τη γεωπολιτική σκοπιμότητα της σήμερον στην περιοχή, σε σχέση με τις ΑΟΖ, ώστε από τότε να εξαιρέσει το Καστελλόριζο από το όλο δωδεκανησιακό αιγαιακό σύμπλεγμα, εμφανίζοντάς το ως Αν. Μεσόγειο, αλλά και να θέσει το Αιγαίο όλο σαφώς εκτός Αν. Μεσογείου. Για να μπορεί να ξεμυτίζει εκεί η Τουρκία, με διεκδικητική ΑΟΖ, διασπαστική της ενιαίας ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ.
Πάντως, ουδείς αξιόπιστος γεωπολιτικός χάρτης, σε ανύποπτο χρόνο, θέτει το Καστελλόριζο εκτός Δωδεκανήσων και Νοτίου Αιγαίου, αλλά εντός Αν. Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των χαρτών που το 1932 συνόδευαν τα πρωτόκολλα που υπογράφηκαν μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, αλλά και των ομοίων κατά την εκχώρηση του όλου συμπλέγματος των Δωδεκανήσων από την Ιταλία στην Ελλάδα το 1947. Με βάση τους επισήμους αυτούς χάρτες, στο πρώτο άρθρο του νόμου της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα» γράφονται τα εξής: «Αι Νήσοι της Δωδεκανήσου, Ρόδος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος, Καστελλόριζο, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947».
Όχι δε μόνο οι γεωπολιτικοί, αλλά κατʼ εξοχήν και οι γεωεκκλησιαστικοί χάρτες του ίδιου συμπλέγματος νησιών, υπό τον όρο «Δωδεκάνησα» περιλαμβάνουν, στηριζόμενοι σε γεωιστορικά, γεωπολιτικά και πολιτισμικά σαφή δεδομένα, ανυπερθέτως, κατά τα κανονικά θέσμια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Καστελλόριζο είτε στη Μητρόπολη Ρόδου είτε σήμερα στη Μητρόπολη Σύμης, με τα νησιά Σύμη, Τήλο, Χάλκη και Μεγίστη (Καστελλόριζο). Ο δε Μητροπολίτης Σύμης σήμερα τιτλοφορείται «υπέρτιμος και έξαρχος Νοτίου Αιγαίου Πελάγους».
5. Μας καθησυχάζει πάντως ο κ. ΥΠΕΞ ότι, εντούτοις, το Καστελλόριζο είναι ελληνική επικράτεια. Στο βάθος όμως το στρατηγικό του με το διορατικό και διεισδυτικό βλέμμα του, εποφθαλμιά –και οσφραίνεται όπως η γάτα το ψάρι– όλα τα Δωδεκάνησα όταν γράφει επί λέξει ότι «θα πρέπει να αυξηθεί η εξάρτηση των Δωδεκανήσων από τη μικρασιατική ηπειρωτική πλάκα» (σελ. 235). Πώς όμως; Με σεισμική δόνηση; Με τσουνάμι; Με γέφυρες; Με το εμπόριο; Με τον τουρισμό κ.λπ.;
6. Πολύ δε περισσότερο θα επιθυμούσε όλο το Αιγαίο υπό τον άμεσο εναγκαλισμό-ζώνη επιρροής της πατρίδος του, ως οιονεί περιφερειακής δυνάμεως, όταν γράφει ωσαύτως τα εξής επί λέξει: «Αυτή η θάλασσα-πέρασμα… παρουσιάζει μια πολύπλοκη δομή στο εσωτερικό της, αποτελούμενη από χιλιάδες νησιά, νησίδες και βραχονήσια… Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της πολιτικής της εγγύς θαλάσσιας περιοχής της Τουρκίας. Η βασική πηγή προβλήματος στο Αιγαίο είναι η αγεφύρωτη αντίφαση μεταξύ της γεωλογικής και γεωπολιτικής πραγματικότητας και του ισχύοντος καθεστώτος. Το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της Χερσονήσου της Μικράς Ασίας και το ότι ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει, σε αντίθεση με τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες, με τις διεθνείς συνθήκες έχει προσκυρωθεί υπέρ της Ελλάδας παρέχουν το κατάλληλο έδαφος για να αναφύονται διάφορα ζητήματα, όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η ζώνη FIR, τα πεδία διοικήσεως και ελέγχου και ο εξοπλισμός των νησιών. Η εγγύτητα ενός σημαντικού μέρους των ελληνικών νησιών στη μικρασιατική ακτή σε τέτοιο βαθμό… αξιολογείται από την Τουρκία ως ένα πολύ σοβαρό κενό ασφαλείας» (σελ. 268).
Τα ανωτέρω προς ενημέρωση και προβληματισμό των αρμοδίων του ΥΠΕΞ και της ευαίσθητης κοινής γνώμης. Ευχαριστούμε δε τον καθηγητή-συγγραφέα γιατί μας εξομολογείται το ντέρτι του και μας ανοίγει τα μάτια.
Source : TO ΠΑΡΟΝ
Οι αποδείξεις στη διατριβή «Το στρατηγικό βάθος. Η διεθνής θέση της Τουρκίας»
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στο βιβλίο του (ενότητα «Το Αιγαίο και η Κύπρος», σελ. 266-267) γράφει ότι όλο το Αιγαίο κείται, όπως και η Κύπρος, στην Ανατολική Μεσόγειο, όταν αναφέρεται σε «ζητήματα όπως του Αιγαίου και της Κύπρου, που περιλαμβάνονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου…».
Στις πρόσφατες όμως δηλώσεις του στην «Καθημερινή» κάνει άλλες γεωγραφικές προσεγγίσεις, ότι ειδικά το Καστελλόριζο, κατʼ αυτόν, είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου. Τώρα το Αιγαίο έπαψε να «περιλαμβάνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Διερωτώμεθα: Πώς είναι δυνατόν όλο το Αιγαίο να είναι Ανατολική Μεσόγειος, αφενός, και ένα επιμέρους νησί του Νοτίου Αιγαίου, το Καστελλόριζο, να είναι εκτός Αιγαίου, αλλά εντός της Ανατολικής Μεσογείου, αφετέρου; Εν τω μεταξύ, ο ίδιος πάλι στο Αιγαίο ταξινομεί και «την ομάδα των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου». Γράφει: «Τα νησιά του Αιγαίου ταξινομούνται σε έξι βασικές ομάδες-νησιά: του Βορείου Αιγαίου, των Βορείων Σποράδων, των Κυκλάδων, του Ανατολικού Αιγαίου, των Δωδεκανήσων και του Νοτίου Αιγαίου…» (σελ. 268 της ενότητος «Ο θαλάσσιος ζωτικός χώρος και το Αιγαίο», σελ. 267-274, όπου πολλά ενδιαφέροντα).
Προφανώς, όταν διατύπωνε τα παραπάνω ο κ. καθηγητής-ΥΠΕΞ δεν είχε προβλέψει, παρόλη τη διορατικότητα και την προβλεπτική ικανότητά του, τη γεωπολιτική σκοπιμότητα της σήμερον στην περιοχή, σε σχέση με τις ΑΟΖ, ώστε από τότε να εξαιρέσει το Καστελλόριζο από το όλο δωδεκανησιακό αιγαιακό σύμπλεγμα, εμφανίζοντάς το ως Αν. Μεσόγειο, αλλά και να θέσει το Αιγαίο όλο σαφώς εκτός Αν. Μεσογείου. Για να μπορεί να ξεμυτίζει εκεί η Τουρκία, με διεκδικητική ΑΟΖ, διασπαστική της ενιαίας ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ.
Πάντως, ουδείς αξιόπιστος γεωπολιτικός χάρτης, σε ανύποπτο χρόνο, θέτει το Καστελλόριζο εκτός Δωδεκανήσων και Νοτίου Αιγαίου, αλλά εντός Αν. Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των χαρτών που το 1932 συνόδευαν τα πρωτόκολλα που υπογράφηκαν μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας, αλλά και των ομοίων κατά την εκχώρηση του όλου συμπλέγματος των Δωδεκανήσων από την Ιταλία στην Ελλάδα το 1947. Με βάση τους επισήμους αυτούς χάρτες, στο πρώτο άρθρο του νόμου της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα» γράφονται τα εξής: «Αι Νήσοι της Δωδεκανήσου, Ρόδος, Κάλυμνος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος, Καστελλόριζο, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, είναι προσηρτημέναι εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947».
Όχι δε μόνο οι γεωπολιτικοί, αλλά κατʼ εξοχήν και οι γεωεκκλησιαστικοί χάρτες του ίδιου συμπλέγματος νησιών, υπό τον όρο «Δωδεκάνησα» περιλαμβάνουν, στηριζόμενοι σε γεωιστορικά, γεωπολιτικά και πολιτισμικά σαφή δεδομένα, ανυπερθέτως, κατά τα κανονικά θέσμια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, το Καστελλόριζο είτε στη Μητρόπολη Ρόδου είτε σήμερα στη Μητρόπολη Σύμης, με τα νησιά Σύμη, Τήλο, Χάλκη και Μεγίστη (Καστελλόριζο). Ο δε Μητροπολίτης Σύμης σήμερα τιτλοφορείται «υπέρτιμος και έξαρχος Νοτίου Αιγαίου Πελάγους».
5. Μας καθησυχάζει πάντως ο κ. ΥΠΕΞ ότι, εντούτοις, το Καστελλόριζο είναι ελληνική επικράτεια. Στο βάθος όμως το στρατηγικό του με το διορατικό και διεισδυτικό βλέμμα του, εποφθαλμιά –και οσφραίνεται όπως η γάτα το ψάρι– όλα τα Δωδεκάνησα όταν γράφει επί λέξει ότι «θα πρέπει να αυξηθεί η εξάρτηση των Δωδεκανήσων από τη μικρασιατική ηπειρωτική πλάκα» (σελ. 235). Πώς όμως; Με σεισμική δόνηση; Με τσουνάμι; Με γέφυρες; Με το εμπόριο; Με τον τουρισμό κ.λπ.;
6. Πολύ δε περισσότερο θα επιθυμούσε όλο το Αιγαίο υπό τον άμεσο εναγκαλισμό-ζώνη επιρροής της πατρίδος του, ως οιονεί περιφερειακής δυνάμεως, όταν γράφει ωσαύτως τα εξής επί λέξει: «Αυτή η θάλασσα-πέρασμα… παρουσιάζει μια πολύπλοκη δομή στο εσωτερικό της, αποτελούμενη από χιλιάδες νησιά, νησίδες και βραχονήσια… Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου βρίσκεται υπό ελληνική κυριαρχία αποτελεί το σημαντικότερο αδιέξοδο της πολιτικής της εγγύς θαλάσσιας περιοχής της Τουρκίας. Η βασική πηγή προβλήματος στο Αιγαίο είναι η αγεφύρωτη αντίφαση μεταξύ της γεωλογικής και γεωπολιτικής πραγματικότητας και του ισχύοντος καθεστώτος. Το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι φυσική προέκταση της γεωλογικής δομής της Χερσονήσου της Μικράς Ασίας και το ότι ο πολιτικός διαχωρισμός που έχει προκύψει, σε αντίθεση με τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες, με τις διεθνείς συνθήκες έχει προσκυρωθεί υπέρ της Ελλάδας παρέχουν το κατάλληλο έδαφος για να αναφύονται διάφορα ζητήματα, όπως η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, η ζώνη FIR, τα πεδία διοικήσεως και ελέγχου και ο εξοπλισμός των νησιών. Η εγγύτητα ενός σημαντικού μέρους των ελληνικών νησιών στη μικρασιατική ακτή σε τέτοιο βαθμό… αξιολογείται από την Τουρκία ως ένα πολύ σοβαρό κενό ασφαλείας» (σελ. 268).
Τα ανωτέρω προς ενημέρωση και προβληματισμό των αρμοδίων του ΥΠΕΞ και της ευαίσθητης κοινής γνώμης. Ευχαριστούμε δε τον καθηγητή-συγγραφέα γιατί μας εξομολογείται το ντέρτι του και μας ανοίγει τα μάτια.
Source : TO ΠΑΡΟΝ
Τετάρτη 27 Απριλίου 2011
Η επιστροφή της Γαλλίας στην Αφρική ( κείμενο στα αγγλικά)
How difficult is it to erase one’s past as a colonial power? Tunisia has been independent for 55 years, and Côte d’Ivoire for 51 years, yet France is once more playing a decisive role in these countries. Naturally, many Africans are unconvinced that France is acting only to defend the lives of a few thousand of its citizens, rather than its economic and strategic interests, which are negligible for the former and null for the latter.
The damage that slavery and colonialism inflicted in these countries has left a powerful legacy. And, though they have been handling their own business for decades, France still has a duty of friendship that forbids it to forget and requires it to adopt a certain mode of conduct.
Côte d’Ivoire enjoys large agricultural wealth (along with gold, diamonds, and iron); Tunisia possesses large phosphate deposits; Libya has oil; and all three have a relatively moderate climate. But none experienced economic takeoff at independence. Why?
The French historian and sociologist Emmanuel Todd has argued that, everywhere in the world, economic takeoff usually occurs 60-70 years after 50% of the population achieves literacy. Moreover, the higher the average age of marriage for women, the faster literacy spreads. The more time a woman has had to live alone and acquire knowledge, the stronger her desire and capacity to pass it on to her children.
Northern Germany and southern Scandinavia were the first regions to experience mass literacy, which was followed by faster economic development a few decades later. These are places where women’s average age at marriage has been around 23 for some time. In the Arab world and most of Africa, women marry, on average, at around 15.
Tunisia, Egypt, and Libya are three clear cases of massive popular anger against economic underdevelopment and the dictatorships that were justifiably blamed for it. The major difference between the three is that in Tunisia and Egypt, economic development had gone far enough to give rise to a small trading and salaried middle class, which initiated the rebellions and whose members were sufficient in number to succeed – at least in deposing the dictators.
Libya is entirely different. The anger there, fueled by misery and insufficient food, is popular, not bourgeois. The forces of resistance are too limited, while the military – a key tool of social advancement for the poor – remains in the hands of the dictatorship. The rebellion could not succeed by itself; from the start, terrible and bloody repression was to be expected.
Côte d’Ivoire looks nothing like North Africa: its troubles are purely local, ethnic, and religious. The Republic’s first president, Félix Houphouet-Boigny, was elected at independence in 1960 and remained in office until he died in 1993 – always careful to construct governments with representatives from all the tribes, and with a balance between southern Catholics and northern Muslims.
Houphouet-Boigny’s successor, Henri Konan Bédié, had neither his talent nor his courage. Bédié founded his power on the country’s Catholics and his government on tribal membership. And he invented a legitimizing concept of Ivorian identity (Ivoirité), which was largely meant to disqualify northern Muslims as foreigners, because their tribes extended into Mali and Burkina Faso.
This policy ignited a latent conflict, with a military coup in 1999 putting General Robert Gueï in power. But Gueï lasted only three years, with his assassination in 2002 setting the country’s conflicting sides on a path to civil war.
In this tense climate, the northern candidate, Alassane Ouattara, a Muslim and former senior official at the International Monetary Fund, was denied the right to run in the 2005 presidential election. The winner, the southerner Laurent Gbagbo, then refused to concede his defeat by Ouattara in 2010, leading to violent conflict and fear of a long and potentially genocidal civil war.
In both Libya and Côte d’Ivoire, massacres of civilians were foreseeable. In both cases, the question in Paris and other capitals was whether to intervene. And in both cases, France had an obvious interest in not intervening, in order to erase its colonial past (more so in Côte d’Ivoire than in Libya, where Italy had been the European colonizer). But tens of thousands of French citizens live in Côte d’Ivoire. France had to protect them.
In Libya, Col. Muammar el-Qaddafi’s wanton violence brought the situation firmly under the purview of the United Nations Security Council and the UN’s recently proclaimed “responsibility to protect” civilians threatened by their own governments. Libyan civilians are now under the protection of international law. Only an international decision could have accomplished this. Indeed, Lebanon’s vote for military intervention in Libya not only enhances its legitimacy, but also raises the suspicion that even Iran condemns Qaddafi’s brutality.
Once the decision to intervene was taken, France, with the largest armed forces in the Mediterranean, alas became the most visible of the intervening countries – with few others capable of joining it, the United Kingdom, and the United States. Unfortunately, international solidarity for the armed protection of endangered populations does not yet really exist.
The danger is that in much of Africa, former imperialists are suspected of being imperialists still, which could make the development of international law appear to be a mere power play. This is even clearer in Côte d’Ivoire: it is the UN that explicitly demanded that France, the only foreign presence, implement the resolution that ratified Ouattara as the elected president and Gbagbo as the usurper. France did the job rather well, leaving, for example, the arrest of Gbagbo to Quattara’s forces. Civil war was averted.
It is, in fact, pure stupidity to believe that France is trying to restore its defunct empire. Defunct imperialisms no longer make sense. Today’s real problems are vastly different from when colonial empires held sway, and they need to be dealt with in a non-imperialist fashion. So what is really needed nowadays is for the world public to become convinced of the need for an effective international watchdog for peace and human rights.
Michel Rocard is a former Prime Minister of France and a former leader of the Socialist Party.
Source : novinite
The damage that slavery and colonialism inflicted in these countries has left a powerful legacy. And, though they have been handling their own business for decades, France still has a duty of friendship that forbids it to forget and requires it to adopt a certain mode of conduct.
Côte d’Ivoire enjoys large agricultural wealth (along with gold, diamonds, and iron); Tunisia possesses large phosphate deposits; Libya has oil; and all three have a relatively moderate climate. But none experienced economic takeoff at independence. Why?
The French historian and sociologist Emmanuel Todd has argued that, everywhere in the world, economic takeoff usually occurs 60-70 years after 50% of the population achieves literacy. Moreover, the higher the average age of marriage for women, the faster literacy spreads. The more time a woman has had to live alone and acquire knowledge, the stronger her desire and capacity to pass it on to her children.
Northern Germany and southern Scandinavia were the first regions to experience mass literacy, which was followed by faster economic development a few decades later. These are places where women’s average age at marriage has been around 23 for some time. In the Arab world and most of Africa, women marry, on average, at around 15.
Tunisia, Egypt, and Libya are three clear cases of massive popular anger against economic underdevelopment and the dictatorships that were justifiably blamed for it. The major difference between the three is that in Tunisia and Egypt, economic development had gone far enough to give rise to a small trading and salaried middle class, which initiated the rebellions and whose members were sufficient in number to succeed – at least in deposing the dictators.
Libya is entirely different. The anger there, fueled by misery and insufficient food, is popular, not bourgeois. The forces of resistance are too limited, while the military – a key tool of social advancement for the poor – remains in the hands of the dictatorship. The rebellion could not succeed by itself; from the start, terrible and bloody repression was to be expected.
Côte d’Ivoire looks nothing like North Africa: its troubles are purely local, ethnic, and religious. The Republic’s first president, Félix Houphouet-Boigny, was elected at independence in 1960 and remained in office until he died in 1993 – always careful to construct governments with representatives from all the tribes, and with a balance between southern Catholics and northern Muslims.
Houphouet-Boigny’s successor, Henri Konan Bédié, had neither his talent nor his courage. Bédié founded his power on the country’s Catholics and his government on tribal membership. And he invented a legitimizing concept of Ivorian identity (Ivoirité), which was largely meant to disqualify northern Muslims as foreigners, because their tribes extended into Mali and Burkina Faso.
This policy ignited a latent conflict, with a military coup in 1999 putting General Robert Gueï in power. But Gueï lasted only three years, with his assassination in 2002 setting the country’s conflicting sides on a path to civil war.
In this tense climate, the northern candidate, Alassane Ouattara, a Muslim and former senior official at the International Monetary Fund, was denied the right to run in the 2005 presidential election. The winner, the southerner Laurent Gbagbo, then refused to concede his defeat by Ouattara in 2010, leading to violent conflict and fear of a long and potentially genocidal civil war.
In both Libya and Côte d’Ivoire, massacres of civilians were foreseeable. In both cases, the question in Paris and other capitals was whether to intervene. And in both cases, France had an obvious interest in not intervening, in order to erase its colonial past (more so in Côte d’Ivoire than in Libya, where Italy had been the European colonizer). But tens of thousands of French citizens live in Côte d’Ivoire. France had to protect them.
In Libya, Col. Muammar el-Qaddafi’s wanton violence brought the situation firmly under the purview of the United Nations Security Council and the UN’s recently proclaimed “responsibility to protect” civilians threatened by their own governments. Libyan civilians are now under the protection of international law. Only an international decision could have accomplished this. Indeed, Lebanon’s vote for military intervention in Libya not only enhances its legitimacy, but also raises the suspicion that even Iran condemns Qaddafi’s brutality.
Once the decision to intervene was taken, France, with the largest armed forces in the Mediterranean, alas became the most visible of the intervening countries – with few others capable of joining it, the United Kingdom, and the United States. Unfortunately, international solidarity for the armed protection of endangered populations does not yet really exist.
The danger is that in much of Africa, former imperialists are suspected of being imperialists still, which could make the development of international law appear to be a mere power play. This is even clearer in Côte d’Ivoire: it is the UN that explicitly demanded that France, the only foreign presence, implement the resolution that ratified Ouattara as the elected president and Gbagbo as the usurper. France did the job rather well, leaving, for example, the arrest of Gbagbo to Quattara’s forces. Civil war was averted.
It is, in fact, pure stupidity to believe that France is trying to restore its defunct empire. Defunct imperialisms no longer make sense. Today’s real problems are vastly different from when colonial empires held sway, and they need to be dealt with in a non-imperialist fashion. So what is really needed nowadays is for the world public to become convinced of the need for an effective international watchdog for peace and human rights.
Michel Rocard is a former Prime Minister of France and a former leader of the Socialist Party.
Source : novinite
Τρίτη 26 Απριλίου 2011
Η κρίση στην Συρία και οι Ελληνο-Συριακές σχέσεις
Του Ζαχαρία Β. Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ISDA)
Το ερώτημα εάν η παρούσα κρίση στη Συρία είναι προς το συμφέρον της ελληνικής πλευράς δεν μπορεί να απαντηθεί με βεβαιότητα. Αν και αυτό που μπορεί να γίνει είναι η καταγραφή συγκεκριμένων συμπεριφορών από την πλευρά του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ, οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως φιλικές ή μη φιλικές απέναντι στην Ελλάδα, ο κομβικός ρόλος της Συρίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και οι δυνητικές επιπλοκές από ενδεχόμενη κατάρρευση του καθεστώτος, καθιστούν μια κατηγορηματική απάντηση ιδιαιτέρως παρακινδυνευμένη.
Τα δεδομένα του προβλήματος στον τομέα που φορούν πράξεις του καθεστώτος Άσαντ που έχουν αντίκτυπο στα ελληνικά εθνικά συμφέροντα έχουν ως εξής:
Μετά την υπόθεση Οτζαλάν, τον στρατιωτικό εκβιασμό της Τουρκίας απέναντι στη Συρία, την εκδίωξη του Κούρδου ηγέτη το 1999 από τη Δαμασκό της Συρίας όπου διέμενε, η οποία κατέληξε στη σύλληψή του από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες (με τη συνδρομή δυτικών μυστικών υπηρεσιών), τη δίκη και καταδίκη του, οι σχέσεις Τουρκίας-Συρίας σταδιακά πήραν μια τελείως διαφορετική τροπή. Πλέον μπορεί να θεωρηθεί ότι οι σχέσεις των δυο χωρών ανάγονται στο στρατηγικό επίπεδο, με τη διμερή συνεργασία διαρκώς να εμβαθύνεται σε όλους τους τομείς.
Αυτή η προσέγγιση, από μόνη της, συνιστά αρνητική εξέλιξη για την ελληνική εξωτερική πολιτική, αφού το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ, πλέον, έχει επενδύσει στις σχέσεις με την Άγκυρα με ότι αυτό σημαίνει για τις σχέσεις Αθήνας-Δαμασκού. Ένα βασικό πρόβλημα που έχει ανακύψει είναι η πίεση της Τουρκίας στη Συρία κατά τρόπον που να εξυπηρετείται το τουρκικό εθνικό συμφέρον, με τα παρακάτω αποτελέσματα:
Συρία και Τουρκία συμφώνησαν για την ακτοπλοϊκή σύνδεση της πρώτης με τα κατεχόμενα στην Κύπρο, μια εντελώς αδιανόητη εξέλιξη επί καθεστώτος Χάφεζ Αλ Άσαντ, ιστορικού ηγέτη της Συρίας, πατέρα του Μπασάρ, ο οποίος βέβαια θεωρούσε την Τουρκία ως αντίπαλο, δεδομένης της εδαφικής διαφοράς των δυο πλευρών για την περιοχή του Χατάι (Αλεξανδρέττα). Η περσινή επίσκεψη του Μπασάρ Αλ Άσαντ στην Κυπριακή Δημοκρατία, μάλλον έφερε πενιχρά αποτελέσματα, κάτι αναμενόμενο, δεδομένων των συμφερόντων και της αλλαγής προσανατολισμού της Δαμασκού.
Το συριακό καθεστώς προχώρησε στην αναγνώριση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) με το συνταγματικό της όνομα («Δημοκρατία της Μακεδονίας»), καθιστάμενη 129η χώρα που το πράττει, σε μια ακόμη μη φιλική ενέργεια απέναντι στην Ελλάδα.
Ωστόσο, θα πρέπει να συνυπολογιστεί το κοινό πρόβλημα Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ και Ιράν, που συνιστούν οι κουρδικοί πληθυσμοί στις χώρες αυτές και μάλιστα σε γεωγραφική συνέχεια, με αποτέλεσμα η προοπτική ανεξαρτητοποίησής τους να σηματοδοτεί την ίδρυση κουρδικού κράτους. Η κοινή αυτή απειλή αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες που οδηγεί σε προσέγγιση, τακτικής έστω φύσεως, την Τουρκία με τη Συρία, ενώ προσφάτως καταγράφηκαν στρατιωτικές ενέργειες της Τεχεράνης στις δικές της κουρδικές περιοχές, ακόμα και σε αυτές του Ιράκ. Η αναστάτωση που επικρατεί στις κουρδικές περιοχές της Συρίας προκαλούν φόβο στην Άγκυρα ενδεχόμενης διάχυσής τους και σε τουρκικό έδαφος.
Κατά συνέπεια, υπολογίζοντας μόνο τους ως άνω αναφερθέντες παράγοντες (καθότι το υπό εξέταση πρόβλημα έχει πολλές ακόμη παραμέτρους, οι οποίες αφορούν γενικότερα στη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής και την αυξομείωση της πιθανότητας στρατιωτικών συγκρούσεων οι οποίες θα επηρεάσουν τα συμφέροντα της Ελλάδας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο), η ελληνική πλευρά για να καταλήξει σε ασφαλές συμπέρασμα του τι συμφέρει και τι όχι τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, θα πρέπει να διαθέτει ξεκάθαρη άποψη περί του τι συνεπάγεται γι’ αυτά ενδεχόμενη ίδρυση κουρδικού κράτους.
Εάν πρόκειται η Τουρκία να προσανατολιστεί στα ανατολικά και να επικρατήσει ηρεμία στο δυτικό της μέτωπο με την Ελλάδα, τότε θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η αναταραχή στην περιοχή σε τακτικό επίπεδο μας εξυπηρετεί, έστω σε τακτικό επίπεδο, καθώς «αγοράζουμε» χρόνο αποκατάστασης των όποιων προβλημάτων στη στρατιωτική ισορροπία στο Αιγαίο.
Η ελληνική στάση βέβαια δε παραπέμπει σε κράτος το οποίο αναζητά χρόνο για τη στρατιωτική του ενίσχυση σε μεταγενέστερο χρόνο όταν και αν η οικονομική κατάσταση το επιτρέψει. Μάλλον, η Αθήνα δείχνει διατεθειμένη να βυθιστεί περισσότερο στον «ύπνο» πείθοντας εαυτόν ότι όλα βαίνουν καλώς και ξεχνώντας ότι οι προθέσεις αλλάζουν σε μια στιγμή, ενώ οι στρατιωτικές δυνατότητες απαιτούν χρόνο, χρήμα, μέσα και εκπαίδευση.
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι παραπλανητική στοχοποίηση των αμυντικών δαπανών ως αίτιο του οικονομικού αδιεξόδου της χώρας, με στόχο την απόκρυψη ή υποβάθμιση άλλων θυλάκων της δημόσιας διοίκησης όπου η κακοδιαχείριση, η σπατάλη και η διαφθορά βασίλευαν, θα συνεχίσει να υφίσταται, μέχρις ότου η χώρα αντιμετωπίσει «νέα Ίμια» κάποιας μορφής, τεθεί προ νέων τετελεσμένων, και αποφασίσει εκ των υστέρων τη στρατιωτική της ενίσχυση, αφού έχει προηγηθεί η μετατροπή της στρατιωτικής ηγεσία σε εξιλαστήριο θύμα. Εάν δε, κληθεί να υπερασπίσει στρατιωτικά τα συμφέροντά της, με ότι καλύτερο και πιο σύγχρονο οπλικό σύστημα διαθέτει, αυτό θα το πράξει στηριζόμενη σε όσα αποκτήθηκαν την εποχή η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή – και καλώς βρίσκεται – στο στόχαστρο της εισαγγελικής έρευνας.
Αυτά αναφέρθηκαν για να επιστρέψουμε στο κεντρικό ερώτημα της ανάλυσης, ώστε να προβούμε στον δέοντα σχολιασμό: Μια χώρα – επιτομή του παραλόγου, με χαρακτηριστικό έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας, οράματος και με ελλιπή συναίσθηση της διεθνούς πραγματικότητας, στο κατώφλι της χρεοκοπίας. Με «προσωποπαγή» ως συνήθως εξωτερική πολιτική, χωρίς θεσμούς παραγωγής και δημόσια συζήτηση του τι συνιστά και τι όχι εθνικό συμφέρον, μάλλον μετατρέπει σε χιούμορ τα συζήτηση περί του ποιες εξελίξεις συμφέρουν και ποιες όχι τη χώρα.
Τα πάντα στις διεθνείς σχέσεις έχουν σχετικό χαρακτήρα. Τίποτε δεν είναι απόλυτα καλό ή απόλυτα κακό. Οι χώρες, με άξονα την εξωτερική τους πολιτική, απλώς οφείλουν να εργάζονται ώστε να καθοδηγήσουν τις εξελίξεις κατά τρόπον συμβατό με τα εθνικά τους συμφέροντα. Αυτή είναι μια εργώδης και διαρκής προσπάθεια και σίγουρα δεν χαρακτηρίζει κράτη των οποίων η εξωτερική πολιτική απλώς περιορίζεται στο να αντιδρά σε εξωτερικά ερεθίσματα, σε μια προσπάθεια να αποτραπούν συνήθως τα χειρότερα. Κράτη τα οποία συνηθίζουν να «κουκουλώνουν» το όποιο πρόβλημα, προσποιούμενα ότι δε συμβαίνει τίποτα, αρκεί η «καυτή πατάτα» να βρίσκεται στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης, όταν ένα πρόβλημα μετεξελιχθεί σε κρίση.
Είναι πλέον στο χέρι του καθενός να σκεφτεί σε ποια κατηγορία χωρών κατατάσσει την Ελλάδα. Αν και όσα περιγράφηκαν παραπάνω, ως μεθοδολογία σκέψης και πράξης, θυμίζουν υπερβολικά όσα οδήγησαν τη χώρα στο κατώφλι της χρεοκοπίας. Όσο πλησίαζαν οι εκλογές, τόσο τα δανεικά όδευαν στην κατανάλωση και σε όσους πίεζαν. Στη συνέχεια, αναλάμβανε ο επόμενος να εξηγήσει, αρχικά, ότι παρέλαβε και αυτός «καμένη γη», να πάρει κάποια αποσπασματικά μέτρα, να συγκρουστεί για λίγο με τα συνδικάτα και τους απεργούς, μέχρι να πλησιάσει η επόμενη εκλογική αναμέτρηση και να ακολουθήσει τη «συνταγή» του προκατόχου, σε μια προσπάθεια αύξησης των πιθανοτήτων επανεκλογής. Για να διαπιστώσουμε στο τέλος τραυματικά, ότι κεκτημένα απλώς δεν υφίστανται σε χρεοκοπημένες χώρες.
Τα ίδια ισχύουν και στις διεθνείς σχέσεις, όπου η συνέπεια και η συνέχεια ανταμείβονται, ενώ η φυγομαχία, ο ωχαδερφισμός και οι «παντογνώστες» πολιτικοί που ενίοτε «ευνουχίζουν» το διπλωματικό σώμα (αντί να αποτελεί άξονα απόδειξης της συνέπειας και της συνέχειας του κράτους, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων) και περιθωριοποιούν τους «απείθαρχους», αποτελούν συνταγή καταστροφής. Και δυστυχώς, οι Έλληνες που επαίρονται για την πολιτιστική τους κληρονομιά, περιφρονούν τον Θουκυδίδη, ο οποίος είπε κάτι εξαιρετικά απλό, το οποίο φαίνεται πως εξακολουθεί να ισχύει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Περιφραστικά, προσαρμοσμένα και εκλαϊκευμένα: Ο ισχυρός απολαμβάνει όσα του επιτρέπει η ισχύς του και ο αδύναμος υφίσταται όσα επιβάλλει η αδυναμία του…
http://www.onalert.gr/
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ISDA)
Το ερώτημα εάν η παρούσα κρίση στη Συρία είναι προς το συμφέρον της ελληνικής πλευράς δεν μπορεί να απαντηθεί με βεβαιότητα. Αν και αυτό που μπορεί να γίνει είναι η καταγραφή συγκεκριμένων συμπεριφορών από την πλευρά του καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Άσαντ, οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως φιλικές ή μη φιλικές απέναντι στην Ελλάδα, ο κομβικός ρόλος της Συρίας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και οι δυνητικές επιπλοκές από ενδεχόμενη κατάρρευση του καθεστώτος, καθιστούν μια κατηγορηματική απάντηση ιδιαιτέρως παρακινδυνευμένη.
Τα δεδομένα του προβλήματος στον τομέα που φορούν πράξεις του καθεστώτος Άσαντ που έχουν αντίκτυπο στα ελληνικά εθνικά συμφέροντα έχουν ως εξής:
Μετά την υπόθεση Οτζαλάν, τον στρατιωτικό εκβιασμό της Τουρκίας απέναντι στη Συρία, την εκδίωξη του Κούρδου ηγέτη το 1999 από τη Δαμασκό της Συρίας όπου διέμενε, η οποία κατέληξε στη σύλληψή του από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες (με τη συνδρομή δυτικών μυστικών υπηρεσιών), τη δίκη και καταδίκη του, οι σχέσεις Τουρκίας-Συρίας σταδιακά πήραν μια τελείως διαφορετική τροπή. Πλέον μπορεί να θεωρηθεί ότι οι σχέσεις των δυο χωρών ανάγονται στο στρατηγικό επίπεδο, με τη διμερή συνεργασία διαρκώς να εμβαθύνεται σε όλους τους τομείς.
Αυτή η προσέγγιση, από μόνη της, συνιστά αρνητική εξέλιξη για την ελληνική εξωτερική πολιτική, αφού το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Άσαντ, πλέον, έχει επενδύσει στις σχέσεις με την Άγκυρα με ότι αυτό σημαίνει για τις σχέσεις Αθήνας-Δαμασκού. Ένα βασικό πρόβλημα που έχει ανακύψει είναι η πίεση της Τουρκίας στη Συρία κατά τρόπον που να εξυπηρετείται το τουρκικό εθνικό συμφέρον, με τα παρακάτω αποτελέσματα:
Συρία και Τουρκία συμφώνησαν για την ακτοπλοϊκή σύνδεση της πρώτης με τα κατεχόμενα στην Κύπρο, μια εντελώς αδιανόητη εξέλιξη επί καθεστώτος Χάφεζ Αλ Άσαντ, ιστορικού ηγέτη της Συρίας, πατέρα του Μπασάρ, ο οποίος βέβαια θεωρούσε την Τουρκία ως αντίπαλο, δεδομένης της εδαφικής διαφοράς των δυο πλευρών για την περιοχή του Χατάι (Αλεξανδρέττα). Η περσινή επίσκεψη του Μπασάρ Αλ Άσαντ στην Κυπριακή Δημοκρατία, μάλλον έφερε πενιχρά αποτελέσματα, κάτι αναμενόμενο, δεδομένων των συμφερόντων και της αλλαγής προσανατολισμού της Δαμασκού.
Το συριακό καθεστώς προχώρησε στην αναγνώριση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) με το συνταγματικό της όνομα («Δημοκρατία της Μακεδονίας»), καθιστάμενη 129η χώρα που το πράττει, σε μια ακόμη μη φιλική ενέργεια απέναντι στην Ελλάδα.
Ωστόσο, θα πρέπει να συνυπολογιστεί το κοινό πρόβλημα Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ και Ιράν, που συνιστούν οι κουρδικοί πληθυσμοί στις χώρες αυτές και μάλιστα σε γεωγραφική συνέχεια, με αποτέλεσμα η προοπτική ανεξαρτητοποίησής τους να σηματοδοτεί την ίδρυση κουρδικού κράτους. Η κοινή αυτή απειλή αποτελεί έναν από τους βασικότερους παράγοντες που οδηγεί σε προσέγγιση, τακτικής έστω φύσεως, την Τουρκία με τη Συρία, ενώ προσφάτως καταγράφηκαν στρατιωτικές ενέργειες της Τεχεράνης στις δικές της κουρδικές περιοχές, ακόμα και σε αυτές του Ιράκ. Η αναστάτωση που επικρατεί στις κουρδικές περιοχές της Συρίας προκαλούν φόβο στην Άγκυρα ενδεχόμενης διάχυσής τους και σε τουρκικό έδαφος.
Κατά συνέπεια, υπολογίζοντας μόνο τους ως άνω αναφερθέντες παράγοντες (καθότι το υπό εξέταση πρόβλημα έχει πολλές ακόμη παραμέτρους, οι οποίες αφορούν γενικότερα στη σταθερότητα της Μέσης Ανατολής και την αυξομείωση της πιθανότητας στρατιωτικών συγκρούσεων οι οποίες θα επηρεάσουν τα συμφέροντα της Ελλάδας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο), η ελληνική πλευρά για να καταλήξει σε ασφαλές συμπέρασμα του τι συμφέρει και τι όχι τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα, θα πρέπει να διαθέτει ξεκάθαρη άποψη περί του τι συνεπάγεται γι’ αυτά ενδεχόμενη ίδρυση κουρδικού κράτους.
Εάν πρόκειται η Τουρκία να προσανατολιστεί στα ανατολικά και να επικρατήσει ηρεμία στο δυτικό της μέτωπο με την Ελλάδα, τότε θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η αναταραχή στην περιοχή σε τακτικό επίπεδο μας εξυπηρετεί, έστω σε τακτικό επίπεδο, καθώς «αγοράζουμε» χρόνο αποκατάστασης των όποιων προβλημάτων στη στρατιωτική ισορροπία στο Αιγαίο.
Η ελληνική στάση βέβαια δε παραπέμπει σε κράτος το οποίο αναζητά χρόνο για τη στρατιωτική του ενίσχυση σε μεταγενέστερο χρόνο όταν και αν η οικονομική κατάσταση το επιτρέψει. Μάλλον, η Αθήνα δείχνει διατεθειμένη να βυθιστεί περισσότερο στον «ύπνο» πείθοντας εαυτόν ότι όλα βαίνουν καλώς και ξεχνώντας ότι οι προθέσεις αλλάζουν σε μια στιγμή, ενώ οι στρατιωτικές δυνατότητες απαιτούν χρόνο, χρήμα, μέσα και εκπαίδευση.
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι παραπλανητική στοχοποίηση των αμυντικών δαπανών ως αίτιο του οικονομικού αδιεξόδου της χώρας, με στόχο την απόκρυψη ή υποβάθμιση άλλων θυλάκων της δημόσιας διοίκησης όπου η κακοδιαχείριση, η σπατάλη και η διαφθορά βασίλευαν, θα συνεχίσει να υφίσταται, μέχρις ότου η χώρα αντιμετωπίσει «νέα Ίμια» κάποιας μορφής, τεθεί προ νέων τετελεσμένων, και αποφασίσει εκ των υστέρων τη στρατιωτική της ενίσχυση, αφού έχει προηγηθεί η μετατροπή της στρατιωτικής ηγεσία σε εξιλαστήριο θύμα. Εάν δε, κληθεί να υπερασπίσει στρατιωτικά τα συμφέροντά της, με ότι καλύτερο και πιο σύγχρονο οπλικό σύστημα διαθέτει, αυτό θα το πράξει στηριζόμενη σε όσα αποκτήθηκαν την εποχή η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή – και καλώς βρίσκεται – στο στόχαστρο της εισαγγελικής έρευνας.
Αυτά αναφέρθηκαν για να επιστρέψουμε στο κεντρικό ερώτημα της ανάλυσης, ώστε να προβούμε στον δέοντα σχολιασμό: Μια χώρα – επιτομή του παραλόγου, με χαρακτηριστικό έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας, οράματος και με ελλιπή συναίσθηση της διεθνούς πραγματικότητας, στο κατώφλι της χρεοκοπίας. Με «προσωποπαγή» ως συνήθως εξωτερική πολιτική, χωρίς θεσμούς παραγωγής και δημόσια συζήτηση του τι συνιστά και τι όχι εθνικό συμφέρον, μάλλον μετατρέπει σε χιούμορ τα συζήτηση περί του ποιες εξελίξεις συμφέρουν και ποιες όχι τη χώρα.
Τα πάντα στις διεθνείς σχέσεις έχουν σχετικό χαρακτήρα. Τίποτε δεν είναι απόλυτα καλό ή απόλυτα κακό. Οι χώρες, με άξονα την εξωτερική τους πολιτική, απλώς οφείλουν να εργάζονται ώστε να καθοδηγήσουν τις εξελίξεις κατά τρόπον συμβατό με τα εθνικά τους συμφέροντα. Αυτή είναι μια εργώδης και διαρκής προσπάθεια και σίγουρα δεν χαρακτηρίζει κράτη των οποίων η εξωτερική πολιτική απλώς περιορίζεται στο να αντιδρά σε εξωτερικά ερεθίσματα, σε μια προσπάθεια να αποτραπούν συνήθως τα χειρότερα. Κράτη τα οποία συνηθίζουν να «κουκουλώνουν» το όποιο πρόβλημα, προσποιούμενα ότι δε συμβαίνει τίποτα, αρκεί η «καυτή πατάτα» να βρίσκεται στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης, όταν ένα πρόβλημα μετεξελιχθεί σε κρίση.
Είναι πλέον στο χέρι του καθενός να σκεφτεί σε ποια κατηγορία χωρών κατατάσσει την Ελλάδα. Αν και όσα περιγράφηκαν παραπάνω, ως μεθοδολογία σκέψης και πράξης, θυμίζουν υπερβολικά όσα οδήγησαν τη χώρα στο κατώφλι της χρεοκοπίας. Όσο πλησίαζαν οι εκλογές, τόσο τα δανεικά όδευαν στην κατανάλωση και σε όσους πίεζαν. Στη συνέχεια, αναλάμβανε ο επόμενος να εξηγήσει, αρχικά, ότι παρέλαβε και αυτός «καμένη γη», να πάρει κάποια αποσπασματικά μέτρα, να συγκρουστεί για λίγο με τα συνδικάτα και τους απεργούς, μέχρι να πλησιάσει η επόμενη εκλογική αναμέτρηση και να ακολουθήσει τη «συνταγή» του προκατόχου, σε μια προσπάθεια αύξησης των πιθανοτήτων επανεκλογής. Για να διαπιστώσουμε στο τέλος τραυματικά, ότι κεκτημένα απλώς δεν υφίστανται σε χρεοκοπημένες χώρες.
Τα ίδια ισχύουν και στις διεθνείς σχέσεις, όπου η συνέπεια και η συνέχεια ανταμείβονται, ενώ η φυγομαχία, ο ωχαδερφισμός και οι «παντογνώστες» πολιτικοί που ενίοτε «ευνουχίζουν» το διπλωματικό σώμα (αντί να αποτελεί άξονα απόδειξης της συνέπειας και της συνέχειας του κράτους, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων) και περιθωριοποιούν τους «απείθαρχους», αποτελούν συνταγή καταστροφής. Και δυστυχώς, οι Έλληνες που επαίρονται για την πολιτιστική τους κληρονομιά, περιφρονούν τον Θουκυδίδη, ο οποίος είπε κάτι εξαιρετικά απλό, το οποίο φαίνεται πως εξακολουθεί να ισχύει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Περιφραστικά, προσαρμοσμένα και εκλαϊκευμένα: Ο ισχυρός απολαμβάνει όσα του επιτρέπει η ισχύς του και ο αδύναμος υφίσταται όσα επιβάλλει η αδυναμία του…
http://www.onalert.gr/
Σενάρια αναδιάρθρωσης χρέους
Του Neil Unmack
Η Ελλάδα χρειάζεται να αντλήσει 27 δις ευρώ από τις χρηματαγορές το 2012, αλλά με το χρέος της να φτάνει στο 153% του ΑΕΠ μάλλον θα δυσκολευτεί να το καταφέρει. Οι φορολογούμενοι πολίτες της ΕΕ ίσως αντισταθούν σε μία ακόμα διάσωση ή να απαιτήσουν συμμετοχή και των ιδιωτών ομολογιούχων σε αυτή. Οι πολιτικοί στην ευρωζώνη δεν έχουν και πολλές επιλογές.
Σενάριο 1: Εμμονή στο μνημόνιο
Η Ελλάδα εμμένει στο πρόγραμμα λιτότητας και το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δις ευρώ κινείται εντός στόχου. Η ανάπτυξη εξελίσσεται σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ και η οικονομία της ευρωζώνης στο σύνολό της πάει καλά. Η Ελλάδα καταφέρνει να αντλήσει τα 27 δις ευρώ που χρειάζεται από τις αγορές, αυξάνοντας ενδεχομένως το ποσοστό του βραχυπρόθεσμου χρέους της. Εάν δεν το καταφέρει από μόνη της, η ευρωζώνη και το ΔΝΤ χορηγούν στην Ελλάδα και νέα κεφάλαια για να καλύψουν τη διαφορά, θεωρώντας ότι το χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμο. Στην ανάγκη μπορεί να αγοράσει ελληνικά ομόλογα και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Με τη στρατηγική της πιστής τήρησης της σημερινής πολιτικής, η Ελλάδα αποφεύγει τις επιπτώσεις μιας αναδιάρθρωσης και δίνει στις ευρωπαϊκές τράπεζες χρόνο να σχηματίσουν κεφάλαια για να καλύψουν την έκθεσή τους απέναντι στο χρέος της. Ταυτόχρονα, όμως, φορτώνει με περισσότερο ρίσκο τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης και το ΔΝΤ και καθιστά οδυνηρότερη και πιο επιζήμια ενδεχόμενη αναδιάρθρωση στο μέλλον. Όσο περνάει ο χρόνος μειώνεται το στοκ ιδιωτικού χρέους που θα απορροφούσε τις ζημίες μιας αναδιάρθρωσης -- το ένα τρίτο του ελληνικού χρέους λήγει το 2013.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: μηδενική
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 10%
Σενάριο 2: "Εθελοντική" μετακύλιση χρέους
Η Ελλάδα κινείται σε γενικές γραμμές εντός των στόχων του μνημονίου, αλλά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κινείται με αργούς ρυθμούς. Παρόλ' αυτά, η τρόικα επιμένει ότι το χρέος είναι βιώσιμο και ότι δεν χρειάζεται αναδιάρθρωση. Η Ελλάδα αποτυγχάνει όμως να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές ομολόγων σε λογικές τιμές και οι φορολογούμενοι στις χώρες της ΕΕ αντιστέκονται ολοένα και περισσότερο σε διασώσεις.
Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης πιέζουν τις τράπεζές τους να μετακυλίσουν όσα ελληνικά χρέη λήγουν το 2012, ενδεχομένως με τη σιωπηρή διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να γίνει αναδιάρθρωση πριν λήξει το νέο χρέος που έχουν αναλάβει. Η ΕΚΤ συνεχίζει να διοχετεύει κεφάλαια προς τις ελληνικές τράπεζες.
Μια και δεν έχει γίνει αναδιάρθρωση, οι τράπεζες (ειδικά οι ελληνικές που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους πάνω από 50 δις σε ομόλογα ελληνικού δημοσίου) δεν χρειάζεται να αποτιμήσουν τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν με βάση τις χαμηλότερες αξίες της αγοράς.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: προσωρινή. Η Ελλάδα αγοράζει χρόνο, αλλά συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα υπέρογκο χρέος σε επίπεδα άνω του 159% του ΑΕΠ στο τέλτος του 2012, σύμφωνα με το βασικό σενάριο του ΔΝΤ.
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 30%
Σενάριο 3: Aναδιάρθρωση 'λάιτ'
Το πρόγραμμα λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων προσκρούει σε ολοένα και μεγαλύτερες αντιδράσεις και επικρατεί αναβρασμός στην κοινωνία. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για πρωτογενή πλεονάσματα το 2012 φαίνονται υπεραισιόδοξες. Οι αγορές ομολόγων αρνούνται να χρηματοδοτήσουν την Ελλάδα, εκτός από έντοκα γραμμάτια τρίμηνης ή χαμηλότερης διάρκειας. Αυξάνονται οι πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας για αναπροσαρμογή των πληρωμών προς τους δανειστές. Μια αναδιάρθρωση στο σύνολο του ελληνικού χρέους πέφτει όμως ακόμα βαριά στους πολιτικούς της ευρωζώνης. Δεν θέλουν να κλονίσουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ούτε και να πανικοβάλλουν τις αγορές, επιβάλλοντάς τους μια σκληρή, αναγκαστική αναδιάρθρωση. Παρόλ' αυτά, μια κάποια περικοπή του χρέους θα κατεύναζε την ελληνική κοινή γνώμη και θα προετοίμαζε και ψυχολογικά τους φορολογούμενους στις άλλες χώρες της ευρωζώνης να αποδεχθούν ευκολότερα την παροχή και νέων κεφαλαίων προς την Ελλάδα από το προσωρινό ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, το EFSF.
Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης συμφωνούν να επιμηκύνουν για άλλη μια φορά τη διάρκεια των δανείων διάσωσης που έχει ήδη αντλήσει η Ελλάδα (που θα ανέλθουν σχεδόν στα 60 δις ευρώ έως τα τέλη του 2011), μειώνοντας παράλληλα το επιτόκιό τους.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: σημαντική, αλλά ίσως όχι και επαρκής για να διασφαλιστεί η φερεγγυότητα της Ελλάδας στα μάτια των αγορών. Μια εθελοντική ανταλλαγή στις τρέχουσες τιμές αγοράς συνεπάγεται περικοπή χρέους ('haircut') της τάξης του 30% στην ονομαστική αξία του ελληνικού χρέους. Η Ελλάδα χρειάζεται όμως μάλλον περικοπή της τάξης του 50%. Μερικοί επενδυτές ίσως να μην συμμετάσχουν και οι ελληνικές τράπεζες ίσως θα πρέπει να εξαιρεθούν.
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 50%
Σενάριο 4: Σκληρή αναδιάρθρωση
Η δημοσιονομική προσαρμογή εκτροχιάζεται και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων βαλτώνει. Οι φορολογούμενοι σε Ελλάδα και ευρωζώνη επαναστατούν. Η ελληνική κυβέρνηση πέφτει. Οι τιμές των ελληνικών ομολόγων καταρρέουν και το χρέος της χώρας δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί βιώσιμο, ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες παραδοχές και οικονομικές προβλέψεις. Η ευρωζώνη αναγκάζεται να προβεί σε πλήρη αναδιάρθρωση του χρέους για να καθησυχάσει τους πολίτες της και να το καταστήσει βιώσιμο.
Αυτό σημαίνει περικοπή χρέους κατά τουλάχιστον 50% για τους ιδιώτες ομολογιούχους. Παρέχονται και νέα δάνεια διάσωσης με χαμηλότερο επιτόκιο. Στην αναδιάρθρωση συμμετάσχουν και οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, οι ιδιώτες ομολογιούχοι. Στην ανάγκη, αυτό μπορεί να γίνει μέσω νομοθετικής ρύθμισης που θα επιβάλει σε μειοψηφία των επενδυτών να αποδεχτεί αλλαγές στους όρους αποπληρωμής στις οποίες θα συναινεί η πλειοψηφία. Το EFSF παρέχει κεφάλαια στην ελληνική κυβέρνηση για να μπορέσουν να απορροφήσουν τις ζημίες τους οι τράπεζες της χώρας. Παράλληλα, η ΕΚΤ αυξάνει τις αγορές πορτογαλικών και ιρλανδικών ομολόγων για να αποτρέψει μετάδοση της κρίσης και να στείλει μήνυμα στις αγορές ότι το πρόβλημα σταματάει εδώ.
Παρά τις προσπάθειες που καταβάλει όμως η ευρωζώνη για να περιοριστεί η έκταση της κρίσης, το σενάριο 4 εξακολουθεί να κρύβει κινδύνους. Οι τιμές των ιρλανδικών και πορτογαλικών ομολόγων μπορεί να καταρρεύσουν και να αποσταθεροποιηθεί και πάλι η Ισπανία. Υπάρχει η απειλή της φυγής κεφαλαίων, καθώς σε μία νομισματική ένωση είναι δύσκολο να επιβληθούν έλεγχοι στη ροή κεφαλαίων. Η ευρωζώνη θα επιλέξει το σενάριο 4 μόνο αν δεν έχει άλλη επιλογή και μόνο εάν η κατάσταση σε Ιρλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία είναι εμφανώς καλύτερη από αυτήν στην Ελλάδα.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: υψηλή
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 10%
Source : REUTERS BREAKING VIEWS
Η Ελλάδα χρειάζεται να αντλήσει 27 δις ευρώ από τις χρηματαγορές το 2012, αλλά με το χρέος της να φτάνει στο 153% του ΑΕΠ μάλλον θα δυσκολευτεί να το καταφέρει. Οι φορολογούμενοι πολίτες της ΕΕ ίσως αντισταθούν σε μία ακόμα διάσωση ή να απαιτήσουν συμμετοχή και των ιδιωτών ομολογιούχων σε αυτή. Οι πολιτικοί στην ευρωζώνη δεν έχουν και πολλές επιλογές.
Σενάριο 1: Εμμονή στο μνημόνιο
Η Ελλάδα εμμένει στο πρόγραμμα λιτότητας και το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δις ευρώ κινείται εντός στόχου. Η ανάπτυξη εξελίσσεται σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ και η οικονομία της ευρωζώνης στο σύνολό της πάει καλά. Η Ελλάδα καταφέρνει να αντλήσει τα 27 δις ευρώ που χρειάζεται από τις αγορές, αυξάνοντας ενδεχομένως το ποσοστό του βραχυπρόθεσμου χρέους της. Εάν δεν το καταφέρει από μόνη της, η ευρωζώνη και το ΔΝΤ χορηγούν στην Ελλάδα και νέα κεφάλαια για να καλύψουν τη διαφορά, θεωρώντας ότι το χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμο. Στην ανάγκη μπορεί να αγοράσει ελληνικά ομόλογα και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Με τη στρατηγική της πιστής τήρησης της σημερινής πολιτικής, η Ελλάδα αποφεύγει τις επιπτώσεις μιας αναδιάρθρωσης και δίνει στις ευρωπαϊκές τράπεζες χρόνο να σχηματίσουν κεφάλαια για να καλύψουν την έκθεσή τους απέναντι στο χρέος της. Ταυτόχρονα, όμως, φορτώνει με περισσότερο ρίσκο τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης και το ΔΝΤ και καθιστά οδυνηρότερη και πιο επιζήμια ενδεχόμενη αναδιάρθρωση στο μέλλον. Όσο περνάει ο χρόνος μειώνεται το στοκ ιδιωτικού χρέους που θα απορροφούσε τις ζημίες μιας αναδιάρθρωσης -- το ένα τρίτο του ελληνικού χρέους λήγει το 2013.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: μηδενική
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 10%
Σενάριο 2: "Εθελοντική" μετακύλιση χρέους
Η Ελλάδα κινείται σε γενικές γραμμές εντός των στόχων του μνημονίου, αλλά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κινείται με αργούς ρυθμούς. Παρόλ' αυτά, η τρόικα επιμένει ότι το χρέος είναι βιώσιμο και ότι δεν χρειάζεται αναδιάρθρωση. Η Ελλάδα αποτυγχάνει όμως να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές ομολόγων σε λογικές τιμές και οι φορολογούμενοι στις χώρες της ΕΕ αντιστέκονται ολοένα και περισσότερο σε διασώσεις.
Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης πιέζουν τις τράπεζές τους να μετακυλίσουν όσα ελληνικά χρέη λήγουν το 2012, ενδεχομένως με τη σιωπηρή διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να γίνει αναδιάρθρωση πριν λήξει το νέο χρέος που έχουν αναλάβει. Η ΕΚΤ συνεχίζει να διοχετεύει κεφάλαια προς τις ελληνικές τράπεζες.
Μια και δεν έχει γίνει αναδιάρθρωση, οι τράπεζες (ειδικά οι ελληνικές που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους πάνω από 50 δις σε ομόλογα ελληνικού δημοσίου) δεν χρειάζεται να αποτιμήσουν τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν με βάση τις χαμηλότερες αξίες της αγοράς.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: προσωρινή. Η Ελλάδα αγοράζει χρόνο, αλλά συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα υπέρογκο χρέος σε επίπεδα άνω του 159% του ΑΕΠ στο τέλτος του 2012, σύμφωνα με το βασικό σενάριο του ΔΝΤ.
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 30%
Σενάριο 3: Aναδιάρθρωση 'λάιτ'
Το πρόγραμμα λιτότητας και ιδιωτικοποιήσεων προσκρούει σε ολοένα και μεγαλύτερες αντιδράσεις και επικρατεί αναβρασμός στην κοινωνία. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ για πρωτογενή πλεονάσματα το 2012 φαίνονται υπεραισιόδοξες. Οι αγορές ομολόγων αρνούνται να χρηματοδοτήσουν την Ελλάδα, εκτός από έντοκα γραμμάτια τρίμηνης ή χαμηλότερης διάρκειας. Αυξάνονται οι πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας για αναπροσαρμογή των πληρωμών προς τους δανειστές. Μια αναδιάρθρωση στο σύνολο του ελληνικού χρέους πέφτει όμως ακόμα βαριά στους πολιτικούς της ευρωζώνης. Δεν θέλουν να κλονίσουν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ούτε και να πανικοβάλλουν τις αγορές, επιβάλλοντάς τους μια σκληρή, αναγκαστική αναδιάρθρωση. Παρόλ' αυτά, μια κάποια περικοπή του χρέους θα κατεύναζε την ελληνική κοινή γνώμη και θα προετοίμαζε και ψυχολογικά τους φορολογούμενους στις άλλες χώρες της ευρωζώνης να αποδεχθούν ευκολότερα την παροχή και νέων κεφαλαίων προς την Ελλάδα από το προσωρινό ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, το EFSF.
Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης συμφωνούν να επιμηκύνουν για άλλη μια φορά τη διάρκεια των δανείων διάσωσης που έχει ήδη αντλήσει η Ελλάδα (που θα ανέλθουν σχεδόν στα 60 δις ευρώ έως τα τέλη του 2011), μειώνοντας παράλληλα το επιτόκιό τους.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: σημαντική, αλλά ίσως όχι και επαρκής για να διασφαλιστεί η φερεγγυότητα της Ελλάδας στα μάτια των αγορών. Μια εθελοντική ανταλλαγή στις τρέχουσες τιμές αγοράς συνεπάγεται περικοπή χρέους ('haircut') της τάξης του 30% στην ονομαστική αξία του ελληνικού χρέους. Η Ελλάδα χρειάζεται όμως μάλλον περικοπή της τάξης του 50%. Μερικοί επενδυτές ίσως να μην συμμετάσχουν και οι ελληνικές τράπεζες ίσως θα πρέπει να εξαιρεθούν.
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 50%
Σενάριο 4: Σκληρή αναδιάρθρωση
Η δημοσιονομική προσαρμογή εκτροχιάζεται και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων βαλτώνει. Οι φορολογούμενοι σε Ελλάδα και ευρωζώνη επαναστατούν. Η ελληνική κυβέρνηση πέφτει. Οι τιμές των ελληνικών ομολόγων καταρρέουν και το χρέος της χώρας δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί βιώσιμο, ακόμα και με τις πιο αισιόδοξες παραδοχές και οικονομικές προβλέψεις. Η ευρωζώνη αναγκάζεται να προβεί σε πλήρη αναδιάρθρωση του χρέους για να καθησυχάσει τους πολίτες της και να το καταστήσει βιώσιμο.
Αυτό σημαίνει περικοπή χρέους κατά τουλάχιστον 50% για τους ιδιώτες ομολογιούχους. Παρέχονται και νέα δάνεια διάσωσης με χαμηλότερο επιτόκιο. Στην αναδιάρθρωση συμμετάσχουν και οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, οι ιδιώτες ομολογιούχοι. Στην ανάγκη, αυτό μπορεί να γίνει μέσω νομοθετικής ρύθμισης που θα επιβάλει σε μειοψηφία των επενδυτών να αποδεχτεί αλλαγές στους όρους αποπληρωμής στις οποίες θα συναινεί η πλειοψηφία. Το EFSF παρέχει κεφάλαια στην ελληνική κυβέρνηση για να μπορέσουν να απορροφήσουν τις ζημίες τους οι τράπεζες της χώρας. Παράλληλα, η ΕΚΤ αυξάνει τις αγορές πορτογαλικών και ιρλανδικών ομολόγων για να αποτρέψει μετάδοση της κρίσης και να στείλει μήνυμα στις αγορές ότι το πρόβλημα σταματάει εδώ.
Παρά τις προσπάθειες που καταβάλει όμως η ευρωζώνη για να περιοριστεί η έκταση της κρίσης, το σενάριο 4 εξακολουθεί να κρύβει κινδύνους. Οι τιμές των ιρλανδικών και πορτογαλικών ομολόγων μπορεί να καταρρεύσουν και να αποσταθεροποιηθεί και πάλι η Ισπανία. Υπάρχει η απειλή της φυγής κεφαλαίων, καθώς σε μία νομισματική ένωση είναι δύσκολο να επιβληθούν έλεγχοι στη ροή κεφαλαίων. Η ευρωζώνη θα επιλέξει το σενάριο 4 μόνο αν δεν έχει άλλη επιλογή και μόνο εάν η κατάσταση σε Ιρλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία είναι εμφανώς καλύτερη από αυτήν στην Ελλάδα.
Επίδραση στη βιωσιμότητα του χρέους: υψηλή
Πιθανότητα σε χρονικό ορίζοντα 12 μηνών: 10%
Source : REUTERS BREAKING VIEWS
Δευτέρα 25 Απριλίου 2011
Syria: If Assad Falls
GWYNNE DYER
It’s safe to say that we will never see an alliance between Israel and al-Qaeda. Yet Syria's government-controlled media hint that this evil alliance exists as they grasp at any explanation, however implausible, that might discredit the anti-government protests that have shaken the Baath Party’s half-century grip on power.
The regime’s security forces have killed more than 200 Syrians since the protests began in mid-March, but government spokesmen insist that they were shot by “armed elements” who also attacked the police and the army. These armed elements are allegedly in the pay of the Israelis or of al-Qaeda.
It’s ridiculous, and nobody believes it, but what else are the official media going to say? That the Syrian people, without distinction of ethnicity or creed, are moving toward a non-violent revolution aimed at overthrowing President Bashar al-Assad and the whole Baathist apparatus of power? They can't admit that, so they tell preposterous lies instead.
Assad’s response to the threat has followed the pattern of other Arab dictators who have already lost power: he makes concessions, but always too little and too late. On Thursday, for example, he finally declared that the 48-year-old “state of emergency,” which allowed the regime to arrest anybody and hold them without charge, has been lifted.
It wasn’t much of a concession, really, since the security forces still have immunity no matter what they do and the courts are under the regime’s thumb. But if Assad had announced it two weeks ago, it might have taken some of the steam out of the protest movement. Now it’s too late: On Friday the protesters came out of the mosques after prayers as usual, and the regime’s troops killed some of them as usual.
The Syrian regime seems even more unimaginative and inflexible than the regimes that have already gone under in Tunisia and Egypt, so it really could go down. It’s time to ask what the fall of Assad and the Syrian Baathists would mean for the whole region. The answer is: It could change everything.
Syria is the lynchpin in the alliance system that has defined the region’s politics since the late 1970s. That was when Egypt made peace with Israel, and the “Islamic” revolution overthrew the Shah in Iran. It was a complete reversal of the old order, for Egypt had previously led the Arab resistance to Israel’s conquest of the West Bank and the Gaza Strip, while Iran under the Shah had been America’s closest ally in the Middle East.
Egypt, in order to regain its own Israeli-occupied territory, effectively abandoned the Palestinians in the West Bank and the Gaza Strip and became a tacit ally of Israel. Jordan also made peace with Israel, and after Israel’s invasion of Lebanon in 1982 the south of that country remained under Israeli occupation for 20 years.
Of all Israel’s Arab neighbors, only Syria remained a serious military opponent. Maybe the Baathist regime there would also have made peace with Israel if it could have got its own occupied territory in the Golan Heights back, but Israel was never willing to make that concession. So Syria was alone and desperately needed allies – and the only potential ally in sight was the new Islamic regime in Iran.
It was unusual for any Arab country to make an alliance with Iran. It was doubly strange for Syria to do so, because the Baathist regime there has always been militantly secular. But international politics makes for strange bedfellows, so Syria got into bed with Iran.
When the Hezbollah guerilla resistance to Israeli occupation emerged in southern Lebanon, it also became a member of this peculiar Syria-Iran alliance. And when the Hamas movement emerged in the Gaza Strip, it also joined the club.
This ill-assorted group of countries and movements – Iran and Hezbollah run by Shia extremists, Hamas dominated by Sunni fanatics, and Syria a totally secular state – has provided the only real opposition to Israeli policy in the region for the past 30 years. Without Syria, it would fall apart, and both Hezbollah and Hamas would be gravely weakened.
That could easily happen if the Baathists lose control in Syria – and almost every other government in the region is deeply worried by the prospect of a democratic Syria.
Iran fears the loss of its main Arab ally and condemns the Syrian protesters even as it praises the revolutionaries in other Arab countries. The remaining dictatorships in the Arab world are appalled that the rot has spread to Syria: If this bastion of tyranny can go down, what hope is there for the rest of them?
And Israel doesn’t even know what to hope for. It loathes the Baathist regime in Syria and would love to see Hamas and Hezbollah weakened, but it fears that a democratic government in Syria would be an even more implacable enemy.
The same goes for the United States, so the Syrian protesters are entirely on their own. If the Baathists try to solve their problem by massacre, as they have done in the past, nobody will raise a finger to stop them. But the protesters could still win. Massacres don’t always have the desired effect.
Source : Hurriyet Daily News
It’s safe to say that we will never see an alliance between Israel and al-Qaeda. Yet Syria's government-controlled media hint that this evil alliance exists as they grasp at any explanation, however implausible, that might discredit the anti-government protests that have shaken the Baath Party’s half-century grip on power.
The regime’s security forces have killed more than 200 Syrians since the protests began in mid-March, but government spokesmen insist that they were shot by “armed elements” who also attacked the police and the army. These armed elements are allegedly in the pay of the Israelis or of al-Qaeda.
It’s ridiculous, and nobody believes it, but what else are the official media going to say? That the Syrian people, without distinction of ethnicity or creed, are moving toward a non-violent revolution aimed at overthrowing President Bashar al-Assad and the whole Baathist apparatus of power? They can't admit that, so they tell preposterous lies instead.
Assad’s response to the threat has followed the pattern of other Arab dictators who have already lost power: he makes concessions, but always too little and too late. On Thursday, for example, he finally declared that the 48-year-old “state of emergency,” which allowed the regime to arrest anybody and hold them without charge, has been lifted.
It wasn’t much of a concession, really, since the security forces still have immunity no matter what they do and the courts are under the regime’s thumb. But if Assad had announced it two weeks ago, it might have taken some of the steam out of the protest movement. Now it’s too late: On Friday the protesters came out of the mosques after prayers as usual, and the regime’s troops killed some of them as usual.
The Syrian regime seems even more unimaginative and inflexible than the regimes that have already gone under in Tunisia and Egypt, so it really could go down. It’s time to ask what the fall of Assad and the Syrian Baathists would mean for the whole region. The answer is: It could change everything.
Syria is the lynchpin in the alliance system that has defined the region’s politics since the late 1970s. That was when Egypt made peace with Israel, and the “Islamic” revolution overthrew the Shah in Iran. It was a complete reversal of the old order, for Egypt had previously led the Arab resistance to Israel’s conquest of the West Bank and the Gaza Strip, while Iran under the Shah had been America’s closest ally in the Middle East.
Egypt, in order to regain its own Israeli-occupied territory, effectively abandoned the Palestinians in the West Bank and the Gaza Strip and became a tacit ally of Israel. Jordan also made peace with Israel, and after Israel’s invasion of Lebanon in 1982 the south of that country remained under Israeli occupation for 20 years.
Of all Israel’s Arab neighbors, only Syria remained a serious military opponent. Maybe the Baathist regime there would also have made peace with Israel if it could have got its own occupied territory in the Golan Heights back, but Israel was never willing to make that concession. So Syria was alone and desperately needed allies – and the only potential ally in sight was the new Islamic regime in Iran.
It was unusual for any Arab country to make an alliance with Iran. It was doubly strange for Syria to do so, because the Baathist regime there has always been militantly secular. But international politics makes for strange bedfellows, so Syria got into bed with Iran.
When the Hezbollah guerilla resistance to Israeli occupation emerged in southern Lebanon, it also became a member of this peculiar Syria-Iran alliance. And when the Hamas movement emerged in the Gaza Strip, it also joined the club.
This ill-assorted group of countries and movements – Iran and Hezbollah run by Shia extremists, Hamas dominated by Sunni fanatics, and Syria a totally secular state – has provided the only real opposition to Israeli policy in the region for the past 30 years. Without Syria, it would fall apart, and both Hezbollah and Hamas would be gravely weakened.
That could easily happen if the Baathists lose control in Syria – and almost every other government in the region is deeply worried by the prospect of a democratic Syria.
Iran fears the loss of its main Arab ally and condemns the Syrian protesters even as it praises the revolutionaries in other Arab countries. The remaining dictatorships in the Arab world are appalled that the rot has spread to Syria: If this bastion of tyranny can go down, what hope is there for the rest of them?
And Israel doesn’t even know what to hope for. It loathes the Baathist regime in Syria and would love to see Hamas and Hezbollah weakened, but it fears that a democratic government in Syria would be an even more implacable enemy.
The same goes for the United States, so the Syrian protesters are entirely on their own. If the Baathists try to solve their problem by massacre, as they have done in the past, nobody will raise a finger to stop them. But the protesters could still win. Massacres don’t always have the desired effect.
Source : Hurriyet Daily News
Παρασκευή 22 Απριλίου 2011
Επτά συλλήψεις για το φόνο ισραηλινών εποίκων
Τη σύλληψη δύο νεαρών Παλαιστινίων για την δολοφονία ενός ζευγαριού εβραίων εποίκων και τριών από τα παιδιά τους, ηλικίας δέκα και τεσσάρων ετών και μόλις τριών μηνών, ανακοίνωσε η Ισραηλινή αστυνομία.
Οι δολοφονίες, που έγιναν τη νύχτα της 11ης Μαρτίου είχε σ υγκλονίσει την κοινή γνώμη του Ισραήλ. Οι δράστες σκότωσαν τα θύματά τους την ώρα που κοιμόντουσαν, στο σπίτι τους στον οικισμό Ιταμάρ της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης. Ακόμη δύο παιδιά της οικογένειας που βρίσκονταν στο σπίτι την ώρα του φονικού γλύτωσαν, ενώ σώθηκε και η μεγάλη κόρη του ζευγαριού, που είχε βγει έξω.
Το έγκλημα είχε καταδικάσει και η Παλαιστινιακή Αρχή.
Σύμφωνα με την αστυνομία, ύποπτοι είναι ο 19χρονος Αμζάντ Αουάντ και ο 18χρονος Χακίμ Αουάν, ενώ ακόμη πέντε μέλη της οικογένειας Αουάντ συνελήφθησαν ως ύποπτοι για συνέργεια.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ισραηλινής αστυνομίας η οικογένεια είχε διασυνδέσεις με την οργάνωση "Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης" (PFLP).
Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε ότι οι δύο νεαροί ομολόγησαν την πράξη τους.
Οι δολοφονίες, που έγιναν τη νύχτα της 11ης Μαρτίου είχε σ υγκλονίσει την κοινή γνώμη του Ισραήλ. Οι δράστες σκότωσαν τα θύματά τους την ώρα που κοιμόντουσαν, στο σπίτι τους στον οικισμό Ιταμάρ της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης. Ακόμη δύο παιδιά της οικογένειας που βρίσκονταν στο σπίτι την ώρα του φονικού γλύτωσαν, ενώ σώθηκε και η μεγάλη κόρη του ζευγαριού, που είχε βγει έξω.
Το έγκλημα είχε καταδικάσει και η Παλαιστινιακή Αρχή.
Σύμφωνα με την αστυνομία, ύποπτοι είναι ο 19χρονος Αμζάντ Αουάντ και ο 18χρονος Χακίμ Αουάν, ενώ ακόμη πέντε μέλη της οικογένειας Αουάντ συνελήφθησαν ως ύποπτοι για συνέργεια.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ισραηλινής αστυνομίας η οικογένεια είχε διασυνδέσεις με την οργάνωση "Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης" (PFLP).
Το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε ότι οι δύο νεαροί ομολόγησαν την πράξη τους.
Πέμπτη 21 Απριλίου 2011
Προσδοκώντας την Ανάσταση
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Konstantakopoulos.blogspot.com
‘Ένα πείραμα ευρωπαϊκής και παγκόσμιας σημασίας διεξάγεται στην Ελλάδα. Στο έδαφος μιας βαθειάς και αναμφισβήτητης κρίσης όλων των ελληνικών δομών που σοβούσε επί δεκαετίες, η χώρα δέχθηκε μια επίθεση του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου και της Γερμανίας, που επιχειρούν να λύσουν εδώ πολύ γενικότερα προβλήματα, πρώτα και κύρια την παγκόσμια και ευρωπαϊκή κρίση χρέους.
Η μεθοδολογία του πολέμου κατά της Ελλάδας είναι άγνωστη παρ’ ημίν, έχει όμως εφαρμοσθεί πλειστάκις σε χώρες του τρίτου κόσμου και υπάρχει σχετικά μια πλούσια βιβλιογραφία, όπως το εξαίρετο βιβλίο της Ναόμι Κλάιν «Το δόγμα του σοκ», από τις εκδόσεις Λιβάνη.
Η ελληνική ηγεσία άργησε να αντιληφθεί τι συνέβαινε, δεν οργάνωσε την άμυνα της χώρας, δεν τόλμησε να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις όπως η Κίνα και τελικώς παρέδωσε τη χώρα, δεμένη χεροπόδαρα με το μνημόνιο, στους δανειστές της. Προσπαθεί έκτοτε να παρουσιάσει την καταστροφή ως σωτηρία. Παντελώς απροετοίμαστος για όσα συμβαίνουν, ο ελληνικός λαός τελεί σε κατάσταση μαζικού τρόμου και κατάθλιψης. Οι αντιδράσεις του παραμένουν προς το παρόν σχετικά περιορισμένες.
Πόσα από όσα συνέβησαν και συμβαίνουν έτυχαν και πόσα σχεδιάστηκαν και από ποιόν; Το βέβαιο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ και ο Πρωθυπουργός δεν διέθεταν κανενός είδους μηχανισμό παραγωγής εθνικού σχεδίου και πολιτικής. Αντίθετα, ο Πρωθυπουργός έχει μια σωρεία ξένων συμβούλων για κάθε ζήτημα, συμβούλων που κυρίως απηχούν μια ορισμένη πλευρά του αμερικανικού κατεστημένου. Οι σύμβουλοι υπερτερούν απολύτως αυτών που συμβουλεύουν γιατί διαθέτουν πολύ καλύτερη εικόνα της συνολικής κατάστασης και ξέρουν τι θέλουν.
Το κείμενο που δημοσιεύουμε στη συνέχεια γράφτηκε πριν από τις δημοτικές εκλογές, αποφασίσαμε όμως να μην το αλλάξουμε, γιατί πιστεύουμε ότι τα όσα συνέβησαν έκτοτε δίνουν μια πρώτη ευκαιρία απόρριψης ή επιβεβαίωσης της ανάλυσης. Στηρίζεται στην αναπόδεικτη, αλλά πολύ πιθανή υπόθεση εργασίας ότι η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης στηρίζεται κυρίως, όπως και πολλοί άλλοι τομείς, στις κατευθυντήριες γραμμές της «Διεθνούς των Συμβούλων»
ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΚΑΝΑΛΙΚΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ
Η τηλεόραση στο γραφείο μου είναι χαλασμένη εδώ και μήνες. Παρακολουθώ την επικαιρότητα κυρίως από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες και το internet. Νομίζω ότι από τότε που έπαψα να παρακολουθώ τηλεόραση, άρχισα να ξεπερνάω το αίσθημα κατάθλιψης που μου προκαλούσαν όσα συνέβαιναν στη χώρα μου, το μείγμα επικίνδυνης καταστροφής που μας απειλεί, αδυναμίας να την αποτρέψουμε και κάποιας ενοχής. Δεν έπαψα να στενοχωριέμαι για όσα συμβαίνουν, αλλά το μυαλό μου, χωρίς τηλεόραση, έγινε πιο ψυχρό στην αναλυτική του λειτουργία και η βούλησή μου πιο πραγματιστική.
Για κάποιο λόγο κάθησα σπίτι τις τελευταίες μέρες. Είδα όλη σχεδόν τη δίωρη συνέντευξη του Πρωθυπουργού. Μου χάλασε τη διάθεση, κάτι που, παραδόξως, δεν μου συνέβη με τον Μητσοτάκη που ακολούθησε. Με τον Παπανδρέου ένοιωσα αναγούλα, μια σχεδόν σωματική δυσφορία, με τον Μητσοτάκη οργιζόμουν κάπως, αλλά στο τέλος ήταν σαν παληά ελληνική ταινία. Ηξερα τι θα πει, προέβλεπα την οργή μου και χαμογελούσα απλώς γιατί δεν καταλάβαινε ότι έκανε μάλλον ζημιά, παρά καλό στον Παπανδρέου υποστηρίζοντάς τον.
Οι εγχώριοι προπαγανδιστές του νεοφιλελευθερισμού δεν πολυσκέφτονται. Δεν τους οδήγησε η σκέψη στα συμπεράσματά τους. Επέλεξαν τις ιδέες που ανταποκρίνονται στο συμφέρον τους. Δεν καταλαβαίνουν ότι οι δέκτες της προπαγάνδας σκέφτονται διαφορετικά.
Υποθέτουμε ότι δεν συμβαίνει το ίδιο με τους εξοχώριους επικοινωνιακούς συμβούλους του Πρωθυπουργού. Αυτοί ούτε πιστεύουν τίποτα, ούτε τους ενδιαφέρει θετικά ή αρνητικά η χώρα. Ο σκοπός τους είναι α) να «πουλήσουν» το «προϊόν» Παπανδρέου, β) να πετύχει το ελληνικό «πείραμα», μεταφορά στην Ευρώπη συνταγών που δοκιμάστηκαν επανειλημμένα στη Λατ. Αμερική και αλλού.
Το ελληνικό πείραμα είναι πρωτότυπο και πανευρωπαϊκής σημασίας. Επιχειρείται κάτι πρωτοφανές στην ιστορία του αναπτυγμένου καπιταλισμού σε περίοδο ειρήνης, δηλ. η μαζική φτωχοποίηση του πληθυσμού και μιας χώρας του «πρώτου κόσμου», χωρίς να προκληθεί εξέγερση, με είδος αυτοπαραίτησης. Αυτή είναι η προτιμητέα για το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο απάντηση στη σοβαρότατη κρίση χρέους που προκάλεσε η παγκόσμια επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού. (Στην Ελλάδα μπορεί να υπάρχουν και άλλες, παράλληλες επιδιώξεις, γεωπολιτικές κ.α. ‘Όταν βρεθεί ο παπάς, θα θάψουνε πεντέξι). Δεν είναι εύκολο και το ξέρουν. Η ευστάθεια του δυτικοευρωπαϊκού καπιταλισμού, του οποίου η Ελλάδα παραμένει περιφερειακό τμήμα, στηρίζεται στην προσδοκία ασφάλειας και ευημερίας, όχι φτώχειας και καταστροφής. Το πρόβλημα που έχουν τώρα να λύσουν είναι πως θα πείσουν τον ελληνικό λαό να καθήσει ήσυχος ενώ θα καταστρέφεται.
Το επόμενο πρωί εκνευρίστηκα διαπιστώνοντας ότι παρέμενε η κακή μου διάθεση. Ο εκνευρισμός συναντήθηκε με την μισοαναπάντητη απορία που τριγυρνάει καιρό τώρα στο μυαλό μου: πως τα καταφέρνει ο Γιώργος; Πως μπόρεσε να περάσει σχεδόν αμαχητί τέτοια καννιβαλικά μέτρα; Πως ένας άνθρωπος θεωρούμενος, κατά γενική ομολογία, ότι εκπέμπει μάλλον αδυναμία παρά δύναμη, μπόρεσε να παράγει ένα τόσο δυνατό πολιτικό αποτέλεσμα;
Ρώτησα γνωστούς και φίλους πως τους φάνηκε η συνέντευξη. Βρήκα μόνο μια ξαδέρφη μου που δεν μούπε κάτι αρνητικό, περιορίστηκε να πει “τι να κάνουμε, έτσι που τα καταφέραμε”. Κι αυτή τρέμει, τη νοιώθω, ότι έχει τελειώσει και η χώρα και το κόμμα των ελπίδων και σχεδίων. Αλλά ελπίζει στο θαύμα όσο δεν βλέπει επίσημο πιστοποιητικό θανάτου. ‘Oλοι οι άλλοι μούπαν ότι βρήκαν απαράδεκτη, μη πειστική, ακόμα και αηδιαστική (!) τη δίωρη συνέντευξη. Μούκανε εντύπωση η αηδία και η βαρεμάρα που άκουσα στις αντιδράσεις: γιατί αηδιασμένοι και όχι εξοργισμένοι;
Εκαναν άραγε λάθος οι σύμβουλοι από τη Μάντισον, δεν κατάφεραν να στήσουν καλά τον Πρωθυπουργό ή, μήπως, ήταν άλλη η στρατηγική τους; Ολος ο κόσμος, πολύ περισσότερο σε περίοδο οξείας, δραματικής εθνικής κρίσης, περιμένει συνήθως να δει έναν στιβαρό Πρωθυπουργό, ή τουλάχιστον κάποιον που να προσπαθεί να δείξει στιβαρός. Κάποιον που να εμπνέει δύναμη, όχι αδυναμία, περηφάνεια, όχι μιζέρια, να κεντρίζει το ενδιαφέρον, όχι να αποκοιμίζει.
Μήπως η Μάντισον δεν έκανε λάθος; Μήπως, αντί να φτιασιδώσει την αδυναμία του Παπανδρέου, τη χρησιμοποιεί; Στους εξοχώριους δεν λείπει πείρα και φαντασία. Πάει καιρός που οι πιο καπάτσες από τις καπνοβιομηχανίες κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν ως διαφημιστικό ατού τις προειδοποιήσεις για τις φοβερές συνέπειες του καπνού! Ο μηχανισμός που εκμεταλλεύτηκαν είναι απλός στη βάση του: αν τρομάξεις έναν καπνιστή το πρώτο που σκέφτεται είναι να ανάψει τσιγάρο. Πειράματα μαγνητικής σάρωσης του ανθρώπινου εγκέφαλου, που αναφέρει ο Linostrom στο βιβλίο του για τη βιολογία της κατανάλωσης (εκδ. ¨Εσοπτρον) επιβεβαίωσαν ότι οι προειδοποιήσεις για τους κινδύνους του καπνίσματος ενεργοποιούν την περιοχή ανταμοιβής, κάνουν δηλ. τα πειραματόζωα να θέλουν τσιγάρο. Τον ίδιο μηχανισμό ανακάλυψε εμπειρικά ο Carr, ο περισσότερο γνωστός παγκοσμίως θεραπευτής από το κάπνισμα.
Γενικά μιλώντας, είναι απείρως αποτελεσματικότερο να χρησιμοποιεί κανείς την αλήθεια για να παραπλανήσει, από το να κατασκευάζει εξ υπαρχής ψεύτικη πραγματικότητα. Οποιοσδήποτε ηθοποιός, ή πολιτικός εν προκειμένω (τα δύο επαγγέλματα διαφέρουν κυρίως ως προς την ηθική συγκρότηση όσων τα ασκούν), είναι πολύ πειστικότερος παίζοντας τον εαυτό του, απότι παριστάνοντας κάτι τελείως διαφορετικό. Σε τι όμως μπορεί να ωφελήσει η αδυναμία του Πρωθυπουργού;
Το μυαλό μου ξαναγύρισε στη συνέντευξη. Ο κ. Παπανδρέου μιλούσε μονότονα επί δύο ώρες, με διαρκείς επαναλήψεις. Αυτό είναι σοβαρό μειονέκτημα για κάποιον που θέλει να πείσει τους ακροατές του με τα επιχειρήματά του ή να τους καρφώσει στο μυαλό πέντε σαφείς, κοφτές ιδέες, όπως έκανε ο πατέρας του. Αυτός που το κάνει, κινδυνεύει, αντί να προσελκύσει την προσοχή σε όσα λέει, να αποκοιμίσει τον ακροατή του.
Για να το ξανασκεφθούμε όμως μια στιγμή. Τι ακριβώς συμβαίνει σε κάποιον που κοιμάται ή μισοκοιμάται; Αδυνατίζει η διαδικασία λογικής επεξεργασίας και φιλτραρίσματος των πληροφοριών που δέχεται. Οι “φύλακες“ της συνείδησης παραμερίζουν και “ανοίγει” το υποσυνείδητο ευκολότερα στα έντονα φορτισμένα συναισθηματικά μηνύματα. Αυτό ακριβώς κάνουν όσοι ασκούν την ύπνωση, μια τεχνική από την χρήση της οποίας στη θεραπεία της υστερίας ξεκίνησε τις μελέτες του ο Φρόιντ. Δεν υπάρχει φυσικά υπνωτιστής που να βάζει αγριοφωνάρες. ¨Ολοι σιγά μιλάνε και μονότονα. Χωρίς εντατικά λειτουργούσα συνείδηση, είναι γενικά ευκολότερο να γίνουν αποδεκτά, όχι μόνο τυχόν θεραπευτικά μηνύματα, αλλά και διάφορες αντιφάσεις ή, ακόμα, καθαροί παραλογισμοί.
Είδηση, με τη δημοσιογραφική έννοια του όρου, δεν υπήρχε στη συνέντευξη, πλην μιας μάλλον αόριστα διατυπωμένης και μη δεσμευτικής απειλής για πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Ο Πρωθυπουργός περιορίστηκε να πει γνωστά πράγματα. Η “απειλή” του για εκλογές δεν διατυπώθηκε με τη δέουσα ένταση, το απειλητικό μήνυμα δεν βγήκε έντονο και σαφές από την ίδια τη συνέντευξη, αυτό έγινε με τη διαμεσολάβηση των ΜΜΕ. Από μόνο του, το δίλημμα Παπανδρέου ή εκλογές δεν ενεργοποιεί συναισθηματικά τους πολίτες. Χρησιμοποιείται για να προσφέρει ορθολογικό πρόσχημα στη λειτουργία του πραγματικού εκβιασμού που θα δείξουμε ποιος είναι. Ποιο ήταν λοιπόν το μήνυμα της συνέντευξης;
Το πρώτο μήνυμα είναι ότι δεν μπορούσες να αποφύγεις τον Πρωθυπουργό, αφού τον έπαιζαν ταυτόχρονα επί δύο ώρες όλα τα κανάλια, στη ζώνη υψηλότερης τηλεθέασης. ¨Όπως και με τα άλλα διλήμματα που συνηθίζει να θέτει στους δυστυχείς υπηκόους του, η επιλογή ήταν πάλι είτε Παπανδρέου είτε Παπανδρέου.
Το δεύτερο μήνυμα ήταν η αδυναμία του Πρωθυπουργού. Θα διερωτάσθε βέβαια: από πότε η αδυναμία ενός ηγέτη μπορεί να είναι πλεονέκτημα; Στους συμβατικούς πολιτικούς όντως, είναι πολύ σοβαρό μειονέκτημα. Δεν είναι σε αυτούς που ονομάζω γκορμπατσωφικού τύπου: ηγέτες που μπορούν να καταλύσουν αυτοκαταστροφικές διαδικασίες στις δομές των οποίων ηγούνται.
Νομίζουμε ότι είμαστε μοντέρνοι, λογικοί, αυτεξούσιοι, πολιτισμένοι, ευφυείς. Νομίζουμε επίσης ότι δεν έχουμε καμιά σχέση με τα ζώα, ούτε καν με τη γενηά των παππούδων μας. Στην πραγματικότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των αντιδράσεών μας, των πράξεων και προτιμήσεών μας, ακόμα και των απόψεών μας είναι προκαθορισμένη και ετεροκαθορισμένη και μάλιστα με τρόπο που διαφεύγει από τον έλεγχο της συνείδησής μας. Παρά τα επιτεύγματα του τεχνολογικού μας πολιτισμού, που μας δημιουργούν την εντύπωση ότι είμαστε μικροί θεοί, παραμένουμε σε μεγάλο βαθμό προϊόντα μιας μακρότατης εξελικτικής πορείας, τα ‘συμπεράσματα’ της οποίας έχουν εγγραφεί στα κύτταρά μας και παραμένουν, ακόμα κι όταν εξαφανισθούν οι συνθήκες που τα δημιούργησαν.
Για το προϊστορικό, ζωώδες ασυνείδητό μας ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ο πατέρας, ο αρχηγός, ο φύλαρχος, με τριπλή μάλιστα έννοια: αρχηγός της χώρας, αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματός της, που οργάνωσε κάποτε τον αγώνα για ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία και κοινωνική δικαιοσύνη, αρχηγός της δυναστείας Παπανδρέου, γιος και άρα μετενσάρκωση του Ανδρέα Παπανδρέου. Τι θα συνέβαινε σε μια οικογένεια που βλέπει τον πατέρα, το στήριγμά της, αδύνατο σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή; Θα θελήσει να τον στηρίξει, αγνοώντας τις αδυναμίες του. Τι θα συμβεί σε έναν στρατό που ο αρχιστράτηγος εμφανίζεται αδύναμος μέσα στη μάχη; Θα τα χάσει και δεν θα ξέρει τι να κάνει. Σε κάθε περίπτωση, απέραντη θλίψη και απέραντη αποθάρρυνση θα κυριαρχήσει. Τα συναισθήματα αυτά, αν επικρατήσουν, θα οδηγήσουν τους ψηφοφόρους είτε να απόσχουν, το πιθανότερο, είτε να ξαναστηρίξουν, με βαριά καρδιά έστω, Παπανδρέου.
Η τακτική αυτή θα μπορούσε να γίνει μπούμερανγκ και να καταστρέψει τον Πρωθυπουργό σε μια περίπτωση. Αν ο Αντώνης Σαμαράς σήκωνε το γάντι και του απαντούσε: κάνε τώρα εκλογές. Οι εξοχώριοι σύμβουλοι όμως ξέρουν ότι δεν θα το κάνει. ‘Ισως καλύτερα και από τον ίδιο τον Σαμαρά.
Θα μου πείτε ίσως ότι έχω μεγάλη φαντασία. Κι ότι όλα αυτά είναι αποκυήματα της φαντασίας μου. Δεν έχω όμως μόνο εγώ φαντασία. Φαντασία έχουν και όσοι κατάφεραν τον μισό πλανήτη να πίνει Κόκα Κόλα και τον υπόλοιπο να λατρεύει ένα απωθητικό και πολύ επικίνδυνο δηλητήριο, τα τσιγάρα Μάρλμπορο.
Το τρίτο μήνυμα είναι αναμφισβήτητα το σπουδαιότερο: συγκεκριμενοποιεί και κάνει πιο απτά τα δύο προηγούμενα. Είναι η μαγική λέξη χρεωκοπία. Ο Πρωθυπουργός την επανέλαβε δεκάδες φορές, όπως ακριβώς φροντίζει η Κόκα Κόλα να περιλαμβάνει εικόνες ή υπαινιγμούς για το προϊόν της στα σήριαλ που χρηματοδοτεί.
Είναι μια τρομερή λέξη, το ισοδύναμο του θανάτου στο συλλογικό υποσυνείδητο μιας μοντέρνας δυτικής κοινωνίας, όπως η ελληνική. Αν βέβαια, όπως μας λέει συνεχώς ο Πρωθυπουργός, το πρόβλημα είναι η διεθνής εικόνα της Ελλάδας, ιδίως στις αγορές, ο κ. Παπανδρέου θα έπρεπε να αποφεύγει τη λέξη αυτή όπως ο διάβολος το λιβάνι. Αυτοί που του συνέστησαν να χρησιμοποιήσει όχι μία, αλλά τριάντα ή σαράντα φορές σε δύο ώρες αυτή τη λέξη, δεν έδιναν δεκάρα τσακιστή για τη διεθνή εικόνα της Ελλάδας. ¨Όπως άλλωστε και η Κόκα Κόλα αδιαφορεί παντελώς για την ιστορία που διαδραματίζεται στα σήριαλ, έτσι κι αυτοί αδιαφορούν παντελώς για τις ερωτήσεις της Τρέμη και τις απαντήσεις Παπανδρέου. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μην ξεχνάει ο Πρωθυπουργός να μιλάει για χρεωκοπία κάθε τρία λεπτά. Και δεν το ξέχασε. Η μονοτονία εδώ έχει γίνει, όπως είπαμε, πλεονέκτημα, γιατί χαμηλώνει το βαθμό εγρήγορσης της συνείδησης και το ασυνείδητο του τηλεθεατή προσλαμβάνει πιο εύκολα το κύριο μήνυμα της συνέντευξης, που δεν είναι βέβαια Παπανδρέου ή εκλογές, αλλά Παπανδρέου ή χρεωκοπία. Μπορεί να πει ότι θέλει για τον Παπανδρέου, να βρίσκει αηδιαστική τη συνέντευξη, ή να μιλάει απαξιωτικά, αλλά το φοβερό ερώτημα “που θα βρω τα λεφτά”, “πως θα αποφύγω τη χρεωκοπία”, κυκλοφορεί κάτω από τον φλοιό του εγκεφάλου του και γι¨αυτό πιο αποτελεσματικά.
Αξίζει άλλωστε να δούμε τη λεπτή υφή του μηνύματος. Δεν είναι ότι απλώς κινδυνεύουμε με χρεωκοπία, είναι ότι χρεωκοπήσαμε ήδη, όπως υποδηλώνει η όλη περιγραφή της χώρας ως απέραντα διεφθαρμένης και αναποτελεσματικής. Το μήνυμα αποθαρρύνει, παραλύει, πανικοβάλλει, τρομοκρατεί. Δε σηκώνεσαι να κάνεις φασαρίες αν φοβάσαι ότι πέφτει το αεροπλάνο, πολύ περισσότερο αν σε έχουν πείσει ότι ήταν στην πραγματικότητα σαράβαλο. Το πολύ πολύ κάνεις τον σταυρό σου.
Η αποθάρρυνση, η ηττοπάθεια, η αίσθηση ματαιότητας είτε προκαλεί ένα κοινωνικό σύνδρομο της Στοκχόλμης, την γνωστή ταύτιση των ομήρων με τους απαγωγείς, είτε, το πιθανότερο, διευρύνει το ρεύμα της αποχής, που είναι το προϊόν της εξουδετέρωσης αντίθετων συναισθηματικών μηνυμάτων. Η φράση όλοι ίδιοι είναι, που συχνά ακούμε, δεν χρησιμοποιείται εδώ ως εργαλείο εξέγερσης, αλλά υποταγής: σηματοδοτεί παραίτηση, όχι αγώνα, προσφέρει ένα καλό, δήθεν ηρωϊκό πρόσχημα για να μη μπούμε στον δρόμο του Παπανδρέου και του μνημονίου. Το πολιτικό μήνυμα των εκλογών δεν θα κριθεί από το ποσοστό συμμετοχής, αλλά από τα σχετικά ποσοστά. Από το πολιτικό μήνυμα των εκλογών θα εξαρτηθεί η δυνατότητα της κυβέρνησης να συνεχίσει την πολιτική του μνημονίου, να επιφέρει νέα σκληρά πλήγματα στο λαό, να αντισταθεί ή να δεχθεί ασμένως τις επιταγές της τρόικας.
Το τέταρτο και πέμπτο μήνυμα, που ενισχύει αποφασιστικά το τρίτο είναι η προσλαμβανόμενη από το ασυνείδητο του τηλεθεατή ειλικρίνεια και εντιμότητα του πομπού. Ο κ. Παπανδρέου είναι αληθώς τρομαγμένος από την προοπτική μιας χρεωκοπίας, που δεν θα είναι μόνο της χώρας, αλλά και δική του. Οποιοσδήποτε στη θέση του θα ήταν τρομοκρατημένος. Είτε θα μετέτρεπε τον φόβο σε μαχητικότητα και θα απειλούσε με τα όποια πιστόλια έχει η χώρα, κάτι που μοιάζει κοντύτερα στην ψυχολογία του πατέρα του, είτε θα πήγαινε πάσο, όπως έκανε ο ίδιος. Πάντως ο φόβος του εγκρίνεται ως αυθεντικός από το ασυνείδητο του τηλεθεατή. Σε αυτόν προστίθεται και η εντιμότητα. Σκεφθείτε το, είναι σχεδόν αυτονόητο. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι το τελευταίο πρόσωπο που θάθελε να εκφράζει αμφιβολίες για τη χώρα. Λογικά δεν έχει κανένα λογο να το κάνει. Οι τηλεθεατές είναι προετοιμασμένοι να ακούσουν βερεσέ έναν Πρωθυπουργό που τους μιλάει για ισχυρή ‘Ελλάδα, όχι όμως έναν που τους μιλάει για αδύναμη (στο σοβιετικό προηγούμενο, οι κατηγορίες κατά του κομμουνισμού, διατυπωμένες από τον ΓΓ, απέκτησαν αυτομάτως ισχύ αναμφισβήτητης αλήθειας, που δεν είχαν ασφαλώς όταν τις διατύπωνε η Φωνή της Αμερικής).
Το έκτο μήνυμα είναι οι αναφορές στη διαφθορά. Δεν έχουν να κάνουν με το υπαρκτό πρόβλημα, που, αν πιστέψουμε την έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας, επιδεινώθηκε στον ένα χρόνο διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Μέσω της αναφοράς στη διαφθορά επιδιώκεται η διάχυση των ευθυνών στην κοινωνία, ώστε να εξουδετερωθεί το αίσθημα της αδικίας, που μπορεί να προκαλέσει εξέγερση. Από την άλλη, οι αγανακτισμένοι έχουν μια ευκαιρία να ταυτισθούν με τον αδιάφθορο πρωθυπουργό. Πένθος και ενοχή ορίζουν την κατάθλιψη σύμφωνα με τους ψυχιάτρους. Ο όλος τρόπος με τον οποίο ο Πρωθυπουργός αναφέρεται σε όλα τα προβλήματα της χώρας, ως να είναι παρατηρητής και όχι ο επικεφαλής ενός κόμματος που κυβερνά επί δεκαετίες, είναι επίσης σχεδιασμένος ως αλεξικέραυνο του ιδίου από την οργή.
Αυτά είναι τα συναισθήματα που διαχέονται μαζικά από τη Διεθνή Των Συμβούλων, μέσω της ελληνικής κυβέρνησης: φόβος, παράλυση, πανικός, αποθάρρυνση, ματαίωση, πένθος, ενοχή. Για να πετύχει αυτός ο σχεδιασμός, απαραίτητος για μέτρα ακρωτηριασμού της ελληνικής κοινωνίας, καταβλήθηκε βέβαια ένα μεγάλο τίμημα: αποσυντέθηκε έτι περαιτέρω η όποια εθνική αυτοπεποίθηση, εντάθηκε η οικονομική ύφεση, καταστράφηκε η διεθνής εικόνα της χώρας.
Είναι μια σύγκρουση ανάμεσα στη Μάντισον και το αδιαμφισβήτητο πολιτικό ένστικτο του ελληνικού λαού.
Το δεύτερο κανονικά θα νικήσει κάποια στιγμή, όπως συνέβη στη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού επί Σημίτη, στο δημοψήφισμα για το Ανάν και στην εκλογή Σαμαρά. Το πρόβλημα είναι ότι δεν διαθέτει σήμερα ηγέτες έτοιμες να το εκφράσουν και ιδέες να το μορφοποιήσουν.
Ο Γιώργος Παπανδρέου υπερτερεί των πολιτικών του αντιπάλων για δύο βασικά λόγους:
- εκμεταλλεύτηκε τα σοβαρά προβλήματα της χώρας, για να μετατρέψει τις αδυναμίες του σε πλεονεκτήματα, κάνοντας πειστικά το δικό του, πρόβλημα της Ελλάδας
- έχει ισχυρότερο από τους αντιπάλους του συναισθηματικό κίνητρο: απειλείται ο ίδιος με χρεωκοπία, μόνο καταφύγιό του είναι το εξωτερικό, ο διεθνής παράγων, αν αποτύχει, πρέπει άρα να μείνει πάση θυσία πιστός στο πρόγραμμα. Ο φόβος της αποτυχίας είναι, σε άτομα με την ψυχολογία του, ισχυρότατο κίνητρο ψυχικής κινητοποίησης, που ενίοτε μπορεί να είναι πλεονέκτημα έναντι ασφαλέστερων ή και γενικά ανώτερων αντιπάλων. Αντίθετα με τον κ. Παπανδρέου που μπήκε στον χορό, η μεν Δεξιά φοβάται την εξουσία, η δε Αριστερά το τελευταίο που σκέφτεται είναι να τη διεκδικήσει.
Aναρτήθηκε στο ιστολόγιο
gremistis.blogspot.com
Konstantakopoulos.blogspoot.com
Konstantakopoulos.blogspot.com
‘Ένα πείραμα ευρωπαϊκής και παγκόσμιας σημασίας διεξάγεται στην Ελλάδα. Στο έδαφος μιας βαθειάς και αναμφισβήτητης κρίσης όλων των ελληνικών δομών που σοβούσε επί δεκαετίες, η χώρα δέχθηκε μια επίθεση του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου και της Γερμανίας, που επιχειρούν να λύσουν εδώ πολύ γενικότερα προβλήματα, πρώτα και κύρια την παγκόσμια και ευρωπαϊκή κρίση χρέους.
Η μεθοδολογία του πολέμου κατά της Ελλάδας είναι άγνωστη παρ’ ημίν, έχει όμως εφαρμοσθεί πλειστάκις σε χώρες του τρίτου κόσμου και υπάρχει σχετικά μια πλούσια βιβλιογραφία, όπως το εξαίρετο βιβλίο της Ναόμι Κλάιν «Το δόγμα του σοκ», από τις εκδόσεις Λιβάνη.
Η ελληνική ηγεσία άργησε να αντιληφθεί τι συνέβαινε, δεν οργάνωσε την άμυνα της χώρας, δεν τόλμησε να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις όπως η Κίνα και τελικώς παρέδωσε τη χώρα, δεμένη χεροπόδαρα με το μνημόνιο, στους δανειστές της. Προσπαθεί έκτοτε να παρουσιάσει την καταστροφή ως σωτηρία. Παντελώς απροετοίμαστος για όσα συμβαίνουν, ο ελληνικός λαός τελεί σε κατάσταση μαζικού τρόμου και κατάθλιψης. Οι αντιδράσεις του παραμένουν προς το παρόν σχετικά περιορισμένες.
Πόσα από όσα συνέβησαν και συμβαίνουν έτυχαν και πόσα σχεδιάστηκαν και από ποιόν; Το βέβαιο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ και ο Πρωθυπουργός δεν διέθεταν κανενός είδους μηχανισμό παραγωγής εθνικού σχεδίου και πολιτικής. Αντίθετα, ο Πρωθυπουργός έχει μια σωρεία ξένων συμβούλων για κάθε ζήτημα, συμβούλων που κυρίως απηχούν μια ορισμένη πλευρά του αμερικανικού κατεστημένου. Οι σύμβουλοι υπερτερούν απολύτως αυτών που συμβουλεύουν γιατί διαθέτουν πολύ καλύτερη εικόνα της συνολικής κατάστασης και ξέρουν τι θέλουν.
Το κείμενο που δημοσιεύουμε στη συνέχεια γράφτηκε πριν από τις δημοτικές εκλογές, αποφασίσαμε όμως να μην το αλλάξουμε, γιατί πιστεύουμε ότι τα όσα συνέβησαν έκτοτε δίνουν μια πρώτη ευκαιρία απόρριψης ή επιβεβαίωσης της ανάλυσης. Στηρίζεται στην αναπόδεικτη, αλλά πολύ πιθανή υπόθεση εργασίας ότι η επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης στηρίζεται κυρίως, όπως και πολλοί άλλοι τομείς, στις κατευθυντήριες γραμμές της «Διεθνούς των Συμβούλων»
ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΚΑΝΑΛΙΚΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ
Η τηλεόραση στο γραφείο μου είναι χαλασμένη εδώ και μήνες. Παρακολουθώ την επικαιρότητα κυρίως από το ραδιόφωνο, τις εφημερίδες και το internet. Νομίζω ότι από τότε που έπαψα να παρακολουθώ τηλεόραση, άρχισα να ξεπερνάω το αίσθημα κατάθλιψης που μου προκαλούσαν όσα συνέβαιναν στη χώρα μου, το μείγμα επικίνδυνης καταστροφής που μας απειλεί, αδυναμίας να την αποτρέψουμε και κάποιας ενοχής. Δεν έπαψα να στενοχωριέμαι για όσα συμβαίνουν, αλλά το μυαλό μου, χωρίς τηλεόραση, έγινε πιο ψυχρό στην αναλυτική του λειτουργία και η βούλησή μου πιο πραγματιστική.
Για κάποιο λόγο κάθησα σπίτι τις τελευταίες μέρες. Είδα όλη σχεδόν τη δίωρη συνέντευξη του Πρωθυπουργού. Μου χάλασε τη διάθεση, κάτι που, παραδόξως, δεν μου συνέβη με τον Μητσοτάκη που ακολούθησε. Με τον Παπανδρέου ένοιωσα αναγούλα, μια σχεδόν σωματική δυσφορία, με τον Μητσοτάκη οργιζόμουν κάπως, αλλά στο τέλος ήταν σαν παληά ελληνική ταινία. Ηξερα τι θα πει, προέβλεπα την οργή μου και χαμογελούσα απλώς γιατί δεν καταλάβαινε ότι έκανε μάλλον ζημιά, παρά καλό στον Παπανδρέου υποστηρίζοντάς τον.
Οι εγχώριοι προπαγανδιστές του νεοφιλελευθερισμού δεν πολυσκέφτονται. Δεν τους οδήγησε η σκέψη στα συμπεράσματά τους. Επέλεξαν τις ιδέες που ανταποκρίνονται στο συμφέρον τους. Δεν καταλαβαίνουν ότι οι δέκτες της προπαγάνδας σκέφτονται διαφορετικά.
Υποθέτουμε ότι δεν συμβαίνει το ίδιο με τους εξοχώριους επικοινωνιακούς συμβούλους του Πρωθυπουργού. Αυτοί ούτε πιστεύουν τίποτα, ούτε τους ενδιαφέρει θετικά ή αρνητικά η χώρα. Ο σκοπός τους είναι α) να «πουλήσουν» το «προϊόν» Παπανδρέου, β) να πετύχει το ελληνικό «πείραμα», μεταφορά στην Ευρώπη συνταγών που δοκιμάστηκαν επανειλημμένα στη Λατ. Αμερική και αλλού.
Το ελληνικό πείραμα είναι πρωτότυπο και πανευρωπαϊκής σημασίας. Επιχειρείται κάτι πρωτοφανές στην ιστορία του αναπτυγμένου καπιταλισμού σε περίοδο ειρήνης, δηλ. η μαζική φτωχοποίηση του πληθυσμού και μιας χώρας του «πρώτου κόσμου», χωρίς να προκληθεί εξέγερση, με είδος αυτοπαραίτησης. Αυτή είναι η προτιμητέα για το διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο απάντηση στη σοβαρότατη κρίση χρέους που προκάλεσε η παγκόσμια επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού. (Στην Ελλάδα μπορεί να υπάρχουν και άλλες, παράλληλες επιδιώξεις, γεωπολιτικές κ.α. ‘Όταν βρεθεί ο παπάς, θα θάψουνε πεντέξι). Δεν είναι εύκολο και το ξέρουν. Η ευστάθεια του δυτικοευρωπαϊκού καπιταλισμού, του οποίου η Ελλάδα παραμένει περιφερειακό τμήμα, στηρίζεται στην προσδοκία ασφάλειας και ευημερίας, όχι φτώχειας και καταστροφής. Το πρόβλημα που έχουν τώρα να λύσουν είναι πως θα πείσουν τον ελληνικό λαό να καθήσει ήσυχος ενώ θα καταστρέφεται.
Το επόμενο πρωί εκνευρίστηκα διαπιστώνοντας ότι παρέμενε η κακή μου διάθεση. Ο εκνευρισμός συναντήθηκε με την μισοαναπάντητη απορία που τριγυρνάει καιρό τώρα στο μυαλό μου: πως τα καταφέρνει ο Γιώργος; Πως μπόρεσε να περάσει σχεδόν αμαχητί τέτοια καννιβαλικά μέτρα; Πως ένας άνθρωπος θεωρούμενος, κατά γενική ομολογία, ότι εκπέμπει μάλλον αδυναμία παρά δύναμη, μπόρεσε να παράγει ένα τόσο δυνατό πολιτικό αποτέλεσμα;
Ρώτησα γνωστούς και φίλους πως τους φάνηκε η συνέντευξη. Βρήκα μόνο μια ξαδέρφη μου που δεν μούπε κάτι αρνητικό, περιορίστηκε να πει “τι να κάνουμε, έτσι που τα καταφέραμε”. Κι αυτή τρέμει, τη νοιώθω, ότι έχει τελειώσει και η χώρα και το κόμμα των ελπίδων και σχεδίων. Αλλά ελπίζει στο θαύμα όσο δεν βλέπει επίσημο πιστοποιητικό θανάτου. ‘Oλοι οι άλλοι μούπαν ότι βρήκαν απαράδεκτη, μη πειστική, ακόμα και αηδιαστική (!) τη δίωρη συνέντευξη. Μούκανε εντύπωση η αηδία και η βαρεμάρα που άκουσα στις αντιδράσεις: γιατί αηδιασμένοι και όχι εξοργισμένοι;
Εκαναν άραγε λάθος οι σύμβουλοι από τη Μάντισον, δεν κατάφεραν να στήσουν καλά τον Πρωθυπουργό ή, μήπως, ήταν άλλη η στρατηγική τους; Ολος ο κόσμος, πολύ περισσότερο σε περίοδο οξείας, δραματικής εθνικής κρίσης, περιμένει συνήθως να δει έναν στιβαρό Πρωθυπουργό, ή τουλάχιστον κάποιον που να προσπαθεί να δείξει στιβαρός. Κάποιον που να εμπνέει δύναμη, όχι αδυναμία, περηφάνεια, όχι μιζέρια, να κεντρίζει το ενδιαφέρον, όχι να αποκοιμίζει.
Μήπως η Μάντισον δεν έκανε λάθος; Μήπως, αντί να φτιασιδώσει την αδυναμία του Παπανδρέου, τη χρησιμοποιεί; Στους εξοχώριους δεν λείπει πείρα και φαντασία. Πάει καιρός που οι πιο καπάτσες από τις καπνοβιομηχανίες κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν ως διαφημιστικό ατού τις προειδοποιήσεις για τις φοβερές συνέπειες του καπνού! Ο μηχανισμός που εκμεταλλεύτηκαν είναι απλός στη βάση του: αν τρομάξεις έναν καπνιστή το πρώτο που σκέφτεται είναι να ανάψει τσιγάρο. Πειράματα μαγνητικής σάρωσης του ανθρώπινου εγκέφαλου, που αναφέρει ο Linostrom στο βιβλίο του για τη βιολογία της κατανάλωσης (εκδ. ¨Εσοπτρον) επιβεβαίωσαν ότι οι προειδοποιήσεις για τους κινδύνους του καπνίσματος ενεργοποιούν την περιοχή ανταμοιβής, κάνουν δηλ. τα πειραματόζωα να θέλουν τσιγάρο. Τον ίδιο μηχανισμό ανακάλυψε εμπειρικά ο Carr, ο περισσότερο γνωστός παγκοσμίως θεραπευτής από το κάπνισμα.
Γενικά μιλώντας, είναι απείρως αποτελεσματικότερο να χρησιμοποιεί κανείς την αλήθεια για να παραπλανήσει, από το να κατασκευάζει εξ υπαρχής ψεύτικη πραγματικότητα. Οποιοσδήποτε ηθοποιός, ή πολιτικός εν προκειμένω (τα δύο επαγγέλματα διαφέρουν κυρίως ως προς την ηθική συγκρότηση όσων τα ασκούν), είναι πολύ πειστικότερος παίζοντας τον εαυτό του, απότι παριστάνοντας κάτι τελείως διαφορετικό. Σε τι όμως μπορεί να ωφελήσει η αδυναμία του Πρωθυπουργού;
Το μυαλό μου ξαναγύρισε στη συνέντευξη. Ο κ. Παπανδρέου μιλούσε μονότονα επί δύο ώρες, με διαρκείς επαναλήψεις. Αυτό είναι σοβαρό μειονέκτημα για κάποιον που θέλει να πείσει τους ακροατές του με τα επιχειρήματά του ή να τους καρφώσει στο μυαλό πέντε σαφείς, κοφτές ιδέες, όπως έκανε ο πατέρας του. Αυτός που το κάνει, κινδυνεύει, αντί να προσελκύσει την προσοχή σε όσα λέει, να αποκοιμίσει τον ακροατή του.
Για να το ξανασκεφθούμε όμως μια στιγμή. Τι ακριβώς συμβαίνει σε κάποιον που κοιμάται ή μισοκοιμάται; Αδυνατίζει η διαδικασία λογικής επεξεργασίας και φιλτραρίσματος των πληροφοριών που δέχεται. Οι “φύλακες“ της συνείδησης παραμερίζουν και “ανοίγει” το υποσυνείδητο ευκολότερα στα έντονα φορτισμένα συναισθηματικά μηνύματα. Αυτό ακριβώς κάνουν όσοι ασκούν την ύπνωση, μια τεχνική από την χρήση της οποίας στη θεραπεία της υστερίας ξεκίνησε τις μελέτες του ο Φρόιντ. Δεν υπάρχει φυσικά υπνωτιστής που να βάζει αγριοφωνάρες. ¨Ολοι σιγά μιλάνε και μονότονα. Χωρίς εντατικά λειτουργούσα συνείδηση, είναι γενικά ευκολότερο να γίνουν αποδεκτά, όχι μόνο τυχόν θεραπευτικά μηνύματα, αλλά και διάφορες αντιφάσεις ή, ακόμα, καθαροί παραλογισμοί.
Είδηση, με τη δημοσιογραφική έννοια του όρου, δεν υπήρχε στη συνέντευξη, πλην μιας μάλλον αόριστα διατυπωμένης και μη δεσμευτικής απειλής για πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Ο Πρωθυπουργός περιορίστηκε να πει γνωστά πράγματα. Η “απειλή” του για εκλογές δεν διατυπώθηκε με τη δέουσα ένταση, το απειλητικό μήνυμα δεν βγήκε έντονο και σαφές από την ίδια τη συνέντευξη, αυτό έγινε με τη διαμεσολάβηση των ΜΜΕ. Από μόνο του, το δίλημμα Παπανδρέου ή εκλογές δεν ενεργοποιεί συναισθηματικά τους πολίτες. Χρησιμοποιείται για να προσφέρει ορθολογικό πρόσχημα στη λειτουργία του πραγματικού εκβιασμού που θα δείξουμε ποιος είναι. Ποιο ήταν λοιπόν το μήνυμα της συνέντευξης;
Το πρώτο μήνυμα είναι ότι δεν μπορούσες να αποφύγεις τον Πρωθυπουργό, αφού τον έπαιζαν ταυτόχρονα επί δύο ώρες όλα τα κανάλια, στη ζώνη υψηλότερης τηλεθέασης. ¨Όπως και με τα άλλα διλήμματα που συνηθίζει να θέτει στους δυστυχείς υπηκόους του, η επιλογή ήταν πάλι είτε Παπανδρέου είτε Παπανδρέου.
Το δεύτερο μήνυμα ήταν η αδυναμία του Πρωθυπουργού. Θα διερωτάσθε βέβαια: από πότε η αδυναμία ενός ηγέτη μπορεί να είναι πλεονέκτημα; Στους συμβατικούς πολιτικούς όντως, είναι πολύ σοβαρό μειονέκτημα. Δεν είναι σε αυτούς που ονομάζω γκορμπατσωφικού τύπου: ηγέτες που μπορούν να καταλύσουν αυτοκαταστροφικές διαδικασίες στις δομές των οποίων ηγούνται.
Νομίζουμε ότι είμαστε μοντέρνοι, λογικοί, αυτεξούσιοι, πολιτισμένοι, ευφυείς. Νομίζουμε επίσης ότι δεν έχουμε καμιά σχέση με τα ζώα, ούτε καν με τη γενηά των παππούδων μας. Στην πραγματικότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των αντιδράσεών μας, των πράξεων και προτιμήσεών μας, ακόμα και των απόψεών μας είναι προκαθορισμένη και ετεροκαθορισμένη και μάλιστα με τρόπο που διαφεύγει από τον έλεγχο της συνείδησής μας. Παρά τα επιτεύγματα του τεχνολογικού μας πολιτισμού, που μας δημιουργούν την εντύπωση ότι είμαστε μικροί θεοί, παραμένουμε σε μεγάλο βαθμό προϊόντα μιας μακρότατης εξελικτικής πορείας, τα ‘συμπεράσματα’ της οποίας έχουν εγγραφεί στα κύτταρά μας και παραμένουν, ακόμα κι όταν εξαφανισθούν οι συνθήκες που τα δημιούργησαν.
Για το προϊστορικό, ζωώδες ασυνείδητό μας ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ο πατέρας, ο αρχηγός, ο φύλαρχος, με τριπλή μάλιστα έννοια: αρχηγός της χώρας, αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματός της, που οργάνωσε κάποτε τον αγώνα για ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία και κοινωνική δικαιοσύνη, αρχηγός της δυναστείας Παπανδρέου, γιος και άρα μετενσάρκωση του Ανδρέα Παπανδρέου. Τι θα συνέβαινε σε μια οικογένεια που βλέπει τον πατέρα, το στήριγμά της, αδύνατο σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή; Θα θελήσει να τον στηρίξει, αγνοώντας τις αδυναμίες του. Τι θα συμβεί σε έναν στρατό που ο αρχιστράτηγος εμφανίζεται αδύναμος μέσα στη μάχη; Θα τα χάσει και δεν θα ξέρει τι να κάνει. Σε κάθε περίπτωση, απέραντη θλίψη και απέραντη αποθάρρυνση θα κυριαρχήσει. Τα συναισθήματα αυτά, αν επικρατήσουν, θα οδηγήσουν τους ψηφοφόρους είτε να απόσχουν, το πιθανότερο, είτε να ξαναστηρίξουν, με βαριά καρδιά έστω, Παπανδρέου.
Η τακτική αυτή θα μπορούσε να γίνει μπούμερανγκ και να καταστρέψει τον Πρωθυπουργό σε μια περίπτωση. Αν ο Αντώνης Σαμαράς σήκωνε το γάντι και του απαντούσε: κάνε τώρα εκλογές. Οι εξοχώριοι σύμβουλοι όμως ξέρουν ότι δεν θα το κάνει. ‘Ισως καλύτερα και από τον ίδιο τον Σαμαρά.
Θα μου πείτε ίσως ότι έχω μεγάλη φαντασία. Κι ότι όλα αυτά είναι αποκυήματα της φαντασίας μου. Δεν έχω όμως μόνο εγώ φαντασία. Φαντασία έχουν και όσοι κατάφεραν τον μισό πλανήτη να πίνει Κόκα Κόλα και τον υπόλοιπο να λατρεύει ένα απωθητικό και πολύ επικίνδυνο δηλητήριο, τα τσιγάρα Μάρλμπορο.
Το τρίτο μήνυμα είναι αναμφισβήτητα το σπουδαιότερο: συγκεκριμενοποιεί και κάνει πιο απτά τα δύο προηγούμενα. Είναι η μαγική λέξη χρεωκοπία. Ο Πρωθυπουργός την επανέλαβε δεκάδες φορές, όπως ακριβώς φροντίζει η Κόκα Κόλα να περιλαμβάνει εικόνες ή υπαινιγμούς για το προϊόν της στα σήριαλ που χρηματοδοτεί.
Είναι μια τρομερή λέξη, το ισοδύναμο του θανάτου στο συλλογικό υποσυνείδητο μιας μοντέρνας δυτικής κοινωνίας, όπως η ελληνική. Αν βέβαια, όπως μας λέει συνεχώς ο Πρωθυπουργός, το πρόβλημα είναι η διεθνής εικόνα της Ελλάδας, ιδίως στις αγορές, ο κ. Παπανδρέου θα έπρεπε να αποφεύγει τη λέξη αυτή όπως ο διάβολος το λιβάνι. Αυτοί που του συνέστησαν να χρησιμοποιήσει όχι μία, αλλά τριάντα ή σαράντα φορές σε δύο ώρες αυτή τη λέξη, δεν έδιναν δεκάρα τσακιστή για τη διεθνή εικόνα της Ελλάδας. ¨Όπως άλλωστε και η Κόκα Κόλα αδιαφορεί παντελώς για την ιστορία που διαδραματίζεται στα σήριαλ, έτσι κι αυτοί αδιαφορούν παντελώς για τις ερωτήσεις της Τρέμη και τις απαντήσεις Παπανδρέου. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μην ξεχνάει ο Πρωθυπουργός να μιλάει για χρεωκοπία κάθε τρία λεπτά. Και δεν το ξέχασε. Η μονοτονία εδώ έχει γίνει, όπως είπαμε, πλεονέκτημα, γιατί χαμηλώνει το βαθμό εγρήγορσης της συνείδησης και το ασυνείδητο του τηλεθεατή προσλαμβάνει πιο εύκολα το κύριο μήνυμα της συνέντευξης, που δεν είναι βέβαια Παπανδρέου ή εκλογές, αλλά Παπανδρέου ή χρεωκοπία. Μπορεί να πει ότι θέλει για τον Παπανδρέου, να βρίσκει αηδιαστική τη συνέντευξη, ή να μιλάει απαξιωτικά, αλλά το φοβερό ερώτημα “που θα βρω τα λεφτά”, “πως θα αποφύγω τη χρεωκοπία”, κυκλοφορεί κάτω από τον φλοιό του εγκεφάλου του και γι¨αυτό πιο αποτελεσματικά.
Αξίζει άλλωστε να δούμε τη λεπτή υφή του μηνύματος. Δεν είναι ότι απλώς κινδυνεύουμε με χρεωκοπία, είναι ότι χρεωκοπήσαμε ήδη, όπως υποδηλώνει η όλη περιγραφή της χώρας ως απέραντα διεφθαρμένης και αναποτελεσματικής. Το μήνυμα αποθαρρύνει, παραλύει, πανικοβάλλει, τρομοκρατεί. Δε σηκώνεσαι να κάνεις φασαρίες αν φοβάσαι ότι πέφτει το αεροπλάνο, πολύ περισσότερο αν σε έχουν πείσει ότι ήταν στην πραγματικότητα σαράβαλο. Το πολύ πολύ κάνεις τον σταυρό σου.
Η αποθάρρυνση, η ηττοπάθεια, η αίσθηση ματαιότητας είτε προκαλεί ένα κοινωνικό σύνδρομο της Στοκχόλμης, την γνωστή ταύτιση των ομήρων με τους απαγωγείς, είτε, το πιθανότερο, διευρύνει το ρεύμα της αποχής, που είναι το προϊόν της εξουδετέρωσης αντίθετων συναισθηματικών μηνυμάτων. Η φράση όλοι ίδιοι είναι, που συχνά ακούμε, δεν χρησιμοποιείται εδώ ως εργαλείο εξέγερσης, αλλά υποταγής: σηματοδοτεί παραίτηση, όχι αγώνα, προσφέρει ένα καλό, δήθεν ηρωϊκό πρόσχημα για να μη μπούμε στον δρόμο του Παπανδρέου και του μνημονίου. Το πολιτικό μήνυμα των εκλογών δεν θα κριθεί από το ποσοστό συμμετοχής, αλλά από τα σχετικά ποσοστά. Από το πολιτικό μήνυμα των εκλογών θα εξαρτηθεί η δυνατότητα της κυβέρνησης να συνεχίσει την πολιτική του μνημονίου, να επιφέρει νέα σκληρά πλήγματα στο λαό, να αντισταθεί ή να δεχθεί ασμένως τις επιταγές της τρόικας.
Το τέταρτο και πέμπτο μήνυμα, που ενισχύει αποφασιστικά το τρίτο είναι η προσλαμβανόμενη από το ασυνείδητο του τηλεθεατή ειλικρίνεια και εντιμότητα του πομπού. Ο κ. Παπανδρέου είναι αληθώς τρομαγμένος από την προοπτική μιας χρεωκοπίας, που δεν θα είναι μόνο της χώρας, αλλά και δική του. Οποιοσδήποτε στη θέση του θα ήταν τρομοκρατημένος. Είτε θα μετέτρεπε τον φόβο σε μαχητικότητα και θα απειλούσε με τα όποια πιστόλια έχει η χώρα, κάτι που μοιάζει κοντύτερα στην ψυχολογία του πατέρα του, είτε θα πήγαινε πάσο, όπως έκανε ο ίδιος. Πάντως ο φόβος του εγκρίνεται ως αυθεντικός από το ασυνείδητο του τηλεθεατή. Σε αυτόν προστίθεται και η εντιμότητα. Σκεφθείτε το, είναι σχεδόν αυτονόητο. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας είναι το τελευταίο πρόσωπο που θάθελε να εκφράζει αμφιβολίες για τη χώρα. Λογικά δεν έχει κανένα λογο να το κάνει. Οι τηλεθεατές είναι προετοιμασμένοι να ακούσουν βερεσέ έναν Πρωθυπουργό που τους μιλάει για ισχυρή ‘Ελλάδα, όχι όμως έναν που τους μιλάει για αδύναμη (στο σοβιετικό προηγούμενο, οι κατηγορίες κατά του κομμουνισμού, διατυπωμένες από τον ΓΓ, απέκτησαν αυτομάτως ισχύ αναμφισβήτητης αλήθειας, που δεν είχαν ασφαλώς όταν τις διατύπωνε η Φωνή της Αμερικής).
Το έκτο μήνυμα είναι οι αναφορές στη διαφθορά. Δεν έχουν να κάνουν με το υπαρκτό πρόβλημα, που, αν πιστέψουμε την έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας, επιδεινώθηκε στον ένα χρόνο διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ. Μέσω της αναφοράς στη διαφθορά επιδιώκεται η διάχυση των ευθυνών στην κοινωνία, ώστε να εξουδετερωθεί το αίσθημα της αδικίας, που μπορεί να προκαλέσει εξέγερση. Από την άλλη, οι αγανακτισμένοι έχουν μια ευκαιρία να ταυτισθούν με τον αδιάφθορο πρωθυπουργό. Πένθος και ενοχή ορίζουν την κατάθλιψη σύμφωνα με τους ψυχιάτρους. Ο όλος τρόπος με τον οποίο ο Πρωθυπουργός αναφέρεται σε όλα τα προβλήματα της χώρας, ως να είναι παρατηρητής και όχι ο επικεφαλής ενός κόμματος που κυβερνά επί δεκαετίες, είναι επίσης σχεδιασμένος ως αλεξικέραυνο του ιδίου από την οργή.
Αυτά είναι τα συναισθήματα που διαχέονται μαζικά από τη Διεθνή Των Συμβούλων, μέσω της ελληνικής κυβέρνησης: φόβος, παράλυση, πανικός, αποθάρρυνση, ματαίωση, πένθος, ενοχή. Για να πετύχει αυτός ο σχεδιασμός, απαραίτητος για μέτρα ακρωτηριασμού της ελληνικής κοινωνίας, καταβλήθηκε βέβαια ένα μεγάλο τίμημα: αποσυντέθηκε έτι περαιτέρω η όποια εθνική αυτοπεποίθηση, εντάθηκε η οικονομική ύφεση, καταστράφηκε η διεθνής εικόνα της χώρας.
Είναι μια σύγκρουση ανάμεσα στη Μάντισον και το αδιαμφισβήτητο πολιτικό ένστικτο του ελληνικού λαού.
Το δεύτερο κανονικά θα νικήσει κάποια στιγμή, όπως συνέβη στη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού επί Σημίτη, στο δημοψήφισμα για το Ανάν και στην εκλογή Σαμαρά. Το πρόβλημα είναι ότι δεν διαθέτει σήμερα ηγέτες έτοιμες να το εκφράσουν και ιδέες να το μορφοποιήσουν.
Ο Γιώργος Παπανδρέου υπερτερεί των πολιτικών του αντιπάλων για δύο βασικά λόγους:
- εκμεταλλεύτηκε τα σοβαρά προβλήματα της χώρας, για να μετατρέψει τις αδυναμίες του σε πλεονεκτήματα, κάνοντας πειστικά το δικό του, πρόβλημα της Ελλάδας
- έχει ισχυρότερο από τους αντιπάλους του συναισθηματικό κίνητρο: απειλείται ο ίδιος με χρεωκοπία, μόνο καταφύγιό του είναι το εξωτερικό, ο διεθνής παράγων, αν αποτύχει, πρέπει άρα να μείνει πάση θυσία πιστός στο πρόγραμμα. Ο φόβος της αποτυχίας είναι, σε άτομα με την ψυχολογία του, ισχυρότατο κίνητρο ψυχικής κινητοποίησης, που ενίοτε μπορεί να είναι πλεονέκτημα έναντι ασφαλέστερων ή και γενικά ανώτερων αντιπάλων. Αντίθετα με τον κ. Παπανδρέου που μπήκε στον χορό, η μεν Δεξιά φοβάται την εξουσία, η δε Αριστερά το τελευταίο που σκέφτεται είναι να τη διεκδικήσει.
Aναρτήθηκε στο ιστολόγιο
gremistis.blogspot.com
Konstantakopoulos.blogspoot.com
Τετάρτη 20 Απριλίου 2011
Πιθανές οικονομικές συνέπειες από τα αποτελέσματα των προσεχών εκλογών στην Τουρκία ( κείμενο στα αγγλικά)
Turkish stocks, bonds and the Turkish Lira may decline should Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan’s Justice and Development Party, or AKP, increase its share of the vote to win a two-thirds majority at parliamentary elections in less than two months time, Royal Bank of Scotland Group said.
“Markets generally are fearful that armed with a two- thirds constitutional majority the AKP will push ahead with controversial constitutional reform, moving Turkey more to a presidential system of government, with the centralization of more power in the hands of prime minister, perhaps even president, Erdoğan,” chief emerging markets economist Timothy Ash said in an e-mailed report to clients on Wednesday. The “market sweet spot” is “the maintenance of the status quo,” he said.
Erdoğan’s party leads the Republican People’s Party, or CHP, by an average of 21 percentage points in three polls by MetroPoll, Konsensus and Iksara published between March 10 and March 25. That would translate into a third consecutive parliamentary majority should the results be repeated on June 12.
Erdoğan needs two-thirds of seats in the 550-member parliament to change the constitution without the support of opposition deputies.
Source :Bloomberg
“Markets generally are fearful that armed with a two- thirds constitutional majority the AKP will push ahead with controversial constitutional reform, moving Turkey more to a presidential system of government, with the centralization of more power in the hands of prime minister, perhaps even president, Erdoğan,” chief emerging markets economist Timothy Ash said in an e-mailed report to clients on Wednesday. The “market sweet spot” is “the maintenance of the status quo,” he said.
Erdoğan’s party leads the Republican People’s Party, or CHP, by an average of 21 percentage points in three polls by MetroPoll, Konsensus and Iksara published between March 10 and March 25. That would translate into a third consecutive parliamentary majority should the results be repeated on June 12.
Erdoğan needs two-thirds of seats in the 550-member parliament to change the constitution without the support of opposition deputies.
Source :Bloomberg
Κυπριακό : Στρατηγικά λάθη και διδάγματα
Tου Θεοδωρου Kουλουμπη*
Εχουν περάσει σχεδόν τριάντα επτά χρόνια από την τραγική μέρα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Εκμεταλλευόμενοι το εγκληματικό πραξικόπημα της δικτατορίας του Ιωαννίδη εναντίον του Προέδρου Μακαρίου, οι Τούρκοι ενεργοποίησαν τη στρατιωτική μηχανή τους σε δύο αιματηρές φάσεις, κατέλαβαν το 37% του εδάφους της Μεγαλονήσου και εκδίωξαν πάνω από 180.000 Ελληνοκυπρίους από τις πατρογονικές τους εστίες. Ηταν άραγε αναπόφευκτη αυτή η δεύτερη σε μέγεθος καταστροφή του Ελληνισμού στον 20ό αιώνα;
Θα μπορούσαμε, υιοθετώντας μια πιο σώφρονα και ρεαλιστική στρατηγική, να την είχαμε αποφύγει; Με γνώμονα τις θλιβερές εξελίξεις στην περίοδο 1954-74 μπορεί να προχωρήσουμε –εκ των υστέρων βεβαίως– σε μια αυστηρή αποτίμηση εννέα λαθών που αν είχαν αποφευχθεί θα άλλαζαν προς το καλύτερο την τραγική μοίρα της Κύπρου.
1. Η προσφυγή στον ΟΗΕ στα μέσα της δεκαετίας του 1950 έγινε τουλάχιστον έξι - επτά χρόνια πριν από την εντυπωσιακή διεύρυνση του παγκόσμιου οργανισμού και την ένταξη σ’ αυτόν δεκάδων πρώην αποικιών. Δυστυχώς, δεν υπήρχαν στον ΟΗΕ, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, άνετες και φιλικές πλειοψηφίες υπέρ του αιτήματος της κυπριακής αυτοδιάθεσης, η οποία άστοχα παρουσιάστηκε με τη μορφή του αιτήματος της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
2. Η διάψευση των ελπίδων στον ΟΗΕ οδήγησε την ελληνική πλευρά (Παπάγος, Γρίβας, Μακάριος) στην ριψοκίνδυνη επιλογή του ένοπλου αγώνα εναντίον της Βρετανίας. Ο ηρωικός αλλά άνισος αγώνας της ΕΟΚΑ εξαγρίωσε τους Βρετανούς και τους συσπείρωσε με τους Τούρκους. Το Λονδίνο αυτόματα ενεθάρρυνε την Αγκυρα να εμπλακεί στη διαμάχη παίζοντας το κλασικό παιχνίδι του «διαίρει και βασίλευε». Η απόφαση για τον ένοπλο αγώνα θα πρέπει να κριθεί ιδιαίτερα απερίσκεπτη, αν σκεφτούμε ότι μια φτωχή και εξαρτημένη Ελλάδα μόλις είχε ξεπεράσει δέκα χρόνια κατοχής και εμφυλίου και σύμφωνα με τη γνωστή ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου «ανέπνεε με έναν αμερικανικό και ένα βρετανικό πνεύμονα».
3. Χωρίς αμφιβολία, ο ανισοβαρής και άδικος συμβιβασμός που έγινε με τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου (1959-60) εξασφάλισε για την Τουρκία και τους Τουρκοκυπρίους υπερβολικά προνόμια στο πλαίσιο της εκκολαπτόμενης Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα λάθη μας, όμως, συνδέονται όχι τόσο με την αποδοχή της άδικης συμφωνίας, όσο με την νοοτροπία τύπου Μακαρίου «αναγκάζομαι να αποδεχθώ τη συμφωνία σήμερα, αλλά θα προσπαθήσω με την πρώτη ευκαιρία να την αναθεωρήσω ή να την ανατρέψω».
4. Η ένταξη της Κύπρου –σε ηγετική μάλιστα θέση– στο τριτοκοσμικό κίνημα των αδεσμεύτων δεν ήταν συνετή επιλογή. Ενας σαφής δυτικός προσανατολισμός για τη Μεγαλόνησο θα αφαιρούσε –αργότερα– από επιτήδειους προπαγανδιστές (Τούρκους, Βρετανούς, Αμερικανούς και ορισμένους Ελληνες) ότι η Κύπρος εξελισσόταν σε μια «Κούβα της Μεσογείου», η οποία κινδύνευε να πέσει στα χέρια της Σοβιετικής Ενωσης.
5. Μοιραίο λάθος ήταν η μονομερής απόφαση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου να προτάξει τον Νοέμβριο / Δεκέμβριο του 1963 τα δεκατρία σημεία αναθεώρησης του Κυπριακού Συντάγματος αιφνιδιάζοντας πλήρως την τότε μεταβατική κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου στην Αθήνα. Η Τουρκία αμέσως άρπαξε την ευκαιρία να εφαρμόσει το σχέδιό της για την αποδιάρθρωση των δύο κοινοτήτων με προφανή στόχο τη δημιουργία τουρκοκυπριακών θυλάκων και, αργότερα, τη διχοτόμηση της Κύπρου. Παράλληλα, η πρωτοβουλία του Μακαρίου προκάλεσε κλίμα έντονης καχυποψίας στην Αθήνα, οδηγώντας στις αρχές του 1964 την μετεκλογικά πανίσχυρη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου να ερωτοτροπήσει με τις δελεαστικές –αλλά άκρως αποσταθεροποιητικές– προτάσεις του Αμερικανού μεσολαβητή Ντιν Ατσεσον που παρουσιάστηκαν στην Αθήνα με τη μορφή της Ενωσης και στην Αγκυρα με τη μορφή της διχοτόμησης.
6. Λάθος υπήρξε (στο ποσοστό που αρχικός στόχος ήταν η επιβολή του Σχεδίου Ατσεσον) η μεταφορά στην Κύπρο της ελληνικής μεραρχίας την άνοιξη του 1964. Επιπροσθέτως, το δόγμα του «εθνικού κέντρου» (η Αθήνα αποφασίζει και η Λευκωσία ακολουθεί) δημιουργούσε διεθνώς εντυπώσεις που αποδυνάμωναν την ανεξάρτητη οντότητα της Κύπρου και ανάγκαζαν τον Μακάριο να αναζητεί νέα ερείσματα στη Σοβιετική Ενωση και την Τσεχοσλοβακία, ανεβάζοντας επικίνδυνα τον δείκτη ανασφάλειας της Ουάσιγκτον εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου.
7. Μεγαλύτερο λάθος, όμως, αποδείχθηκε η απόφαση της Χούντας, στις αρχές Δεκεμβρίου του 1967, να αποσύρει την ελληνική μεραρχία από την Κύπρο κατόπιν ισχυρών πιέσεων της Τουρκίας και των ΗΠΑ. Διότι με την πάροδο του χρόνου η μεραρχία είχε γίνει καίριο συστατικό για την αποτροπή τουρκικής εισβολής, με δεδομένο ότι οι Αμερικανοί θα αναγκάζονταν να παρέμβουν ώστε να αποφευχθεί ένας γενικευμένος ελληνοτουρκικός πόλεμος που θα κατέστρεφε την νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
8. Μοιραίο λάθος ήταν η άφρων επιλογή της χούντας Παπαδόπουλου / Ιωαννίδη να κλιμακώσει την φραστική εκστρατεία της υπέρ της Ενωσης, στιγματίζοντας τον Μακάριο ως «εθνοπροδότη», εξαπολύοντας την τρομοκρατική δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β΄, σχεδιάζοντας δολοφονικές απόπειρες κατά του Μακαρίου, φανατίζοντας και διχάζοντας τους Ελληνοκυπρίους, έχοντας –κακώς– απομακρύνει τη μεραρχία από την Κύπρο, με τα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα χωρίς επαρκή θωράκιση.
9. Τέλος, μοιραίο και εγκληματικό λάθος ήταν το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, της 15ης Ιουλίου 1974, εναντίον του Μακαρίου που άνοιξε την Κερκόπορτα της τουρκικής εισβολής και των τραγικών και συνεχιζόμενων μέχρι σήμερα επιπτώσεών της.
Η θλιβερή αποτίμηση των λαθών μας δεν πρέπει, προς Θεού, να δημιουργήσει την εντύπωση ότι η Αθήνα και η Λευκωσία διεκδικούν τα πρωτεία στην κλίμακα ευθυνών για την κυπριακή τραγωδία. Και σ’ αυτό το θέμα θα επανέλθουμε σύντομα.
* Ο κ. Θεόδωρος Κουλουμπής είναι ομότιμος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών (couloumbis@msn. com)
Source : infognomonpolitics
Εχουν περάσει σχεδόν τριάντα επτά χρόνια από την τραγική μέρα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Εκμεταλλευόμενοι το εγκληματικό πραξικόπημα της δικτατορίας του Ιωαννίδη εναντίον του Προέδρου Μακαρίου, οι Τούρκοι ενεργοποίησαν τη στρατιωτική μηχανή τους σε δύο αιματηρές φάσεις, κατέλαβαν το 37% του εδάφους της Μεγαλονήσου και εκδίωξαν πάνω από 180.000 Ελληνοκυπρίους από τις πατρογονικές τους εστίες. Ηταν άραγε αναπόφευκτη αυτή η δεύτερη σε μέγεθος καταστροφή του Ελληνισμού στον 20ό αιώνα;
Θα μπορούσαμε, υιοθετώντας μια πιο σώφρονα και ρεαλιστική στρατηγική, να την είχαμε αποφύγει; Με γνώμονα τις θλιβερές εξελίξεις στην περίοδο 1954-74 μπορεί να προχωρήσουμε –εκ των υστέρων βεβαίως– σε μια αυστηρή αποτίμηση εννέα λαθών που αν είχαν αποφευχθεί θα άλλαζαν προς το καλύτερο την τραγική μοίρα της Κύπρου.
1. Η προσφυγή στον ΟΗΕ στα μέσα της δεκαετίας του 1950 έγινε τουλάχιστον έξι - επτά χρόνια πριν από την εντυπωσιακή διεύρυνση του παγκόσμιου οργανισμού και την ένταξη σ’ αυτόν δεκάδων πρώην αποικιών. Δυστυχώς, δεν υπήρχαν στον ΟΗΕ, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, άνετες και φιλικές πλειοψηφίες υπέρ του αιτήματος της κυπριακής αυτοδιάθεσης, η οποία άστοχα παρουσιάστηκε με τη μορφή του αιτήματος της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
2. Η διάψευση των ελπίδων στον ΟΗΕ οδήγησε την ελληνική πλευρά (Παπάγος, Γρίβας, Μακάριος) στην ριψοκίνδυνη επιλογή του ένοπλου αγώνα εναντίον της Βρετανίας. Ο ηρωικός αλλά άνισος αγώνας της ΕΟΚΑ εξαγρίωσε τους Βρετανούς και τους συσπείρωσε με τους Τούρκους. Το Λονδίνο αυτόματα ενεθάρρυνε την Αγκυρα να εμπλακεί στη διαμάχη παίζοντας το κλασικό παιχνίδι του «διαίρει και βασίλευε». Η απόφαση για τον ένοπλο αγώνα θα πρέπει να κριθεί ιδιαίτερα απερίσκεπτη, αν σκεφτούμε ότι μια φτωχή και εξαρτημένη Ελλάδα μόλις είχε ξεπεράσει δέκα χρόνια κατοχής και εμφυλίου και σύμφωνα με τη γνωστή ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου «ανέπνεε με έναν αμερικανικό και ένα βρετανικό πνεύμονα».
3. Χωρίς αμφιβολία, ο ανισοβαρής και άδικος συμβιβασμός που έγινε με τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου (1959-60) εξασφάλισε για την Τουρκία και τους Τουρκοκυπρίους υπερβολικά προνόμια στο πλαίσιο της εκκολαπτόμενης Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα λάθη μας, όμως, συνδέονται όχι τόσο με την αποδοχή της άδικης συμφωνίας, όσο με την νοοτροπία τύπου Μακαρίου «αναγκάζομαι να αποδεχθώ τη συμφωνία σήμερα, αλλά θα προσπαθήσω με την πρώτη ευκαιρία να την αναθεωρήσω ή να την ανατρέψω».
4. Η ένταξη της Κύπρου –σε ηγετική μάλιστα θέση– στο τριτοκοσμικό κίνημα των αδεσμεύτων δεν ήταν συνετή επιλογή. Ενας σαφής δυτικός προσανατολισμός για τη Μεγαλόνησο θα αφαιρούσε –αργότερα– από επιτήδειους προπαγανδιστές (Τούρκους, Βρετανούς, Αμερικανούς και ορισμένους Ελληνες) ότι η Κύπρος εξελισσόταν σε μια «Κούβα της Μεσογείου», η οποία κινδύνευε να πέσει στα χέρια της Σοβιετικής Ενωσης.
5. Μοιραίο λάθος ήταν η μονομερής απόφαση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου να προτάξει τον Νοέμβριο / Δεκέμβριο του 1963 τα δεκατρία σημεία αναθεώρησης του Κυπριακού Συντάγματος αιφνιδιάζοντας πλήρως την τότε μεταβατική κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου στην Αθήνα. Η Τουρκία αμέσως άρπαξε την ευκαιρία να εφαρμόσει το σχέδιό της για την αποδιάρθρωση των δύο κοινοτήτων με προφανή στόχο τη δημιουργία τουρκοκυπριακών θυλάκων και, αργότερα, τη διχοτόμηση της Κύπρου. Παράλληλα, η πρωτοβουλία του Μακαρίου προκάλεσε κλίμα έντονης καχυποψίας στην Αθήνα, οδηγώντας στις αρχές του 1964 την μετεκλογικά πανίσχυρη κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου να ερωτοτροπήσει με τις δελεαστικές –αλλά άκρως αποσταθεροποιητικές– προτάσεις του Αμερικανού μεσολαβητή Ντιν Ατσεσον που παρουσιάστηκαν στην Αθήνα με τη μορφή της Ενωσης και στην Αγκυρα με τη μορφή της διχοτόμησης.
6. Λάθος υπήρξε (στο ποσοστό που αρχικός στόχος ήταν η επιβολή του Σχεδίου Ατσεσον) η μεταφορά στην Κύπρο της ελληνικής μεραρχίας την άνοιξη του 1964. Επιπροσθέτως, το δόγμα του «εθνικού κέντρου» (η Αθήνα αποφασίζει και η Λευκωσία ακολουθεί) δημιουργούσε διεθνώς εντυπώσεις που αποδυνάμωναν την ανεξάρτητη οντότητα της Κύπρου και ανάγκαζαν τον Μακάριο να αναζητεί νέα ερείσματα στη Σοβιετική Ενωση και την Τσεχοσλοβακία, ανεβάζοντας επικίνδυνα τον δείκτη ανασφάλειας της Ουάσιγκτον εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου.
7. Μεγαλύτερο λάθος, όμως, αποδείχθηκε η απόφαση της Χούντας, στις αρχές Δεκεμβρίου του 1967, να αποσύρει την ελληνική μεραρχία από την Κύπρο κατόπιν ισχυρών πιέσεων της Τουρκίας και των ΗΠΑ. Διότι με την πάροδο του χρόνου η μεραρχία είχε γίνει καίριο συστατικό για την αποτροπή τουρκικής εισβολής, με δεδομένο ότι οι Αμερικανοί θα αναγκάζονταν να παρέμβουν ώστε να αποφευχθεί ένας γενικευμένος ελληνοτουρκικός πόλεμος που θα κατέστρεφε την νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
8. Μοιραίο λάθος ήταν η άφρων επιλογή της χούντας Παπαδόπουλου / Ιωαννίδη να κλιμακώσει την φραστική εκστρατεία της υπέρ της Ενωσης, στιγματίζοντας τον Μακάριο ως «εθνοπροδότη», εξαπολύοντας την τρομοκρατική δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β΄, σχεδιάζοντας δολοφονικές απόπειρες κατά του Μακαρίου, φανατίζοντας και διχάζοντας τους Ελληνοκυπρίους, έχοντας –κακώς– απομακρύνει τη μεραρχία από την Κύπρο, με τα νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα χωρίς επαρκή θωράκιση.
9. Τέλος, μοιραίο και εγκληματικό λάθος ήταν το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, της 15ης Ιουλίου 1974, εναντίον του Μακαρίου που άνοιξε την Κερκόπορτα της τουρκικής εισβολής και των τραγικών και συνεχιζόμενων μέχρι σήμερα επιπτώσεών της.
Η θλιβερή αποτίμηση των λαθών μας δεν πρέπει, προς Θεού, να δημιουργήσει την εντύπωση ότι η Αθήνα και η Λευκωσία διεκδικούν τα πρωτεία στην κλίμακα ευθυνών για την κυπριακή τραγωδία. Και σ’ αυτό το θέμα θα επανέλθουμε σύντομα.
* Ο κ. Θεόδωρος Κουλουμπής είναι ομότιμος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών (couloumbis@msn. com)
Source : infognomonpolitics
Δευτέρα 18 Απριλίου 2011
Πώς γίνεται η επιμήκυνση ή αναδιάρθρωση
Την πόρτα της Ελλάδας χτυπάει η αναδιάρθρωση. Οι απαραίτητες συζητήσεις που προηγούνται με τους δανειστές προκειμένου να προχωρήσει το «σενάριο της συναινετικής αναδιάρθρωσης», δεν μπορούν να κρατηθούν επί μακρόν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση φαίνεται ότι, παρ' όλο που επισήμως το διαψεύδει, καταφεύγει για ακόμη μία φορά στη μέθοδο των επιλεκτικών διαρροών προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος. Πανομοιότυπα δημοσιεύματα στον κυριακάτικο Τύπο καταδεικνύουν ότι έχει δοθεί το εναρκτήριο λάκτισμα.
Νομικοί κύκλοι που έχουν εμπειρία από αντίστοιχα προγράμματα αναδιάρθρωσης στη Λατινική Αμερική εκτιμούν ότι η διαδικασία συνεννόησης με τους δανειστές χρειάζεται 5 με 6 μήνες στην καλύτερη περίπτωση για να ολοκληρωθεί. Δηλαδή από τη στιγμή που η κυβέρνηση προκρίνει τη λύση της αναδιάρθρωσης, ακόμη και την ήπια εκδοχή της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων, θα πρέπει να έρθει σε συμφωνία τουλάχιστον με το 70% των δανειστών.
Τούτο σημαίνει ότι για κάθε έκδοση ομολόγων που έχει κάνει το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να αναζητηθούν οι κάτοχοι των ομολόγων και να συμφωνήσουν για τους νέους όρους που θα περιλαμβάνουν τα νέα ομόλογα με τα οποία θα αντικατασταθούν τα υφιστάμενα.
Η ΕΚΤ κατέχει τα περισσότερα
Στην περίπτωση του ελληνικού δημόσιου χρέους το παραπάνω έργο είναι μάλλον εύκολο καθώς τα ομόλογα στη συντριπτική τους πλειονότητα βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων. Στους θεσμικούς επενδυτές εσχάτως έχει προστεθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αγοράζει κρατικούς τίτλους από τον περασμένο Μάιο.
Υπολογίζεται ότι η ΕΚΤ είναι ο μεγαλύτερος πλέον κάτοχος ελληνικών ομολόγων καθώς στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής έχει εξαγοράσει τίτλους αξίας άνω των 55 δισ. ευρώ. Τούτο σημαίνει ότι η γνώμη της ΕΚΤ, η οποία όμως είναι αντίθετη στη διαδικασία αναδιάρθρωσης, θα έχει καθοριστικό ρόλο στην όλη διαδικασία.
Οι τραπεζίτες στη Φρανκφούρτη φοβούνται ότι ακόμη και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων, το λεγόμενο reprofiling, θα δώσει την αφορμή στην κυβέρνηση για να χαλαρώσει τις προσπάθειές της στο μεταρρυθμιστικό μέτωπο.
Είναι ενδεικτικό ότι και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος στην Ετήσια Εκθεση που θα δώσει σήμερα στη δημοσιότητα εμφανίζεται προβληματισμένος καθώς, όπως εκτιμά, η κυβέρνηση δεν προχωρά στην εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσων στον βαθμό που απαιτείται.
Αν τελικά προκριθεί το σενάριο της ήπιας αναδιάρθρωσης με αλλαγή των όρων των υφιστάμενων ομολόγων, οι συνέπειες θα είναι ήπιες. Συνήθως η αλλαγή των όρων επικεντρώνεται στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ομολόγου, ενώ από τη σχετική διαδικασία αποκλείονται τα έντοκα γραμμάτια. Στην περίπτωση της Βραζιλίας η διάρκεια των ομολόγων επιμηκύνθηκε κατά μία πενταετία.
Η λύση αυτή δεν μειώνει το χρέος των 340 δισ. ευρώ, όμως επιτυγχάνεται μία καλύτερη χρονική κατανομή της αποπληρωμής του. Ετσι το Δημόσιο «εξοικονομεί» κάποιους πόρους οι οποίοι διαφορετικά θα πήγαιναν στους δανειστές μας, για να χρηματοδοτήσει αναπτυξιακά έργα.
Είναι ενδεικτικό ότι στην τριετία 2012-15 στους δανειστές θα έπρεπε να καταβάλουμε περίπου 201,4 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή του χρέους.
Η λύση αυτή δεν θα πλήξει τις ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία άλλωστε ήδη αναγκάζονται να ρευστοποιούν ομόλογα σε πολύ χαμηλές τιμές για να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες.
Το «κούρεμα» κλείνει τις πόρτες
Η κατάσταση αλλάζει άρδην στην περίπτωση του κουρέματος των ομολόγων. Η λύση αυτή είναι δραστική γιατί μειώνει το χρέος, όμως πλήττει το κύρος της χώρας καθιστώντας ακόμη πιο αβέβαιη την επιστροφή της στις αγορές. Αν για παράδειγμα το κούρεμα είναι της τάξεως του 40%, μεταφράζεται σε ισόποση απώλεια του κεφαλαίου για τους επενδυτές.
Θα κληθούν να ανταλλάξουν ομόλογα που κατέχουν με νέα. Ετσι τελικώς ο κάθε ομολογιούχος για τίτλο 100 ― θα λάβει το ποσόν των 60 ―.
Από το κούρεμα εξαιρούνται ρητώς τα δάνεια της τρόικας. Οι τράπεζες θα αναγκαστούν να γράψουν σημαντικές ζημιές, οι οποίες θα είναι ανάλογες με το πόσο «βαθύ θα είναι το κούρεμα που θ' αποφασιστεί».
Οι απώλειες αυτές θα διαβρώσουν την κεφαλαιακή τους θέση και θ' αναγκαστούν να προσφύγουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.*
Source : enet.gr
Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση φαίνεται ότι, παρ' όλο που επισήμως το διαψεύδει, καταφεύγει για ακόμη μία φορά στη μέθοδο των επιλεκτικών διαρροών προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος. Πανομοιότυπα δημοσιεύματα στον κυριακάτικο Τύπο καταδεικνύουν ότι έχει δοθεί το εναρκτήριο λάκτισμα.
Νομικοί κύκλοι που έχουν εμπειρία από αντίστοιχα προγράμματα αναδιάρθρωσης στη Λατινική Αμερική εκτιμούν ότι η διαδικασία συνεννόησης με τους δανειστές χρειάζεται 5 με 6 μήνες στην καλύτερη περίπτωση για να ολοκληρωθεί. Δηλαδή από τη στιγμή που η κυβέρνηση προκρίνει τη λύση της αναδιάρθρωσης, ακόμη και την ήπια εκδοχή της επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων, θα πρέπει να έρθει σε συμφωνία τουλάχιστον με το 70% των δανειστών.
Τούτο σημαίνει ότι για κάθε έκδοση ομολόγων που έχει κάνει το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να αναζητηθούν οι κάτοχοι των ομολόγων και να συμφωνήσουν για τους νέους όρους που θα περιλαμβάνουν τα νέα ομόλογα με τα οποία θα αντικατασταθούν τα υφιστάμενα.
Η ΕΚΤ κατέχει τα περισσότερα
Στην περίπτωση του ελληνικού δημόσιου χρέους το παραπάνω έργο είναι μάλλον εύκολο καθώς τα ομόλογα στη συντριπτική τους πλειονότητα βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια τραπεζών και ασφαλιστικών ταμείων. Στους θεσμικούς επενδυτές εσχάτως έχει προστεθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αγοράζει κρατικούς τίτλους από τον περασμένο Μάιο.
Υπολογίζεται ότι η ΕΚΤ είναι ο μεγαλύτερος πλέον κάτοχος ελληνικών ομολόγων καθώς στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής έχει εξαγοράσει τίτλους αξίας άνω των 55 δισ. ευρώ. Τούτο σημαίνει ότι η γνώμη της ΕΚΤ, η οποία όμως είναι αντίθετη στη διαδικασία αναδιάρθρωσης, θα έχει καθοριστικό ρόλο στην όλη διαδικασία.
Οι τραπεζίτες στη Φρανκφούρτη φοβούνται ότι ακόμη και η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων, το λεγόμενο reprofiling, θα δώσει την αφορμή στην κυβέρνηση για να χαλαρώσει τις προσπάθειές της στο μεταρρυθμιστικό μέτωπο.
Είναι ενδεικτικό ότι και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος στην Ετήσια Εκθεση που θα δώσει σήμερα στη δημοσιότητα εμφανίζεται προβληματισμένος καθώς, όπως εκτιμά, η κυβέρνηση δεν προχωρά στην εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσων στον βαθμό που απαιτείται.
Αν τελικά προκριθεί το σενάριο της ήπιας αναδιάρθρωσης με αλλαγή των όρων των υφιστάμενων ομολόγων, οι συνέπειες θα είναι ήπιες. Συνήθως η αλλαγή των όρων επικεντρώνεται στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ομολόγου, ενώ από τη σχετική διαδικασία αποκλείονται τα έντοκα γραμμάτια. Στην περίπτωση της Βραζιλίας η διάρκεια των ομολόγων επιμηκύνθηκε κατά μία πενταετία.
Η λύση αυτή δεν μειώνει το χρέος των 340 δισ. ευρώ, όμως επιτυγχάνεται μία καλύτερη χρονική κατανομή της αποπληρωμής του. Ετσι το Δημόσιο «εξοικονομεί» κάποιους πόρους οι οποίοι διαφορετικά θα πήγαιναν στους δανειστές μας, για να χρηματοδοτήσει αναπτυξιακά έργα.
Είναι ενδεικτικό ότι στην τριετία 2012-15 στους δανειστές θα έπρεπε να καταβάλουμε περίπου 201,4 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή του χρέους.
Η λύση αυτή δεν θα πλήξει τις ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία άλλωστε ήδη αναγκάζονται να ρευστοποιούν ομόλογα σε πολύ χαμηλές τιμές για να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες.
Το «κούρεμα» κλείνει τις πόρτες
Η κατάσταση αλλάζει άρδην στην περίπτωση του κουρέματος των ομολόγων. Η λύση αυτή είναι δραστική γιατί μειώνει το χρέος, όμως πλήττει το κύρος της χώρας καθιστώντας ακόμη πιο αβέβαιη την επιστροφή της στις αγορές. Αν για παράδειγμα το κούρεμα είναι της τάξεως του 40%, μεταφράζεται σε ισόποση απώλεια του κεφαλαίου για τους επενδυτές.
Θα κληθούν να ανταλλάξουν ομόλογα που κατέχουν με νέα. Ετσι τελικώς ο κάθε ομολογιούχος για τίτλο 100 ― θα λάβει το ποσόν των 60 ―.
Από το κούρεμα εξαιρούνται ρητώς τα δάνεια της τρόικας. Οι τράπεζες θα αναγκαστούν να γράψουν σημαντικές ζημιές, οι οποίες θα είναι ανάλογες με το πόσο «βαθύ θα είναι το κούρεμα που θ' αποφασιστεί».
Οι απώλειες αυτές θα διαβρώσουν την κεφαλαιακή τους θέση και θ' αναγκαστούν να προσφύγουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.*
Source : enet.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)