Geopolitical Research Institute(GRI)/Εταιρεία Γεωπολιτικών Ερευνών(ΕΓΕ)

Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

Israeli gas discoveries could affect regional politics

Recent natural gas discoveries off the northern coast of Israel have raised concerns over their impact on stability and regional geopolitics among neighboring countries. Reserve estimates are being questioned by experts, but security specialists say regardless of the size of the find Turkish-Israeli relations are unlikely to fall victim to Israeli resource independence.

Statements from Noble Energy have confirmed the positive estimates about natural gas discoveries off the coast of Israel, while raising new questions about energy security and the country’s relations to Turkey.
Statements published by Noble Energy on Dec. 30 and estimations from early January confirm the high quality of the gas discovery at the Leviathan offshore site, while raising questions about the recent gas discoveries’ impacts on regional politics.
Dubbed “the most important energy news since the founding of the state” by the New York Times, this gas discovery could potentially become a major game changer in Middle Eastern relations and Israeli energy security more broadly.
“We will increase our security, while decreasing our dependence in general,” said Professor Yitzhak Ben Israel, a security specialist at Tel Aviv University.
“The discovery could impact our relations in many ways, but it remains fundamentally in our interest to preserve good relations with Turkey, although its government doesn’t see it that way,” he told the Hürriyet Daily News & Economic Review.
Since mid-2010, the Israeli offshore energy discovery, which is estimated to amount to more than 16 trillion cubic feet, or tcf, has left specialists divided regarding both its consequences for regional stability and Israeli energy security.
An influential 2010 United States Geological Survey, or USGS, report estimated that over 120 tcf of recoverable natural gas reserves lay in the deep waters of the Eastern Mediterranean.
Noble Energy, which is currently operating in Israel, has also obtained licenses for southern Cyprus’ drilling rights, which could increase territorial disputes with Turkey due to the fragile political situation.
According to Delphi Global Analysis Group, headed by David Wurmser, this could imply that Israel becomes an important energy exporter for Europe and elsewhere, which in turn would change the political dynamics of the region dramatically.
Energy experts have noted that changing energy patterns could lead to a direct effect on regional economic and political positions, with new competition over European or Asian energy exports affecting already deteriorating relations between Israel and Turkey, which currently serves as a main energy transit route for Europe.
Professor Ben Israel said these new discoveries would mean Israel would no longer have to rely on importing its energy resources from the “bad guys” in the region, which in turn would mean more political independence.
“With a self-reliant energy policy we would not simply gain energy independence; we would decrease our dependence on the bad guys, who are fundamentally enemies of our state,” Professor Ben Israel said.
However, contrary evidence exists that severely reduce the energy estimates in terms of quality and quantity, as well as the eventual impacts on regional ties and neighboring countries like Turkey, Lebanon and major Arab oil exporters.
According to Martijn Murphy, a Middle Eastern energy analyst at Wood MacKenzie, the Israeli gas discoveries still remain to be verified properly.
“The Leviathan discovery looks promising, but will require further appraisal drilling to ascertain the exact size of the field. Until then it’s difficult to speculate on where the discovery ranks globally in the last 10 years,” he told Daily News.
Beyond estimation concerns, other specialists have pointed toward other factors that would make shifting regional dynamics and deteriorating Turkey-Israeli ties unlikely.
According to Brenda Shaffer, author of “Energy Politics” and an energy-security specialist, the energy reserves are not large enough to compete with current European import trends.
She said new energy discoveries would have positive impacts, since it would facilitate improved and cheaper electricity grids and decreased pollution.
“Even if the reserves were large enough, natural gas supplies involving transit states is inherently less stable and the pricing more complicated, which is clear to both Turkey and Israel,” she told the Daily News
Source : Hurriyet Daily News

Δημιουργία Τουρκο-ισλαμικού χρηματοπιστωτικού συστήματος

Τα διάφορα μυστικά ή μη ισλαμικά τάγματα – κινήματα που πρεσβεύουν τις ποικίλες πτυχές του Ισλάμ και προσδίδουν διαφορετικά χαρακτηριστικά στην πολιτική, κοινωνική, θρησκευτική και οικονομική του διάσταση, συνιστούν μια κρίσιμης σημασίας παράμετρο που σχετίζεται άρρηκτα και συνδιαμορφώνει το ισλαμικό κεφάλαιο, το οποίο αποτελεί τον πρώτο βραχίονα της σύγχρονης οικονομίας της Τουρκίας.[1]
Ορισμένα από αυτά έχουν συγκεντρώσει φανερή ή σκιώδη πολιτική και οικονομική εξουσία, με συνέπεια να αναδεικνύονται σε διαμορφωτές της τουρκικής κοινής γνώμης. Aσκούν δε έντονη επιρροή στο πολιτικοοικονομικό γίγνεσθαι της Τουρκίας, εξίσου καθοριστική με την επίδραση που έχουν οι φορείς του κεμαλικού ή στρατογραφειοκρατικού κεφαλαίου, που είναι ο δεύτερος, ο «παραδοσιακός» βραχίονας της τουρκικής οικονομίας και της αναπτυξιακής στρατηγικής της.

Χρειάζεται, λοιπόν, να τονιστεί πως πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάδυση του ισλαμικού κεφαλαίου[2] στην Τουρκία διαδραματίζει και το κίνημα – αδελφότητα – κοινότητα του Φετχουλλάχ Γκιουλέν, ο οποίος αποτελεί έναν ιδιόμορφο θρησκευτικό ηγέτη, με πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες στο ενεργητικό του, εντός και εκτός της Τουρκίας. Αν και αρχικά ήταν επιφυλακτικός προς τον Ταγίπ Ερντογάν και τη διακυβέρνησή του, ωστόσο μετά τον υποστήριξε τόσο πολύ, ώστε σήμερα να θεωρείται ο πνευματικός μέντοράς του. Ο λόγος που εκφέρει στο κήρυγμά του χαρακτηρίζεται ως συναισθηματικός και επιδιώκει να συνενώσει όλους τους μουσουλμάνους πολιτικά κοινωνικά και οικονομικά, με κύριο σύνθημα το εξής: «Είμαστε όλοι μουσουλμάνοι, είμαστε όλοι αδέρφια». Ο Γκιουλέν διακρίνεται για τις φιλοδυτικές, προοδευτικές και ανανεωτικές του απόψεις, ενώ ταυτόχρονα διακατέχεται από μια έμπρακτη θέρμη και υποστήριξη προς τις δημοκρατικές αρχές, το γόνιμο διάλογο, την επιστήμη και την ελεύθερη, ανοικτή οικονομία. Σημειώνω, όμως, ότι οι πεποιθήσεις του αυτές ευθυγραμμίζονται με τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες εξυπηρετούν τα άμεσα και έμμεσα συμφέροντα της Τουρκίας.

Η οικονομική δύναμη που διαθέτει το κίνημα του Γκιουλέν έγκειται σε συσσωρευμένο ισλαμικό κεφάλαιο. Συγκεκριμένα, η αξία των κεφαλαίων που διαχειρίζεται εκτιμάται στα 25 δισεκατομμύρια δολάρια (στοιχεία 2006).[3] Ελέγχει μια ισλαμικών συμφερόντων τράπεζα (Asya Finans), δύο ασφαλιστικές εταιρείες, έναν εκδοτικό οίκο, τέσσερις εταιρείες που προσφέρουν υπηρεσίες εκπαίδευσης, αλλά και νοσοκομεία.[4] Μεγάλο τμήμα των τουρκικών ολοκληρωμένων ή υπό εξέλιξη επενδυτικών προγραμμάτων στις τουρκόφωνες χώρες του Καυκάσου και της Υπερκαυκασίας π.χ. Αζερμπαϊτζάν, Τουρκμενιστάν, Κιργιστάν, Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν, Τατζικιστάν, όπως είναι έργα υποδομών, κατασκευαστικά έργα κόστους αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει πραγματοποιηθεί από την οργάνωση του Γκιουλέν. Η οικονομική διασύνδεσή της με εκπροσώπους – επιχειρηματίες της νέας οικονομικής – επιχειρηματικής τάξης που εμφανίστηκε στην Ανατολία και αναπτύσσεται ταχύτατα συνδράμει στη διαμόρφωση του σκληρού πυρήνα του τουρκικού ισλαμικού κεφαλαίου. Αυτό έχει σαφώς εξαγωγικό χαρακτήρα και εκφράζει μια καινούρια δυναμική που στηρίζεται στον κοινωνικό συντηρητισμό (ενστερνίζεται τις συντηρητικές ηθικές και θρησκευτικές αξίες, πεποιθήσεις και αντιλήψεις του μετριοπαθούς Ισλάμ), στη συντηρητικά φιλελεύθερη οικονομία και στην αθρόα εισροή του «πράσινου χρήματος» στην τουρκική οικονομία από χώρες της αραβικής χερσονήσου και του Περσικού Κόλπου (αραβικά κεφάλαια, «πετροδολάρια» κτλ.).[5]

Ο μακροπρόθεσμος στόχος αυτού του κινήματος αφορά στη δημιουργία ενός κοινού, ισχυρού ισλαμικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, το οποίο θα συγκεντρώνει πληθώρα ισλαμικών κεφαλαίων υψηλού, μεσαίου και χαμηλού κινδύνου από την πλειοψηφία των μουσουλμανικών χωρών, όπου προεξέχουσα θέση θα κατέχει το κεφαλαιακά θωρακισμένο τουρκικό τραπεζικό σύστημα και γενικά η προσοδοφόρος και ολοένα πιο διευρυμένη τουρκική αγορά. Η αυξημένη ρευστότητα που διατήρησε μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης και παράλληλα η ανθεκτικότητα που επέδειξε η τουρκική λίρα κατά τα τελευταία έτη ανάγουν την Τουρκία σε ελκυστική επενδυτική επιλογή κολοσσιαίων διεθνών χαρτοφυλακίων και επενδυτικών κεφαλαίων.

Βέβαια ελλοχεύουν κίνδυνοι (risks) και υπάρχουν αδυναμίες (weaknesses) που καθιστούν αντίξοη την επιδίωξη της γειτονικής χώρας για περαιτέρω αναβάθμιση της οικονομίας της. Πρώτον, το υψηλό ποσοστό ανεργίας που ταλανίζει τους νέους ανθρώπους και δεύτερον, οι βαθιές οικονομικές διαφορές μεταξύ των παραλίων και της ενδοχώρας (κυρίως στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου διαβιούν κουρδικοί πληθυσμοί, συχνά με χαμηλό βιοτικό επίπεδο και απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης). Τρίτον, το διογκούμενο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προκαλεί μακροοικονοομικές ανισορροπίες και κάμψη ορισμένων οικονομικών δεικτών. Τέταρτον, οι επικείμενες γενικές βουλευτικές εκλογές του 2011, οι οποίες πιθανολογείται να επιφέρουν χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας που επέβαλε η κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν και υιοθέτηση διασταλτικών δημοσιονομικών πολιτικών με αύξηση των κρατικών δαπανών για την αλίευση Τούρκων ψηφοφόρων.

Στην πράξη και εκ του αποτελέσματος θα κριθεί εάν τελικά επιτευχθεί ο στρατηγικός στόχος των πολιτικών και επιχειρηματικών παραγόντων της Τουρκίας και των συντονισμένων και προγραμματισμένων προσπαθειών τους για την ανάδειξη της ίδιας ως οικονομικό πόλο έλξης και περιφερειακή υπερδύναμη στην Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική.
Πηγή : ΕΛΙΑΜΕΠ

Στο Ισραήλ τελειοποίησαν το Stuxnet

Oι πιθανότητες στρατιωτικής επίθεσης εναντίον του Ιράν περιορίζονται λόγω της επιτυχηµένης κοινής αµερικανοϊσραηλινής κυβερνοεπίθεσης στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης, πολλά από τα κοµπιούτερ της οποίας µολύνθηκαν από το σκουλήκι Stuxnet, ένα από τα ισχυρότερα κυβερνοόπλα που έχουν κατασκευαστεί ποτέ.
Οι µυστικές εγκαταστάσεις της Ντιµόνα στην έρηµο Νεγκέβ είναι γνωστές ως η καρδιά του πυρηνικού προγράµµατος του Ισραήλ, την ύπαρξη του οποίου δεν έχει παραδεχθεί ποτέ επισήµως η κυβέρνηση της χώρας. Εκεί κατασκευάζονται τα πυρηνικά καύσιµα για το οπλοστάσιο του Ισραήλ.

Τα τελευταία δύο χρόνια όµως, σύµφωνα µε ειδικούς τουστρατού και τωνµυστικών υπηρεσιών, η Ντιµόνα έχει έναν νέο, εξίσου απόρρητο ρόλο: είναι ο τόπος δοκιµών της κοινής προσπάθειας ΗΠΑ και Ισραήλ να υπονοµεύσουν τις προσπάθειες του Ιράν να φτιάξει πυρηνική βόµβα. Πίσω από τα αυστηρότατα µέτρα ασφαλείας, οι Ισραηλινοί έχουν κατασκευάσει συσκευές φυγοκέντρισης παρόµοιες µε εκείνες που διαθέτει το Ιράν στις εγκαταστάσεις του Νατάνζ, όπου οι ιρανοί επιστήµονες προσπαθούν να εµπλουτίσουν ουράνιο. Στην Ντιµόνα δοκιµάστηκε η αποτελεσµατικότητα του ηλεκτρονικού σκουληκιού Stuxnet, ενός καταστροφικού προγράµµατος που πιστεύεται ότι εξουδετέρωσε το 1/5 των ιρανικών συσκευών φυγοκέντρισης και συνέβαλε στην καθυστέρηση του πυρηνικού προγράµµατος της Τεχεράνης.

«Για να τσεκάρεις την αποτελεσµατικότητα του σκουληκιού πρέπει να γνωρίζεις τα µηχανήµατα», λέει ένας αµερικανός ειδικός στην κατασκοπεία σχετικά µε τα πυρηνικά όπλα. «Ο λόγος για τον οποίο το σκουλήκι ήταν τόσο αποτελεσµατικό είναι επειδή το δοκίµασαν οι Ισραηλινοί». Αν και επισήµως αξιωµατούχοι από τις δύο χώρες αρνούνται να σχολιάσουν τι συµβαίνει στην Ντιµόνα, οι επιχειρήσεις εκεί είναι µεταξύ των πιο ισχυρών ενδείξεων ότι ο ιός σχεδιάστηκε ως αµερικανοϊσραηλινό πρόγραµµα σαµποτάζ του ιρανικού πυρηνικού σχεδιασµού.

Τις τελευταίες ηµέρες, ο πρώην διοικητής της Μοσάντ και η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον ανακοίνωσανχωριστά ότι πιστεύουν πως οι προσπάθειες του Ιράν στον πυρηνικό τοµέα έχουν πάει πίσω τουλάχιστον κατά επτά χρόνια. Και οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται κυρίως στο Stuxnet, το πιο προηγµένο τεχνολογικά κυβερνοόπλο που έχει σχεδιαστεί ποτέ. Οσοι έχουν προσπαθήσει να το µελετήσουν θεωρούν πως ήταν πολύ πιο περίπλοκο από οτιδήποτε υπήρχε στον κόσµο όταν εµφανίστηκε, στα µέσα του 2009.

Στις αρχές του 2009 η γερµανική εταιρεία Siemens συνεργάστηκε µε ένα από τα µεγαλύτερα εργαστήρια των ΗΠΑ στο Αϊνταχο προκειµένου να εντοπιστούν τρωτά σηµεία των κεντρικών υπολογιστών, τους οποίους η εταιρεία πωλεί για τον χειρισµό των βιοµηχανικών µηχανηµάτων σε όλο τον κόσµο και οι αµερικανικές µυστικές υπηρεσίες είχαν εντοπίσει ως εξοπλισµό-κλειδί στις εγκαταστάσεις εµπλουτισµού ουρανίου του Ιράν. Η Siemens λέει ότι το πρόγραµµα ήταν µέρος των συνηθισµένων ελέγχων ασφαλείας έναντι των κυβερνοεπιθέσεων. Ωστόσο, έδωσε στο Εθνικό Εργαστήριο του Αϊνταχο – που ανήκει στο υπουργείο Ενέργειας, που επιβλέπει τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ – την ευκαιρία να εντοπίσει τις καλά κρυµµένες «τρύπες» των συστηµάτων της Siemens, τις οποίες εκµεταλλεύθηκε ένα χρόνο αργότερα το Stuxnet. Το σκουλήκι όχι µόνο µπλοκάρισε πολλές συσκευές φυγοκέντρισης, αλλά µυστικά κατέγραψε τις επιχειρήσεις µέσα στο πυρηνικό εργοστάσιο τις οποίες αναµετέδιδε δείχνοντας ότι όλα λειτουργούσαν κανονικά ενώ οι συσκευές αυτοκαταστρέφονταν. Από την επίθεση σώθηκαν µόνο οι συσκευές η λειτουργία των οποίων διακόπηκε νωρίς.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΗΠΑ
Η Siemens έδωσε στο πιάτο των Αµερικανών την τεχνολογία που χρησιµοποιεί το Ιράν

Source : TA NEA