Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Γεωπολιτικός στόχος : Ελεγχος υδάτινων πόρων

«Η κατανάλωση νερού εξαπλασιάστηκε τα τελευταία 100 χρόνια και έως το 2050 θα έχει διπλασιαστεί σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Χωρίς κάποια δραστική αλλαγή του σκηνικού, οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές: λιμοί, επιδημίες, μαζική μετανάστευση, οικονομικές κρίσεις, ακόμη και πόλεμοι για την εξασφάλιση της πιο πολύτιμης πηγής ζωής», προειδοποιεί ο Φρανκ Ρίτζμπερμαν, διευθυντής του IWMI.

**Το πόσιμο νερό αποτελεί μόλις το 2,75% των συνολικών υδάτινων αποθεμάτων του πλανήτη και από αυτό εξαρτούν τη ζωή τους τα 6 δισεκατομμύρια κατοίκων του, που στα επόμενα 20 χρόνια θα φτάσουν τα οκτώ δισεκατομμύρια.

Ο Ρίτζμπερμαν επισημαίνει ότι η οι αυξημένες ανάγκες του πλανήτη σε τρόφιμα (εκτιμάται ότι η αύξηση θα είναι της τάξης του 50% κατά το 2025) θα απαιτήσουν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες νερού για την παραγωγή τους, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει σε κατακόρυφη άνοδο της τιμής του.

**Η σημερινή τάση ιδιωτικοποίησης των πηγών νερού θα ενταθεί, οι πολυεθνικές θα αποδοθούν σε λυσσαλέο αγώνα για την υπερεκμετάλλευσή του, η κερδοσκοπία θα ανθίσει ακόμη περισσότερο και τεράστιες μάζες διψασμένων ανθρώπων θα αδυνατούν να αποκτήσουν έστω και ένα ποτήρι νερό. Κι όλα αυτά όταν ήδη σήμερα το 1/5 του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενώ 30.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα από νόσους που σχετίζονται με την ακαταλληλότητά του.

**Ο έλεγχος των υδάτινων πόρων αποτελεί στρατηγικό γεωπολιτικό στόχο για την επιβίωση ολόκληρων λαών, και γύρω από αυτόν περιστρέφονται πολλές από τις σύγχρονες συρράξεις. Ενας σύντομος χάρτης των σημερινών διενέξεων μάς προϊδεάζει για το τι μπορεί να συμβεί μέσα στα επόμενα χρόνια, όταν οι ανάγκες για πόσιμο νερό θα έχουν αυξηθεί κατακόρυφα αλλά τα αποθέματά του θα έχουν μειωθεί με γεωμετρική πρόοδο.

* Βόρεια Αμερική: Μεξικό και ΗΠΑ ερίζουν για τα νερά του ποταμού Κολοράντο, όπου 10 αμερικανικά φράγματα έχουν μειώσει σημαντικά τη ροή υδάτων προς το νότιο γείτονα, ενώ οι Αμερικανοί κατηγορούν το Μεξικό ότι ρυπαίνει το Ρίο Γκράντε ζημιώνοντας τους τεξανούς αγρότες.

* Νότια Αμερική: Τα τρίτα σε μέγεθος υπόγεια αποθέματα γλυκού νερού του πλανήτη (1,2 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα) βρίσκονται στη λεκάνη του ποταμού Γουαρανί, τον οποίο μοιράζονται η Βραζιλία (70%), η Αργεντινή (19%), η Παραγουάη (6%) και η Ουρουγουάη (5%). Αυξάνουν οι εντάσεις ανάμεσα στις τέσσερις χώρες αλλά και ανάμεσα στις επιχειρήσεις, ιδίως τις βορειοαμερικανικές, που θέλουν να οικειοποιηθούν τα υδάτινα αποθέματα διά της βίας.

* Δυτική Αφρική: Η Σενεγάλη ανακοίνωσε μονομερές πρόγραμμα εκμετάλλευσης των υδάτων του ομώνυμου ποταμού, πρωτοβουλία που θα στερήσει τη Μαυριτανία από σημαντικές ποσότητες νερού.

* Δυτική Μεσόγειος: Το Αλγέρι κατηγορεί τη Λιβύη ότι χρησιμοποιεί παράνομα τμήμα των δικών του ποσοστώσεων για να τροφοδοτήσει τον τεχνητό ποταμό της Τρίπολης. Στη Γαλλία, οι αγρότες των νοτιοανατολικών επαρχιών αντιτίθενται στο σχέδιο εκτροπής των υδάτων του Ρήνου για την υδροδότηση της Βαρκελώνης.

* Ανατολική Αφρική: Η Αιθιοπία στο πλαίσιο των προγραμμάτων ανάπτυξής της έχει σχεδιάσει 36 φράγματα στο Νείλο, αλλά η τεράστια εξάρτηση της Αιγύπτου από τα νερά του ποταμού είναι πηγή σοβαρών εντάσεων στην περιοχή. Λιβύη και Τσαντ βρίσκονται σε διένεξη για την εκμετάλλευση των αποθεμάτων νερού στα κοινά τους σύνορα.

* Κεντρική Ασία: Σκληρές διαπραγματεύσεις διεξάγονται για το καθεστώς ελέγχου των ποταμών Αμού-Ντάρια και Σιρ-Ντάρια. Το Τατζικιστάν και το Κιργιστάν αντλούν τεράστιες ποσότητες υδάτων για τις καλλιέργειες βαμβακιού, προκαλώντας την οργή του Καζακστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Τουρκμενιστάν. Η κατασκευή δύο μεγάλων φραγμάτων από το Τατζικιστάν έχει αναζωπυρώσει τον κίνδυνο σύρραξης.

* Νοτιοανατολική Ασία: Τα σχέδια κατασκευής φραγμάτων στο Μεκόνγκ για τις υδροηλεκτρικές ανάγκες της Κίνας έχουν προκαλέσει την έντονη δυσαρέσκεια του Λάος. Στο Βιετνάμ, μια πιθανή μείωση των ποσοστώσεών του θα απειλούσε την άρδευση των ορυζώνων στο Δέλτα του ποταμού. Εντονη είναι και η δυσφορία Καμπότζης και Ταϊλάνδης.

* Μέση Ανατολή: Το ζήτημα της χρήσης των υδάτινων πόρων βρίσκεται στην «καρδιά» της αραβο-ισραηλινής σύρραξης και αποτελεί ζωτικό θέμα για την ύπαρξη του εβραϊκού κράτους από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του το 1948.

Ο πόλεμος των έξι ημερών, ή «πόλεμος του νερού», το 1967, επέτρεψε στο Ισραήλ να καταλάβει τη Δυτική Οχθη του Ιορδάνη, τη Λωρίδα της Γάζας, το αιγυπτιακό Σινά και τα υψίπεδα του Γκολάν (όπου βρίσκεται η λίμνη Τιβεριάδα, από την οποία το Ισραήλ αντλεί το ένα τρίτο του πόσιμου νερού της) ελέγχοντας όλες τις πηγές τροφοδοσίας της Παλαιστίνης.

* Συνολικά το Ισραήλ ελέγχει 930 εκατ. κυβικά μέτρα νερού, που βρίσκονται σε κατεχόμενα αραβικά εδάφη.

Παραβιάζοντας ακόμη και τις Συμφωνίες του Οσλο απαγορεύει τις γεωτρήσεις στα κατεχόμενα, επιβάλλει στους Παλαιστίνιους μέγιστη κατανάλωση νερού 40 λίτρων την ημέρα, σε πενταπλάσια τιμή από εκείνη που πληρώνουν οι Ισραηλινοί, που επιπλέον μπορούν να καταναλώνουν 250 λίτρα ημερησίως, και εντάσσει όλα τα πηγάδια των παλαιστινιακών οικισμών από όπου περνά το τείχος στο «ισραηλινό» τμήμα των μελλοντικών συνόρων που χαράσσει μονομερώς.

* Οσο για τον πρόσφατο πόλεμο στο Λίβανο, πρέπει να σημειωθεί ότι ο ποταμός Λιτάνι υπήρξε πάντα στρατηγικός στόχος των Ισραηλινών, οι οποίοι μάλιστα ονόμασαν την επίθεσή τους κατά της χώρας το 1978 «Επιχείρηση Ποταμός Λιτάνι». Ενδεικτικό του ρόλου του νερού στην αραβο-ισραηλινή διένεξη είναι το γεγονός πως το Ισραήλ είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που έχει θέσει τον έλεγχο των υδάτων υπό την αρμοδιότητα του υπουργείου Αμυνας...
Source : http://www.mousiko-cafe.com/